ББҰА

Қызылжар орта мектебі

Пәні:

Биология

Бөлім:

10.3В Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары

Педагогтің аты-жөні:

Рахбаева Алтынай Кыдырбаевна

Күні:

16.02.24

Сынып: 10

Қатысушылар саны: 26 Қатыспағандар саны:3

Сабақтың тақырыбы:

Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясы. Кроссинговер нәтижесінде белгілердің тұқымқуалау заңдылықтарының бұзылуы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

10.2.4.3 - кроссинговер нәтижесінде белгілердің тұқымқуалау заңдылықтарының бұзылуын түсіндіру

Сабақтың мақсаты:

- Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясын сипаттау

- Кроссинговер нәтижесінде белгілердің тұқымқуалау заңдылықтарының бұзылуын түсіндіру

Сабақ кезеңі/

уақыты

Педагогтің

іс-әрекеті

Білім алушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

5 минут

І.Ұйымдастыру кезеңі: Амандасу. Түгендеу

Психологиялық ахуал қалыптастыру.

«Жүректен жүрекке» тренингі арқылы ынтымақтастық орта қалыптастыру.

Үй тапсырмасы «Желпуіш» әдісі арқылы сұралады.

Мұғаліммен амандасады, шағын топтар бір-біріне бүгінгі сабаққа сәттілік тіліп,тілек айтады.

1 топ оқушыларына 2 топ оқушылары сұрақтар қояды, 3 топ оқушылары бағалайды. Осылайша кезектесіп әр топ сұралады.

«Басбармақ» әдісі

1-10 балл аралығында формативті бағалау

Интерактивті тақта

Жаңа сабаққа кіріспе

10 мин

Сабақтың ортасы

25 минут

«Атаулар сыры» әдісі

Тұқымқуалаушылық, Мендель заңдары, хромосомалық теория

Оқушыларға жаңа сабақтың тақырыбын ашу мақсатында 3 терминді презентация арқылы тақтаға шығарамын және осы терминдердің байланысын анықтау мақсатында Қайда? Қалай? Қандай? деген сұрақтарды қоямын.

Жаңа тақырып бойынша ақпарат беріледі.

( Топтық жұмыс) Тапсырма 1

«Постер» әдісі.

Кубиктің көмегімен әр топқа талқылауға тақырып беріледі:

1. Т.Морганның хромосомалық теориясы, Т.Морган заңдары

2. Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясы үлек қосқан ғалымдар, Хромосомалық теорияның негізгі принциптері

3. Дрозофила шыбынының тиімділігі

(Жұптық жұмыс ) Тапсырма 2

«Бірге ойлаймыз» әдісі. Тест тапсырмасын орындайды

Тұқымқуалашылықтың хромосомалық теориясы

.

1. Берілген тұқым қуалау құбылысындағы ата-аналарының генотипі
A)BbVVмен ввvv
B) BbVv мен ввVv
C) BbVv мен ввvv
D) BBVv мен ввvv
2. Дрозофиланың хромасомасындағы тіркесу тобы
A)8
B) 3
C) 4
D) 6
3. Жаңа белгілері пайда болған F2 ұрпақтарының генотипі
A)Bbvv мен bbVV
B) Bbvv мен bbVv
C) BВVV мен bbvv
D) BBvv мен bbVv
4. Берілген суреттегі F2 ұрпақтарындағы жалпы кроссоверленбегендерінің
пайыздық мөлшері
A)41,5%
B) 50 %
C) 83 %
D) 17 %
5. Берілген суреттен F3ұрпақтарында 103 дрозофила шыбыны пайда болып,

оның 23-ы кроссоверлі болғандағы кроссинговердің мөлшері
A)18,3 %
B) 28,4 %
C) 25,3 %
D) 22,3 %

6. АВС гендері бір түзу сызықтықтың

бойында орналасқан. АВ гендерінің

арақашықтығы 5 сМ-ға тең. ВС гендерінің

арақашықтығы 8 сМ-ға тең болғанда жалпы

ABC гендерінің ұзындығы

A) 11 сМ

B) 22 сМ

C) 20 сМ

D) 13 сМ

(ФС) (Жеке жұмыс ) Тапсырма 3.

Есептер шығару

1. Ата-анасы сау отбасында екі қыз және екі ұл бала бар. Барлық ұл баласы гемофилия ауруымен ауырып, көп өмір сүрмеген. Қыз балалары сау. Олардың

балаларының ауру болып тууының ықтималдығы қандай?

2. Әкесі мен ұлы дальтонизм ауруымен ауырады, ал шешесі сау. Баланың және ата-ананың генотипін анықтандар. Бұл отбасында ауру әкесінен ұлына берілуі мүмкін бе?

3. А, В және С гендері бір тіркесу тобында орналасқан. А және В гендері аралығында кроссинговердің мөлшері - 7,4%, ал В және С гендерінің хромосомадағы орналасу реті қандай болады?

Оқушылар мұғалім ұсынған терминдер арасындағы байланысты анықтайды.

