Қазақстан аумағындағы этносаяси қауымдастық және қазақ халқы қалыптасуының соңғы кезеңі

Мектебі

Алакөл НОМ

Пәні

Қазақстан тарихы Пән мұғалімі: Ш. Байниязова

Сыныбы:

7 сынып уақыты: 24.01.2017

Сабақтың тақырыбы:

Қазақстан аумағындағы этносаяси қауымдастық және қазақ халқы

қалыптасуының соңғы кезеңі

Мақсаты :

Барлық оқушылар үшін:

Қазақ жерінде қазақ халқының этникалық және антропологиялық негізінің қалануы, орта ғасырдағы этникалық өзгерістерді біледі,

Халық болып қалыптсау барысын ой елегінен өткізіп, тұжырым жасап үйренеді.

Көпшілік оқушылар үшін:

Кейбір оқушылар үшін:

Күтілетін нәтижелер:

Өткен сабақтарды еске түсіре отырып, бүгінгі тақырып бойынша тапсырмаларды орындайды. Критерий бойынша бағалауды үйренеді.

Қолданылатын әдіс-тәсілдер

«Кім жылдам»,

Сабақ барысы:

Сабақ кезеңі:

Уақыты

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Кіріспе

5мин

1. Сыныппен амандасу.

2. Топқа бөлу «Кел сәлемдесейік»

І, ІІ,ІІІ топқа бөлу

Оқушыларға 3 тілде (қазақша, малайзия, жапон тілдерінде) өзара амандасып осы тілдер бойынша топқа бөлінеді.

Сұраққа жауап беру

Тұсаукесер

5мин

«Кім жылдам» сұрақтар қою

1. Мемлекет басында кім тұрды? /Ұлыхан/

2. Хандық билік қандай жолмен берілген? /Мұрагерлік/

3. Хан кеңесінің құрамы кімдерден тұрды? /Ұлысбек, әмір, бек, билер/

4. Түркі тайпасының басшылары қалай аталады? /Әмір/

5. «Ноян» сөзі қандай мағынаны білдіреді? /Бай/

6. Шыңғыс балаларына берілген жер қалай аталады? /Інжу/

-сұрақтарға жауап беру

Негізгі бөлім

25 мин

1. Бейне талдау « Қазақстан аумағындағы этносаяси қауымдастық және қазақ халқы

қалыптасуының соңғы кезеңі» электрондық оқулық.

2.Постер:

І топ «Ежелгі заманға туыстық белгілер»

ІІ топ «Орта ғасырлардағы этникалық өзгерістер»

ІІІ топ «Қазақстандағы этносаяси қауымдастықтың қалыптасуы»

3. Электрондық оқулықта берілген тапсырмаларды орындау:

Тыңдайды, түртіп алады.

Әр топ өзіне берілген тапсырманы орындайды, дұрыс жауабын электрондық оқулықтан тексереді.

Қорытынды

7 мин

1. Қазақ-түрік сөзі. Қазақ терминінің бастапқы мағынасы қандай?

1) Саяси 2) Экономикалық 3) Философиялық 4) Әлеуметтік 5) Әдеби.

2. Керей мен Жәнібек соңынан ерген топқа “Өзбектер - казактар” атауы қашан берілді?

1) ХІV ғ. 40-шы жылдары 2) ХІІІ ғ. 30-шы жылдары 3) ХV ғ. 60-шы жылдары 4) ХVІ ғ. 50-шы жылдары

5) ХІІ ғ. 20-40-шы жылдары.

3. Қазақ халқының қалыптасуының аяқталуының хронологиялық шеңбері:

1) ХІІІ ғ. 2) ХІV ғ. 3) ХІІ ғ. 4) ХІV-ХV ғғ .5) ХV – ХVІ ғғ.

4. Антропологтар осы кездегі Қазақстан тұрғындарындағы монголоидтық нәсіл белгілері 30% құрады деп есептейді.

