Кітаптарды,
вебсайттарды және тағы да басқа деректерді қолданып, тақырыпты
әртүрлі аспектіде зеттеу.
Зерттеу
сұрақтары:
Неліктен тағы
тайпалар Рим аумағына басып
кірді?
Рим империясының
саяси, мәдени, экономикалық, мәдени, әлеуметтік әлсіздігі неден
көрініс тапты?
Оқушылар зерттеу
сұрақтарының жауаптарын жазбаша жазып, басқа топтың оқушыларымен
және өзара бөлісу.
Оқушыларға Рим
империясы дамуының әлсіз жақтарын ашып көрсететін мәтіндерді
үлестіріп беруге болады немесе вебсайттардың сілетемелерін ұсынып,
осы деректер негізінде зерттеу жүргізуді
ұсыну.
Сабақтың бұл
кезеңінде оқушылар Рим империясы дамуының саяси, әлеуметтік,
мәдени, экономикалық аяларын анықтайды, талдау
жасамайды.
Оқушылар Рим
империясы дамуының әрбір аясының әлсіз жақтарын түсіндіреді.
Мысалы, Рим империсының экономикалық дамуы аясында, құлдардың
еңбегі тиімсіз бола бастады. Екінші ғасырдан әскери күші азайып,
мемлекеттің еңбек күшінің сарқылуы мен тапшылығын туындатты, ал
мемлекеттегі құлдар ешбір пайда таппағандықтан, еңбек етуге
құлықсыз болды.
Мемлекетті басқаруда
жергілікті халықтың артықшылары жойыла бастағандықтан, Рим
азаматтарының саяси белсенділіктері
төмендеді.
Рим империясының
әлсіз жақтарын талдауда, әлсіз оқушыларға қолдау көрсетіп,
ынталандырушы сұрақтар қою. Бұл оқушылардың жауаптарын толық әрі өз
ойларын анық және дәл жеткізіп, ойларын жетілдіруне
көмектеседі.
Мысалы,
Құлиеленушілік құрылыс қаншалықты тиімді
болды?
Құлиеленушілік
қоғамның тиімділігін қалай
дәлелдейсіз?
Талдау және
талқылау
Оқушылар
себептерді/факторларды анықтағанан кейін, осы себептер/факторлар
қалайша өзара байланысты және олардың қайсысы маңыздырақ болып
келетіні туралы ойланады. Оқушылар Рим империясы неліктен ғұндардың
қысымынан құлағанын себептерінің моделін
құрастырады.
Шағын топтарда категорияларға
(мысалы, қандай әлеуметтік, саяси, мәдени, экономикалық болып
табылады? Қайсысы ұзақ мерзімді/қысқа мерзімді болып табылады)
бөліп, олардың өзара байланысы (қай факторалар басқа бір
факторларға әсер етті? Қайсысы алдымен қалыптасты) және
салыстырмалы маңызы (Қандай факторалар алғышарт/жағдай болды?
Қайсысы катализатор болды? Қайсысы ең басты рөль атқарды) туралы
ойлануын ұсыну
2-тапсырма Топтық жұмыс – «Өкіл»
әдісі
1.Мәтінмен оқып танысады,
жұпта, топта талдайды
2.Топтастыру: ерте, орта,
кейінгі топтарына топтасады
Алгоритмі:
§1 Мәнмәтін бөлікке бөліп оқып
танысады, топта талдайды
Мәнмәтіннен 3 тұйінді сөйлем
әзірлейді
Дайындаған түйінді сөйлемін
басқа өкіл жіберу арқылы
түсіндіредді
Бағалау: «Егер 5 минут болса
.....»
Оқушылардан қосымша 5 минут
берілсе не істейтінін сұрау арқылы жұмысты қалай жақсартатынын
сұрау
Сергіту сәті. «Батыр,
ханшайым, айдаһар»
жаттығуы
Сынып батыр, ханшайым, айдаһар
болып бөлінеді, әр топ өз тобында 1 ролді келісіп алып, оны
эмоциямен көрсету арқылы белсенділігін
арттыру
3-тапсырма. Жұптық
жұмыс: Батыс Рим империясының
құлауының себеін анықтау
§2, 1-тақырыпшасымен оқып
танысады, жұптық талдау
жасайды
1-топтағылар Б.Р.И. құлауының
саяси себебін
2-топтағылар Б.Р.И.
экономикалық себебін
3-топтағылар Б.Р.И. әлеуметтік
себебін анықтайды
саяси
|
экономикалық
|
әлеуметтік
|
|
|
|
Берілген кестедегі
тармақтарға тиісті ұғымдарын жазып, кестені
толықтыру
Бағалау: «Алғыр. Жүйрік. Жылдам»
әдісі
Тақтаға 3 номинация
ілінеді, тапсырманы алғашқы орындаған 3-тіктер «Алғырлар», 2
орындағандар «Жүйріктер», 3 орындап аяқтағандар «Жылдамдар» болып
мараптталады
4-тапсырма: Топтық жұмыс: «Жағдайды
анықта»
Батыс Рим
империясы құлауының 3 нақты себебін
анықтаңыз
1.
2.
3.
Топта пікірлесіп,
Б.Р.И. құлауының нақты бірнеше себебін анықтап,
атайды
Сабақты
бекіту:
-
Рим империясының
әлсіреуінің басты себебі
неде?
-
Герман тайпаларын
неліктен Рим жеріне басып
кірді?
-
«Халықтардың ұлы
қоныс аударуын» кімдер
басқарды?
-
Франктердегі жер
иелену тәртібі қандай болды?
-
Франктер неліктен
христиан дінін қабылдады?
-
Құл иеленуші қоғам
қашан жойылды?
Үй
тапсырмасы:
Орта ғасырлық
Қазақстан тарихы мен дүние жүзі тарихы бір-бірімен байланысты жағы
неде?
Ұқсастығы мен
айырмашылығын жазу
|