Қ.Мұхамедқалиев "Тар кезең" тарихи романы. 1-сабақ

Күні:

Сынып: 9 Мектеп:

Бөлім: «Мәңгілік Ел – мәңгілік мұрат»

Сабақтың тақырыбы

Қ.Мұхамбетқалиев «Тар кезең» тарихи романы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау;

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар: Қ.Мұхамбетқалиев «Тар кезең» тарихи романына сюжеттік – композициялық талдау

жасау.

Көпшілігі: шығармадағы проблемалық фактілерді тауып,оның туындауына себеп болған идеяларды

ажыратып, сұрақтар негізінде нақты шешім ұсыну;

Кейбір оқушылар: шығарма тақырыбының өміршеңдігіне байланысты өз ойларын, көзқарасын білдіру.

Бағалау критерийлері

• Шығарма мазмұнын түсінеді;

• Шығармадағы негізгі оқиғаларды анықтайды;

• сюжеттік-композициялық талдау жасайды.

Ойлау дағдыларының

деңгейі

Білу, түсіну

Тілдік мақсаттар

Пәнге тән лексика және терминология:

Менің ойымша.....Мен келісемін… Мен келіспеймін…

Пәнаралық байланыс

Тарих, психология

Құндылықтарға баулу

Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы (6-құндылық)

Алдыңғы білім

Қ.Мұхамбетқалиев шығармашылығы

Сабақ барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

І.Ұйымдастыру кезеңі

(Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру, сабаққа дайындығын пысықтау)

1-4 ге дейін санамалау арқылы топқа бөлінеді.

ІІ.Қызығушылықты ояту. Оқушыларға суреттерді көрсету арқылы сабақтың тақырыбын болжату.

“Бұл жерде ел ұрандасқан,

айқайласқан...

Бұл жерге жау аяғын байқай басқан!

Ерліктің етегінен ұстап тұрып,

Еркіндік сонда алғаш тәй-тәй басқан.”

Қадыр Мырза Әлі

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсаттарын/ негізгі мақсаттарын анықтау.

Оқушылардың ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру, сабаққа дайындығын пысықтау.

Оқушыларға суреттерді көрсету арқылы сабақтың тақырыбын болжату.

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсаттарын/ негізгі мақсаттарын анықтау.

ҚБ «Нысана»

Оқушы

лар стикер жапсыру арқылы бағалай

ды.

9-сынып қазақ әдебиеті

Сабақтың ортасы

ІІІ. Мағынаны тану. «Тірі кітап» әдісімен автор туралы мәлімет алу.

Мұғалім түсіндірмесі. Роман туралы:

Жалпы романның сюжеттік желісі:

Оқиғаның басталуы: Сібір және Уфа губерниясының генерал-губернаторы барон Игельстромның Кіші жүзде Ресейдің отаршыл саясатын жүзеге асырып, хандық билікті жүргізген реформасы.

Оқиғаның байланысуы: Сырым батырдың отаршылдардың арнайы жазалау жорықтарынан қорғанып, қарауындағы елді бұрынғы қоныстарынан көшіріп, жаңа қоныстарға орналастыруы.

Оқиғаның дамуы: Сырым батыр қарауындағыларды сенімді елді-мекендерге көшіргеннен кейін, ұлт-азаттық үшін күресетін қазақ қолын әскери-жауынгерлік жағдайға бейімдеп дайындайды.

Оқиғаның шиеленісуі: Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық қозғалысымен санасуға мәжбүр болған Ресейдің отарлық билеу жүйесінің басшылығы.

Шарықтау шегі: Кіші жүз руарының сенімді өкілі ретінде Сырымның қолы қойылып, мөрі басылған хаттың генерал-губернатор мен Петербургтегі патшайымға жолдануы.

Оқиғаның шешімі: «Халық кеңесінің» шешімімен тақтан тайдырылған Нұралы хан.
Тапсырма. «Джигсо» әдісі арқылы шығарма мазмұнымен танысады(1-тарау)

Әр топтан бір-бір оқушыдан шығарма мазмұны сұралады.

2-тапсырма. Осы берілген суреттерді оқиға желісі бойынша орналастырыңыздар.

Жауабы:

Дескриптор:

• Оқиға басталуын анықтайды;

• байланысын анықтайды;

• оқиғаның дамуын анықтайды;

• шарықтау шегін анықтайды;

• шешімін табады.

ҚБ

Бекіту. Патша жарлықтарын байланысты ой қорытындылаңыз. Өз көзқарасыңызды білдіріңіз.

«Тірі кітап» әдісімен автор туралы мәлімет алу.

«Оқиға доғасы» әдісі арқылы шығарманың экспозициясын, оқиғаның дамуы; оқырманды тартатын өрбітуші оқиғалар; шарықтау шегі, ең шешуші дамыған нүкте; шиеленісуі, шарықтау шегі нәтижесінде туындайтын салдар; шешім, оқиға шешімін табатын соңын анықтап, сюжеттік-композициялық талдау жасайды.

ҚБ «Нысана»

Оқушы

лар стикер жапсыру арқылы бағалай

ды.

ҚБ «Нысана»

Оқушы

лар стикер жапсыру арқылы бағалай

ды.

ҚБ «Нысана»

Оқушы

лар стикер жапсыру арқылы бағалай

ды.

Қ.Мұхамбетқалиев «Тар кезең» тарихи романы

Жаңа материалды бекіту

3 минут

• Ой толғаныс

• Жазушы Қ. Мұханбетқалиұлы туралы не білдіңіздер?

• «Тар кезең» романында Сырым батырдың бейнесі қалай суреттелген?

Сабақтың соңы

2 минут

Кері байланыс

+

-

Ұсыныс

Сабақ бойынша рефлексия

Сабаққа рефлексия жасау кезінде берілген сұрақтарға жауап беруге тырысыңыз. Сұрақтың құрылымын жабасаңыз болады.

1. Оқушылардың барлығы оқу мақсатына жетті ме? Жетпесе, неліктен?

2. Қолданылған дифференциация сабақтың мақсатына жетуге қалай ықпал етті?

3. Сабақ кезеңдері уақытқа сай жүзеге асты ма?

4. Сабақ жоспарында қандай ауытқулар болды? Неліктен?

5. Сабақты жақсартуда не ықпал етер еді (оқыту мен оқу туралы ойланыңыз)?