"Қазақтардың ру-тайпалық құрылымы қалыптасуының тарихи шарттары" ашық сабақ жоспары

Сабақтың мақсаты

Білімділік «Мәдени-генетикалық код» ұғымын талдау. Тарихи кезеңдердегі қазақ халқының мәдени-генетикалық-кодының қалыптасуын анықтау. Шежіре, генеологиялық аңыздарды қарастырып, рулық құрылымды талдау. Қазақтардың рулық қатынастарының құндылығын айқындау

Тәрбиелік

«Мәңгілік Ел» идеясына сәйкес ұлттың қалыптасуын бағалай білу, Отан тарихы мен ұлттың тарихына деген құрмет этникалық үрдістерді талдау барысында жүзеге асады

Дамытушылық

Студенттер өздiгiнен жұмыс iстeй отырып, тақырыпты талдап қорытынды жасай бiлуге дағдыланады, сыни ойлау, іздену қабілеттерін арттырады.

Сабақ кезеңі /Уақыт

Педагогтің әрекеті

Студенттің әрекеті

Бағалау

Саралау әдістері

1.Сабақтың басталуы

8 минут

Үй тапсырмасын тексеру

Оқушыларға психологиялық ахуал тудыру. (амандасу, студенттердің көңіл-күйлерін білу)

Блиц сауалдар:

1.Ортаазиялық тайпалардың батысқа ығысуына әкелді:

-Mоңғол шапқыншылығы

2.Қазақстан аумағында құрылған Шыңғысхан ұлдарының ұлыстары:

- Жетісу,
3.Оңтүстік Қазақстанда - Шағатай ұлысы, Ертістен шығысқа қарай - Үгедей
ұлысы, Шығыс Дешті Қыпшақта - Жошы ұлысы;

4.Жошы ұлысы орнына құрылған мемлекетті картадан көрсет

- Алтын Орда

5.Жошы ұлысындағы көшпелілерді Русьте атады:

- татарлар деп

6. 14 ғ. соңында Ақ Орда тайпалары құрамында қыпшақ тайпалары басым болған кез:

- Орыс хан кезінде

7. 14 ғ. ортасында мұсылман деректеріндегі Шығыс Дешті қыпшақ халқы:

- өзбектер

8. Қазақтардың, түркі халықтарының этногенезінің жаңа кезеңі басталды:

- моңғолдар
келуімен

9. Қазақ халқы этногенезінің үдерісі аяқталды:

- Ақ Орда аумағында

10.Өзбек этнонимі білдірді:

- Алтын Орда ханы Өзбек ханның қол астындағы
халықт

11. Алтын Орданы өзбек хан басқарған жылдар:

- 1312-1342

12. 15 ғ. соңында 300 мың далалық өзбекті бастап оңтүстікке көшкен:

- Шайбани хан

13. Көшпелі өзбектер бөлінген тайпа саны: 92

-Сәлемдесу

-Оқу құралдарын дайындау

Ауызша сұрақтарға жауап береді

Дескриптор

-Ортаазиялық тайпалардың батысқа ығысуына әкелген жағдайды айтады

- Қазақстан аумағында құрылған Шыңғысхан ұлдарының ұлыстарын есіне түсіреді

- Жошы ұлысы орнына құрылған мемлекетті картадан көрсетеді

-14 ғ. соңында Ақ Орда тайпалары құрамында қыпшақ тайпалары басым болған кезеңдң айтады

- Қазақтардың, түркі халықтарының этногенезінің жаңа кезеңі немен байланысты екенін айтады

Жарайсың!

«Мадақтау» әдісі

Студенттердің білімдерін бағалау арқылы саралу

2. Негізгі бөлім

15 минут

Миға шабуыл:

-«Ру, тайпа, жүз, ата жұрт, ата мекен, ата жұрт» ұғымдарын еске түсір, қандай мағына береді ?

-Бұл ұғымдардың өзара байланысы қандай?

-Қазақ халқының құрамына қандай тайпалар кіреді?

-Әр түрлі дәуірлерде Қазақстан аумағын мекендеген қандай тайпаларды білесің?

Осыдан кейін студенттерді оқу мақсатымен, бағалау критерийлерімен таныстырамын

Жаңа білімді меңгерту

«Ұлттың генеткалық коды», «Мәдени код» ұғымдарына қысқаша түсінік беру.

Ұлттық код деген не?

....Ұлттық код, ғалымдардың пайымдауынша, әлдебір халықтың генезисін, тілі мен ділін, діні мен тарихи жадын, демек, тұтас болмысын қамтитын биосоцио­генетикалық ұғым.

...Уақыт пен кеңістік аясын­дағы халықтың бірегейленуінің негізі – ұлттық код. Егер де өзінің болмысынан алшақтап бара жатқан халық қайтадан бірегейленуге бет түзеген жағдайда, «Енді қай жаққа бет алу керек?» деген сауалға, «Ұлттық кодқа қарай» деп нақты жауап бере аламыз, басқаша болуы мүмкін емес. Міне, тәуелсіздік алғаннан кейінгі елімізде жүргізіліп жатқан қайта қазақтанудың бет түзер нысаны – ұлттық код. Әрбір ұлттың өзіне ғана тән ерек­ше­ліктері мен сапалары бар. Біз өз хал­қымыздың тұтас болмысын, тек өзіміз өмір сүріп отырған заманымыз тұрғы­сынан ғана бағалай аламыз, басқаша болмайды да.

