ЭссеОтбасы – бақыттың кілті Қазақта «Отан отбасынан басталады» деген қанатты қағидасы бар. Шынында да, адам баласы үшін Отаннан кейінгі қасиетті ұғым – отбасы болса керек. Отбасы – Отанның әрбір азаматын өмірге әкеліп, қанатын қатайтып, қатарға қосады. Данышпан да, ғалым да, қаһарман да өзінің отбасында өмірге келіп, сол отбасында тәлім-тәрбие алып, тұлға ретінде қалыптасады. Елбасы «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» мақаласында «Егер жаңғыру елдің ұлттық-рухани тамырынан нәр ала алмаса, ол адасуға бастайды» деп ұлттық жаңғырудың негізгі алғышарттарын айқындап берді. Демек, көне дәуірлерден бастау алатын, өзінің тарихи тәжірибесінен, игі салт, ізгі дәстүрлерінен мүлдем қол үзген қоғамда жаңғыру немесе жаңару мүмкін емес. Халқымыздың осындай тамыры терең кеткен, тарихымен бірге жалғасып келе жатқан рухани байлықтарының бірі- отбасы құндылықтары. Тіпті біздің рухани құндылықтарымыздың негізі де осы отбасылық дәстүрімізде жатыр десек қателеспеген болар едік. Өмірде Ана алақанының қызуы мен Әкенің асыл тәрбиесін ең жеңсік ас та, аста-төк байлық та, шипасы күшті дәрі де алмастыра алмайды. Отбасында мейірім көрмеген бала рухани ұстанымнан ада болып өсуі, өзін ұлттан саяқ ұстап, өзге жандарға өшпенділікпен қарауы ықтимал. Мұндай жандардың кеудесінде не сенімі, не жігері болмай әртүрлі жат ағымдар мен экстремистік топтар үшін әлеуетті күшке, дайын материалға айналып кетуі ғажап емес. «Көкіректе сәуле жоқ, көңілде сенім жоқ. Құр көзбенен көрген малдан неміз артық», - демей ме дана Абай. Жасыратыны жоқ, қазіргі қоғамда көңілге түйткіл орнатар жайлар көбірек етек алуда. Жетімін жылатпаған, жесірін қаңғытпаған, қарттарын қазына деп білген халықпыз біз о баста. Ал қазір ше? Балалар үйі, қарттар үйі деп дабыл қағуда тілшілеріміз. Ананың махаббатына зәру сәбилер мен баланың мейіріміне зар болған қариялар. Бірі терезеге телмірсе, бірі бесікке емес есікке телмірген қос шарасыздар. Бұл - біздің қоғамның ащы шындығы. Осындай жайсыз оқиғалардың негізгі бастауы неде дегенде, менің ойыма отбасы жылылығының аздығынан емес пе деген ой келеді. Үлкенге ізет, кішіге құрмет көрсетер кішіліктің азайғаны ма деп қаламын кейде. Кішілік азайған жерде кісілік те болмайды-ау осы. Сондықтан да отбасында үлкен-кішінің тілін тауып, олардың көңілінен шығуды әркім міндетіне алып, жүзеге асырса, ол отбасына бірлік ұялары сөзсіз. Ал бірлігі бар отбасының тірлігі бар. Өйткені отбасы- бақыттың кілті, ал бақыттың кілті – бірлікте. Жанұядағы тұтастық, бірлік таптырмас – байлық. «Отбасында адам бойындағы асыл қасиеттер жарқырай көрініп, қалыптасады. Отанға деген ыстық сезім жақындарына, туған – туысқандарына деген сүйіспеншіліктен басталады» - деп Н.Ә.Назарбаев айтқандай, отбасы – рухани жаңғырудың негізі, ұрпақ тәрбиесінің қайнары. Әр бала атаның қанымен, ананың сүтімен келетін туабітті қасиеттер сияқты ұлттық рухани құндылықтарды да ең алдымен отбасында ата-ананың тәрбиесімен бойына сіңіреді. Ендеше, ұлттық тәрбие – ұлт болып ұйысудың, ел болып ертеңге нық қадам басудың негізі болмақ.
07 Ақпан 2019
7663
3 рет жүктелген
