Сынып:
|
Күні:
Сабақ №
|
|
|
|
Сабақтың тақырыбы
|
Қазақстан аумағында атмосфералық жауын-шашынның
таралуы
|
|
|
Жалпы мақсаты:
|
Оқушылардың өз бетінше білім алуына жағдай туғызу
арқылы Қазақстан аумағында атмосфералық жауын-шашынның таралуы
туралы білімдерін кеңейту және іздемпаздықпен жұмыс істеу
қабілеттері мен өзара пікіралмасу дағдыларын дамыту, топпен жұмыс
істеуге, сыйластыққа тәрбиелеу;
|
|
|
Міндеті:
|
Қазақстанда жауын-шашынның таралуының
әркелкілігін картамен жұмыс жасау. Ылғалдану коэффициенті туралы
ұғымын қалыптастырып, географиялық есеп
шығарту;
|
|
|
Сабақ түрі
|
Жаңа сабақ
|
|
|
Көрнекілік
|
Атлас, презентация,
стикер,
|
|
|
Түйінді идеялар:
|
-
Қазақстанның жері негізінен қуаңшылықты болып
келеді. Қазақстанның жауын-шашынның орташа мөлшері 130-1600 мм
аралығында.
-
Жауын-шашын ең көп түсетін жері-Батыс
Алтай.
-
Ең
аз түсетін жері- Арал теңізінің с-ш, Балқаш көлінің батыс
бөлігі 100мм
|
|
|
Сабақ кезеңдері
|
|
|
|
|
Ұйымдастыру кезеңі
|
|
Сәлемдесу. Көшбасшылық
|
|
|
Теория бойынша:
«Білу»(тақырып мазмұны бойынша Кім? Не? Қандай? Қалай?
Нені? Қашан? Не істеді? деген сұрақтарға жауап беретін толық
ақпарат іріктеу)
|
|
Географиялық диктант (жеке
жұмыс)
Сұрақ
|
жауап
|
1.
Жылдық орташа температураның ауытқуы...
|
|
|
|
|
2. Ауа қысымы бірдей нүктелерді қосатын
сызық.
|
|
|
|
|
|
|
3.
Ебі желін зерттеген...
|
|
|
|
|
|
|
4.
Қазақстанның ең суық жері...
|
|
|
|
|
|
|
5.
Ебі желіне қарсы бағытта соғады...
|
|
|
|
|
|
|
6.
. 50° с.е. бойымен кесіп өтетін жоғары
қысым...
|
|
|
|
|
|
|
7.
Ең суық ай...
|
|
|
|
|
|
|
8.
Солтүстік мұзды мұхит үстінде
қалыптасады...
|
|
|
|
|
|
|
1. Атбасар
2. Воейков
3. Сайқан
4. Қаңтар
5. Амплитуда
6. Уалиханов
7. Изобара
8. Арктикалық ауа
массалары
Бейнеролик көру: «Ауа райының
түрлері.Жаңбыр»
Теория бойынша:
«Түсіну» (Неге?неліктен?себебі? не
үшін?)
Себебін
анықтаңдар: (сұрақ- жауап) топтық
жұмыс
-
Қазақстанда жыл бойында жауын-шашын қалай
таралған? Себебін түсіндіріңдер.
-
Батыстан-шығысқа қарай жауын-шашын мөлшерінің
кемуі неге байланысты?
-
Қазақстанның таулы бөліктерінде жазықты-аласа
таулармен салыстырғанда жауын-шашын мөлшері не себепті
көбірек?
-
Қазақстанның жазықты жерлерінің қай аймағында қар
жамылғысы көп түседі? Жауабыңды дәлелде.
Практика
бойынша. «Қолдану» (оқулықпен, атлас, кескін картамен
жұмыс)
1.Тапсырма:Ылғалдану коэффициентін
анықта:
1-топ Қостанай қаласы
500/500=1
2-топ Өскемен қаласы 800/600=1,3 ылғал
жеткілікті
3- топ: Атырау қаласы 300/900=0,3 ылғал
жеткіліксіз
4- топ: Қызылорда қаласы
150/1000=0,15
2.Тапсырма: Климатограмма кестесін жасау: (жауын-шашын
мөлшерін анықта)
1-топАлматы қаласы
2-топ Петропавл қаласы
3-топ Қызылорда қаласы
4- топ Қостанай қаласы
Теория бойынша: «Талдау»
Салыстыру
Топтық жұмыс
1-топ Сілтеме берушілер (мәтіндегі сандарды
тауып,оларға түсінік береді)
2-топ Баяндаушылар (тақырыптың басты идеясы неде
екендігін түсіндіру)
3-топ Ізденушілер « Жаңбыр мен қар суының пайдасы
мен зияны»
4-топ Сұрақ қоюшылар тобы тақырыпты оқи отырып
сұрақтарды теріп жазу.
