«Қорқыттың нақыл сөздері»

Сабақ: Қазақ әдебиеті

Мектеп: М. Қаратаев атындағы қазақ орта мектебі.

Күні: 29.09.20ж.

Машықкердің аты-жөні: Назар Назерке

Сынып: 8 «ә»

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы:

Қорқыттың нақыл сөздері

Осы сабақ  арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары:

8.1.2.1 — әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу.

Сабақ мақсаты:

Барлық оқушылар:

Қорқыт ата кітабында неше жыр бар екенін, ол жырлардың тақырыбы не туралы екенін анықтай алады.

Оқушылардың басым бөлігі:

Қорқыт ата туралы монолог айта алады алады, мұғалімнің көмегімен ғалымға баға бере алады, шығармаларының мазмұнын салыстыра алады және атап өтеді.

 Кейбір оқушылар:

Шығарманың тақырыбы бойынша дәйексөз келтіреді, өз ойын пайымдай отырып, сын айта алады.

Бағалау  критерийі

1.Қорқыт ата тақырыбын жан-жақты зерделей алады,

оқиға желісін дамытып жаза алады

2.Үзінділерді қайта өңдеп, креативті жаза алады, өзіндік пікір білдіре алады.

Құндылықтарды игерту:

Өзіне және өзгелерге құрмет мұғалім мен оқушылардың бір-бірімен амандасуында, сыпайы, ойын ашық білдіріп, тыңдауда, сабақты уақытында бастап, аяқтауда, тапсырмаларды нұсқалық бойынша толық орындауда, бір-біріне қолдау көрсетуінде көрініс табады. Патриотизм мен азаматтық жауапкершілік уақытты пайдамен өткізу қажеттігін түсіну арқылы жүзеге асырылады. Өмір бойы оқу қағидасы ақпаратты өздігінен табу, сабақ мақсатын білуде, кері байланыс беруде, рефлексия жасауда, алған білімінің практикалық мәнін түсінуде көрініс табады. Ашықтық оқушыларға ақпаратты алуында бірдей мүмкіндіктер беруде, сабақ мақсатын бірге құрастыруда, бағалау мен кері байланыс беруде, бірнеше көзқарастың бар екенін түсінуде орын алады. Еңбексүйгіштік жұмыс орынын таза сақтауда, оқушылардың белсенді жұмысында, ал шығармашылық жаңа идеяларды ұсынуда көрініс табады.

Тілдік мақсаттар

Дағдыларды дамыту: жеке, жұпта, топта жұмыс жасайды, мақал-мәтелдер, терминдер мен неологизмдердің мағынасын түсінеді, түсіндіреді қойылған сұраққа  толық жауап береді, диалог  құрастырады, мәтіннен жаңа сөздер мен сөз тіркестерін таба алады, мәтінге қатысты өз ойын айта алады.

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер:  мәртебе, үштілді, көптілді, заманауи, аударма шығармалары, озық технологиялар.

Диалог құруға/шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер:

Талқылауға арналған сұрақтар:

Менің ойымша…

Осылардың ішінде…

Ғалымдардың айтуынша…

Тілдер тарихына қарасақ…

Не себепті …. деп ойлайсыз?

Кең таралған тілдер … деп ойлайсың?

Неліктен ғалымдар айтуынша . . . деп ойлайсың?

«Тіл жойылса, халық та жойылады» дегенді қалай түсінесің?

Дескриптор

1. Сұхбатта екпінді соңғы буында түсіре алады.

1-2 тұрақты тіркесті мағынасына сай қолданады;

2. Сұхбатта сөйлем мүшелерінің арасына екпін түсіре алады.

3-4 тұрақты тіркесті мағынасына сай қолданады;

3. Сұхбатта ерекше назардағы сөзге екпін түсіре алады.

5-6 тұрақты тіркесті мағынасына сай қолданады

Осыған дейін меңгерілген білім

«Уақыт алтыннан қымбат» тақырыбында сөздік қорын дамытып, тыңдалым дағдыларын дамытты. Одағайларды мағыналарына сай қолданды.

