Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Термодинамика

Мектеп: химия-биология бағытындағы Назарбаев интеллектуалды мектебі Алматы филиалы

Күні: 06.10. 2017ж.

Мұғалімнің аты-жөні: Каримов С.

Сынып: 10 B E

Қатысқандар саны:

қатыспағандар:

Сабақ тақырыбы:

Термодинамиканың бірінші заңы. Адиабаталық және изотермиялық өзгерістер. Термодинамиканың екінші заңы.

Цели профессионального развития

Развитие математической грамотности учащихся через решение графических задач

Осы сабақ арқылы жүзеге асырылатын оқу мақсаттары

10.3.2.3 - термодинамиканың бірінші және екінші заңдарының мағынасын түсіндіру;

Сабақтың

мақсаты

Барлық оқушылар: Ішкі энергия дегеніміз не екендігін біледі. Термодинамикалық жүйенің ішкі энергиясын өзгерту жолдарын біледі. Жылу мөлшері және жұмыс ұғымдарын түсінеді. Термодинамиканың бірінші заңын тұжырымдай алады. Күй функциялары болатын физикалық шамаларды келтіре алады;

Оқушылардың көбісі: тұрақты температурада газ көлемі мен қысымның өзгеріс процесін, тұрақты қысымда температура мен газ көлемнің өзгеріс процесін, тұрақты көлемде температура мен газ қысымының өзгеріс процестерін айыра біледі;

Кейбір оқушылар: механикадағы және термодинамикадағы жұмыс есептей алады

Жетістік

критерийі

• Изохоралық процесс үшін термодинамиканың бірінші заңын тұжырымдай алады

• Изотермиялық процесс үшін термодинамиканың бірінші заңын тұжырымдай алады

• Изобаралық процесс үшін термодинамиканың бірінші заңын тұжырымдай алады

• Адиабаталық процесс үшін термодинамиканың бірінші заңын тұжырымдай алады

Тілдік мақсаттар

Оқушылар орындай алады:

Изопроцестерге сәйкес заңдарды ғылыми тілде жеткізе алады

Пәндік лексика мен терминология:

Диалог құру және жазылымға қажетті пайдалы сөз тіркестер:

Термодинамиканың бірінші бастамасы — термодинамикалық жүйелер үшін керек энергияның сақталу заңы; бұл заң бойынша жүйеге берілетін жылу оның ішкі энергиясын өзгертуге және жүйенің сыртқы күштерге қарсы жұмысына жұмсалады.

Дене күйінің барлық энергиясы - микроскопиялық қозғалысының толық түріндегі сыртқы кинетикалық энергиясы Е_к және салмақ күші өрісі, электрлі немесе магнит өрісі жағдайындағы потенциалды энергия Е_n, сонымен қатар, дене бөлшектерінің құрамдық әрекеттері мен қозғалу энергиясын жасаушы ішкі энергия U қосындыларынан тұрады.

Құндылықтарды дарыту

Көптеген әртүрлі көзқарастарды талдау және бағалау қабілеті. Топта жұмыс істей білуге, сондай-ақ рольдік ойындарды жүргізе білуге көмектесетін дағдыларды дамыту. Сынды құрметпен және байсалды қабылдай отырып, басқалардың жұмысын сынай білу қабілетін дамыту

Пәнаралық байланыстар

Математика, химия, қазақ тілі, ағылшын тілі, орыс тілі.

АКТ қолдану дағдылары

Осы сабақта оқушылар қандай АКТ дағдыларын дамыта алатынын көрсетіңіз: оқушылар әртүрлі ақпарат көздерінен алынған мәліметтердің өздеріне қажеттісін саралай алады;

Алдыңғы білім

8 -сынып:ішкі энергия және оны өзгерту жолдары. Термодинамиканың 1 бастамасы

Жоспар

Сабақ қезеңдері

Сабақта орындалуы тиіс іс – әрекеттер

Оқыту ресурстары

0 – 5 минут

1. Ұйымдастыру кезеңі.

2. Негізгі бөлім.