....Демек, ұлттық кодты ашу тәсілдерінің бірі – тарихи жадыны жаңғырту. Бейнелі, рәміздік түрде айтқанда, халқымыздың тарихының әрбір кезеңінде «өмір сүру», сол кеңістік пен уақыт аясында «болып қайту», сонда ғана сол заманның шы­найы келбеті ашылады.

Студенттер ойланып сұрақтарға жауап береді.

Слайдтар көрсетілгенде студенттер жаңа ұғымдарды, түсініктерді дәптерлеріне жазады.

ҚБ. Мұғалімнің бағалауы. «+/-» әдісі.

Жақсы,дұрыс!

«Қолпаштау әдісі»

Диалог және қолдау көрсету негізінде саралау

3.Білім мен іс-әрекет тәсілдерін меңгеруді бақылау және өзін-өзі бақылау

50 минут

4.Сабақтың соңы

Жұптық жұмыс

Рефлексия

5 минут

5.Үй тапсырма

сы

2 мин

1-тапсырма.Зерттеу және талдау

Студенттерді шағын топтарға бөлемін. Топтарды тақырыптарына байланысты мәтінмен қамтамасыз етіп, тарихи кезеңдер негізінде көшпелі қоғамдағы рулардың қалыптасуына талдау жүргізуді тапсырамын.

І топ: Сақтар (тиграхауда, хаомаварга, парадарайа)

ІІ топ: ғұндар (24 әкімшілік аймақ)

ІІІ топ: түріктер (он оқ будун)

IV топ: оғыздар (24 тайпа, бұзұктар мен үшұқтар)

V топ: қыпшақтар (92 баулы қыпшақ)

VІ топ: наймандар (сегіз оғыз тайпалық бірлестігі)

Бағалау критерийлері:Қазақтардың ру-тайпалық ұйымдасу түрінің қалыптасуын талдайды

2-тапсырма. Жұптық тапсырма

1. SWOT талдауы.

Тарихи кезеңдердегі қазақ халқының мәдени-генетикалық-кодының қалыптасуына талдау жасаңыздар.

2. ПТМС талдау

«Ұлттық код, ұлттық мәдениет сақталмаса, ешқандай жаңғыру болмайды»

Позиция (мен солай санаймын....)

Түсіндіру (себебі......)

Мысал (мен мұны мынадай мысалдар арқылы дәлелдей аламын....)

Салдар (айтылған мәселе бойынша мынандай қорытынды жасаймын....)

3 – тапсырма

«INSERT» тәсілімен деректе берілген ақпаратты талдайды. Тәсілді үш кезеңмен қолданамыз.

Оқылым барысында студенттер мәтінді түртіп отырады

(" V " – бұрыннан білемін; " + " - жаңа; " - " – ойымды өзгертті; " ? " - түсінбедім, сұрағым бар);

Бұдан соң кестені толтырады, кестедегі баған белгі санына сәйкес болады;

•Кестеге енгізген жазбаларды талқылайды.

•Сөйтіп, мәтінді мұқият оқу қамтамасыз етіледі, ақпаратты жинақтау байқалады.

Рефлексия. Кері байланыс:

-Не таң қалдырды.....

- Менің сұрағым бар...

Үй жұмысы: «Дәстүр мен мәдениет – ұлттың генетикалық коды» тақырыбына мақала жазу.

Критерийлері:

• Маңызды ақпараттың қамтылуы;

• Ғылыми көзқарасқа негізделу;

• Деректердің тиімді қолданылуы;

• Академиялық тілде жазылуы;

• Арнайы терминдер мен түсініктерді пайдалану;

Сөз саны кем дегенде – 150-200.

Топтық жұмыс

Дескрипторы:

• Тақырып аясында ру-тайпа ұғымын ашу;

• Ру-тайпалық бірлестікке бірігу ерекшеліктерін түсіндіру;

• Ру-тайпалық бірлестіктің қоғамдағы рөлін сипаттау;

Дескриптор:

Тарихи кезеңдердегі қазақ халқының мәдени-генетикалық-кодының қалыптасуының күшті, әлсіз жақтарын жинақтайды;

Мүмкіндіктерін, қауіп-қатерді анықтайды.

Дескриптор:

Студент өз позициясын анықтай алады;

Студент өз позициясының себебін түсіндіруде кем дегенде 1 аргумент келтіреді;

Студент өз позициясын дәлелдеуде кем дегенде 2 аргумент келтіреді;

Студент мәселе аясында қорытынды жасайды.

Студенттер деректерді пайдалана отырып (Қосымша2), талдау жасайды. Студенттер «INSERT» тәсілімен деректе берілген ақпаратты талдайды.

Дескриптор:

-кестені толтырады

- дерек көзді бағалайды

Студенттер жауап береді

-Не таң қалдырды.....

- Менің сұрағым бар...

«Комментарий» әдісі арқылы білім алушыларға «Жарайсың!», «Өте жақсы!» деген сөздер арқылы ауызша бағалаймын. 770 ₸ - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап табыс табыңыз!

Материалдарыңызды сатып, ақша табыңыз. (kaspi Gold, Halyk bank)

Соңғы бір жылда:

45 000 000 ₸

Авторлар тапқан ақша

Толығырақ

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру

Материал іздеу

Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз

Барлығы 663 959 материал жиналған

Пән

• Жүктелуде...

Бағыт

• Жүктелуде...

Сынып

• Жүктелуде...

Іздеу

Осы аптаның ең үздік материалдары

Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары

Аттестацияда (ПББ) 100% келетін
тақырыптармен дайындаймыз

Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз

Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады

Толығырақ