«Тәуелсіз елге білімді ұрпақ» (XXI ғасыр көшбасшысы зияткерлік сайысы)

«Тәуелсіз елге білімді ұрпақ»

(XXI ғасыр көшбасшысы зияткерлік сайысы)

Мақсаты: Тәуелсіз Қазақстанның ертеңгі болашағы, бүгінгі жас

ұрпақтарының білімі мен жан-жақты ойлау қабілетін және ой

ұшқырлығын сынау.

Бағдарламада

1. Бәйге

2. Дода

3. Жорға

Жүру барысы:

Мұғалім сөзі: Биыл ерекше жыл. Өйткені, Қазақстан Республикасы Тәуелсіздігінің 26 жылдығы. Оның ерекшелігі Тәуелсіздік деген қасиетті сөздің ерекшелігінде. Ғасырлар бойы қазақ халқы аңсаған еркіндік - өзін-өзі билеу, өзіндік өмір сүріп, тұрмыс құру, өзінің ұлттық, халықтық сана-сезімі, салт-дәстүрі, тарихы, ділі, діні, тілі бар ел атану еркіндігі – қалайша қасиетті болмайды?!

Тәуелсіздік үшін күрес қанша қасиетті болса, сол күрес тарихы да, оның қаһармандарының есімдері де қасиетті. Сонау Әз-Тәуке, Есімхан мен Қасымхан, абылай мен Әбілқайыр хандар, Бөгенбай, Қабанбай батырлар, Төле би, Қазыбек епн Әйтеке даналар, Бұқар мен Мұрат ақындар, Ахмет пен Мұстафа сынды саяси көсемдер, осыларға қоса айтуға болар жүздеген, мыңдаған тұлғалар ғасырлар бойғы халық арманын өшірмей, ұдайы бірінен-біріне жалғаған ерлер есімі елінің есінде. Сол арман күні кешеге дейін жалғасып, 1991 жылы ғана бақыт құсындай қолымызға қонды.

Тәуелсіздіктің 26 жылдығына байланысты өткізгелі отырған шарамызға қош келдіңіздер.

Жүргізуші: Заманның жеңіп қатер-қауіптерін,

Бақытын еркіндіктен тауыпты елім.

Тербетем,

Тәуелсіз күн талбесігін

Жаңбырдай маңдайымнан жауып терім!

Құрметті ұстаздар мен оқушылар!

Тәуелсіз Қазақстанның 26 жылдығына орай еліміздің ертеңгі болашағы, бүгінгі жас ұрпақтарының білімі мен жан-жақты ойлау қабілетін және ой ұшқырлығын сынау мақсатында «Тәуелсіз елге білімді ұрпақ» атты зияткерлік сайысымызды ашық деп жариялаймын.

Әділ қазылар алқасымен таныс болыңыздар.

Алдымен қатысушылар өздерінің аты-жөнімен, алдына қойған мақсатымен таныстырады.

І. Бәйге.

1.Мұнда барлық сайыскерлерге ортақ мектеп бағдарламасынан және бағдарламадан тыс 11 сұрақ беріледі

2. Әр сұрақтың 3 жауап нұсқасы бар.

3. 5 секунд ішінде қойылған сұрақтың жауабын бұрын қол көтерген оқушы айтады.

4.”Бәйгенің” сұрақтары оқылып болғаннан кейін сайыскерлердің ұпайлары есептелінеді.

5. “Бәйге” айналымда аз ұпай жинаған үш оқушы ойыннан шығады

Сайыскерлерге сәттілік тілейміз!

1. Ең ұзын хорда

А) диаметр в) радиус с) кесінді

2.Көбейтінді қай уақытта 0-ге тең болады ?

А)1 в)0 с)-1

3.Іле Алатауының етегінде орналасқан қала ?

а)Алматы в) Қызылорда с)Шымкент

4. «Қар ханымы»авторы кім?

А)Герберт Уэльс в)Андерсен С)Жюль Вернн

5. Хамелеон мекендейтін жалғыз арал?

А) Мадагаскар в) Гренландия С)Ява

6. Қазақтар қандай дала өсімдігінің иісін отанымыздың символы санаған?

А) Қызғалдақ в) Раушан С) Жусан

7. Сақтарды «Азиялық скив »деп атаған кімдер?

