|
Пәні: География
|
Күні: 22.02.2017
жыл
|
9 сынып
|
|
Сабақтың тақырыбы:
|
Орталық Қазақстанның қалалары, ауылдық елді
мекендері
|
|
Сілтеме
|
-
9 сынып оқулығы
-
Ғаламтор
мәліметтері
|
|
Жалпы мақсаты:
|
Сабақта сын – тұрғысынан ойлау әдістерін
пайдалана отырып,
Ой қиялына ерік бере отырып,
өз пікірін айтуға, қорытынды шығаруға, теориялық білімін кеңейтеді,
қабілетін арттырады.
Орталық Қазақстан экономикалық ауданының
қалалары,олардың маңызды кәсіпорындары,экологиялық жағдайлары
туралы білім беру.
|
|
Оқу нәтижеcі:
|
СТО әдістерін пайдалану нәтижесінде оқушылардың
белсенділігі артады,
қызығушылығы оянады, алға
қойған мәселені бірлесе отырып шешеді.
Орталық Қазақстан экономикалық ауданы
қалаларының маманданған салалары,кәсіпорынның дамуы туралы
біледі.
|
|
Сабақтың түрі
|
Аралас
|
|
Пән аралық байланыс
|
Тарих, экология
|
|
Қолданылатын әдіс –
тәсілдер
|
Тақырыпты меңгертудің тиімді тәсілдері ретінде
СТО стратегияларын алдым.
|
|
Керекті жабдықтар
|
АКТ,оқулық,жұмыс дәптері,карта,электрондық
оқулық,флипчат,түрлі түсті
маркер. А – 3 қағаз, стикер,
кесте
|
|
Сабақтың өту барысы:
|
|
Сабақ кезеңдері
|
Мұғалімнің іс – әрекеті
|
Оқушылардың іс – әрекеті
|
|
І.Сабақты ұйымдастыру
кезеңі. Кіріспе
2 минут
|
І. Сабақты ұйымдастыру
кезеңі: оқушылармен сәлемдесу,
түгендеу. Ынтымақтастық атмосферасын
құру.
|
І. Мұғаліммен сәлемдесу
Оқушылар бір – біріне жақсы
тілектер тілейді.
|
|
|
|
|
|
|
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау
10 минут
ІІІ. Жаңа сабақ
5 минут
15 минут
|
«Ыстық орындық»
әдісі
Электрондық оқулық. Тақырыбы: Орталық
Қазақстан қалалары, ауылдық елді
мекендері»
Оқушыларды үш топқа бөлем.Әр топта алты
оқушы,оларды үштікте жұмыс істеуге тапсырма беремін.
«Ойлан,жұптас,бөліс»әдісі бойынша
жүргізем
ІІ. Мағынаны тану
1-топ. Ауданның басты қалаларына сипаттама
береді. (Кескін картамен
жұмыс)
2-топ.Экологиялық жағдайы нашар аймақтар
туралы мысал келтіреді,себебін
анықтайды.
3-топ. Қазіргі қоғам алдындағы экологиялық
жағдайды жақсарту туралы өз пайымдауларын келтіреді. Эссе
жазу.
Оқушылар топта пікірлесіп, талқылап,
ынтымақтасып, жұмыстанады.
Әр топ өз тапсырмаларын
қорғайды.
Басты қалаларын картадан көрсетіп,кескін
картаға түсіреді. Қалалары туралы
айтады.
Орталық Қазақстан қалаларындағы экологиялық
жағдайлары туралы өз ойларын постерге
түсіріп,қорғайды.
|
Бір оқушы алға шығып орындыққа отырады.
Сыныптағы басқа оқушылар қойған сұрақтарға жауап
береді.
Оқушылар электронды оқулыққа назар салады
тыңдайды.
Оқушылар топқа бөлінеді.Жұмыстанады,жеке
оқиды,жұптасады,үштікте
жұмыстанады.