Жоспар:

Жоспарланатын уақыт

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер

Дереккөздер

Сабақ басы

5 мин

Оқушылар қоржыннан кесінді парақшалар алып, жазылған сөздер бойынша топқа бөлінеді.

«ҮЛГІ», ӨНЕГЕ», «МҰРА», «ТӘРБИЕ». Оқушылар сабақ мақсатымен, бағалау критерийімен танысады. Оқушыларға нақыл сөздер айтқызу арқылы бүгінгі тақырып «Қорқыттың нақыл сөздерін» таныстырамын.

Үлестірме қағаз;

Сабақ ортасы

10 мин

15 мин

5 мин

Тапсырма: «Екі жақты күнделік»

Қорқыттың нақыл сөздеріне ұқсас қазіргі заманғы мақал-мәтелдерді жазыңыз. Нақыл сөздердің мағынасын, идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашып жазыңыз.

Пафос (гр.pathos- сезім,құмарлық) құлшыныс,құштарлық,асқақтық,қуатты сезім мен терең шабыт мағынасында қолданылған.

Идея (гр.idea- түсінік, елес, бейне) түпкі ой.

«Ойлан-жұптас-бөліс»

2. «Ұлдың күні күн емес-атадан мал қалмаса, Ата малы пұл емес-баста ақыл болмаса», «Дәулетті ұл-ошақтың қоры, Дәулетсіз ұл- атаның соры» нақыл сөзі идеясының негізін өмірмен, ата-ана еңбегімен, біліммен байланыстыра отырып, өз ойларыңызбен бөлісіңіздер.

3.Анадан өнеге көрмеген қыз жаман,

Атадан өнеге көрмеген ұл жаман нақыл сөзі негізінде: « Ата-ана тәрбиесінің қадірі неде?» деген сұрақтар арқылы өз ойын жинақтап эссе жазады.

Ширату жаттығуы

«Аяқталмаған сөйлем»

Бас аман болса,….

Көп қорқытады,…..

Ат қиналмай,….

Топырақ ……

Өтірік сөз …..

Тәкаппарлықты Тәңірі ……

Қалыптастырушы бағалау:

«3 таяқша» әдісі арқылы бағалайды.

1 сұрақ, 1 жауап, 1 идея

Дескриптор

1. Әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашады.

2) Нақыл сөздерді өмірмен байланыстырып, ойларымен бөліседі.

3) Нақыл сөздер бойынша эссе жазады.

Мәтін жазылған үлестірме қағаз;

Таймер

Сабақтың соңы

5 мин

Бағалау

Үйге тапсырма

   «Құпия хат»  әр түрлі фигуралар тізбегі оқушыларға  таратылады.

1.      Сабақта қандай бөлімді қарастырдық?

2.      Оқу мақсатына  жету үшін біз қандай іс –әрекеттер  жасадық?

3.      Жұптық жұмыс түрінен алған әсеріңізбен бөліссеңіз?

4.      Сөздік  қорын қандай жаңа сөздермен толықтырдық?

5.      Жеке жұмыс қаншылықты қиын болды?

Сұрақтар:
1. Қорқыт ата кім?
2. Ол қай жерде туған?
3. Әкесінің аты кім?
4. Шешесінің аты кім?
5. Қорқыт қанша өмір сүреді?
6. Ол қандай өмір іздейді?
7. Қорқыт қандай аспап жасайды?
8. Қобызды неден жасайды?
9. Қорқытты не шағып алады?
10. Оның қандай күйлері бар?
11. Қандай аңыз өлеңдері бар?

Жетістік критерийлері бойынша бағаланады.

6-тапсырма. Қорқыт нақыл сөздерін негізге ала отырып, диалогтік сауал-жауап құрыңдар

Рефлексия: Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

Сабақта маған не пайдалы болды?

Сабақта маған не қызықты болды?

Сабақта маған не қиын болды?

Үлестірме қағаз