Сөзжасам. Лексикалық жолмен жасалған туынды сөздер 5 сынып

Сыныбы, пәні, мерзімі

5-сынып, қазақ тілі, 17.04. 2017 жыл

Сабақтың тақырыбы

Сөзжасам. Лексикалық жолмен жасалған туынды сөздер

Сілтеме

Күнтізбелік жоспар, қазақ тілі оқулығы, интернет желісінен материалдар

Жалпы мақсаттар

Туынды сөздердің лексикалық жолмен жасалатыны туралы білім беру

Күтілетін нәтиже

Туынды сөздердің лексикалық жолмен жасалуы дегеніміз сыртқы түрі өзгермей-ақ жаңа мағыналарға ие болуы деген түсінік қалыптасады

Түйінді идея

Туынды сөздер лексиканы байытудың жолы екенін түсінеді

Көрнекіліктер

Үлестірме қағаздар, АКТ, бағалау парақтары

Оқыту әдістері

Ой шақыру, сұрақ-жауап, өзіндік жұмыс, топтық жұмыс, сын тұрғысынан ойлау

Сабақ кезеңдері

Жоспарланған іс-әрекеттер

Ресурстар

Ұйымдастыру

1 минут

Амандасу. Түгендеу

Психологиялық ахуал тудыру. «Менің бойымдағы қасиетім». Әркім өз бойындағы қасиеті бар сөздерін айту

Топтарға бөліну (түстер бойынша)

І топ - «Сөзжасам»

ІІ топ – «Сөз құрам»

ІІІ топ – «Сөздік қор»

2 минут

Ой қозғау

Сөзжасамның басты сипаты «Топтастыру», «Ой қозғау»

Туынды сөздерді зерттейді

Тіл білімінің бір саласы

Лексиканы байытады

Жаңа сөздер үш жолмен жасалады

Жаңа сабақ

25 минут

Сергіту сәті

2 минут

І Қызығушылық ояту

Қосымшалар нешеге бөлінеді?

Басты айырмашылықтары қандай?

Морфема дегеніміз – әрі қарай бөлшектеуге келмейтін туынды сөздің мағыналық бөлігі

Туынды сөздің құрамында бөлшектер (түбір жіне қосымша) тіл білімінде морфема деп аталады. Мысалы, достық деген сөзде екі морфема бар

Дос – түбір морфема, ал -тық жұрнағы қосымша морфема

Әр топ сөздердің мағынасын ажыратады

Жол, қырық, тоқсан, тамаша, ашық, тәтті, жаз, бас

І топ - Жол (бастапқы мағынасы) жүретін жол

ІІ топ – екінші мағынасын ақ жол, тар жол (ауысп м)

ІІІ топ – жаңа мағынасы жол бастаушы (гид), Жолдау

363- жаттығу

Қанша мағынада жұмсалатынын табу

364-жаттығу

Қарамен жазылған сөздердің мағыналық өзгерістерін тауып жазу

Арам шөп – пайдасыз өсімдік, арам тамақ – еңбексіз тамақтанатын адам, арам тер – керексіз заттардың бөлінуі, арам ойлы – көреалмаушылық, арам ас – адал емес тағам

365-жаттығу

Берілген сөздерден әрқайсысы бірнеше мағынада жұмсалатын сөйлемдер құрау

Ер, асау, қорқақ, жақ, жарық, тарту, түс

Оқулық 135-бет

Кластер

Бекіту

3 минут

«Бес жол өлең» Туынды сөздер

Көп мағыналы, омонимді

Білдіреді, жасалады, жазылады

Жаңа сөздер – туынды сөздер.

Лексика-семантика

Бағалау критерилары

5 минут

Бағалау парақтары бойынша өздерін бағалайды.

Бағалау парақтары

Үйге тапсырма 1 минут

362- жаттығу. Табиғат көрінісін суреттеп жазу

Рефлексия

2 минут

Нені білдің? Нені үйрендің?

Қорытынды

1 минут

Сауаттылық – тілдің негізі