Оқулықпен
жұмыс. Тақырыпты бөліп әр топ
берілген бөлімді жеке оқып топпен талқылап, берілген тапсырманы
орындайды.
Топтар бір –бірін критерйй арқылы
бағалайды.Оқулықпен
жұмыс. Тақырыпты бөліп әр топ
берілген бөлімді жеке оқиды, жұбына түсіндіреді, тобымен ой
бөліседі. Қағазға өз ойларын түсіреді, ортада
қорғайсыздар
Топ басшы бағалайды
|
|
ІҮ. Бекіту
10 минут
|
ІІІ. Ой толғаныс (Сергіту
сәті)
Ойлан, тап
1.
Сұрғылт, ауыр және жұмсақ металл. Ол мырыш алдамшысы деген
кендерден өндіріледі. Көп жағдайда мырыш пен қосылып, полиметалл
кенін құрайды.
Бұл
металдың ерекше қасиеті-адамға өте зиянды радиация және рентген
сәулелерін өткізбейді
(қорғасын)
2. Бұл металл көкшіл сұр түсті
болып келеді. Ауаның, ылғалдың әсеріне төзімді.
Бұл
металмен қапталған темірді тот баспайды. Ондай
қаңылтырдан жасалған шелек,
леген, астаулар, күнделікті тұрмыста жиі
қолданады. (мырыш)
3. Бұл металдан тоқылған матаның
тамаша қасиеті бар: ол әрі жылыта алады, әрі салқындата алады.
Осындай матадан жасалған пердені терезеге
металл
жағын сыртына қаратып
ұстаса, жарық сәуле өтеді де, жылу өтпейді. Жаздың ыстық
күндерінде бөлме салқын болып тұрады. Қыста пердені аударып ұстау
керек, сонда ол бөлмедегі ауаны сыртқа жібермейді,
ұстап қалады. ( алюминий)
|
|
|
Ү. Рефлексия
2 минут
|
Рефлексиялық
үлестірме
Сабақ соңында үлестірмедегі қажетті графаға «+»
белгісін қойыңыз.
РАХМЕТ!
Оқушының аты-жөні
Тақырыпты толық меңгердім
Тағы да пысықтауды қажет етемін
Көп
нәрсені түсінбедім
|
Оқушылар сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстарын
стикерге жазу
|
|
ҮІ. Бағалау
2 минут
|
Топ
басшысы бағасы, Қорытынды бағалау
|
|
|
ҮІІ. Үй тапсырмасын
беру.
1 минут
|
Мәтінді оқып, мазмұндау
|
Тапсырманы күнделігіне жазып
алу
|
Сабақтың тақырыбы: Шығыс
Қазақстан
Сабақтың
мақсаты:
1. Шығыс Қазақстанның экономикалық -
географиялық жағдайы туралы білім қалыптастыру, табиғат жағдайлары
мен табиғат ресурстарының алуан түрлілігін көрсету, оларға баға
беру, дағдыларын
бекіту.
2. Туған жер табиғатына деген сүйіспеншілігін
арттыру.
3. Экологиялық проблемаларын анықтау және
қоршаған ортаны қорғауды
қалыптастыру.
Көрнекілігі: тірек - сызбалар, кесте,
интерактивті тақта, Қазақстанның физикалық - әкімшілік
картасы.
Әдісі: Сұрақ - жауап, әңгімелеу, іздену,
проблемалық оқыту т.
б.
Сабақтың түрі: Түрлендірілген
сабақ.
Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, химия,
биология, тарих,
математика.
Сабақтың
барысы:
Ұйымдастыру
кезеңі:
Оқушыларды сабаққа дайындау. Оқушылар 2 топқа
бөлінді.
Топтық жұмыс үрдісіне байланысты
міндеттер.
2 топқа бөлу: картамен, мәтінмен жұмыс істеу,
сұрақтарға жауап беру, қорытынды
шығару.
