Ми қанайналымының жедел бұзылысы.

Инсульт-бұл церебральды қан айналымының жедел бұзылуы, оның белгілері бір күннен артық сақталады.

Инсульттің үш түрі бар: ишемиялық инсульт, геморрагиялық инсульт және субарахноидты қан кету.

Ишемиялық инсульт көбінесе артериялардың тарылуымен немесе бітелуімен дамиды - қан миға енетін тамырлар. Ми жасушалары қажетті оттегі мен қоректік заттарды алмай өледі. Инсульттің бұл түрі миокард инфарктісіне ұқсас ми инфарктісі деп те аталады.

Тамырдың бітелуінің себептері әртүрлі болуы мүмкін. Кеме эмболиямен жабылуы мүмкін-жүректің кейбір ауруларында пайда болатын интракардиальды қан ұйығышының бөлігі немесе үлкен тамырдың қабырғасында орналасқан атеросклеротикалық бляшканың бөлігі. Тамырдың бітелуінің себебі тромбоз болуы мүмкін-қан ұйығышының пайда болуы (беткі тамырлардың жаралануымен терінің кесілуі кезінде пайда болатын сияқты). Қан ұйығышы әдетте атеросклеротикалық бляшканың бетінде пайда болады. Тромбозға қанның ұюының жоғарылауы және қан плиталарын (тромбоциттер) біріктіру (біріктіру) қабілетінің жоғарылауы ықпал етеді.

Қан қысымының жиі көтерілуімен мидың терең құрылымдарын тамақтандыратын ұсақ тамырлардың қабырғаларында өзгерістер дамуы мүмкін. Бұл өзгерістер бұл тамырлардың тарылуына және жиі жабылуына әкеледі. Кейде қан қысымының тағы бір күрт көтерілуінен кейін (гипертониялық дағдарыс) мұндай тамырдың қан айналымы бассейнінде кішкентай инфаркт дамиды (ғылыми әдебиеттерде "лакунарлы" инфаркт деп аталады).

Ишемиялық инсульт инсульттің басқа түріне қарағанда 4 есе жиі кездеседі - геморрагиялық.

Геморрагиялық инсульт көбінесе артериялар жарылған кезде дамиды. Төгілген қан мидың бір бөлігін сіңіреді, сондықтан инсульттің бұл түрі миға қан кету деп те аталады. Көбінесе геморрагиялық инсульт артериялық гипертониямен ауыратын адамдарда кездеседі және қан қысымының жоғарылауы аясында дамиды. Бір сәтте тамыр қабырғасы қанның күрт көтерілуіне төтеп бере алмайды және жарылып кетеді. Геморрагиялық инсульттің сирек себебі-аневризманың жарылуы. Артериялық аневризма әдетте тамыр қабырғасында туа біткен қапшық тәрізді дөңес болып табылады. Мұндай шығыңқы қабырғаның қабырғасы ыдыстың өзінен жұқа және оның жарылуы үшін стресстік жағдайларда немесе физикалық шиеленісте қан қысымының шамалы көтерілуі жеткілікті.

Мидың бетіндегі тамырдың жарылуы қанның миды қоршап тұрған кеңістікке (субарахноидты кеңістік) енуіне әкеледі. Инсульттің бұл түрі субарахноидты қан кету деп аталады. Оның ең көп тараған себебі - аневризманың жарылуы.

Ми апатының өзі өте тез жүреді: бірнеше минуттан бірнеше сағатқа дейін (бірнеше күннен аз). Инсульттан кейінгі уақыт шартты түрде жедел (3 аптаға дейін), қалпына келтіру (1 жылға дейін) және қалдық (бір жылдан астам) кезеңдерге бөлінеді. Жедел кезеңде патологиялық процестер де жүреді (мысалы, мидың ісінуінің жоғарылауы) және қалпына келтіруге ықпал ететін процестер (зақымдануды қоршап тұрған аймақтарды қанмен қамтамасыз етуді жақсарту, қан кетудің мөлшерін азайту, гематоманың оны қоршап тұрған Ми затының қысылуын азайту).

Өте сирек инсульт асимптоматикалық болып табылады. Егер инсульттің алғашқы белгілері пайда болса, шұғыл түрде дәрігермен кеңесу керек. Өйткені, инсульт-бұл мидың зақымдануы!

