Қарапайым деңгейде тілдерін жетілдірудің тиімді әдіс-тәсілдері

Ақмола облысы

Бурабай ауданы

«Бурабай ауданының Мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің

Тілдерді оқыту орталығы»

КММ

Қарапайым деңгейде тілдерін жетілдірудің тиімді

әдіс-тәсілдері

Баяндаманы әзірлеген: Маширова Анар Қалымжанқызы –

Тілдерді оқыту орталығының оқытушысы

Щучинск қаласы 2021 ж.

Қарапайым деңгейде тілдерін жетілдірудің тиімді

әдіс-тәсілдері

Қазақстандық патриотизмнің негізін қалаушы – мемлекеттік тіл. Мемлекеттік тілді құрметтеу және өзге ұлт өкілдерімен қарым-қатынасты нығайту – Қазақстандағы ұлтаралық келісім кепілі. Халық байлығының асыл қазынасы – рухани тіл. Тіл үйренушіге тілді үйретудегі оқу іс-әрекеттеріндегі барлық жұмыс түрлерінің жан-жақты орындалуы, ұйымдастырылуы мұғалімнің біліктілігі мен әдістемелік шеберлігіне байланысты. Мемлекеттік тілде тыңдаушыларға дұрыс сөйлеуді, оқуға, сауатты жазуға, бір-бірімен қарым-қатынас жасауға (айтылым, жазылым, оқылым, сөйлесім әрекеттерін ) үйрету, ойлау қабілетін дамыту және олардың өз ойын қазақша жеткізе алатындай болуы көзделеді. Қандай істі болсын жүзеге асырудың әдіс-тәсілдері мен көмекші құралдары болады. Осыларды дұрыс таңдап тиімді пайдаланғанда ғана мақсатқа жете аламыз. Көбінесе, оқитындар әр түрлі жастағы адамдар. Отбасы, жұмыс, тұрмыстық  жағдайына, денсаулығына байланысты, түрлі қиын жағдайларға тап болып, сол себептен сабақты босататындар да көп. Бұл тыңдаушылардың оқу үлгерімі нашарлауына, білім деңгейінің төмендеуіне әкеп соғады. Өзіне сенімі жоқ, үлгерімі төмен тыңдаушыны қолдап-қуаттау қажет. Осыған орай, тыңдаушының оқуға ынтасын көтеріп, пәнге қызығушылығын арттыру мақсатында, мемлекеттік тілді меңгертуде жас ерекшеліктерін, білім деңгейін, қабылдау қабілетін, жеке ерекшелігін  ескере отырып, жұмыста қолданатын оқыту формаларын, әдіс-тәсілдерін іріктеп,  тыңдаушының қабілетіне, қызығушылығына, икеміне, біліміне қарай тапсырмаларды іріктеп алған жөн. Қарапайым деңгейдегі тыңдаушы бірінші сабаққа келгеннен бастап оның тілге деген көзқарасын, қызығушылығын арттыру, өзіне сенімсіздікпен келген тыңдаушыны қорқытып, үркітіп алмай, сабақтан көңілді әсер алып, оны екінші сабаққа келгісі келетіндей қылып жіберу, мұғлімнің шеберлігіне, іс-тәжірибесіне байланысты деп ойлаймын. Сабақ құрылымында ең бірінші әдіс, бұл психологиялық жағдаят. Мысалы: «Сенің есімін» жаттығуы.

Мақсаты: топ ішінде жағымды атмосфера қалыптастыру, өздерін жоғары бағалауға дағдыландыру.

Тыңдаушы өз есімін параққа жазып, әр әріпіне жағымды сөздер табады. Мысалы: Дамир

Д- денелі

А-аққұба

М-мықты

И-иманды

Р-романтикалы

Жағымды сөздерді жазғаннан кейін барлығы оқып шығады. «Менің көңіл-күйім» жаттығуы.

Мақсаты: тыңдаушының көңіл-күйін білуді көрсетеді. Алдарыңдағы смайлик арқылы өз көңіл-күйлерің көрсетеді. Келесі тәсіл қатысымдық әдіс. Қатысымдық ұғым − коммуникация латын тілінен аударғанда (Communicatio - байланыс, қатынас) араласу, ойлармен, идеялармен, деректермен бөлісу деген мағына береді. Сондықтан коммуникативтік әрекет танымдық қызмет арқылы тілдің көмегімен ж