I. Қызығушылықты ояту кезеңі: Үй тапсырмасын
тексеру.
«Армысың, аты әйгілі
Қарағандым!
Жылуым, қара алтыным, қара
наным.
Кімдердің пальмасынан артық
маған,
Бозарған көде, жусан,
қарағаның.»
(М.
Мақатаев).
Логикалық
тест.
1. Қазақстанда қанша облыс
бар?
2. Қазақстан қанша экономикалық ауданға
бөлінеді?
3. Орталық Қазақстанның аумағы
қанша?
4. Орталық Қазақстанда өнеркәсіп салаларының
жақсы дамығандарын
ата?
5. Қарағандының басты маманданған
саласы?
6. Орталық Қазақстанда дамыған көлік жолын
ата?
7. Болат өндіретін толық циклді металлургия
комбинаты орналасқан
қала?
8. Осы ауданда біршама дамыған мал
шаруашылығының
саласы?
9. Негізгі мамандануы түсті металлургия
өнеркәсіп
орталықтары?
10. Орталық Қазақстандағы халық
саны?
І. Ой қозғау кезеңі: М. Мақатаевтың «Алтай -
Атырау» өлеңінен
үзінді.
Армысың, ардақ - мекен, асыл -
мекен!
Айрықша топырағың, тасың
бөтен,
Бабалар бақыт іздеп кезуші
еді.
Білмепті бақыттары қасында
екен,
Ғасырлар сілемімен басулы
екен.
Уа,
Шығыс!
Жеріңде емес, көгіңде
мен,
Үңіліп Бұқтырмаңа
көңілденем.
Аспаныңа жыр сызып өтіп
барам,
Құс болып сенен ұшқан
темірменен
Керемет, керемет қой өмір
деген!!!
Жаңа сабақтың
жоспары:
ЭГЖ Шығыс Қазақстан
Халқы
Табиғат
ресурстары
Компьютерден Шығыс Қазақстанның картасы және
Алтай, Тарбағатай таулары
көрсетіледі.
Дәптермен жұмыс: Шығыс Қазақстан
облысы.
Облыс орталығы - Өскемен
қаласы.
Аумағы – 283, 2 мың кв.
км
Халқы – 1 417 800
адам
ІІІ. Мағынаны тану
кезеңі:
Тақырыптың мазмұнын өз бетімен
игеру.
1 - деңгей: Сұрақтардың
мазмұны:
1 - топ. (ЭГЖ, халқы)
Сұрақтары:
1. Шығыс Қазақстанның экономикалық -
географиялық орнының ерекшелігі
қандай?
2. Ауданның жер бедері, табиғаты
қандай?
3. Осы ауданда жауын-шашынның таралу
ерекшелігі туралы не
білесіңдер?
4. Аудан халқының орналасу ерекшелігі
қандай?
5. Ауданда қала халқының басым болуы
неліктен?
2 - топ. (Табиғат ресурстары)
Сұрақтары:
1. Шығыс Қазақстан қандай табиғат
ресурстарына бай? Кен орындарын картадан
көрсет?
2. Ауданда қандай жанатын пайдалы қазбалар
бар?
3. Ірі өзендер мен көлдерді картадан
көрсет?
4. Орман шаруашылығы туралы не
білесің?
5. Шығыс Қазақстандағы негізгі минералды
шикізат қоры % - пен алғандағы үлесіне талдау
жасау
1.
Экономикалық –
географиялық жағдайы Шығыс Қазақстан - республикамыздағы
экономикалық аудандар арасында аумағы жағынан ең кішісі. Ертіс
өзенінің жоғарғы ағысында, Алтай тауы мен Сарыарқаның шығыс бөлігін
алып жатыр. Ресей және Қытай мемлекеттерімен шекаралас. Шығыс
Қазақстан табиғатының алуан түрлілігі тек республиканың оңтүстік
аудандарына ғана жол беріп, ал жер қойнауы байлығы жөнінен Ресейдің
Орал ауданымен қатар тұр.
