Сабақтың тақырыбы:
«Қымызға арналған
ожаулар»
Қазақ
халқының қолөнерде ағаштан ыдыс-аяқ жасауға да айрықша лен
қойған.Соның ішінде қымызға арналған түрлері назар
аудартады.Негізінен,бұл ыдыстарды қайыңнан,табылып жатса,оның
безінен жасауға тырысатын.Өйткені,қайың мықты келеді.Мұқият өңдеген
қайың,әсіресе,оның безі қара шұбарланып,қосымша әшекейсіз-ақ әдемі
болады.Шеберлердің айтуынша,әбден кепкен қайыңды бөтен иіс те,шайыр
да болмайды.Сондықтан оған құйылған қымыздың дәмі де
бұзылмайды.
Қымызға
арналған ағаш ыдыстар:тегене,ожау,шара,сапты
аяқ,тостаған,күбі,піспек.Ел ішінде бұл ыдыстардың түрлері
күнделікті өмірде кеңінен пайдаланылса,оның сәнделіп жасалған
ғажайып түрлері де аз болмаған.
Тегенеге
құйылған қымызды сапырып,аяқ-аяққа құю үшін ағаш ожау
қолданылады.Қазақ арасында қымыз сапыратын ожаудың екі түрі
жасалады.Оның ішінде Қазақстан жеріне ең көп тараған түрі-ұзын
сапты ағаш ожау.Мұндай ожаудың сабын сүйектен,күмістеп,оюлап
безендіретін болған.Қазақстанның солтүстік,солтүстік-шығыс
аудандарында ожаудың қысқа сапты түрі де кездеседі.Ожаудың қай түрі
болсын,мұқият өңделіп,сырт пішіні әркелкі жасалады.
Керекті
құрал-жабдықтар:
Қарындаш,сызғыш,оюға арналған жартылай
дөңгелек
және
тік бұрышты қашаулар,пышақтар,ара,ағаш балға,тегістейтін
(наждачная) қағаздар,ожаудың сызбасы немесе технологиялық
картасы.
ауіпсіздік техникасы және еңбекті
қорғау
Ағаш
пен металлды қолмен жəне механи-калық түрде өңдеу кезіндегі
қауіпсіздік техникасын сақтауға байланысты жалпы
талаптар.
|
|
Мақсаты
Күтілетін нәтиже
|
Тақырыптың маңыздылығымен танысады, түсініп
оқуға, ойын жеткізе білуге үйренеді, тапсырмаларды дұрыс құруға,
ойын тиянақтай білуге дағдыланады
|
Психологиялық
ахуал
|
Психологиялық дайындық
«Жүректен — жүрекке»
шеңбері
– Әрбір еркелетіп айтатын есім гүлге ұқсайды.
Гүлдердің бәрі әдемі: раушан да, қызғалдақ та, бәйшешек те – бәрі
де өзінше керемет, бәрі де адамға қуаныш сыйлайды. Біздің есіміміз
де осындай керемет!
|
Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге
бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.
|
Топқа бөлу
|
Геометриялық фигуралар
үлестіріледі
|
Оқушылар таңдаған фигураларына сай топтарға
бөлініп отырады.
|
Қызығушылықты
ояту
|
Қауіпсіздік техникасы және еңбекті
қорғау
Ағаш
пен металлды қолмен жəне механи-калық түрде өңдеу кезіндегі
қауіпсіздік техникасын сақтауға байланысты жалпы
талаптар.
Таныстырылым тамашалу
|
Сергіту сәті
|
Қатысушыларға шеңбер құрып тұруға және 4 топқа
бөліну ұсынылады: «европалықтар», «жапондықтар» , «африкандықтар»
және «италиандықтар». Кеійін әрбір қатысушы шеңбер бойымен жүріп,
«өз амандасу тәсілімен» барлығымен сәлемдеседі: «европалықтар»
қолдарын қысады, «жапондықтар» бастарын иеді, «африкандықтар»
мұрындарымен, «италиандықтар» құшақтасады. Әрбір қатысушы әр түрлі
рольдерді болуы үшін, жаттығуды қайталауға
болады.
|
Жаңа сабақ
|
Оқулықтағы тапсырмаларды топтарда бөліп
орындау орындау
Сарамандық жұмыс
«Технология — өнер туралы ғылым». «Технология
шеберлік, білгірлік және іскерлік мектебі.» деп бүгінгі сабағымызды
және жаңа пәнді бастаймыз. 5 сыныптан бастап сендер осы пәнді
оқитын боласыңдыр. Бастауыш сыныптардағы «Еңбекке баулу»
сабақтарында өз қолдарыңмен жапсырмалау, тігу, құрастыру арқылы
әртүлі бұйымдарды жасаған болатынсыңдар. Енді сендер одан да
күрделі бұйымдардың жасалу технологиясын игеріп, ас дайындауды,
жеке бас гигиенасын сақтауды, киімді пішу, тігу, жобалау
жұмыстарымен айналысатын боласыңдар.
