Тест Тіл тарихы

Тіл – адамдардың ұлы жетістігі, өзара қатынасының ұлы құралы. Ол – қоғамдық құбылыс, тарихи табыс. Жаңа ұрпақ ата-бабасының дәстүрі мен салтын, мәдениеті мен мұрасын өзінен бұрын өткендерден тіл арқылы алады. Тіл халықпен бірге жасасып, бірге дамиды. Кез келген халықтың тілі мен сол халықтың қауымдасып, қоғамдасып тіршілік ете бастаған кезінен бергі тарихының бәрін бойына сіңіріп, бар қадір-қасиетімен сақтап келген тамаша қойма тәріздес. Сол қойманы ашып, ішіне кіру, қазынасын танып білу – әр кезде де саналы ұрпақтың мұратты ісі, абыройлы міндеті болған, болып қала бермек.

Көне тілдердің сонау ғасырлар тереңінде қалған балаң шағын бар болмысымен танытар нақты дерек көзін жоқ деуге болады. Ал ержетіп, есейген шағынан естелік берер көнекөз куәлердің бірі – көне жазбалар. Өткенін бүгінгімен салыстыра, сабақтастыра отырып, суыртпақтап сыр тарта білер зердеге олар берер мағлұмат аз болмауға тиіс. Бұл орайда алфавиттік жазулардың алар орны ерекше.

Алфавиттік жазу – дүние жүзі мәдениетінің баға жетпес зор табысы. Сол алфавиттік жазудың бір тармағы – руникалық көне түркі жазуы бұрынғы ата-бабалардың жоғары тіл мәдениеті мен биік білім өресі болғандығының өлшемдік көрсеткіші. (164 сөз)

Қ.Салғараұлы

Ғаламтор материалы:

6. Мәтін қандай стильге жататынын табыңыз.

А) Ауызекі сөйлеу стилі

В) Публицистикалық стиль

С) Ғылыми стиль

D) Көркем әдеби стиль

Е) Ресми іс-қағаздар стилі

7. Мәтінде саналы ұрпақтың абыройлы міндеті деп нені меңзеп отырғанын табыңыз.

А) Тілді сақтау

В) Тілді келешек ұрпаққа аманат ету

С) Алфавиттік жазуды зерттеу

D) Тарих қазынасын танып білу

Е) Тіл мәдениеті туралы білу

8. Мәтінде тіл тарихы туралы қай азат жолда берілгенін белгілеңіз.

А) 3

В) 2

С) 1

D) 1, 3

Е) 2, 3

9. Мәтіндегі «көнекөз» сөзінің мағынасын ашыңыз.

А) Қарт

В) Ескі

С) Тозығы жеткен

D) Тәжірибелі

Е) Ежелгі

10. Руникалық көне түркі жазуы қазақ халқының қандай қасиетін білдіретінін табыңыз.

А) Аңғалдығын

В) Ер жүректігін

С) Батылдығын

D) Өнерлілігін

Е) Білімділігін