Педагогикалық шеберлік
тәрбие мен оқытудың өнері ретінде
Мектептің жаны, мектептің жүрегі – мұғалім
деп айтып та, естіп те жатамыз. Ахмет Байтұрсыновтың «Мектептің
жаны – мұғалім. Мұғалім қандай болса, мектеп сондай болмақшы. Яғни,
мұғалім білімді болса, ол мектептен балалар көбірек білім алып
шықпақшы. Солай болғансоң, еңәуелімектепкекерегі – білімді,
педагогика, методикаданхабардар, жақсыоқытабілетінмұғалім»
дегенсөзіндеқаншама ой,
қаншаматүйінжатыр. Расымен де,
өмірдегі сан түрлімамандықтардыңішіндебілімділікті, кәсібилікті,
тәрбиелілік пен шеберлікті аса қажетететінмамандықтыңбірден-бірі –
мұғаліммамандығы.
Шығыс даналығында мұғалім шеберге
ұқсайды, оның қолында жұмсақ, иілгіш саз талғампаз
ыдысқа айналады. Бұл ыдысты кеме деп алсақ,
тәрбиешінің міндеті - бұл кемені мейірімділікпен, шығармашылықпен,
достық, өзара көмек, ынтымақтастық және бірлесіп құру тәжірибесімен
байыту-болашақта балаға көмектесетін барлық құндылықпен
толтыру.
Педагогикалық шеберлік - бұл
мұғалімнің жұмысында: оқыту, тәрбиелеу және адам дамуын. өнерін
үнемі жетілдіруде көрінетін педагогикалық іс-әрекеттің ең жоғары
деңгейі.Педагогикалық шығармашылық педагогикалық іс-әрекеттің
жай-күйі ретінде қарастырылады, онда оқу процесін ұйымдастыруда,
ғылыми және практикалық мәселелерді шешуде түбегейлі жаңасы
жасалады. Педагогикалық шеберліктің маңызды бөлігі – бұл кәсіби
білім мен дағды. Өз –өзін мен үнемі жетілдіру, өз өсуіне ұмтылу,
өзін - өзі тәрбиелеу - тәрбиеші өмірінің жалғыз жолы. Әр жағдайда
мұғалімнің шеберлігі – шығармашылық.
Қазіргі баланың қызығушылығын
қанағаттандыру, қоршаған әлемді білуге көмектесу үшін жан-жақты
білім қажет. Мұғалім тұтастай алғанда балалар ұжымының жұмысын
ұйымдастырып қана қоймайды, сонымен бірге балалардың бір-бірімен,
ересектермен қарым-қатынаста және тұтастай алғанда кішкентай
адамның айналасындағы әлеммен жеке қарым-қатынасын
қалыптастырады.
Мұғалім балаларға деген
көзқараста, оқушыларға әсер ету құралдарын таңдауда шығармашылық
шешімдер іздейді және табады. Жұмыс мазмұнында, балаларға әсер ету
құралдары мен әдістерін таңдауда шаблон мен біркелкілік болмауы
керек. Шығармашылық жетіспейтін монотонды жұмыс ерте кәсіби дамуға,
интеллектуалды өсуді тоқтатуға әкеледі. Мұғалімнің шығармашылығының
болмауы балалардың дамуына теріс әсер
етеді.
Педагогикалық іс-әрекеттің
шығармашылық сипаты мұғалімді әріптестерінің озық тәжірибелерін
зерттеуге және алуға итермелейді, оны білім беру саласындағы
инновацияларға сезімтал етеді. Мұғалім і педагогикалық ғылым мен
озық практиканың жетістіктерін пайдалана отырып, өзінің шеберлігін
үнемі жетілдіріп отыруға тиіс. Алға жылжу, инновациялық
технологияларды, дәстүрлі емес әдістерді игеру, дамуға итермелейді.
Теориядан алған жаңа білімдерін практикамен ұштастырып, оқу
үдерісінде оның қолданудың жоғарғы сатысына көтеріп, білім
алушылардың бойынан оқуға деген ынталарының өскенін, біліп- тануға
белсенділіктерінің артқанын көру – педагогикалық шеберліктің шыңы.
Мұғалімның өзінің білім, білік дағдыларын сол педагогикалық
шеберліктің шыңына жеткіздіру – өнер. Осының барлығын ұштастыра
алған педагог кәсіби-өнерлі.
Шебер педагог білімді,
тәжірибесі мол, жан-жақты бола отырып, оқушыларды жеке тұлға етіп
қалыптастыру мақсатында білім мен тәрбиені ұштастыраалуы қажет.
Қашан да білімді ұрпақ - болашағымыздың кепілі.Егеменді еліміздің
тағдыры - жас ұрпақтың тағдыры - бүгінгі ұстаздардың
қолында.