Қазіргі заман тәрбиешісі қандай болу
керек?
Тәрбиеші-балаға жан-жақты
тәлім –тәрбие беруші.Сынып тәрбиешісін бала тәрбиесіндегі рухани
сәулеткер ,бағбан ретінде бағаласақ,отбасы,ошақ
қасынан
Кейінгі екінші ата-анасы деуге
болады.Өйткені,сыныптағы әрбір оқушы өзінше бір ашылмаған құпия.Өз
сыныбындағы әрбіроқушының мінез-құлқын үнемі зерттеп,біліп,шәкірті
қиналып жүрген сәтте оның жанынан табылып,көмектесіп,ұнемі ақыл
–кеңес беріп,оған ізгілікті қсиеттерді үйретуден жалықпаған сынып
тәрбиешісі ғана нағыз бала жанының бағбаны деуге болады.Ұстаз
еңбегінің ұлылығы-огсында жатса
керек.
Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев "Болашақта
еңбек етіп, өмір сүретіндер бүгінгі мектеп оқушылары, мұғалім
оларды қалай тәрбиелесе Қазақстан сол деңгейде болады. Сондықтан
ұстазға жүктелер міндет ауыр" деген болатын. Қазіргі заман
мұғалімінен тек өз пәнінің терең білгірі болу емес, тарихи
танымдық, педагогикалық-психологикалық сауаттылық, саяси
экономикалық білімділік және ақпараттық сауаттылық талап етілуде.
Ол заман талабына сай білім беруде жаңалыққа жаны құмар,
шығармашылықпен жұмыс істеп, оқу мен тәрбие ісіне еніп, оқытудың
қазіргі жаңа технологиясын шебер терең меңгерген болғанда ғана
білігі мен білімі жоғары, жетекші тұлға ретінде ұлағатты
саналады.
Мұғалімнің бір ғана сыры - оның мамандығы.
Бұл дүниеде теңдесі жоқ мамандық тек мұғалімге ғана лайық.
Сондықтан ұстаз адам - кәсіби мамандығына құштар, оны жан-тәнімен
сүйетін, барлық өмірін соған арнауы тиіс. Олай болса мұғалім
еңбегінің сан қырлылығы осыдан өрбиді. Мұғалім адамның өз пәнін
терең меңгеруі оның ең алғашқы қыры, кәсіби шеберлігін үздіксіз
ұштай, шыңдай түсуі екінші қыры болмақ. Үшінші қыры - мұғалімнің
тілді меңгеруі - тіл шеберлігі. Сөзді жетесіне жеткізе сөйлей
білудің өзі - өнер. Себебі, тіл - тәрбие құралы. Төртінші қыры -
байқағыштық сезімі-көрегендігі. Бесінші қыры - әр жүректі білім
шұғыласымен нұрландырудың ең тиімді, ең төте жолын таба білетін
жасампаздығы. Алтыншы қыры - жан-жақты дарындылығы. Жетінші қыры -
үздіксіз, тынымсыз ізденімпаздығы. Сегізінші қыры - үлгі-өнегесі,
мұғалім мәдениеті немесе педагогикалық әдеп-этикасы деуге болар
еді. Себебі, мұғалімнің келбеті-сыртқы мәдениеті, қарым-қатынасы,
өзін-өзі басқаруы, бақылауы, сөйлеу мәдениеті үздіксіз жаңарып,
өзгеріп, үнемі жаңа сипатқа ие болып отыруы мұғалімдік мамандықтың
ең басты этикалық сапалық
белгісі.
Ұстаздық киелі әрі өте көне мамандық.
Адамзатты ежелден ойландырып, толғандырып келе жатқан, қоғамдық
құрылыс өзгеріп жатса да, қажеттігін жоймайтын маңызды мәселе-жас
ұрпақты өмір сүруге дайындау. Бұл қиынның-қиыны. Себебі, әр
адам-қайталанбас жеке
тұлға.
Бүгінгі ұстаз шәкіртіне мәлімет беріп қана
қоймай, оны дүниежүзілік білім, ақпарат, экономика кеңістігіне
шығуға, яғни қатаң бәсеке жағдайында өмір сүруге тәрбиелеу керек.
Ол нағыз ұстаздың қолынан келеді. Иә, бүгінгі күн мұғалімнің көп
ізденіп, тынымсыз еңбектенуін, сабақ берудің амал-тәсілдерін
жетілдіріп отыруды қажет етеді. Өйткені, білім мазмұны, оқыту
үрдісі өзгерісті талап етуде.
Ақпараттар ағыны ағылған, түрлі хабарлар
тасқыны тасыған жаңа ғасырда мұғалімде - озық техникалық,
электрондық құралдарды, компьютерді жетік білетін өз пәнін өмірімен
байланыстыра алатын, ақпаратшыл және ұлтының кемеліне келіп
толысуына, рухани өсуіне, әдеби-мәдени дамуына басты ықпал жасаушы,
ұлтжанды патриот болу
керек.
Ал, ХХІ ғасырдың нағыз ұстазы қандай болмақ
керек? Әрине, ол өз кәсібінің майталманы, осы мақсатқа рухани
күш-жігерін, парасат-қуатын салу керектігі айтпасада түсінікті. Бұл
- әркімнің қолынан келе бермейтін, ерекше талантты қажет ететін,
бай қиялды адамға тән қасиет. Сондай-ақ ұстаз күнбе-күнгі өзінің
көп қырлы еңбегінде мазмұны әр түрлі кездейсоқ жайттардың туындап
отыратынын алдын ала сезіп, болжап және оның оң шешімін табуға
дайын болуы тиіс. Сондықтан да ұстазды әр баланың жан-дүниесін
танып-білуші әрі оны жеке тұлға етіп қалыптастырушы, ел болашағының
мүсіншісі деуге болады. "Ұстаз" сөзінің екі түрлі сипаты бар. Бірі
- белгілі пәннен сабақ беретін оқытушы десе, екіншісі - жоғары
беделді адамдарға ықпал етуші дана адам. Мектептегі ұстаз - баланың
екінші ата-анасы, болашаққа айқын жол сілтер ақылшысы. Оның
мейірімге толы жүрегі шәкірт бойындағы талай ағаттықты кешіре
біледі. Оның бойындағы білім мен ақыл, ойының қуаты талай тентекті
жуасытып, небір еркені сабасына түсіреді, тәртіпке баулып, есейтіп,
ержеткізеді. Қазақстанның бүгіні мен ертеңі жас ұрпақтың еншісінде.
Бұл мұғалімнен өз ісіне үлкен жауапкершілікпен қарауды талап
етедіҚашан да білімді ұрпақ - болашағымыздың кепілі. Егеменді
еліміздің тағдыры - жас ұрпақтың тағдыры - бүгінгі ұстаздардың
қолында.
Тәрбиеші: Алгашбаева Маншук
.Бекасиловна