Осы сабақта фигураларды санау
жолымен және жаңа фигура алу үшін таяқшалардың орнын ауыстырумен
шешілетін геометриялық тапсырма лар мен мәтін есептерге көңіл
бөлу. Мәтін есеп қолданбалы сипатқа ие және тәжірибелік жолмен
шешіледі. Оқушыларды сабақта танграммен таныстырамын. Танграм — бұл
жаңа күрделі (жануарды, адамды бейнелейтін т.б.) фигура алу үшін
жеті жазық геометриялық фигураны әртүрлі тәсілмен орналастыру
арқылы орындалатын басқатырма. Кіріспе тапсырма. Оқушыларды топқа
бөлемін (топ төрт адамнан кем болмауы керек; бөлу үшін түрлі түсті
геометриялық фигураларды пайдаланамын). Сабақтың басында топтар
арасына бейімділікке жарыс өткізу.
— Әр топқа санақ таяқшаларының
жиынтығын дайындау немесе сіріңкені шашу.
Оқушыларға таяқшалардан: 1)
күн; 2) үй; 3) кірпі жасауды ұсыну. Бір-бірінің жасаған жұмысын
көру үшін әр топтың ауысып отыруын
қадағалау.
— Оқушылар үшін бірнеше бөлікке
қиылған әртүрлі төртбұрышты дайындау. Топтар арасында берілген
бөліктерден фигура жинау жылдамдығына жарыс
ұйымдастыру.
— Топтарға танграм әзірлеу.
Оқушыларға оны бөліктерге кесуді ұсынамын. Бөліктерден аңдардың
фигураларын құрастыртамын. Оқушыларға көмекке интерактивті тақтадан
дайын нұсқаларын беру (түлкі, қоян, түйеқұс,
мысық).
Дайын аппликацияларды тақтаға
бекіту. Қоры тынды жасау, оқушыларды жұмысы үшін
мадақтау.
Логикалық тапсырмаларды
бөліктерді құрасты ру немесе алмастыру арқылы және т.б. тәсілдерді
қолданып, тәжірибелік жолмен шешуге болатынын
айту.
Оқулықпен
танысу.
Фигураларды сана. Оқушыларға
топта жұмыс істеуді ұсыну. Оларға фигураларды санатып, өзінің алған
жауабын айтуға мүмкіндік беру. Тақтаға фигура бейнелерін шығару
және оқушыларға қалай есеп жүргізгенін көрсетуді ұсыну. Суретте бір
фигура үстіне екінші фигураны салғанда жаңа бір фигура шығатынына
оқушылардың назарын аударту.
Жауабы:
тіктөртбұрыш — 3, үшбұрыш —
5.
Ойлан. Оқушыларға ұсынылған
әрекетті ойша жасап және сұрақтарға жауап беру керегін ескерту.
Егер оқушылар тапсырманы орындауда қиындыққа кезіксе, сурет түрінде
көрсетуді ұсыну.
Жауабы:
4
бөлік.
|
Шығарып көр. Берілген
тапсырманы топпен тәжірибе түрінде орындауды ұсыну. Ол үшін әрбір
топқа қағаздан жасалған 6 алмұрт пен 2 алма таратып беру. Осы
жемістерден әртүрлі нұсқамен төрт жемісті алуды ұсынамын.
Нұсқаларды қағазға жазып отыруды ескерту. Әрбір топқа неше нұсқа
жазғанын айтқызып, содан кейін бір нұсқаны дауыстап
оқыту.
Жауабы:
барлығы 3 нұсқа: 4
алмұрт;
2 алма және 2
алмұрт;
3 алмұрт және 1
алма.
Сіріңке таяқшасымен берілген
тапсырма.
Оқушыларға дұрыс жауабын
ламинатталған қағазға жазуды ұсыну. Бірнеше нұсқаны жасап және оны
тексеріп, дұрыс жауабын таба алады.
Жауабы:
а) 1 + 4 = 5; ә) 9 – 9 =
0.
Жабайы аңдар. Оқушыларға
сөйлемдерді оқып және оларды дұрыс немесе жалған тұжырымдарға
бөлуді ұсыну.
Орындап көр. Оқушыларға
суреттегідей сірің ке шилерінен үй құрастыруды ұсыну. Үйдің қай
жаққа қарап тұрғанын сұрау. Одан кейін 1 шиді ауыстырып қою арқылы,
үйді басқа жаққа қарап тұратындай етіп бұруды
ұсыну.
Үй жануарлары. Оқушыларға
тапсырманы топпен орындауды ұсыну. Олар есепке әртүрлі нұсқадағы
жауаптарды құрастыра алады. Тапсырманы орындап болған соң топтарға
өз пікірлерімен алмасуды ұсыну.
|
Логикалық тапсырмалар оқушылардың талқылай білу,
қорытынды жасай білу дағдыларын дамытады. Олардың толық жауап
беруін, өз шешімін түсіндіруін бақылауз.
Оқушыларға әзіл тапсырмалар ұсыну,
жауап алдында талқылап алуды сұрау.
Әзіл тапсырмалар:
— Атызда 5 сауысқан отыр. Оларға тағы 3-еуі ұшып
келді. Мысық жасырынып келіп, бір сауысқан ды ұстап алды. Атызда
неше сауысқан қалды? (Бір сауысқан қалды, өйткені қалған
сауысқандар ұшып кетті.)
— Алмұрт ағашында 10 алмұрт өсті, ал ақ тал-да одан
2 алмұрт кем. Ақ талда неше алмұрт өсті? (Ештеңе, өйткені ақ талда
алмұрт өспейді.)
— Бұтақта 4 қарға отыр. Аңшы келіп біреуін атып
өлтірді. Қанша қарға қалды? (Бір қарға қалды, өйт кені қалғандары
ұшып кетті.)
Оқушыларға логикалық тапсырманы шешкен кезде
бірден есептеуге кіріспеу керектігін айтып
ескерту. Алғашында есептің шартымен жақсылап танысып,
сосын шешімін болжау керек.
|
Дәптермен жұмыс. Шарлар. Оқушылар шарларды
тапсырманың шартына дәл келетіндей етіп бояулары
қажет.
Жауабы:
жасыл, қызыл,
сары.
Пирамида. Оқушылар пирамиданың сақина ларын
тапсырмаға сай келетіндей етіп
бояйды.
Жауабы:
сары, қызыл, жасыл, көк,
қоңыр.
Тышқан, мысық және шұжық. Оқушылар кес
тедегі тұжырымдарды оқып, “ақиқат” және “жалған” екенін анықтап,
белгілейді.
Жауабы:
1 — ақиқат, 2 — жалған, 3 — жалған, 4 —
жалған, 5 — ақиқат.
Сөздер. Оқушылар есептің шартын оқып және
оның шығарылуына дәл келетін сызбаны
таңдайды.
Жауабы:
үшінші сызба.
Спорт түрлері. Қызығушылық танытқан оқу
шыларға бұл тапсырманы саралап оқытуда қолдануға болады. Оқушылар
кестені толтырып, аттарын жазады.
Жауабы:
Қанат — шахматшы, Арман — жүзгіш, Марат —
боксшы.
|