Теория бойынша:
«Жинақтау» Тақырыптың басты идеясын
көрсету;
Қорытынды шығару, тірек
сызба
Кесте
сызу (жеке жұмыс)
Ең көп түсетін аймақ
Ең аз түсетін аймақ
Солтүстіктегі орташа
мөлшері
Оңтүстіктегі
орташа
мөлшері
Таулы аймақтарда
Жауын-шашын
Батыс Алтай 1000мм
Арал теңізінің
с-ш, Балқаш көлінің батыс бөлігі
100мм
400мм
130мм
1000-1600мм
Қар жамылғысы, қалыңдығы жату
ұзақтығы
Іле Алатауы 90см
230күн
10-15 см
20-30см
125-165 күн
10-15см
40-60күн
40см дан көп
Практика:
Баға беру: (Сен қалай ойлайсың? Өмірдегі жағдаяттарды
шешуге бағытталып қойылады (топтық жұмыс)
Оқушылар пікірі:
-
Климат картасы бойынша жергілікті жердің жайын
–шашын мөлшерін және буланушылықты салыстырып, ылғалдану
коэффициентін анықтап, баға беру...
-
Жаңбыр суы мен қар суын тұрмыста пайдалануға
жалпы, ішуге, жуынуға бола ма? Қалай
ойлайсыңдар?
Оқушыларды
бағалау:
Аты- жөні
геодиктант
Сұрқ-жауап
Топпен жұмыс
Кесте сызу
1-тапсырма
2-тапсырма
Қорытынды баға
Үйге тапсырма:
Кесте
сызу (жеке
жұмыс)
|
Ең көп түсетін аймақ
|
Ең аз түсетін аймақ
|
Солтүстіктегі орташа
мөлшері
|
Оңтүстіктегі
орташа
мөлшері
|
Таулы аймақтарда
|
Жауын-шашын
|
|
|
|
|
|
Қар жамылғысы, қалыңдығы жату
ұзақтығы
|
|
|
|
|
|
Географиялық диктант
(жеке жұмыс)
Сұрақ
|
жауап
|
1. Жылдық орташа
температураның ауытқуы...
|
|
2.Ауа қысымы бірдей
нүктелерді қосатын сызық.
|
|
3. Ебі желін
зерттеген...
|
|
4. Қазақстанның ең
суық жері...
|
|
5. Ебі желіне қарсы
бағытта соғады...
|
|
6. . 50° с.е.
бойымен кесіп өтетін жоғары
қысым...
|
|
7. Ең суық
ай...
|
|
8. Солтүстік мұзды
мұхит үстінде қалыптасады...
|
|
1.
Атбасар
2.
Воейков
3.
Сайқан
4.
Қаңтар
5.
Амплитуда
6.
Уалиханов
7.
Изобара
8. Арктикалық ауа
массалары
Кесте
сызу (жеке
жұмыс)
|
Ең көп түсетін аймақ
|
Ең аз түсетін аймақ
|
Солтүстіктегі орташа
мөлшері
|
Оңтүстіктегі
орташа
мөлшері
|
Таулы аймақтарда
|
Жауын-шашын
|
|
|
|
|
|
Қар жамылғысы, қалыңдығы жату
ұзақтығы
|
|
|
|
|
|
Географиялық диктант
(жеке жұмыс)
Сұрақ
|
жауап
|
1. Жылдық орташа
температураның ауытқуы...
|
|
2.Ауа қысымы бірдей
нүктелерді қосатын сызық.
|
|
3. Ебі желін
зерттеген...
|
|
4. Қазақстанның ең
суық жері...
|
|
5. Ебі желіне қарсы
бағытта соғады...
|
|
6. . 50° с.е.
бойымен кесіп өтетін жоғары
қысым...
|
|
7. Ең суық
ай...
|
|
8. Солтүстік мұзды
мұхит үстінде қалыптасады...
|
|
1.
Атбасар
2.
Воейков
3.
Сайқан
4.
Қаңтар
5.
Амплитуда
6.
Уалиханов
7.
Изобара
8. Арктикалық ауа
массалары
Себебін
анықтаңдар: (сұрақ- жауап)топтық
жұмыс
-
Қазақстанда жыл бойында
жауын-шашын қалай таралған?Себебін
түсіндіріңдер.
-
Батыстан-шығысқа қарай
жауын-шашын мөлшерінің кемуі неге
байланысты?
-
Қазақстанның таулы
бөліктерінде жазықты-аласа таулармен салыстырғанда жауын-шашын
мөлшері не себепті көбірек?
Қазақстанның жазықты
жерлерінің қай аймағында қар жамылғысы көп түседі? Жауабыңды
дәлелде