Бала тәрбиесі бесіктен басталады
Басында қатырасудан болдық пайда,Неше күн шайқалтылып жүрдік ойда.Сол судан қан-сөл ғайып пайда болып,Сүйек пен етке шаптық үш-төрт айда(Мәделі Жүсіпқожаұлы)
Адам ұрпағымен мың жасайды! Шыр етіп дүниеге келген періштемен бірге сол үйге ырыс-құты бірге енеді. Қазақта «Бір қозы туса, бір топ жусан артық шығады» деген дана сөз бар. Яғни әр нәрестенің өмірде алар орны, несібесі болады. Құрсаққа біткен баланың болашағы анасының әр қимылы, көңіл-күйі мен денсаулыңына байланысты. Сол себепті бойына бала біткен әрбір ана ұрпағының дұрыс дамып, жетілуіне мән беруі тиіс. Көпшілік ата-аналар іште жатқан сәби ештеңе сезбейді, естімейді деп ойлайды. Бұл жаңсақ пікір. Мамандардың айтуынша, сегіз апталық нәресте сыртта болып жатқан құбылыстарды, анасының дауысын, басқа да дыбыстарды ести алады екен. Сондықтан жүкті әйелдер баласымен сөйлесіп, әдемі нәрестелерге қарап, өзін барынша сабырлы ұстаған абзал. Жүктілік кезеңінде жерік асын жеу маңызды. Анасын жерік асын қанып жемесе, баласының аузынан суы аға беруі немесе дәрумен жетіспеуі мүмкін.Егер жүрегі айнып ас батпаған кезеңдерде таңертең аш қарынға бір стақан су ішсе пайдалы. Сонымен бірге жеміс-жидектердің де алар орны ерекше болмақ. Күнделікті 1-1.5 сағат жаяу серуендеу, таза ауада терең тыныстауды да ұмытпаған жөн.Сәбидің дүниген келуі. Бала деген – бауыр етің демекші, әр үйде сібидің сыңғырлаған күлкісі естіліп жатса, ғанибет емеспе? Ана мен әке үшін ұрпағының ұл болсын, қыз болсын бастысы – өмірге дені сау болып келуі маңызды. Зарыға күткен баласы дүниеге келгендегі Мұқағали ақынның жан тебіренісі осыған дәлел бола алады:
Иә,Алла, көрдім бе,көрмедім бе?Иә, Тәңірім, бердің бе, бермедің бе?Шырылдаған үніңнен айналайын,Шыныменен үңгірге келгенің бе?
Қызың болсаң – қырымда құралайсың,Ұлың болсам – ұлы бір мұрадайсың.Естисің бе, есі жоқ, ей дүние,Неге менен сүйінші сұрамайсың?!
Жаңа туған нәрестеге жеті күн толғанда азан шақырылап ат беріледі. Балаға ат қойарда оның мағынасына мән беру керек. Себебі, сол есім – оның кейінгі өміріне зор ықпал етеді. Жылауда да мән бар. Хадистерде «Кімде – кім жылаған баланы жұбатса, Аллаһ тағала жәннәтта оған сый береді»- деп балаға уақытылы көңіл бөліп барынша ақ ниетімен тәрбиелеудің маңыздылығын алға тартады. Сәбидің жылауы – анасы мен баласының арасында құпия тілдесу. Әдетте, бала қарны ашқанда немесе мазасызданып ауырғанда, кейде тіпті жәй анасын мейірі мен жылы сөзін аңсағанда жылауы мүмкін. Өйткені үш айдан асқан бала анасының айтқан сөздеріне қуана бастайды. Кей аналар мұны түсінбей сәбиіне ашуланып жатады. Жаңа туған сәби жылағанда оны қолға алып, кеудеге басу арқылы тез жұбатуға болады. Себебі, ол жатырдағы соңғы төрт айын анасының жүрегінің соғысын естумен өткізеді. Жарық дүниеге келген соң сол жүрек дүрсілін іздеп тынышсызданады. Сол уақытта баса қойса өзіне үйреншікті жүрек дүрсілін естіп қауіпсіздікті сезіне бастайды. Сондықтан әрбір ана атанғысы келетін аруларымыз сәбиінің өміріне бойына біткен сәттен бей-жәй қарама екен деймін. Ана мен бала өмірі – бүгінгі күннің ертеңі екенін естен шығармайық!
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен жасалған
05 Ақпан 2018
521
0 рет жүктелген
