Компьютерлік ойындарда қолданылатын тетік. Джойстик — ол стержіндік-қалам депте аталады, экран бетінде тік және қисайту жағдайларын қамти алатын манипуляторлық тетік.Көбінесе компьютерлік ойындарда қолданылады. Кейбір модельдерде қысымның көрсеткіші болады. Қаламның батырмасына қатырақ басатын болсақ, онда экран бетінде курсор тезірек жүретін болады.

) - дыбыстық ақпаратты шығаруға арналған құрылғы. Модем (ағылш. modem, modulator-demodulator) — сандық сигналдарды аналогтық сигналдарға айналдыратын және керісінше амал жасайтын электрондық құрылғы. Деректерді әр түрлі арқаулар арқылы, мысалы телефон сымы арқылы немесе радиосигналдар түрінде беруге болады

– дыбыстық ақпаратты енгізуге арналған құрылғы. Микрофондар дыбыстық толқындарды дыбыстық сигналдарға айналдырады, дәлірек айтса акустикалық тербелісті электрлі тербеліске айналдыратын құрал.

кез келген түрін (сурет, сызба, кіт¬ап мәтіні) оптикалық негізге сүйене отырып компьютерге жылдам енгізе ала¬тын құрылғы. Бірақ енгізілген информация графиктік түрге айна¬лып, оны бірден өңдеу ісін жүргізу қиынырақ болады. Ол суреттерді, сызба¬ларды ком¬пьютер жадына енгізе алады, мәлімет енгізу оңай, әрі жылдам орындалады.

— сыйымдылық (бір уақытта сақталатын ақпарат мөлшері — бірнеше ондаған байттан бірнеше Гбайтқа дейін) және айналу уақыты (үзіліссіз екі айналым аралығындағы ең аз уақыт — ондаған наносекундтан бірнеше милисекундқа дейін). Жедел жады (ЖЖ)– ақпаратты сақтау құрылғысы. Компьютер тоққа қосылып тұрғанда ғана ЖЖ-да ақпарат сақталады, яғни ол уақытта жады және RAM (Random Access Memory) деп аталады.

.Жедел жадының көлемі үшін қатты дискінің сыйымдылығы көрсетіледі. Қатты магниттік дискіге жинақтауыш (НЖМД немесе винчестер) компьютермен жұмыс жасағанда пайдаланатын ақпаратты сақтауға арналған. Тоққа қосылмаған жағдайда да ақпарат қатты дискіде сақталып тұрады, диск сыйымдылығы біршама үлкен.

Жедел жадтау құрылғысы (ЖЖҚ, ағылш. Random Access Memory, RAM) — сақтау аймағы, ол өңделуге тиіс бағдарламалар мен деректерді уақытша орналастыру үшін пайдаланылады.ЖЖҚ-ны компьютер бағдарламалық жасақтамаларды іске қосатын есептеу үрдістерін орындау үшін пайдаланады.

Сыртқы жад (қосалқы жад); external storage; external memory) — ақпаратты машинадан тыс сақтауға арналған құрылғы; магниттік диск, иілгіш магниттік, оптикалық диск, стример және т.б. мәліметтерді ұзак уақыт сақтауға арналған мәлімет жинақтауыштар. Жүйелік блоктың ішінде орналасқан құрылғыларды ішкі жад деп атайды.

Компьютер жадысы (сыртқы немесе қосалқы жады, ақпараттарды сақтауға арналған құрал, сақтағыш құрал) — белгілі бір уақытта есептеуде қолданылатын, ақпарат сақтауға арналған физикалық құрылғы немесе орта болатын, есептегіш машина бөлігі. Жады 1940-ыншы жылдардан бері орталық процессор секілді, компьютердің маңызды бөліктеріне жатады. Есептеуіш құралдардағы жады иерархиялық құрылымды болады және ол әртүрлі қасиеттері бар бірнеше сақтағыштарды (жаттағыш) қолдануды білдіреді.

Микропроцессорлық жүйелер (МПЖ) – есептеу, өлшеу-бақылау, басқару жүйелерінде және тұрмыстық техникада кеңінен қолданылатын, микропроцессорлар негізіндегі күрделі электрондық құрылымдардың жалпылама аталымы.