1) Қола дәуірі 2) Темір дәуірі 3) Сақ сармат дәуірі 4) Түркі дәуірі5) Монғол дәуірі

5. Антропологтар осы кездегі Қазақстан тұрғындарындағы монголоидтық нәсіл белгілері 50% құрады деп есептейді.

1) Қола дәуірі 2) Темір дәуірі 3) Сақ сармат дәуірі 4) Түркі дәуірі 5) Монғол дәуірі

6. Антропологтар осы кездегі Қазақстан тұрғындарындағы монголоидтық нәсіл белгілері 70% құрады деп есептейді.

1A) Қола дәуірі 2) Темір дәуірі 3) Сақ сармат дәуірі 4) Түркі дәуірі 5) Монғол дәуірі

7. Ғалымдар қазақ халқының қалыптасуының аяқталуын екі жүз жылға кешеуілдеткен оқиға деп есептейді:

1) Монғол шапқыншылығы 2) Әмір Темірдің жойқын шапқыншылықтары

3) Жоңғар шапқыншылығы 4) Даладағы ашаршылық пен қуаңшылық 5) Дала көшпенділері арасындағы билік үшін алауыздық

8. Қазақ халқының қалыптасуының аяқталуы осы этносаяси қауымдастықтар тарихымен тікелей байланысты:

1) Қарахан мемлекеті және Қыпшақ хандығы 2) Ақ Орда, Әбілхайыр хандығы, Моғолстан, Ноғай Ордасының 3) Әмір Темір мемлекеті 4) Алтын Орда мемлекеті

5) Батыс Түрік, Түркеш, Оғыз, Қимақ және Қарлұқ мемлекеттері

9. Орта жүз рулары ішінен қатені табыңыз:

1) Қыпшақ, арғын, жетіру, уақ 2) Қыпшақ, арғын, керей,қоңырат 3) Қыпшақ, арғын, керей, уақ

4) Қыпшақ, арғын, найман, қоңырат 5) Қыпшақ, арғын, найман, керей

10. Кіші жүз рулары ішінен қатені табыңыз:

1) қаракесек, шекті, төртқара, шөмекей 2) адай, алшын, жаппас, байбақты

3) беріш, есентемір, қызылқұрт, шеркеш ,4) жағалбайлы, кереит, телеу, рамадан 5) табын, ысты, тама, кердері.

11. ХV-ХVІІ ғғ. қазақтарда шаруашылықтың қай түрі үстем болды?

1) Сауда 2) Тау-кен 3) Егіншілік 4) Мал шаруашылығы 5) Қолөнер.

12. Қазақ халқының этникалық топтасуы аяқталды:

1) ХІІІ ғ. 2) ХІV ғ. 3) ХІІІ-ХІV ғғ. 4) ХІV - ХV ғғ. 5) ХVІ ғ.

13. Қазақтардың тұрмысы, шаруашылығы, наным-сенімдері, әкімшілдік құрылымы туралы бай материалдар жинақтаған “Мхман-наме-йи-Бұқараның” авторы Ибн Рузбихынның шығу тегі:

1) Қазақ 2) Монғол 3) Өзбек 4) Қытай 5) Парсы

14. «Материалы к истории киргиз - казахского народа» еңбегінің авторы:

1) Ш.Құдайбердиев 2) М. Тынышбаев 3) Ш.Уәлиханов 4) А.Құнанбаев 5) М.Х.Дулати

15. «Түрік, қырғыз-қазақ һәм хандар шежіресінің» авторы:

1) Ш.Құдайбердиев 2) М. Тынышбаев 3) Ш.Уәлиханов 4) А.Құнанбаев 5) М.Х.Дулати

Тест тапсырмасын орындайды. Шкала бойынша өзін бағалайды.

15-13 - «5»

12- 10 -«4»

9-6-«3»

5-0-«2»

Кері байланыс

3 мин

Кері байланыс парағын толтырады. Өз ойын толық жеткізе алады.