Мораль

Бекбатыр Асылжан

24 шілде 2024 жыл

Мораль объективті ме?

Объективті ме мораль?

Мораль — бұл адамдардың дұрыс пен бұрыс, жақсы мен жаман туралы түсініктері мен нормаларының жиынтығы. Бірақ моральдің объективтілігі немесе субъективтілігі туралы сұрақ қоғамда кеңінен талқыланады.

Объективті мораль түсінігі моральдік нормалардың қоғамның жалпы құндылықтары мен заңдарына негізделгенін білдіреді. Мұндай көзқарас бойынша, моральдік нормалар барлық адамдар үшін бірдей, және олар мәдениетке, дәстүрге немесе жеке пікірге қарамастан, әмбебап болып саналады. Мысалы, көп мәдениеттерде зорлық-зомбылық, алаяқтық және адам өлтіру моральдік жағынан дұрыс емес деп саналады, бұл моральдің объективтілігіне дәлел ретінде қарастырылуы мүмкін.

Алайда, кейбір философтар моральдің субъективті екеніне сенеді. Олар моральдік нормалардың жеке тұлғалардың, мәдениеттердің немесе қоғамдардың ерекшеліктеріне байланысты қалыптасатынын айтады. Осы көзқарас бойынша, дұрыс пен бұрыстың анықтамасы мәдениетке және уақытқа байланысты өзгеріп отырады. Мысалы, бір мәдениетте әдет-ғұрыптар мен дәстүрлер белгілі бір әрекеттерді дұрыс деп санаса, басқа мәдениетте оларды бұрыс деп бағалауы мүмкін.

Моральдің объективтілігі мен субъективтілігі арасындағы айырмашылықты түсіну қоғамдағы моральдік нормалардың қалыптасуы мен оларды қабылдаудың қалай жүретінін түсінуге көмектеседі. Кейбір моральдік дилеммалар мен жағдайларда, бұл сұрақтарға жауап беру қиын болуы мүмкін.

Қорытындысында, моральдің объективтілігі мен субъективтілігі арасындағы даулы сұрақтар әлі де талқылануда. Дегенмен, моральдің негізінде тұрған құндылықтар мен принциптер қоғамның дамуына және адамдар арасындағы қарым-қатынастардың жетілуіне ықпал етеді.