6 – 10 минут

10- 15 мин

15-25 мин

25 -40 мин

40-60мин

60-75мин

Тест сұрақтар

Авогадро саны неге тең?
Термодинамикадағы жұмыс?
Термодинамиканың бірінші заңы?
Изотермиялық процесте не тұрақты?
Больцман тұрақтысы?
Изобаралық процесте не тұрақты?
Универсал газ тұрақтысы?
Ішкі энергия?
Изохоралық процесте не тұрақты?
Заттың үш күйін ата?

Оқушылар тест сұрақтарды бітірген соң бір бірімен аусып тексереді және өздерін бағалайды

Жаңа сабақ

Термодинамиканың бiрiншi заңын изопроцестерге қолдану

Оқушыларды пазл арқылы төрт топқа бөлу

1 топ Изохоралық процесс.

2 топ Изотермалық процесс.

3 топ Изобаралық процесс.

4 топ Адиабаталық процесс..

Дескриптор көмегімен бағалау

Екі жұлдыз бір тілек бағалау

Есептер шығару

А

1 При изобарном расширении идеальный одноатомный газ получил 100 Дж теплоты. Какую он при этом совершил работу? 1. 20 2. 30 3. 40 4. 45

2 При изобарном сжатии идеального одноатомного газа над ним совершили работу 80 Дж. На сколько при этом уменьшилась его внутренняя энергия? 1. 100 2. 110 3. 120 4. 125

3 Какая часть (в процентах) теплоты, полученной идеальным одноатомным газом при изобарном нагревании, расходуется на увеличение его внутренней энергии? 1. 60 2. 66 3. 68 4. 72

4 Некоторое количество идеального одноатомного газа изохорно нагрели, сообщив ему 150 Дж теп- лоты. Затем газ изобарно охладили до первоначальной температуры. Сколько теплоты было ото- брано у газа при изобарном охлаждении? 1. 25 2. 200 3. 250 4. 350

5 Идеальный газ совершает циклический процесс, состоящий из двух изотерм и двух изохор. В каких процессах газ получает теплоту? 1. 60 2. 66 3. 68 4. 72

В

Идеальный газ совершает циклический процесс, состоящий из двух изотерм и двух изохор. В каких процессах газ получает теплоту?

Идеальный газ совершает циклический процесс, состоящий из двух изотерм и двух изохор. В каких процессах газ получает теплоту?

С

Идеальный одноатомный газ совершает циклический процесс, состоящий из двух изобар и двух изохор. Максимальное давление газа в цикле равно 1 МПа, минимальное давление 200 кПа. Объем газа меняется в пределах от 1000 до 4000 л. Какую теплоту получает газ за 1 цикл? При этом работа газа равна ?

Есептер шығару

1. Какое количество теплоты надо сообщить при постоянном объеме 2 моль

2. идеального одноатомного газа, чтобы увеличить его температуру на 10 К? R = 8,3 Дж/(моль.К). 1. 83 2. 249 3. 400 4. 830

2. При адиабатическом расширении 2 кг гелия газ совершил работу 49,8 кДж. На сколько градусов уменьшилась при этом его температура? Молярная масса гелия 4 кг/кмоль, R = 8,3 Дж/(моль.К). 1. 2 2. 4 3. 7 4. 8

3. Какое количество теплоты надо сообщить при постоянном давлении 4 моль идеального одноатом- ного газа, чтобы увеличить его температуру на 6 К? R = 8,3 Дж/(моль.К). 1. 83 2. 166 3. 498 4. 830

4. При изобарном расширении гелия газ получил 300 Дж теплоты. Найдите изменение объема (в л) газа, если его давление 20 кПа. 1. 2 2. 4 3. 5 4. 6

5. Найдите изменение внутренней энергии идеального одноатомного газа при изохорном нагревании, если давление газа увеличилось на 30 кПа, а его объем

равен 5 л. 1. 25 2. 225 3. 250 4. 301

Қалыптастырушы бағалау

1 Термодинамиканың бірінші заңы қандай заңның негізінде ашылған?

