Материктер мен мұхиттар

Күні:6.11.18ж

Сынып: 6

Бөлім: 6.1В Ғалам. Жер. Адам.

Пәні: Жаратылыстану

Мектеп: И.Журба атындағы жалпы орта мектебі

Сабақ №16

Қатысқандар саны: 20

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Материктер мен мұхиттар

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

6.2.6.2 жоспар бойынша мұхиттар табиғатының ерекшеліктерін анықтау

Сабақтың мақсаттары

Оқушыларға мұхиттардың зерттелуін, ашылған жаңалықтар мен заңдылықатары жөнінде түсіндіру.

дүниежүзілік мұхит, материк, арал, түбек, теңіз, шығанақ, бұғаз, ұғымардарын түсіндіру.

Жетістік критерийлері

1. Дүниежүзілік мұхиттар және оның құрамдас бөліктері анықтайды.

2.Терминдер мен ұғымдарды түсінеді.

3. Дүниежүзілік мұхиттардың ерекшелігін сипаттайды.

4.Экологиялық проблемаларын талдайды.

Тілдік мақсаттар

Оқылым: Мәтінді оқи отырып дүниежүзілік мұхиттарды зерделейді.

Тыңдалым: Бейне материалдарды, бір-бірінің пікірлерін тыңдайды.

Жазылым: дәптермен жұмыс, постер жасау. эссе жазу

Құндылықтарды дарыту

1.Жалпы құндылықтар: Жақсы қарым-қатынас орнату.

2.Ұлттық құндылықтар: табиғатты қорғау оны аялау, тыйым сөздерді пайдалану.

Мұхит қазба байлықтарың маңызын , қажеттілігін білу

Пәнаралық байланыс

Биология, геология, химия

АКТ қолдану дағдылары

Бейнетаспа т.б

Жоспар

Жоспар-

ланған уақыт

Сабақта жоспарланған жаттығулар

(төменде жоспарланған жаттығулармен қатар, ескертпелерді жазыңыз)

Ресурстар

Басталуы

(0-3 минут)

(5-7 минут)

Ұйымдастыру кезеңі;

-Оқушылармен амандасып, сынып тазалығына мән беріп, оқу құралдарын алғызады.

- Оқушылардың сабаққа қызығушылығын арттыру үшін, алдымен шеңберге жиналып, өлеңді іс-қимыл арқылы айтуды ұсыну.

(Ұ) Армысың алтын күн! (Күнге қарап бас иеді)

Көгілдір көк аспан! (Аспанға қолраын жаяды)

Бармысың құстарым! (Құстаға қол бұлғайды)

Қанатты достарым! (Құсша қанат қағады)

Суларым таза ма? (Оң қолын оң жаққа созады)

Талдарым аман ба? (Сол қолын сол жаққа созады)

Табиғат ананы (Қолдарын жоғары созады)

Көруге сағынып (Қолдарын жүрек тұсына қояды)

Келген біз балаңыз (Бастарын иеді)

Оқушыларды түстерді таңдауы бойынша 4 топқа бөледі

Оқушылар мұғаліммен амандасады.

Презентация, слайд

1-топ «Атмосфера»

2-топ «Гидросфера»

3-топ «Литосфера»

4-топ «Биосфера»

Түрлі-түсті стикелер

Үй тапсырмасын сұрау «Табақ тарту» әдісі арқылы сұрақтар беріледі;

1 топ. Еуразия материгінің географиялық орны?

2 топ. Африка материгінің ерекшеліктері?

3 топ. Аустралия жануарлары, өсімдіктері?

4 топ. Американың ашылу тарихы?

«Рефлексия» оқушылард мақтау, мадақау арқылы ынталандырамын.

Үлестірмелі кеспелер

Ортасы

(4-5минут)

(8-10 минут)

(3-5минут)

(3минут)

(2 минут)

2 минут

3-минут

Жаңа сабаққа кірісу

Қызығушылықты ояту. «Ой қозғау» - Бейне таспа арқылы көрсетіледі

1. Бейнетаспадан не көрдік?