Өз ойларын айтады. Дәлелдер арқылы өз пікірлерін жүйелейді.

Оқушылардың жауаптары арқылы жаңа сабақтың тақырыбы тұжырымдалады.

Әр топ кубик бойынша өздеріне берілген тапсырмалармен жұмыс жасайды.

Жазған мәліметтерін топта талқылайды, топтың атынан ортақ жауап дайындайды, яғни постер қорғайды.

Оқушылар сілтеме арқылы өтіп, берілген анықтамалар мен тірек сөздерді сәйкестендіреді.

Тапсырманы жұпта орындайды.

Сабақ барысында тапсырмаларды орындау арқылы белсенділік танытады.

Оқушылар есептерді шығарады.

Тапсырманы жеке түрде орындайды.

Мадақтау сөздер арқылы бағалау.

• Жарайсың!

• Өте жақсы!

• Жақсы!

• Жауапты нақтыла!

• Жауапты толықтыр!

• Керемет!

• Талпың!

• Іздең!

«Басбармақ» әдісі

Дескриптор

Білім алушылар:

- берілген анықтамалар мен тірек сөздерді сәйкестендіреді.

Дескриптор негізінде формативті бағалау

Дескриптор

Білім алушылар:

-кроссинговер құбылысын анықтайды.

-ментальді карта құрастырады.

1-10 аралығында формативті бағалау

АКТ

Оқулық,

АКТ

АКТ, оқулық

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

5 мин.

«Инстаграм» әдісі

Сабақты бекіту мақсатында қолданылады. Бүгінгі сабақтан алған білімдерін бір сөйлем арқылы білдіреді.