Мажоритарлық сайлау жүйесі (majorіte — көпшілік) — сайлау кезінде дауыс берудің нәтижелерін анықтау тәртібі. Мажоритарлық сайлау жүйесі кезінде үміткер немесе партия сайлануы үшін сайлаушылардың көпшілік дауысын алуы қажет.

Түрлендіргіш техника, электр қуатын түрлендіргіш – электр техникасының электр қуатын түрлендіру тәсілдері мен техникалық құралдарын жасаумен айналысатын саласы; түрлендіргіш құрылғылар жиынтығы.Электр энергиясын түрлендіргіштердің негізгі түрлері: айнымалы токты тұрақты токқа түрлендіретін түзеткіштер (айнымалы ток/тұрақты ток түрлендіргіштер); тұрақты

Байланыс кәсіпорындарындағы техникалық пайдалану әдістері Байланыс құралдары қазіргі кездегі ең басты қажеттіліктердің бірі болып табылады. Ол өте маңызды экономикалық және әлеуметтік қызмет атқарады. Осы заманғы байланыс құралдарының көмегімен Жер шарының ең шалғай орналасқан аудандарымен, тіпті ғарышпен де байланыс жасалады. Бірақ дүниежүзінде байланыс жүйесі біркелкі

Телекоммуникация электрбайланыс және компьютердің көмегімен ақпараттың барлық түрлерін (дыбыс, дерек, қозғалмалы және қозғалмайтын бейне, мультимедиа) талшықты оптикалық байланыс кабелі, радио, Жердің жасанды серігі, т.б. байланыс түрлері арқылы таратады.

Қоғамдағы өзгерістер мен дамуға, тех. жетістіктерге орай Байланыс құралдары жетіле түсті. 18 ғасырдың аяғында оптикалық телеграф пайда болды. 19 ғасырда сым бойымен тез хабар бере алатын телеграф аппараттары шықты. 1837 жылы сызық пен нүкте (код) арқылы тұтас сөздерді бере алатын Морзе аппаратын, 1876 жылы телефон, 1895 жылы радиобайланыс құралы ойлап табылды. Техника

Байланыс желісі — байланыс объектілерін, цифрлы деректерді (мәліметтерді) өзара жалғастыратын құралдар жүйесі. Ол сымды Байланыс желісі, радиорелелі Байланыс желісі, оптикалық Байланыс желісі, акустикалық Байланыс желісі, т.б. болып ажыратылады. Сымды Байланыс желісі аспалы

Компьютерді құрастыру үшін алдымен антистатикалық қолғап немесе антистатикалық білезікті қолға тағу керек. Осы құралдар болмаған жағдайда, құрылғыларды ағытпаларына орнатар кезде, екінші қолмен жүйелік блоктың қорабын ұстап тұру қажет. Компьютерді құрастыру мен бөлшектеу үшін мынадай алгоритм бойынша қызмет еткен жөн:

Принтер (Printer) - бұл кез- келген ақпараттарды компьютерден қағаз бетіне шығаруға арналған құрылғы. Принтерлер көптеген қаріп (шрифт) түрлерін пайдала¬нып, күрделі мәтін¬дерді қағазға басып бере алады. Қазіргі кезде принтерлердің матрицалық, лазерлік және сия бүрік¬кіш түрлері бар.

Фотоаппарат — жарық өткізбейтін камерадан (фотокамерадан) суретке түсіру әйнеккөзінен (объектив), суретке түсірілмекші кеңістіктің шекарасын анықтаушы кескін іздегіштен, фотопленкаға сәттік жарық түсу мөлшерін реттеп тұратын серіппелі жапқы — шымылдықтан (затвордан) және фотопленка салынатын кассетадан (қазіргі кезде – пленка орнына матрица қолданады) кұралған оптикалык-механикалық құрылғы

Дыбыстық ақпараттарды шығару құрылғысы. Кейде оның құлаққа киетін түрі де кездеседі. Аудиториялық дыбыс зорайтқыш үлкен аудиторияларда пайдалануға жақсы, ал құлаққа киетін дыбыс шығарғыштар жеке пайдалануға арналған