1. импульстің сақталу заңы

2. энергияның сақталу заңы

3. масса мен энергияның өзара байланыс заңы

4. Ньютонның қозғалыс заңы

2 Q =∆U+A түрінде берілген термодинамиканың бірінші заңы қандай процесс деп аталады?

A. адиабаталық

B. изобаралық

C. изотермиялық

D. изохоралық

Жұмыс денесі 1 моль идеал газ болатын жылу машинасы берілген.

Машина 4-суретте көрсетілген циклмен жұмыс істейді.

(i) Менделеев – Клапейрон теңдеуін қолданып, 1 күйдегі газ температурасын анықтаңыз.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

(ii) 2 күйдегі газ температурасын анықтаңыз.
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

(iii) 3 күйдегі газ температурасын анықтаңыз.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

(i) Цикл барысында газдың атқарған жұмысы неге тең?

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

(ii) Термодинамиканың бірінші заңын пайдаланып, (1-2) бөлігіндегі жылу мөлшерін анықтаңыз :

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

(iii) (2-3) бөлігіндегі ішкі энергия өзгерісін анықтаңыз :

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

(iv) (2-3) бөлігіндегі атқарылған жұмысты табыңыз

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

(v) Термодинамиканың бірінші заңын пайдаланып, (2-3) бөлігіндегі жылу мөлшерін анықтаңыз

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

(vi) p_o=const болғанда, (3-1) бөлігіндегі ішкі энергия өзгерісін анықтаңыз.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

(vii) (3-1) аралығындағы атқарылған жұмысты табыңыз

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

(viii) Термодинамиканың бірінші заңын пайдаланып, (3-1) бөлігіндегі жылу мөлшерін анықтаңыз
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

(ix) Циклдегі газдың жылу алатын бөліктерін көрсетіңіз.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

(x) Газдың жылу беретін бөліктерін көрсетіңіз.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

(xi) Қыздырғыштан алынған жылу мөлшерін табыңыз:

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1]

http://www.bilimland.kz/index.php/kz/

100 балл

75-78

минут

78-80

минут

IX. Рефлексия

Бүгінгі сабақтан … үйрендім

Бүгінгі сабақта маған ұнады…

Маған қиындық келтірді…

X. Үйге тапсырма: §5.1-5.3 оқу, конспект. 11 жаттығу №1-5 есептерді шығару

Физика 10 ЖМБ

Б.Кронгарт

В.Кем

Н.Қойшыбаев

Қосымша ақпарат

Дифференциалды оқыту – Көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндеттер қоюды жоспарлайсыз?

Бағалау – Оқушылардың берілген материалды меңгеру деңгейін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Денсаулық және қауіпсіздік ережелері

АКТ

Құндылықтармен байланыс

(тәрбиелік элемент)

Бұл барлық оқушыларға қол жетімді кіріспе және зерттеу белсенділігі.

Қалыптастырушы бағалау жұмысы арқылы, сыныппен жұмыс кезіндегі оқушының белсенділігі, қойылған сұраққа дұрыс әрі нақты жауап бере алуы.

Осы сабақ кезіндегі қызмет оқушылардың денсаулығы мен қауіпсіздігіне қатер төндіреді, мысалы әйнекті сындыру кезінде. Бұл оқушылар үшін қатерді мұқият бағалау мен нақты нұсқауды талап етеді.

Рефлексия

Сабақ мақсаттары /оқыту мақсаттары жүзеге асырымды болды ма? Бүгін оқушылар нені үйренді? Оқыту ортасы қандай болды? Менің бөліп оқытқаным өз мәнінде жүзеге асты ма? Мен өз уақытымды ұтымды пайдалана алдым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Төменде берілген бос орынды өз сабағыңызға рефлексия жүргізу үшін пайдаланыңыз. Сабағыңызға қатысты сол жақта келтірілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы бағалау

Ең жақсы өткен екі тапсырманы атап көрсетіңіз (оқытуға және үйренуге қатысты)

1:

2:

Қандай екі нәрсе немесе тапсырма сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (оқытуға және үйренуге қатысты)?

1:

2:

Осы сабақтың барысында барлық сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағыма қажет болуы мүмкін қандай ақпаратты білдім?