Материалдар / Мақала “Әдептілік белгісі – иіліп сәлем бергені”

Мақала “Әдептілік белгісі – иіліп сәлем бергені”

Материал туралы қысқаша түсінік

«Әдептілік белгісі – иіліп сәлем бергені» деп әдептілік әліппесі сәлемнен басталатынын және айтыпты. Тасқа таңба басқандай анық та айтқан сөз. Ал сәлем беру – ізеттіліктің, кісіліктің баспалдағы.

Алимбекова Гульмира Аширбековна

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

22 Желтоқсан 2017

2533

3 рет жүктелген

Адам және қоғам Мақала Барлық сыныптар

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

“Әдептілік белгісі – иіліп сәлем бергені” «Әдепті адам – арлы адам, әдепсіз адам – сорлы адам» дейтін сөз бар қазақта. Тәлім-тәрбиенің алтын діңгегі, қайнар бастауы әдептілікте екенін ата-бабаларымыз осылай түйіндеген. «Әдептілік белгісі – иіліп сәлем бергені» деп әдептілік әліппсеі сәлемнен басталатынын және айтыпты. Тасқа таңба басқандай анық та айтқан сөз. Ал сәлем беру – ізеттіліктің, кісіліктің баспалдағы. Сәлем беру – сөз бастаудың беташары. Сәлем беру – танысып-білісудің, достасудың дәнекері… «Сөз анасы – сәлем» деп Бұқар жырау бабамыз сәлем сөздің қасиетін әрі қысқа, әрі нұсқа етіп керемет тұжырымдапты. Сөзді сәлемнен бастамайтын халық жоқ. Әрине, әр халықтың өзіне тән сәлемдесу салты, жөн-жобасы әрқалай. Сол алуан түрлі, басқаға ұқсамайтын өзгешеліктерінен ұлттық мінез-құлық, әдет-ғұрып, қалыптасқан қағидалар көрініп тұрады. Ол – заңды құбылыс. «Мынаның амандасуы менікіне неге ұқсамайды» деп айтуға ешкімнің қақысы жоқ. Әр ұлттың өзінің тарихи қалыптасуы бар. Ал біздің қазақтың амандық-есендік сұрауға, сәлемдесуге деген ынта-пейілі мен оған зор мән беруі тіпті ерекше.Бүкіл қазақ баласы бәрі сырлас,Амандаспай, таныспай қарап тұрмас.Көрсетер сый-құрмет, мейір-ықылас,Қайтар деп қарымтасын талап қылмас.Осы бір шумақ төрттағанды қара өлеңге зер салып қарашы! Халқымыздың кең пішілген бөлек болмысы менмұндалап тұрған жоқ па?! Адаммен танысып-білісуге деген жаны жайсаң мінезі аңқып тұр. Сәлемдесу жолына келгенде, әй, қазаққа ұқсай қоятындар кемде-кем шығар. Мен мұны айтқанда, әйтеуір, балта сабы – өзіміздің ағаштан деп бопсалап жатқаным жоқ. Халқымның қадір-қасиетін білгендіктен аузымды толтырып отырмын… «Жасында көргені жоқтың өскенде айтары жоқ» дейді қазақ атаң. Сол үшін баласының тілі шығар-шықпастан әдептіліктің жол басы – сәлемдесуді үйретеді. Кішкентай бүлдіршіндерге «атаңа сәдем бер», «әжеңе амандас», «ағаңа қол бер» деген секілді сөздерді үнемі құлағына құйып, ізеттілікке ерте бастан баулиды. Кез келген ересек адам бала сәлемінің оңды бағыт алып, мінезіне сіңіп, саналы түрде дағдысына айналуына мұқият қарайды. Жақсы үлгі көрсетеді, яғни тілі сөз құрауға зорға келетін кішкентай баланың былдырлаған сәлем рәсіміне байсалды жауап қайырып, сәлемін алады. «Бәркелді, сәлем беруге жарап ержетіпті ғой!», «міне, азамат, нағыз атасының баласы!» – деп қолпаштап көтермелейді. Сонымен бірге «Өркенің өссін!», «Өмірлі бол, бақытты бол!» – дегендей тілектерін бағыштайды. Сәлем бергеніне алғыс айтады. Сөйтіп, баланың әдепті, инабатты болуына дем беріп қанаттандырады. Қазақ ғұрпында кіші үлкенге сәлем береді. Жасы кішінің бір

770 ₸ - Сатып алу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!