Жер бетінің 70%-ның астамын су басып жатыр. Біздің ғаламшардың басты ерекшелігі де осы. Судың шамамен 97% тұзды су. Мұхит құрлықтар мен аралдарды қоршап жатқан Жердің тұтас су қабаты. Аумағы 361,26 млн. км², көлемі 1340,74 млн. км³, орташа тереңдігі 3711 м, ең терең жері 11022 м (Тынық мұхиттағы Мариана шұңғымасы). Дүниежүзілік мұхит құрлықтар арқылы 4 бөлікке бөлінеді: Тынық (50%), Атлант (25%), Үнді (21%) және Солтүстік Мұзды Мұхит (4%). Мұхит Солтүстік жарты шардың 61%-ын, Оңтүстік жарты шардың 81%-ына жуығын алып жатыр. Мұхиттық жарты шардағы судың мөлшері 91%-ды және құрлықтық жарты шардағы мөлшері 53%-ды құрайды. Гидрология режимінде Дүниежүзілік Мұхит жеке мұхиттарға, теңіздерге, шығанақтарға, қойнаулар мен бұғаздарға ажыратылады; сыртқы шекарасы құрлықтың жағалық сызықтарымен айқын кескінделіп, ішкі шекарасы теңіздермен және оның бөліктерімен бөлінеді.

Мұхит бетінің 1 см қалыңдықтағы суына күн энергиясының 94% жұтылады. Осының нәтижесінде Жер бетіндегі температурасының шұғыл ауытқуы бәсеңдейді және шалғай жатқан аудандар ылғалданып, тіршіліктің дамуына қолайлы жағдай туады.

Мұнай мен газдың қоры 300 – 350 млрд.(қойнау қайраңында 184 млрд. ) деп болжанады. АҚШ жағалауы мен Мексика шығанағында, Солтүстік Парсы шығанағы және оңтүстік-Шығыс Азия, Баренц, Беринг теңіздерінің қайраңдары дүние жүзінің аса ірі мұнайлы-газды аудандары саналады. Мұхит мұнайын 40 шақты ел өндіріп, 40-тай ел барлау жұмыстарымен айналысуда. 

Қазіргі кездегі ең үлкен проблема -мұхиттың мұнай және мұнай өнімдерімен ластануы. Мұхиттың мұнаймен ластануының басым бөлігі теңіз транспортының және қала аумақтарынан шайып әкелетін мұнайдың үлесіне тиеді. Мұхитты мекендеушілер үшін, токсикалық әсер ететін, мұнайдың ерігіш компоненттері қауіпті. Мұнайдың төгілуінің ең бір ауыр зардабы су бетінде жұқа мұнай қабатының пайда болуы. Онда газ алмасу бұзылады, жарықтың суға өтуі нашарлайды, фотосинтез жүрмегендіктен фитопланктон қырылады.

Суреттермен жұмыс.

Суретке қарап әр мұхиттың ерекшклігі, маңызы, ластаушы көздер бойынша сипаттайды.талқылаңдар.

1топ: Постер

ІІ топ: Эссе жазу

ІІІ топ: Картамен жұмыс

IY топ: Сурет салу

Бейне таспа

Жазу дәптерлері

Интербелсенді тақта

А3 парақтары, түрлі-түсті маркерлер,магниттер

«Кел , ойланайық» сергіту сәті

Қазақ халқының қоршаған орта, табиғатты қорғау туралы айтылған тыйым сөздер, мақал- мәтелдер,нақыл сөздер айту. (Смайликтер арқылы бағаланады)

Интербелсенді тақта

суреттер

«Сөздер банкісі» стратегиясы

• Материктерің қандай ерекшеліктерін білеміз? (Ерекшеліктерін атап «Жүзім шоқтарын» құрайды)

Ең ұзын жер асты үңгірі – Флинт-Мамонт

Ұзын тау – Кордильера

Е ң биік ағаш – секвоя

Материктер

Ең үлкен

каньон

Е ң үлкен арал –

Колорадо

Грнеландия

Ең үлкен тау мұздығы– Аляска

Тапсырма №2

Мына бумерангта бірнеше жасырын

сөздер жазылған. Бумеранг келіп өздеріңе тимес үшін осы сөздерді дұрыс шешіп көріңдер.

Тапсырма №3 Термиттер өз ұяларына мына атауды ойып жазыпты. Кәне, оқып көрейік, ол не сөз екен? Ол туралы не білесіңдер?

Стикерлер

Слайд

Презентация

Географиялық сөздікпен жұмыс: жаттығу

Жазу дәптерлері

«Адасқан әріптер»

(Шатасқан әріптердің орындарын ретте)

Алар (Арал) Индерма (Меридиан)

Өлк (Көл) Услогб (Глобус)

Хитұм (Мұхит) Напл (План)

Акрат (Карта) Лотнық (Толқын)

слайд

Аяқталуы

(3 минут)

Кері байланыс

Білдім:............................................

Анықтадым: ................................

Бөлісе аламын: ...............................................

Бақылаушы топ мүшелерінің бағаларымен таныстырады.

Үй тапсырмасы. Өзіндік жұмыс

Қосымша ақпараттар дайындау.

Түрлі-түсті стикерлер

Бағалау парағы