Тұздар гидролизі

Сабақ кезеңдері уақыт

Мұғалімнің іс әрекеті

Оқушының іс- әрекеті

Дереккөздер

Кіріспе

5мин

1.Ұйымдастыру. Ынтымақтастық атмосфера орнату

Сергіту сәті .видеоролик

Оқушылар өзін-өздерін реттейді.

Оқушылар видеороликке қарап жаттығу жасайды.

АКТ

«Миға шабуыл» стратегиясын қолданып сұрақтар беремін.

1.Тұздар дегеніміз не?

2.ЭДТ тұрғысынан тұздарға анықтама беріңдер.

3.Индикатор дегеніміз не ?

4.Индикаторларды атаңдар

5.Әр түрлі ерітінділерде(қышқылдар мен сілтілерде ) индикаторлардың түсі қалай өзгереді?

Әр топқа бағалау парақшасын беремін.

Оқушылар ауызша жауап береді.

Жауап берген оқушыларды әр топтан топ мүшелері берілген тапсырмаға байланысты бағалау критерийіне қарап бағалап отырады.

Бағалау парақшасы

Жаңа сабақ 15мин

Жаңа сабақ тақырыбымен таныстырамын.

Демонстрациялық тәжірибелер интерактивті тақтадан (виртуальді лаборатория )көрсетемін. Проблемалық сұрақ Неліктен 1-жағдайда бейтарап 2-шіде қышқылдық,3-де сілтілік ортаны көрсетеді. Тұздар түзілу табиғатына қарай қандай топқа бөлінеді.Жаңа сабақ бойынша мини лекция.

1. Натрий хлориді (NaCl) — NaOH күшті негіз (к.н.) және HCl күштіқышқыл (к.қ.) әрекеттескенде түзілетін тұз.
   NaCl --> Na⁺ + CI^-
   НОН --> Н⁺ + ОН^-

2. Диссоциация нәтижесінде пайда болған әр аттас иондар электростатикалық күштердің әсерінен тартылады. Сонда түзілген электролиттер күшті болғандықтан (NaOH, HCl) құрамдас бөліктеріне толық диссоциацияланады, сондықтан су иондарының концентрациялары өзгермейді .орта бейтарап

2. Алюминий хлориді АlСl₃ - Аl(ОН)₃ әлсіз негіз (ө.н.) бен HCl күшті кышқыл (к.қ.) әрекеттескенде түзілген тұз.
АlСl ->₃ Аl³⁺ + 3Cl^-
НОН -> Н⁺ + ОН^-

АlСl³ ерігенде түзілген Аl³⁺ иондары судың ОН^- иондарымен бірігіп (Аl0Н)²⁺ ионын түзеді, сутек ионы ерітіндіде қалады, ал түзілген қышқыл иондалады.орта қышқылдық.

3. Натрий карбонаты К₂CO₃ - КOH күшті негіз (к.н.) бен әлсіз көмір (Н₂СО₃) қышқылы (ө. к.) әрекеттескенде түзілген тұз.
К₂CO₃ --> 2К⁺ + CO₃^2-
НОН --> Н⁺ + OH^-

Калий карбонаты суда ерігенде түзілген С0₃^2- ионының сумен әрекеттесуі әлсіз электролит ионы НСО₃^- және ОН ионын береді. Олай болса орта негіздік, себебі түзілген калий гидроксиді (КOH) толық диссоциацияланады.

Күшті негіз бен әлсіз қышқылдың тұзы гидролизденгенде тұз құрамындағы қышқыл қалдық анионы су құрамынан сутек катионын қосып алып, ерітіндіге гидроксид ионы босап шығады, сондықтан орта негіздік (сілтілік) болады.

Na₂C0₃ + НОН = NaHC0₃ + NaOH

Оқушыларды ЖИГСО әдісімен топқа бөлемін.Оқушыларға оқулықтан тапсырма беремін .

Тұздар гидролизі

Оқушылар дәптерлеріне жазады.

Оқушылар көреді , бақылайды, сұраққа жауап береді.

Оқушылар тәжірибені бақылап Топпен талқылап тұздардың типін ,ортасын анықтайды.

Оқушылар топқа бөлініп оқулықтан берілген тапсырманы жұпта , топта оқып,талқылап біреуі қорғайды,

Химия 9-сынып

АКТ

АКТ

Оқулық ХИМИЯ 9 сынып

Постер,маркер

Жаңа материалды қолдану

15 мин

1 тапсырма

«Кім жылдам» стратегиясы

Тұздар түзілу табиғатына қарай мынадай топқа бөлінеді:
I. Күшті негіз бен күшті қышқылдан

ІІ. Күшті негіз бен әлсіз қышқылдан

ІІІ. Әлсіз негіз бен күшті қышқылдан

М Әрқайсысына мысал келтіріп формуласын

Жазыңдар

Жылдам орындаған оқушылар жауаптааын оқиды.

2 тапсырма

Фишбоун стратегиясы.

Оқушыларға балықтың қаңқасының суреті бар парақша таратып тапсырманы түсіндіремін. Суреттегі балықтың жоғарғы сүйектеріне себеп, астыңғы сүйектеріне салдар, басына тақырып, құйрығына қорытынды ой жазу керектігін түсіндіреміі.

3тапсырма. Оқулықпен жұмыс.5 жаттығу 57 бетЖеке жұмыс. Жұмысын тексеремін.

Оқушылар ойланып,ізденіп тұздардың формуласын жазады

Оқушылар топпен жұмыс жасайды,ізденеді, талқылап қаңқаға себеп, салдарын жазады.

Оқулықтағы жаттығуды орындайды.

Балықтың қаңқасының суреті бар парақша

Қорытынды

жинақтау, бағалау

"Сұрақ- жауап" әдісі арқылы тақырыпқа байланысты түрлі сұрақтар қоямын.

Рефлексия. Кері байланыс.Бүгінгі сабақ саған ұнады ма ?

Бүгінгі сабақтың соңында қандай сезімде болдың?

Қандай тапсырма қиындық келтірді?

Оқушылар топпен бірлесе отырып , сұраққа жауап береді.

Стикерге жазады.

стикер

Бағалау. Формативті бағалау. Жиынтық бағалау.

Бағалау парақшасына қарап ұпайын есептейді

таблица

Үйге тапсырма беремін. Тұздар гидролизін оқу .

Оқушылар күнделіктеріне жазады