Үлгерімі төмен оқушылармен жұмыс

Үлгерімі төмен оқушылармен жұмыс

Маханова Марал Еслямбековна

бастауыш сыныптар мұғалімі, «12ЖББОМ»КММ

Адамның кез келген әрекеті белгілі себептен туып,түрлі мақсатқа жетуге бағытталған.Іс әрекеттің бір түрлі–оқудың да өзіне тән мотивтері

(түрткілері) болады. Білім игеру үлкен саналықты,өз бетімен жұмыс істеп үйренуден,өз мінез-құлқын меңгеруді керек етеді.Оқушы не үшін оқитындығын бар сана –сезіммен ұғынғанша ,оқудың–мәнін түсінбей құрғақ жаттап алу өмірмен байланыстыра алмау қиындық келтіреді.

Үлгермеушіліктің екі түрлі себепке байланысты туып отыратындығы ғылымға көптен белгілі нәрсе.Ол негізінен,балалардың өзіндік психологиялық ерекшеліктеріне байланысты туындап отырады.

Психология ғылымында соңғы кезде жүргізілген зерттеулер үлгермеушіліктің оқушының өзіне байланысты туындайтын бес түрін ашып отыр.

Мұның бірінші тобына оқытушы бақылауынан сырт қалған оқушылар кіреді.Мәселен ,5-6 апта бойы ауырып ,сабаққа бара алмаған оқушыға оқытушы тарапынан тиісті жәрдем көрсетілмесе ,оқуға деген енжарлық пайда болады.2)Ми ауруларына шалдыққан балалар жатады.Осындай балалар арнаулы мектептер арқылы білім алуы тиіс.3)Тумысынан мүкіс еститін ,не естуі киіннен нашарлаған балалар жатады. Мұндай балалар да арнаулы мектептер де оқуы тиіс.

4)Үнемі аурудан шықпай ағзасы әлсіреген балалар үлгермейтіндердің төртінші тобын құрайды.

5)Мінезі нашар балалар(сотқар,қасарыспа,қыңыр балаларт.б)

Үлгермеушілердің 1,3,4 тобындағы балалар жетілдірілген әдіс арқылы оқыс,олардың оқуға деген немқұрайлылығы жойылып,ақыл-ой белсенділігі біртіндеп артатын болады.

Оқушылардың сабақ үлгермеушілігінің көзін неғұрлым ерте табу,сондай-ақ оларға қажетті психологиялық шараларды таңдай білу әр кез оқытушының есінде жүретін негізгі мәселе болып табылады.

Тіпті он екі мүшесі сау оқушылардың бірден оқу жұмысына жаттығып кете алмайтындығы да аз кездеспейді.Осы айтылғанға орай балалардың оқуға бейімділігі де түрліше болатындығын еске алған жөн.Олардың кейбірі сабаққа алғыр келсе,екіншілері оған ұқыпсыз қарайды.Бұл баланың мектепке дейінгі тәрбиесінің жетімсіздігіне де байланысты.

Кейбір оқушылар баланың қабілеттілігін оның оқу материалдарын тез ұға алушылығымен ғана байланыстырады.Осы мәселеде оқытушы аса сезімталдық көрсетуі тиіс.Өйткені жүйке жүйесінің тума қасиеттеріне байланысты табиғатынан баяу болып келетін оқушылар да аз емес.

Енді сол балалармен жүргізілген жұмыстарыма тоқталайын.Әр сабақта және сабақтан тыс уақыттарда сауаттылықты арттыруда сөздік диктант,көру диктанты,шығармашылық диктант ,терме ескерту диктанттарын алдым.

Өзіндік жұмыстар бердім.Мысалы орны ауысқан сөздерден сөйлем құрап жазу

1)жақсы,уәде,оқға,берді,Әбу

2)Иса,әзірледі,сыйлық,анасына.

3)Оюды,Әсия,үйренді,ою,әжесінен

Оқушылардың өткен сабақтардан алған білімдерін пысықтау,қайталау мақсатында тестілік тапсырмалар алдым

1)Жуан дауысты дыбыстар қатарын тап 2)Сөйлемді тап:

А)а,ә,у,ы А)оқыды

Ә)і,ұ,о,и Ә)кітап оқыды

Б)а,о,ұ,ы Б)Айнұр кітап оқыды

Оқушылар білімін пысықтау үшін бастауыш пен баяндауышты салыстырып венн диограммасының кестесіне түсірдік.

Өзін-өзі және бірін-бірі тексеріп бағалау жақсы нәтиже берді.Мынадай деңгейлік тапсырмалар орындады.І деңгейдегі тапсырма мәтінді оқу,түсінгенін айтуға даярлау.ІІ деңгейдегі тапсырма мәтінді оқу,мазмұны бойынша сурт салу.ІІІ деңгейдегі тапсырмалар кітапханамен байланыс.Сыныптан тыс ертегілер оқып қана қоймай сахналап,шығармашылық жұмыстар,сурет салдық,ермексаздан мүсіндедік.Әсіресе балаларға ұнаған ертегілер: «Екі аяз», «Түйе су ішкенде неге жалтақтап тұрады?.»

Сыныптан тыс оқуға көп көңіл бөлу арқылы кітап оқуға деген құмарлықтары оянды,ертегінің мазмұнын түсіндіруді,сұрақтарға жауап беруді үйренді,дұрыс оқуға жаттықты .

Әдебиеттік оқу сабақтарында оқу шапшаңдықтарын арттыруда жұмыс жасаудың әдіс тәсілдері

Қазақ тілі сабағында сауаттылығын арттыруда

жұмыс жасаудың әдіс тәсілдері

Пайдаланылған әдебиеттер:

1.С.Б.Бабаев: «Бастауыш мектеп педагогикасы» Алматы,2007 ж

2.Қ.Жарықбаев : «Ұстаздық еткен жалықпас» Алматы, «Мектеп»