Инсульттің қауіп факторлары

Инсульттің қауіп факторларын бақыланатын факторларға бөлуге болады (дәрігер ұсыныстар беру арқылы немесе пациенттің өзі өмір салтын өзгерту арқылы әсер етуі мүмкін) және бақыланбайтын (әсер ету мүмкін емес, бірақ ескеру қажет).

Бақыланатын (реттелетін) қауіп факторлары:

жоғары қан қысымы (140/90 мм сынап бағанасынан жоғары.ст.)

темекі шегу

алкогольді теріс пайдалану

жүрекшелердің фибрилляциясы және басқа жүрек аурулары

өмір салты факторлары (артық салмақ, физикалық белсенділіктің болмауы, тамақтанудың бұзылуы және стресс факторлары)

қан холестеринінің жоғарылауы

қант диабеті

алдыңғы өтпелі ишемиялық шабуылдар (ТИА) және инсульт

ауызша контрацептивтерді қолдану

Бақыланбайтын (реттелмейтін) қауіп факторлары:

жасы

еден

тұқым қуалаушылық

Инсульттің алдын алу

1. Қан қысымын бақылаңыз.

Статистика көрсеткендей, гипертониямен ауыратын 100 науқастың тек жартысы ғана жоғары қан қысымы туралы біледі (дегенмен, гипертония, әдетте, мильден көрінеді - тән келбеті, бет әлпетінің қарқындылығы, көбінесе қатты өлшемдері). Ал 100 адамның 10-15-і ғана оны күнделікті бақылау мен дәрі-дәрмектерді бақылауда ұстайды.

Егер сіз гипертониямен ауыратын болсаңыз, үнемі (күніне екі рет!) қан қысымын бақылаңыз. Қарапайым нәрсе: жұмыста және үйде тонометр болуы керек.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының критерийлеріне сәйкес 140/90 мм сынап бағанасынан жоғары қысым артериялық гипертония деп танылады. Дегенмен, қатаң сандар жоқ екенін есте ұстаған жөн және бұл нұсқаулықты ұстанбау керек. Егер адам өмір бойы 90/60 қысымға ие болса (әсіресе әйелдерде жиі кездеседі), онда оның 130/80 дейін көтерілуі жиі жүзеге асырылады гипертониялық дағдарыс. Екінші жағынан, қысымды ұзақ уақыт бойы 170/100 деңгейінде ұстағандарға 130/80 дейін "түсіру" сауатсыз болар еді: өйткені, күрт ауытқулар өте қауіпті. Дегенмен, кез келген жағдайда 140/90" асу " дәрігерге барудың және арнайы дәрі - дәрмектерді қабылдаудың себебі болып табылады.

2. Егер сіз темекі шегетін болсаңыз, күніне темекі шегуді азайтыңыз және болашақта бұл жаман әдеттен мүлдем бас тартыңыз.

3. Алкогольді қалыпты мөлшерде ішіңіз (күніне 2 стакан шараптан немесе 50 мл Қатты сусыннан артық емес).

4. Жүрек ритағының бұзылуының болуы немесе болмауы туралы білу қажет. Ол үшін жарты жылда бір рет ЭКГ-ны алып тастау жеткілікті. Жүрекшелердің фибрилляциясы кезінде инсульттің алдын алудың негізгі бағыты - бұл дәрі-дәрмектерді қолдану арқылы қол жеткізілетін жүрек қуыстарында қан ұйығыштарының пайда болу ықтималдығын азайту.

5. Қандағы холестерин деңгейін анықтаңыз. Оны көтерген кезде дәрігерге қаралыңыз. Оның холестеринді бақылау бойынша барлық ұсыныстарын орындаңыз.

6. Егер сіз қант диабетімен ауыратын болсаңыз, дәрігердің ұсыныстарын орындаңыз және қандағы қант деңгейінің қалыптыдан жоғары көтерілуіне жол бермеңіз.

7. Дене жаттығуларымен айналысыңыз. Белсенді өмір салтын ұстаныңыз.

Дене белсенділігі "иыққа", жасына, денсаулығына және маманның кеңесіне сәйкес таңдалуы керек.

8. Тұзды және ащы, әсіресе түнде шамадан тыс тамақтанудан аулақ болып, теңдестірілген тамақтаныңыз.

