Ж ангелдин ауданы
Қалам-Қарасу ауылы
«Ғ.Қайырбеков атындағы орта
мектебі»КММ
(8-9 сынып оқушыларына
арналған таңдау сабағы)
Құрастырған: Қалиева
Г.Ж
2017
жыл
Түсінік
хат
Бұл таңдау сабағындағы жалпы
білім беретін мектептердің қазақ тілі мұғалімдеріне, сонымен ҰБТ-ге
қарсы дайындалушыларға арналған. Сабаққа тәрбиелі, мағыналы,
мазмұнды мәтіндер іріктеліп
жинақталған.
Заман талабына сай ЭССЕ
жазудың жолдарында қарастырылған. Оқушының алған білімін өмірде
қолдана білуді негізге ала отырып жеке тұлғаны дамыту мақсатында
түрлі мәтіндермен жұмыс жоспарланған.
Мәтінді мұқият тыңдап, сақ
отыруға баулиды,тез ойлап, тез шешім қабылдауға үйретеді. Оқушы
лайықты нәрсені таңдауға және тыңдауға үйренеді. Мәтін
түрлері,оның бөліктері, мазмұны,тақырыбы, өзектілігі жан-жақты
қарастырылады. Оқу сауаттылығына бастапқы қадамдарын бастайды.
Мәтіннен тес сұрақтарын құрастыра отырып, мәтіннің негізгі ойын
аңықтайды. Одан қорытынды жасай келе, өміріне керек нәрселерді
алады. Яғни тәрбиелік маңызы зор
жұмыс.
Қорыта айтқанда, Мәтінмен
жұмыс өз алдына басы бірікпейтін нәрсе сияқты көрінеді. Бір жүйеге
түсірсек, оқыту да, тіл дамыту да, әдебиет пен қазақ тіліне деген
құрмет пен қызығушылық та арта түспесе кемімейді. Ұрпақ тілі –
біздің болашағымыз екенін
ұмытпайық!
Бағдарламаның
мақсаты:
8-9 сынып оқушыларының оқу
сауаттылығына байланысты сауаттарын кеңейту. Мәтінмен жұмыс
түрлерін, Мәтінің негізгі ойын ,оның құрылымдық,мағыналық жағын
терең меңгертуге жағдай жасау. Болашақта ҰБТ-ге дайындықтың алғашқы
сатыларын бастау .
Күтілетін
нәтиже
Шығармашыл, сөзік
қоры мол тұлға. Болашақта оқу сауаттылығы бойынша ҰБТ-ге дайын
оқушы.
«Мәтінмен жұмыс жолдары»
тақырыбындағы 8-9 сыныпқа арналған таңдау сабағының
жоспары
№
|
Іс-шаралар
тақытыбы
|
Мерзімі
|
Ескерту
|
1
|
Мәтін мен жұмыс
жолдары
|
|
|
2
|
Мәтін дегеніміз
не?
|
|
|
3
|
Мәтін дегеніміз
не?
|
|
|
4
|
Мәтінің негізгі
бөліктері.
|
|
|
5
|
Мәтіннің түрлері. Сөйлемнен
оларды аңықтау
|
|
|
6
|
Мәтіннің түрлері. Сөйлемнен
оларды аңықтау
|
|
|
7
|
Мәтін бөліктерін құрастыру.
Орын тәртібіне назар аудару.
|
|
|
8
|
Мәтін мазмұнымен
жұмыс.
|
|
|
9
|
Мәтіннің сөйлемнен
айырмашылығы.
|
|
|
10
|
Сөйлемдерден мәтін
құрау
|
|
|
11
|
Мәтінмен жұмыс. Тапсырмалар
орындау
|
|
|
12
|
Мәтіннің мазмұнына байланысты
тест тапсырмалары.
|
|
|
13
|
Мәтіннің негізгі идеяларын
ашу. Аңықтау.
|
|
|
14
|
Мәтіндегі негізгі түйінді ойды
аңықтау.Тапсырмалар дайындау
|
|
|
15
|
Мәтінмен жұмыстар. Тест
тапсырмаларын дайындау.
|
|
|
16
|
Мәтінмен
жұмыстар
|
|
|
17
|
«Байлық пен ақыл» мәтінімен
жұмыс.
|
|
|
18
|
« Зайсан көлі» мәтінімен
жұмыс
|
|
|
19
|
Бақылау
жұмысы
|
|
|
20
|
Мәтін бойынша
тапсырмалар.
|
|
|
21
|
Мәтіннің бқліктерін
аңықтау,талдау
|
|
|
22
|
Абзац дегеніміз
не?
|
|
|
23
|
Әңгімелеу
мәтіні
|
|
|
24
|
Сипаттау
мәтіні
|
|
|
25
|
Пайымдау
мәтіні
|
|
|
26
|
Мәтін түрлерін сөйлемнен
аңықтауу.
|
|
|
27
|
Мәтіндермен
жұмыс
|
|
|
28
|
Мәтіндермен
жұмыс
|
|
|
29
|
Мәтіндегі негізгі ойды
аңықтауға тапсырмалар
|
|
|
30
|
« Домбыра » мәтінімен
жұмыс
|
|
|
31
|
Бақылау
тапсырмалары
|
|
|
32
|
Мәтінмен
жұмыс
|
|
|
33
|
Қорытынды бақылау
жұмыстары
|
|
|
34
|
Атқарылған жұмыстарға шолу
жасау.