Сабаққа қатысты сұрақтарым бар

Саба Жүктеу ЖИ арқылы жасау ЖИ арқылы жасау Бөлісу 1 - айлық Материал тарифі -96% жеңілдік 00 05 00 ҚМЖ Ашық сабақ Тәрбие сағаты Презентация БЖБ, ТЖБ тесттер Көрнекіліктер Балабақшаға арнарлған құжаттар Мақала, Эссе Дидактикалық ойындар және тағы басқа 400 000 материал Барлық 400 000 материалдарды шексіз жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз 1 990 ₸ 49 000₸ 1 айға қосылу Таңдау Материалға шағымдану Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз Жариялаған: Рахбаева Алтынай Кыдырбаевна 22 Ақпан 2024 733 Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз Шағымды қалдыру Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары Тақырып бойынша 11 материал табылды Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары Материал туралы қысқаша түсінік сабақ жоспары Материалды жүктеу Материалдың қысқаша нұсқасы ББҰА Қызылжар орта мектебі Пәні: Биология Бөлім: 10.3В Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары Педагогтің аты-жөні: Рахбаева Алтынай Кыдырбаевна Күні: 16.02.24 Сынып: 10 Қатысушылар саны: 26 Қатыспағандар саны:3 Сабақтың тақырыбы: Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясы. Кроссинговер нәтижесінде белгілердің тұқымқуалау заңдылықтарының бұзылуы Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты: 10.2.4.3 - кроссинговер нәтижесінде белгілердің тұқымқуалау заңдылықтарының бұзылуын түсіндіру Сабақтың мақсаты: - Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясын сипаттау - Кроссинговер нәтижесінде белгілердің тұқымқуалау заңдылықтарының бұзылуын түсіндіру Сабақтың барысы Сабақ кезеңі/ уақыты Педагогтің іс-әрекеті Білім алушының іс-әрекеті Бағалау Ресурстар Сабақтың басы 5 минут І.Ұйымдастыру кезеңі: Амандасу. Түгендеу Психологиялық ахуал қалыптастыру. «Жүректен жүрекке» тренингі арқылы ынтымақтастық орта қалыптастыру. Үй тапсырмасы «Желпуіш» әдісі арқылы сұралады. Мұғаліммен амандасады, шағын топтар бір-біріне бүгінгі сабаққа сәттілік тіліп,тілек айтады. 1 топ оқушыларына 2 топ оқушылары сұрақтар қояды, 3 топ оқушылары бағалайды. Осылайша кезектесіп әр топ сұралады. «Басбармақ» әдісі 1-10 балл аралығында формативті бағалау Интерактивті тақта Жаңа сабаққа кіріспе 10 мин Сабақтың ортасы 25 минут «Атаулар сыры» әдісі Тұқымқуалаушылық, Мендель заңдары, хромосомалық теория Оқушыларға жаңа сабақтың тақырыбын ашу мақсатында 3 терминді презентация арқылы тақтаға шығарамын және осы терминдердің байланысын анықтау мақсатында Қайда? Қалай? Қандай? деген сұрақтарды қоямын. Жаңа тақырып бойынша ақпарат беріледі. ( Топтық жұмыс) Тапсырма 1 «Постер» әдісі. Кубиктің көмегімен әр топқа талқылауға тақырып беріледі: Т.Морганның хромосомалық теориясы, Т.Морган заңдары Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясы үлек қосқан ғалымдар, Хромосомалық теорияның негізгі принциптері Дрозофила шыбынының тиімділігі (Жұптық жұмыс ) Тапсырма 2 «Бірге ойлаймыз» әдісі. Тест тапсырмасын орындайды Тұқымқуалашылықтың хромосомалық теориясы . 1. Берілген тұқым қуалау құбылысындағы ата-аналарының генотипі A)BbVVмен ввvv B) BbVv мен ввVv C) BbVv мен ввvv D) BBVv мен ввvv 2. Дрозофиланың хромасомасындағы тіркесу тобы A)8 B) 3 C) 4 D) 6 3. Жаңа белгілері пайда болған F2 ұрпақтарының генотипі A)Bbvv мен bbVV B) Bbvv мен bbVv C) BВVV мен bbvv D) BBvv мен bbVv 4. Берілген суреттегі F2 ұрпақтарындағы жалпы кроссоверленбегендерінің пайыздық мөлшері A)41,5% B) 50 % C) 83 % D) 17 % 5. Берілген суреттен F3ұрпақтарында 103 дрозофила шыбыны пайда болып, оның 23-ы кроссоверлі болғандағы кроссинговердің мөлшері A)18,3 % B) 28,4 % C) 25,3 % D) 22,3 % 6. АВС гендері бір түзу сызықтықтың бойында орналасқан. АВ гендерінің арақашықтығы 5 сМ-ға тең. ВС гендерінің арақашықтығы 8 сМ-ға тең болғанда жалпы ABC гендерінің ұзындығы A) 11 сМ B) 22 сМ C) 20 сМ D) 13 сМ (ФС) (Жеке жұмыс ) Тапсырма 3. Есептер шығару 1. Ата-анасы сау отбасында екі қыз және екі ұл бала бар. Барлық ұл баласы гемофилия ауруымен ауырып, көп өмір сүрмеген. Қыз балалары сау. Олардың балаларының ауру болып тууының ықтималдығы қандай? 2. Әкесі мен ұлы дальтонизм ауруымен ауырады, ал шешесі сау. Баланың және ата-ананың генотипін анықтандар. Бұл отбасында ауру әкесінен ұлына берілуі мүмкін бе? 3. А, В және С гендері бір тіркесу тобында орналасқан. А және В гендері аралығында кроссинговердің мөлшері - 7,4%, ал В және С гендерінің хромосомадағы орналасу реті қандай болады? Оқушылар мұғалім ұсынған терминдер арасындағы байланысты анықтайды. Өз ойларын айтады. Дәлелдер арқылы өз пікірлерін жүйелейді. Оқушылардың жауаптары арқылы жаңа сабақтың тақырыбы тұжырымдалады. Әр топ кубик бойынша өздеріне берілген тапсырмалармен жұмыс жасайды. Жазған мәліметтерін топта талқылайды, топтың атынан ортақ жауап дайындайды, яғни постер қорғайды. Оқушылар сілтеме арқылы өтіп, берілген анықтамалар мен тірек сөздерді сәйкестендіреді. Тапсырманы жұпта орындайды. Сабақ барысында тапсырмаларды орындау арқылы белсенділік танытады. Оқушылар есептерді шығарады. Тапсырманы жеке түрде орындайды. Мадақтау сөздер арқылы бағалау. Жарайсың! Өте жақсы! Жақсы! Жауапты нақтыла! Жауапты толықтыр! Керемет! Талпың! Іздең! «Басбармақ» әдісі Дескриптор Білім алушылар: - берілген анықтамалар мен тірек сөздерді сәйкестендіреді. Дескриптор негізінде формативті бағалау Дескриптор Білім алушылар: -кроссинговер құбылысын анықтайды. -ментальді карта құрастырады. 1-10 аралығында формативті бағалау АКТ Оқулық, АКТ АКТ, оқулық Сабақтың соңы Ой толғаныс. Рефлексия 5 мин. «Инстаграм» әдісі Сабақты бекіту мақсатында қолданылады. Бүгінгі сабақтан алған білімдерін бір сөйлем арқылы білдіреді. Сабаққа қатысты сұрақтарым бар Саба Материалды жүктеу Жүктеу Сақтау Бөлісу ЖИ арқылы жасау Файл форматы: docx Биология Сабақ жоспары 10 сынып 22.02.2024 733 Жүктеу Сақтау ЖИ арқылы жасау Жариялаған: Рахбаева Алтынай Кыдырбаевна Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз, шағым қалдыра аласыз Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз Іздеу Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз! Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі. Толығырақ Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз! Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз! Жариялау Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз! Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз! Жариялау Министірлікпен келісілген курстар тізімі Химия пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Тарих пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Биология пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Ағылшын тілі пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ География пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Информатика пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Мектепке дейінгі білім беру бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ «Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті» бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Дене шынықтыру пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Білім алушылардың білім сапасын арттыру мақсатында сабақта цифрлық технологияларды қолдану 80/108 сағат Толығырақ Инклюзивті білім беру жүйесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету бойынша педагогтердің кәсіби және пәндік құзыреттіліктерін дамыту 80/108 сағат Толығырақ