Сабақтың аты
|
Термодинамиканың бірінші
заңы
|
Сілтеме
|
Жоспар
|
Жалпы мақсаты
|
Термодинамиканың бірінші заңы
туралы ақпарат беру. Термодинамиканың бірінші заңының формуласын
пайдаланып есептер шығаруға үйрету.Топпен жұмыс жасауға
тәрбиелеу.
|
Күтілетін нәтиже
|
-
Термодинамиканың бірінші заңы
туралы білетін болады.
-
Термодинамиканың бірінші
заңының формуласын пайдаланып есептер шығаруды
үйренеді.
-
Топпен жұмыс жасай алатын
болады.
|
Негізгі идеялар
|
|
Тапсырмалар
|
Топтық жұмыс «Мәтінмен жұмыс»
|
Тапсырмалар
|
Жұптық жұмыс «Есептер шығару»
|
Тапсырмалар
|
Топтық жұмыс
«Тұжырымдамалық
карта»
|
Тапсырмалар
|
Жеке жұмыс «Тест»
|
Сабақ бойынша мұғалімнің
жазбалары: (мұғалім және оқушы немен
айналысады)
І.Ұйымдастыру(3
минут)
1.1. Сынып оқушыларына жағымды ахуал
туғызу
1.2. Ішкі энергия тарауына
байланысты (1. меншікті жану жылуы, 2. меншікті балқу жылуы, 3.
меншікті булану жылуы) формуласын алты бөлікке бөлу арқылы сыныпты
3 топқа бөлеміз.
ІІ. Ой
шақыру (3
минут)
1.меншікті жану жылуы, 2.
меншікті балқу жылуы, 3. меншікті булану жылуы
ІІІ. Жаңа сабаққа көшу үшін
берілетін сұрақтар (сұрақ қою
техникасы) (2
минут)
1.Механикада эергияның сақталу
және айналу заңы қандай жүйелер үшін орындалады?
(оқшауланған)
2.Механикалық энергияның кемуі
әрқашан жүйенің ішкі энергиясының шамасына қандай болады?
(тең)
3. Ал толық энергия бұл
жағдайда қандай болады? (тұрақты)
ІҮ. Топтық жұмыс «Мәтінмен
жұмыс» (13
минут)
Цилиндрдің поршенінің астында
орналасқан газды аламыз.
Цилиндрдегі газды қыздыратын
болсақ, онда қыздырғыштан
берілген жылу мөлшері оның ішкі энергиясының
артуына
әкеп, сол мезетте поршенді Н биіктікке1жағдайдан
2 жағдайға
көтеру үшін жүмыс атқарылады. Газы бар цилиндге
жылу
берілгенде, газдың ішкі энергиясы артады және
поршенді
көтеру үшін жұмыс атқарылады.
Бұл тәжірбиенің нәтижесін
мынадай математикалық өрнекпен беруге
болады.
Бұл термодинамиканың І заңы. Ол былай
тұжырымдалады:
Жүйеге берілген жылу оның ішкі энергиясының
өзгерісіне және жүйенің сыртқы денелермен істейтін жұмысына
жұмсалады.
Табиғатта жұмыс пен жылу
мөлшерінің таңбасы анықталмаған, оны өзіміз өлшеп табамыз. Ал
таңбалары мынадай ережемен қалыптасқан.
Егер жылу жүйеге берілсе,
онда ол оң деп саналады. Шамалардың біреуі нөлге тең
болған жағдайда кездеседі. Егер А=0 болса, онда . Егер сырттан жылу алынбаса,
яғни ,
Ү. Жұптық жұмыс «Кестені
толтырайық.Есептер шығару» (6
минут)
-
-
Q
|
200 Дж
|
?
|
400 Дж
|
|
|
|
|
|
/U
|
?
|
200 Дж
|
100 Дж
|
|
|
|
|
|
A
|
0
|
100 Дж
|
?
|
Жұптар өз есебін үлгіге қарап
бағдаршам арқылы (1-қате жасыл, 2-қате сары , 3-қатеден жоғары
қызыл мен)формативті бағалайды.
IV. Топтық жұмыс
«Тұжырымдамалық карта.Заттың агрегаттық күйлері туралы не білесің»
(Топтар
өзара жұмыстарын 2 жұлдыз, 1
ұсыныспен бағалайды). (7
минут)
VІІ. Жеке жұмыс
(тест,сумативті бағаланады: 4-6 дұрыс жауап-3, 10-13 дұрыс жауап-4,
14-15 дұрыс жауап-5 ) (7
минут)
1.Жылу мөлшері қандай әріппен
белгіленеді
A. Q
B. A
C. U
D. F
2. Термодинамиканың І заңының
формуласы
A.
B. q
=
C.
r =
Qm
D.
3. Жұмыстың СИ жүйесінде өлшем
бірлігі
A. Дж
B. Н
C. Кл
D. м/с
4. Егер сырттан жылу алынбаса
яғни Q=0
A.
A=Q
B.
Q=U
C.
A=U
D. A=-U
5.Егер жүйе жұмыс атқармаса
яғни A=0
A.
A=Q
B.
Q=U
C.
A=U
D.
A=-U
VIII. Кері
байланыс. (3
минут)
Рефлексия.(Маған ұнады,қиын
болды.)
Әр
оқушы стикерге бүгінгі сабақта не ұнады, не қиын болғаны жайлы
немесе қандай әсер алғанын қысқаша ғана жазып, тақтаға
іледі.
Кейінгі
тапсырмалар
|
Оқулықтағы есеп шығару үлгісіне қарап 11
жаттығуды шығару.
|
Кейінгі оқу
|
Термодинамиканың І заңы.
|