А) Парсылар в) Гректер С) Ирандықтар

8. Қан тоқтатанын элемент

А) магний в)маргнец с)иод

9. Картоптың отаны

а) Солт. Америка с)Еуразия в) Оңтүстік Америка

10. Қазақтың тұңғыш профессоры

а) С Асфандаияров в)Қ Сәтбаев с) Ы Алтынсарин

11. Қазақтың тұңғыш профессоры

а) С Асфандаияров в)Қ Сәтбаев с) Ы Алтынсарин

ІІ. Дода

1.Бұл сайыста 6 ойыншыға мына экрандағы

11 тақырыпты таңдау ұсынылады.

2. Ойыншылар кезегімен екі тақырыптан таңдайды.

3. Алғашқы алты тақырып ашылып болған соң сараптама жүргізіледі.

4.Бұл айналымда алдыңғы айналымда жинаған ұпайларыңыз толығымен сақталады.

5. 12 тақырып ашылып болғаннан кейін ұпайы көп 3 ойыншы келесі кезеңге жолдама алады.

1. Үстеудің неше түрі бар ? 7

2. Табыс септігіндегі толықтауыш қандай толықтауыш болып табылады? Тура толықтауыш

3. Орфография қай елдің сөзі? Грек

4. Атқаратын қызметі мен сұрақтары бірдей мүшелер? Бірыңғай мүшелер

5. Белгілі бір аймақта қолданылатын сөз? Диалект

6. «Үлкен» сөзі заттың қандай сынын білдіреді ? Көлемін

7. Шөжеде қандай мін болды? Соқыр, бір атасы қырғыз

8. Алпамыс батыр жырындағы Гүлбаршынды зорлықпен алмақ болған батыр? Қараман

9. Қазақ әдебиетіндегі алғашқы роман? М.Дулатовтың «Бақытсыз жамал»

10. Жәңгір ханның немересі ,әдебиет өкілі? Ш.Бөкеев

11. 30 градусқа қарсы жатқан катет неге тең? Гипотенузаның жартысына

12. Дискриминанттың формуласы қандай? D=b2-4ac

13. У=Х^{2функциясының} графигі қалай аталады ? Парабола

14. Сағаттың 60/1 бөлігі? Минут

15. 2 қатынастың теңдігі? Прапорция

16. Сколько в русском языке падежей? 6

17. Как называется слово или сочетание слов ,называющее лицо, к которому обращена речь? Обращение

18. И шоколадка и планета? Марс

19. Что находится между небом и землей? Союз и

20. Какие слова употребляются в речи для выражения различных чувств: восторга, удивления,страха? Междометие

21. What is the capital of USA? Washington

22. What color іs the flag of KZ? Blue

23. How many states of USA? 50

24. What is the English for «Тәуелсіз»? independence

25. What is the Kazakh for «signature»? подпись

26. Құрамында болатын бояғыш заттардың түсіне қарай 3-ке бөлінетін денешіктер? Пластидтер

27. 1892 ж. темекі теңбілі вирусын алғаш ашқан орыс биологы? Ивановский

28. Сүйекті, шеміршекті, майды, сіңірді, қан сұйықтығын түзетін ұлпа? Дәнекер

29. Бауырмен жорғалаушыларды зерттейтін зоология ғылымының саласы? Герпетология

30. Тимус безі орналасады? Кеуде бөлімінде

31. 1822 жылы қабылданған Сібір қазақтарының жарғысының авторы? Сперанский

32. Қожа Ахмет Иассауй кесенесіндегі тай қазан қай қалада соғылған? Қарнақ

33. Жеті жарғы заңы бойынша хандық кеңеске кімдер жіберілмейді? Қарусыз келген адам

34. 14 ғасырда мұсылман дініне кіріп, басына шалма тақпағандарға қатаң жаза қолданған хан? Тоғылық – Темір

35. Шыңғыс ханның үлкен ұлына соғылған кесене атауы? Жошы хан

36. Футболдан әлемнін 5 дүркін чемпионы атанған командасы? Бразилия

37. 2000 жылы жазғы олимпиада қайда болды? Сидней

38. 2013 жылы Парижде спортшыларымыз олимпиадада неше медальға ие болды? 1

39. Шахмат ойыны неше жыл бұрын пайда болды? 1500 жыл

40. Пьер Де Кубертен. Бұл адам туралы не айта аласың? Барон, француз ақсүйегі-қазіргі заманғы 41. Олимпиада ойындарының негізін қалаушы . Ол ежелгі дәстүрді қайта жаңғырту үшін 3 жыл уақытын аямады, нәтижесінде 1896 жылы дегеніне жетті

42. Солтүстік жарты шардағы ең ұзақ түн? 22 желтоқсан

43. Қазақстанның аласа тауларын ата? Мұғалжар,Сарыарқа,Маңғыстау таулары

44. Қалыпты атмосфералық қысым? 760мм

45. Температурасы бірдей нүктені қосатын сызықтар? Изотерма

46. 0 градус ендік, 0 градус бойлықта орналасқан объект. Атлант мұхиты

47. Зат құрамынан тұрақтылық заңын ашқан ғалым? Пруст

48. Молекула деген корпускула, ал атом –элемент деп есептеген ғалым. Ломоносов

49. Бір элемент атомдарынан тұратын заттар? Жәй заттар?