|
|
|
Сабақ
жоспары
Сынып:
|
|
|
|
Сабақ
тақырыбы
|
Мәтін дегеніміз
не?
|
Осы сабақта қол
жеткізілетін оқу мақсаты
|
Түрлі әдістерді
пайдалана отырып балаларды тапқырлық,жылдамдық,есте сақтау
қабілеттерін арттыру.Сөйлеу тілін жетілдіре отырып,шешендік өнерге
баулу.
|
Сабақ
мақсаттары
|
Барлық оқушылар
үйренеді:
|
Мәтін дегеніміз не
сұрағына жауап алады . Мәтінді сөйлемнен ажырата
алады
|
Оқушылардың көбісі
үйренеді:
|
Мәтіннің мазмұны мен
тақырыбының байланысын біледі
|
Кейбір оқушылар
үйренеді:
|
Мәтіннің
|
Құндылықтарды
дарыту
|
Оқушылар топтық жұмыс
істеу барысында бір-біріне көмек беруге, бірін бірін
сыйлауға,тыңдауға талап
қойады
|
АКТ
қолдану дағдылары
|
Интербелсенді тақта.
Ғаламтор желісі
|
Сабақбарысы
|
Сабақтың жоспарланған
кезеңдері, уақыты
|
Сабақтағы жоспарланған
іс-әрекет
|
|
Мұғалім
іс-әрекеті
|
Ресурстар
|
Сабақтың
басы
10
мин
|
Психологиялық дайындық
«Құпия сөз » тренинг (барлық оқушы
тізбектеліп тұрады, бастаушы соңғы баланың жауырынына «мәтін »
сөзін жазады, ол алдындағы баланың жауырынына жазады, солай
жалғасады, ең соңғы бала сөзді дұрыс табу
керек)
Мәтін сөзіне ассоциация
айтады .
(Сабақтың мақсатын хабарлап,
айтамын)
Сынып топқа бөлінеді
«Ортадағы каламсап » әдісі сұрақ
–жауап
Әр топтағы оқушыларға аталған сұрақтарды қойып бір оқушыға
жауап аламыз. Оған микрофон алып мұғалім топтарды
аралайды.
«Миға
шабуыл»
Мәтін деп айтылған ой – пікірдің,белгілі бір шығармашылық
жұмыстың,біреудің шығармасының не оның үзіндісінің қағазға түскен
немесе ауызша айтылған түрін
айтады.
БББ кестесі толтыру
Білемін
|
Білдім
|
Білгім
келеді
|
|
|
|
|
|
|
|
Не істеді? Не нәтижеге жетті?
талқылау
Сұрақтарға жауап береді
Кесте бойынша білемін бөлімін
толтырады
|
Сабақтың ортасы
3 мин
15 мин
|
Баспалдақ әдісі» арқылы әр топ
бірін-бірі бағалайды.Мұнда оқушылар сабақты
қаншалықты нені үйренді, нені үйрену керек баспалдаққа аттарын
жазып,стикер жабыстыру арқылы жасайды және оқушылардың пәнді
қаншалықты меңгергенін анықтауға
болады.
Шығармашылық жұмыс(топпен жұмыс) Мәтінмен
жұмыс
Аққулы көл
Жаз... Жер жүзі көгеріп, жасыл ала жібекке оранып
құлпырады. Аққулы көлдің жағасында тізеле қонып алты ауыл
отыр.
Жаздың алтын нұры ойнаған шуақ күні еді. Көкпенбек, мөлдір
сулы Аққулы көлдің жасыл ала қамыстары көк жібекке тіккен жасыл ала
кесте сияқты. Аққулы көлдің жағасы жасыл кілем жайғандай балбыраған
кезі еді.
Көл ортасында қалың жасыл ала қамыстың айналасы - айнадай
жалтылдаған кең жайқын. Сол жайқында аппақ болып шаңқиған екі аққу
сыланып, ақырын әсем жүзіп көлеңдейді. Екі аққу ұзын, сұлу
мойындарын иіп, көл ортасында сыңқылдап, аппақ денесін күміс суға
төсеп, әсем жүзіп, күміс судың айнадай мөлдірін шымырлатып
сызады.
І топ
Мәтінге байланысты сурет
сал
ІІ топ
Мәтін бойынша сұрақтар
құра
«Ой қозғау»топтық
жұмыс
Мәтінінң тақырыбы неге Аққулы көл деп
аталған?
Мәтін не жайында?
Мәтін неше сөйлемнен
құралған
|
Түзу сызық арқылы кестені
толтырады
берілген тапсырманы жіктеп кесте
толтырад
Сұрақтарға жауап алу
|
Сабақтың аяғы
5 мин
2мин
|
Сабақты бекіту «Тағыда білгім келеді»
сауалнамасы
Оқушылар тақырып бойынша өздігімен ізденетін білімнің
тізімін келтіріп, өз мұқтаждықтарын ауқымын
анықтайды.
БББ кестесі
Білемін
|
Білдім
|
Білгім
келеді
|
|
|
|
Рефлексия. «Бағдаршам»
Бүгінгі сабақты түсінбедім.
Қызыл
Сабақтың кейбір тұсын түсіндім .Сары
Бүгінгі сабақ маған ұнады, барлығын түсіндім.
Жасыл
|
|