«Технология» сөзі көне гректің «techne» —
«өнер, шеберлік, іскерлік» және латынның «logos» — «ғылым, сөз,
білім» деген сөздерінен
құралған.Технология
негіздері- өнімді өндіру кезіндегі ақпараттар,
шикізаттар, материалдар, жартылай фабрикаттар, бұйымдарды алу және
өңдеу, сонымен қатар әдіс- тәсілдер жиынтығы болып табылады.
Технология сабақтарында сендер бұйымның жобасын жасап немесе
суретін салып, сызбасын сызып, құрылымын немесе конструкциясын
жасап, модельдейсіңдер және бұйымды жасайсыңдар, тігесіңдер
т.б.
|
Ой толғаныс
|
БББ
кестесі
Білем
|
Білдім
|
Білгім келеді
|
|
|
|
|
Үйге тапсырма
|
Оқулықта қалған тапсырмаларды
орындау
|
Күнделіктеріне жазып
беремін
|
Бағалау
|
Оқыту үшін бағалау және оқуды
бағалау
|
Бағалау парақшасын
толтырады.
|
Кері байланыс
|
|
Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға
жабыстырады
|
Оқу
ісінің меңгерушісі:
Пәннің аты
|
Уақыты:
|
Кабинет:
|
Мұғалім
|
Сабақтың атауы
|
Күздік дақылдарды егуге арналған жерді
өңдеу.
Пәнге
кіріспе.
|
Мақсаты
Күтілетін нәтиже
|
Тақырыптың маңыздылығымен танысады, түсініп
оқуға, көргенін жасай алуға, тапсырмаларды дұрыс құруға, ойын
тиянақтай білуге дағдыланады
|
Психологиялық
ахуал
|
– Балалар, айналамызда көңіл-күйі көтеріңкі, жақсы
адамдардың болғанын бәріміз ұнатамыз. Ендеше қол ұстасып,
бір-бірімізге жақсы көңіл-күй мен саулық
тілейік.
Кел,
балалар, күлейік!
Күлкіменен түлейік!
Күлкі- көңіл ажары !
Күліп өмір сүрейік!
|
Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге
бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.
|
Топқа бөлу
|
|
Шарлар арқылы топтарға
бөлу.
|
Қызығушылықты
ояту
|
Өзің қандай мәліметтер қосар
едің?
|
Өткен сабақта саған не әсер
етті?
|
|
Сергіту сәті
|
«Қаражорға» биі
|
Жаңа сабақ
|
Оқулықтағы тапсырмаларды топтарда бөліп
орындау орындау
Сарамандық жұмыс
Қопсыту – топырақ бөліктерінің өзара орналасуын
соқа, қопсытқыш, көп пышақты топырақ өңдегіштің көмегімен топырақта
ірі кеуектілік пайда болатындай етіп өзгерту. Үгіту – қатып қалған
ірі кесек топырақтарды ұнтақтау,
ұсату. Қопсыту, аудару, араластыру жұмыстырмен бір
мезгілде жүргізіледі. Аудару – құрамындағы суы, қарашіріндісі,
қоректік заттары мен микроорганизмдеріне қарай ерекшеленетін
топырақ қабаттарын тік бағытта орнын ауыстыру. Тығыздау – топырақ
бөліктерінің өзара орналасуын топырақта азғантай кеуектілік пайда
болатындай етіп өзгерту. Егістік бетін тегістеу – топырақтағы тегіс
емес жерлерді жөндеу; сүйреткі, ысырма, тырма, таптауыштардың
көмегімен атқарылады. Топырақты араластыру – органик. заттар,
тыңайтқыштар, әктің ыдырау өнімдері біркелкі таралып өңделетін
біртектес қабат жасау. Арамшөптерді кесу қопсыту, аудару, топырақты
араластыру жұмыстарымен қатар жүргізіледі. Топырақ бетінде
өсімдіктің қысқа сабақтарын қалдыру кескіш-қопсытқыштың, тереңнен
қопсытқыштың, аударғыштардың, тісті тырманың көмегімен орындалады.