9. Мүмкіндігінше "толғақ үстінде"позицияны ұстану арқылы эмоционалды тепе-теңдікті сақтаңыз. Егер сіз оқиғаларға шамадан тыс әрекет етсеңіз, қатты уайымдасаңыз, ашулансаңыз, өте қарапайым нәрсе жасаңыз: теннис добын қысып көріңіз. Сіз шамадан тыс эмоцияларды шығарып қана қоймай, сонымен қатар ... сіз енді ашулана алмайсыз, өйткені олар психологиялық тұрғыдан ауысып үлгерді.

Егер инсульттің алғашқы белгілері пайда болса, шұғыл түрде дәрігерге хабарласыңыз!!!

Аурудың белгілері өте айқын және тіпті қарапайым адамға, маман емес, инсульт диагнозын қоюға мүмкіндік береді, кейбір жағдайларда тіпті инсульт түрі.

064

Белгілер мен симптомдардың жыныстық белгілері бойынша ерекше айырмашылықтары жоқ:

аяқ-қол қозғалысының әлсіздігі және үйлестірудің бұзылуы;

қысқа мерзімді сипаттағы сөйлеу бұзылыстары, сөйлеу мен сөйлеуді түсінудегі қиындықтар;

дененің бір жартысының ұюы (бет, Тіл, қол және т. б.);

уақытша немесе толық көру қабілетінің жоғалуы;

бас айналу, қосарланған заттар;

бұзушылықтар және жүру проблемалары;

жүрістің тербелісі

өткір бас ауруы, жүрек айну, құсу, қан қысымының жоғарылауы және т. б.;

сананың бұзылуы.

Әр адамға бұл аурудың негізгі белгілері қандай екенін білу өте қажет. Инсультті немесе цереброваскулярлық аурудың белгілерін және жедел цереброваскулярлық бұзылулардың белгілерін (ОНМК) қалай тануға болатындығын біле отырып, науқас адамға көмектесуге болады, әсіресе ауыр жағдайларда – олардың өмірін сақтап қалуға болады.

Егер инсультке күдік болса, адамнан үш қарапайым әрекетті сұраңыз (мүмкін болса):

күлімсіреу (адам мұны істей алмайды-асимметрия немесе беттің бір жағының қисаюы болады);

қарапайым сөйлем айту (сөйлеу түсініксіз және мағынасыз болуы керек немесе мүлдем болмауы керек);

екі қолды да көтеріңіз (адам тек бір қолын көтере алады немесе бір қолын екінші қолынан төмен көтере алады).

Кейбір жағдайларда, егер адамнан тілді шығаруды сұраса, онда тіл бір жаққа қисайып кетеді (бірақ бұл әрдайым инсультті көрсетпейді, бірақ цереброваскулярлық ми ауруы, CBV диагнозының белгілерінің бірі болуы мүмкін).

Инсульт алған адам, егер жағдайдың даму кезеңі терең болса, бұл өтініштерді орындай алмайды. Ауыр инсульт сананың жоғалуымен және құрысулармен бірге жүреді. Инсульттің даму жылдамдығы жоғары, сондықтан оны күдіктену оңай.

Қалай болғанда да, егер адам ауырып қалса, сізде инсульт бар ма, жоқ па, жедел жәрдем шақыру керек.

Инсульттан кейінгі салдарлар мен асқынулардың сапасы, саны мен дәрежесі жарақаттың ауырлығына ғана емес, сонымен қатар белгілерге, болған жағдай мен диагноз арасындағы алшақтыққа, көрсетілген көмек пен емдеудің уақыты мен көлеміне, оңалтуға, оның сипаты мен қарқындылығына байланысты.

Кішкентай немесе тез "ұсталған" инсульт аз әсер етеді, кейде олар тіпті болмауы мүмкін, бірақ бұл өте сирек кездесетін жағдайлар. Көбінесе бұзушылықтар неғұрлым ауыр және тұрақты сипатқа ие.

Инсульттан кейінгі негізгі және маңызды бұзылулар:

мидың зақымдануына қарама-қарсы бір жағында бұлшықет күшінің төмендеуі (инсульттан кейін оң немесе сол жақ гемипарез): қозғалу қиындықтары (кейде көмекші құралдар қажет), өзіне қызмет ету (киіну, тамақтану, өзін-өзі күту және т. б.) және т. б.;

бет асимметриясы және бет бұлшықеттерінің бұзылуы.