2. Табиғат
ресурстары. Шығыс Қазақстанның аумағында басын мәңгі қар мен мұз
басқан Алтай, Сауыр - Тарбағатай биік таулары, орташа биіктіктегі
Қалба тауы, ұсақ төбелі жазықтықтар, тау аралық кең алқапты алып
жатқан қазаншұңқырлар, сонымен бірге өзен аңғарларындағы жазықтар
кездеседі.
3. Табиғи
ресурстары. Шығыс Қазақстан табиғи ресурстарының молдығы жөнінен
елімізде алдыңғы орында. Мұнда полиметалл кені XVIII ғасырдан бері
өндірілуде. Полиметалдың негізгі құрамы – қорғасын, мырыш және мыс.
Аудан аумағында жалпы мемлекеттік қорғасын қорының 26, 1 %,
мырыштың 45, 8 %, мыстың 47, 9 %, алтынның 52, 2 %, титанның 37, 1
%, тантал кенінің 59 %
шоғырланған.
Су
энергетикалық ресурсы республикадағы су қорының 50 % осы ауданның
үлесіне тиеді.
Ірі бөгендері:
Бұқтырма, Өскемен
Ірі өзендері:
Ертіс, Бұқтырма, Үлбі, Шар,
Нарын
Ірі көлдері:
Зайсан, Сасықкөл, Марқакөл,
Алакөл
Күршім
4. Халқы. Шығыс
Қазақстан халқының саны жөнінен Орталық Қазақстаннан кейінгі
орында. Халқының орташа тығыздығы 1 км ² жерге 6 адамнан келеді.
Ауданда 9 қала, 24 қала типтес елді мекен бар. Қалалық елді
мекендердің қалыптасуы пайдалы қазбалар өндіру, кен байыту
комбинаттары мен металлургия кәсіпорындарының орналасуымен
байланысты.
Диаграмма
суреті
V.
Сергіту сәті
«Қара жәшік» ішіндегі
сұрақтарға әуенмен жауап беру
VI. Жаңа білімді
бекіту
1 -
тапсырма. Пайдалы
қазбалар мен кен орындарының арасындағы байланысты
ұштастырындар
Бақыршық
--------- көмір
Риддер
------------ полиметалдар
Қаражыра
-------- алтын
2 - тапсырма.
Шығыс Қазақстан аумағында кездесетін ірі өзендер мен көлдерді
картадан көрсетіп, орналасу ерекшеліктерін
анықтаңдар
3 - тапсырма.
Картадан халық сирек қоныстанған аумақтарды көрсетіп, сирек
қоныстану себептерін
түсіндіріңдер
VII. Сабақты
қорытындылау. Оқушыларға түсіндірілген тақырып бойынша түйгендерін
топтастыру әдісі арқылы қорытынды
жасату.
1 - тапсырма.
Шығыс Қазақстанның ерекшеліктерін
топтастыр
2 - тапсырма.
Кестені толтыр
Жер
көлемі
Халқы
Тығыздығы
Кенттену
(урбандалу) деңгейі
Мамандандыру
салалары
VIII. Үйге
тапсырма.
- § 22
оқу
- Ауданның
табиғат жағдайының ерекшеліктеріне сипаттама
беріңдер
- Кескін
картамен жұмысты аяқтау
IX.
Бағалау
X.
Рефлексия
Оқушылар
сөйлемді жалғастыру арқылы сабақтың қалай өткендігін
айтады.
Ең қызықты
болған...
Менің
ойымша...
Маған
ұнағаны...
Менің білгім
келетіні...