Микрорельеф қалыптастыру (атыз, жүйек, жал, саңылау, ұя) топырақтың
ауа және су режимін реттеу үшін жасалынады. Жыртуға арналған қуатты
қабат қалыптастыруда табиғи құнарлылығы төмен тұзды және шымтезекті
топырақтарды құнарландыру үшін арнайы Топырақ өңдеу жұмыстары
жүргізіледі. Ол үшін топырақтың бетіне немесе біршама тереңдігіне
әр түрлі тыңайтқыштар енгізіледі.
Күздік дақылдарды егуге арналған жерді
өңдеу.
Пәнге кіріспе.
|
Рефлексия
|
Екі жақты күнделік
стратегиясы
Кітаптағы жазбалар
|
Менің жаңалығым
|
|
|
|
Үйге тапсырма
|
Оқулықта қалған тапсырмаларды
орындау
|
Күнделіктеріне жазып
беремін
|
Бағалау
|
Оқыту үшін бағалау және оқуды
бағалау
|
Бағалау парақшасын
толтырады.
|
Кері байланыс
|
Бағалау парақшаларын
толтыру.
Смайликтер арқылы кері байланыс
орнату
|
Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға
жабыстырады
|
Оқу
ісінің меңгерушісі:
Пәннің аты
|
Уақыты:
|
Кабинет:
|
Мұғалім
|
Сабақтың атауы
|
Жеміс ағаштары мен жидек бұталарын күту, жидек
бұталарының кесіндісін жасау.
Тақырыптың маңыздылығымен танысады, түсініп
оқуға, ойын жеткізе білуге үйренеді, тпсырмаларды дұрыс құруға,
ойын тиянақтай білуге дағдыланады
|
Мақсаты
Күтілетін нәтиже
|
Психологиялық
ахуал
|
Психологиялық дайындық
«Жүректен — жүрекке»
шеңбері
– Әрбір еркелетіп айтатын есім гүлге ұқсайды.
Гүлдердің бәрі әдемі: раушан да, қызғалдақ та, бәйшешек те – бәрі
де өзінше керемет, бәрі де адамға қуаныш сыйлайды. Біздің есіміміз
де осындай керемет!
|
Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге
бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.
|
Топқа бөлу
|
Гүлдер үлестіріледі
|
Оқушылар таңдаған гүлдеріне сай топтарға
бөлініп отырады.
|
Қызығушылықты
ояту
|
Ресурстармен таныстыру
Жоба
жасау
Қорғау
|
Сергіту сәті
|
«Халықтар» биі
|
Жаңа сабақ
|
Оқулықтағы тапсырмаларды топтарда
орындау
Дәптермен жұмыс
Практикалық жұмыстар: оқу-тəжірибе
учаскесіндегі күздік жұмыстар, күздік дақылдарды егуге арналған
жерді өңдеу, жеміс ағаштары мен жидек бұталарын күту, жидек
бұталарының кесіндісін жасау, оқу-тəжірибе учаскесінде өсімдіктерді
зиянкестер мен ауруларға қарсы қорғау
|
Ой толғаныс
|
Салыстыру
|
Үйге тапсырма
|
Оқулықта қалған тапсырмаларды
орындау
|
Күнделіктеріне жазып
беремін
|
Бағалау
|
Оқыту үшін бағалау және оқуды
бағалау
|
Бағалау парақшасын
толтырады.
|
Кері байланыс
|
|
Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға
жабыстырады
|
Жұмыстың істелу
барысы:
1.Ожау жасалатын ағашты өлшем бойынша кесіп
алу.
2.Ағаштың бетіне өлшемдер бойынша сызбасын сызу.
3.қашаулардың,араның,пышақтардың көмегімен
ожаулардың
сызба бойынша жалпы нобайын жасау.
4.Ожаулардың қымызға батыратын бөлігінің ойығын
дөңгелек қашаулармен ою.
5.Тегістейтін қағаздармен тазалау,тегістеу.
Ескерту.
Оқушылар ожаулардың 2-3 түрінен 1 түрін таңдап
алып,жасалған жоспар немесе технологиялық карта бойынша жұмысқа
кіріседі.
Сабақ 6-8 сағатқа арналған.