50. Бір элемент атомдарынан тұратын заттар? Авагадро саны 6,02*1023

51. Элемент атомның , басқа элемент атомының белгілі санын қосып алу қасиеті? Валенттік

52. Мәтіндік және сызбалық ақпаратты бейнелейтін құрылғы қалай аталады? Монитор

53. Мәтіндік және сызбалық ақпараттың сандық көшірмесін әзірлейтін құрылғы? Мәтіналғы

54. Әріптік және сандық ақпаратты енгізу құрылғысы? Пернетақта

55. Адам мен компьютер арасындағы байланыс қалай аталады?

56. Компьютердің жұмыс істеуі үшін кемінде 3 құрылғы болса болғаны, олар қалай аталады? Монитор. Пернетақта. Жүйелік қорап

ІІІ. Жорға

1.Ойыншыларға экранда көрсетілген 4 тақырыпты таңдау ұсынылады.

2. Әр тақырып 10,20,30,40,50 санды ұяшықтарға бөлінген.

3. Ұяшықтағы сұраққа жауап берсе ойыншы сол ұяшыққа тиесілі ұпайды иеленеді.

4. Ұяшықтағы ұпай көбейген сайын сұрақ та күрделене түседі.

Салт-дәстүр

10. Айтыстың ең көне түрі (Бәдік)

20. Сәукелені желегімен кім, қай уақытта киген ? (Жаңа түскен)

30. Өмілдірік деген не (ер трман әбзелі)

40.Үш қуатты ата (аққыл, жүрек, тіл)

50.Шыралғы деген не? (Бұрынғы аңшылар ұзын арқан ұшына қоянды немесе түлкіні

байлап сүйрететін болған. Сол сүйретпені шыралғы деп атаған)

Өнер

10. «Фигароның үйлену тойы», «Сиқырлы сыбызғы» Операсының авторы , 36 жасқа жетпей қайтыс болған атақты неміс композиторы . (Амадей Моцарт)

20. Артына 7 мың беттен асатын қолжазба мен қалың дәптер қалдырған. Оның жазбаларының арасынан «Құс боп ұшатын аппараттар, сүңгуір қайықтар.

өзі мата тоқитын станок. Вертолет сызбалары » ұшырасты. Арада 100 жыл өткен соң әлгі заттардың бәрі жаңадан ойлап табылды. Оның ойын іске асырғуға сол кездегі мешеу техника мүмкіндік бермеді. Оның есесіне суреттерінің тағдыры бақытты болды.Кәзір оның суреттерін қарауға сағаттар бойына кезекте тұрады ? (Леонардо До Винчи)

30. «Қыз Жібек » фильмінің қоюшы режисері (С. Қожықов)

40. Қазақстанның атын әлемге паш еткен музыкалық топ. (Ұлытау)

50. “Одиссея “ поэмасының авторы (Гомер)

Тұлғалар

10. Қазақтың тұңғыш саяхатшысы (Ш.Уәлиханов)

20. Қазақта тұңғыш генерал атағын алған және мектеп ашқан кім? (Жәңгір Бөкейханұлы)

30. Сүйінбайдың ізін жалғастырушы, шәкірті болған ақын. (Жамбыл)

40. Қазақ әліппесін жасаған және алғаш оқу құралын жазған кім? (Ахмет Байтұрсынұлы)

50. Миллион ” ұғымын алғаш қазақ жеріне таратқан ғалым? (Әл Фараби)

Еркін тақырып

10. Жапониядағы ең биік тау шыңы.Жапондықтар қасиетті тау деп есептейді. Таудың атын ата, Қай аралды орналасқан. (Фудзияма. Хонсю аралында орналасқан.)

20. Робин Гуд мекендеген арал (Шервуд)

30. Қай жерден бұзылмай сақталған жирен аттың денесі табылған? (Шығыс Қазақстандағы

Сақ қорғанынан)

40. Алтын адамның үстіндегі және қасындағы заттардағы пластинкалардың саны қанша? (4 мыңнан астам)

50. Биыл Ұлы жеңіске неше жыл? (72 жыл)

VІІ. Қорытынды.

Әділ қазылар алқасы өз ұпайларын береді.