Бағалау
парағы
|
№
|
Оқушының
аты-жөні
|
Үй
тапсырмасы
|
Жаңа
сабақ
|
тапсырмалар
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Бағалау парағы
|
№
|
Оқушының
аты-жөні
|
Үй
тапсырмасы
|
Жаңа
сабақ
|
тапсырмалар
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Бағалау парағы
|
№
|
Оқушының
аты-жөні
|
Үй
тапсырмасы
|
Жаңа
сабақ
|
тапсырмалар
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Бағалау парағы
|
№
|
Оқушының
аты-жөні
|
Үй
тапсырмасы
|
Жаңа
сабақ
|
тапсырмалар
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Бағалау парағы
|
№
|
Оқушының
аты-жөні
|
Үй
тапсырмасы
|
Жаңа
сабақ
|
тапсырмалар
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Рефлексиялық
үлестірме. Қажетті графаға «+» таңбасын
қойыңыз
|
Оқушының
аты-жөні
|
|
|
Тақырыпты толық
меңгердім
|
|
|
Тағы да
пысықтауды қажет етемін
|
|
|
Көп нәрсені
түсінбедім
|
|
Рефлексиялық
үлестірме. Қажетті графаға «+» таңбасын
қойыңыз
|
Оқушының
аты-жөні
|
|
|
Тақырыпты толық
меңгердім
|
|
|
Тағы да
пысықтауды қажет етемін
|
|
|
Көп нәрсені
түсінбедім
|
|
Рефлексиялық
үлестірме. Қажетті графаға «+» таңбасын
қойыңыз
|
Оқушының
аты-жөні
|
|
|
Тақырыпты толық
меңгердім
|
|
|
Тағы да
пысықтауды қажет етемін
|
|
|
Көп нәрсені
түсінбедім
|
|
Рефлексиялық
үлестірме. Қажетті графаға «+» таңбасын
қойыңыз
|
Оқушының
аты-жөні
|
|
|
Тақырыпты толық
меңгердім
|
|
|
Тағы да
пысықтауды қажет етемін
|
|
|
Көп нәрсені
түсінбедім
|
|
Рефлексиялық
үлестірме. Қажетті графаға «+» таңбасын
қойыңыз
|
Оқушының
аты-жөні
|
|
|
Тақырыпты толық
меңгердім
|
|
|
Тағы да
пысықтауды қажет етемін
|
|
|
Көп нәрсені
түсінбедім
|
|
Рефлексиялық
үлестірме. Қажетті графаға «+» таңбасын
қойыңыз
|
Оқушының
аты-жөні
|
|
|
Тақырыпты толық
меңгердім
|
|
|
Тағы да
пысықтауды қажет етемін
|
|
|
Көп нәрсені
түсінбедім
|
|
Рефлексия.
Сөйлемді жалғастырыңыз
Ең қызықты
болғаны......
Менің
ойымша.....
Маған
ұнағаны.....
Менің білгім
келетіні.....
Рефлексия.
Сөйлемді жалғастырыңыз
Ең қызықты
болғаны......
Менің
ойымша.....
Маған
ұнағаны.....
Менің білгім
келетіні.....
Рефлексия.
Сөйлемді жалғастырыңыз
Ең қызықты
болғаны......
Менің
ойымша.....
Маған
ұнағаны.....
Менің білгім
келетіні.....
Рефлексия.
Сөйлемді жалғастырыңыз
Ең қызықты
болғаны......
Менің
ойымша.....
Маған
ұнағаны.....
Менің білгім
келетіні.....
Рефлексия.
Сөйлемді жалғастырыңыз
Ең қызықты
болғаны......
Менің
ойымша.....
Маған
ұнағаны.....
Менің білгім
келетіні.....
Рефлексия.
Сөйлемді жалғастырыңыз
Ең қызықты
болғаны......
Менің
ойымша.....
Маған
ұнағаны.....
Менің білгім
келетіні.....
Рефлексия.
Сөйлемді жалғастырыңыз
Ең қызықты
болғаны......
Менің
ойымша.....
Маған
ұнағаны.....
Менің білгім
келетіні.....
21 Желтоқсан 2017
855
3 рет жүктелген
