Сабақтың
басы
|
Амандасу.
Ақшаның пайда болуы мен
тарихы:
Ақша адамзат тарихында сауданың пайда болуынан
бастап маңызды орын ала бастағанын түсіндіру.
Алғашында тауарлар айырбас арқылы қолданылса,
уақыт өте келе монеталар мен қағаз ақшалар пайда болғанын
айту.
|
Оқушылар
амандасады.
Валюта
түрлері
Әртүрлі валюталармен
танысу: теңге (KZT), доллар (USD), еуро (EUR), рубль (RUB), юань
(CNY), т.б.
Әр елдің ұлттық
валютасын атап өту және олардың белгілерін
зерттеу.
Әр валютаның өз бағасы
болатынын түсіндіру.
|
|
презентация
|
Сабақтың
ортасы
|
-
Қазақстанның ұлттық валютасы -
теңге:
Қазақстанның тәуелсіз ел ретінде өз валютасы –
теңгені 1993 жылы қабылдағанын айтып беру.
Теңгенің алғашқы монеталары мен қағаз ақшалары,
олардың сыртқы түрі мен ерекшеліктері жайлы
түсіндіру.
Ұлттық валютаның дизайны мен қауіпсіздік
белгілері туралы айту.
-
Қаржылық сауаттылық:
Ақшаны тиімді пайдалану және үнемдеудің
маңыздылығын түсіндіру.
Қаржы үнемдеу жолдары: бюджет құру, керек
заттарға ғана ақша жұмсау, артық шығындарды
болдырмау.
-
Жаттығу:
Оқушыларға виртуалды бюджет құру тапсырмасы
беріледі. Олар өздерінің күнделікті қажеттіліктеріне сәйкес
шығындар жоспарын жасап көреді.
|
Сабақтың мақсатына қаншалықты қол жеткізгендерін
талқылау.
Оқушылардан сабақ туралы ойларын тыңдау, олар не
үйренгенін, қандай жаңа мәлімет алғанын бөлісу.
|
|
|
Қауіпсіздік
сабағы
|
1. Кіріспе (2
минутқа дейін)
-
Құқықтар мен міндеттер
деген не екенін талқылау.
-
Жасөспірімдердің негізгі
құқықтарының мысалы (білім алу құқығы, қорғау құқығы және
т.б.).
Баланың
қандай құқықтары бар?
Баланың өмір сүруге, қорғауға, денсаулығын қорғауға, тұрғын үйге,
білім алуға, даралық және оны сақтау құқығына, мемлекеттік көмекке
құқығы бар.
Қазақстан Республикасындағы балалардың құқықтары.
Қазақстан Республикасының 2002 жылы 8 тамыздағы №345 «Қазақстан
Республикасындағы Бала құқықтары туралы» заңы (бұдан әрі – заң
мәтіні бойынша) кәмелетке толмағандардың негізгі құқықтары мен
міндеттерін айқындайды, сондай-ақ олардың құқықтары бұзылған
жағдайда жүгіну тәртібін регламенттейді.
Баланың өмір сүруге, қорғауға, денсаулығын қорғауға, тұрғын үйге,
білім алуға, даралық және оны сақтау құқығына, мемлекеттік көмекке
құқығы бар. «Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы»
Қазақстан Республикасының 2002 жылы 8 тамыздағы №345 Заңы №15, 16,
16-1, 17, 19, 20, 35, 36, 37, 38, 39-1 баптар.
-
«Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары
туралы» Қазақстан
Республикасының 2002 жылы 8 тамыздағы № 345
Заңы
|
15-бап
|
Баланың білім алу құқығы
|
16-бап
|
Баланың еңбек бостандығына құқығы
|
16-1-бап
|
Баланың экономикалық
қанаудан қорғалу құқығы
|
17-бап
|
Баланың мемлекеттiк
көмекке құқығы
|
19-бап
|
Баланың дем алуға және
бос уақытын пайдалануға құқығы
|
20-бап
|
Баланың
мiндеттерi
|
35-бап
|
Бала және
дiн
|
36-бап
|
Баланы әлеуметтiк
ортаның терiс ықпалынан қорғау
|
37-бап
|
Баланы алкогольдi
өнiмдер мен темекi бұйымдарының зиянды әсерiнен
қорғау
|
38-бап
|
|
Баланы
психикаға белсенді әсер ететін заттардан,
күштi
|
|
әсер ететiн немесе улы заттардан
қорғау
|
|
39-1-бап
|
|
Балаларға, он сегіз жасқа дейінгі адамдарға
тыйым салынған
|
|
ақпаратты қамтитын ақпараттық өнімнің
таратылуын,
|
|
сондай-ақ кәмелетке толмағандардың
ойын-сауық
|
|
мекемелерінде болу тәртібін мемлекеттік
бақылау
|
Сонымен қатар баланың негізгі нақты құқықтары
анықталған:
-
отбасында өмір сүру және тәрбиелеу;
-
оның
ата-анасы кім екенін білу;
-
ата-аналарымен бірге тұруға (бұл оның мүдделеріне қайшы келетін
жағдайларды қоспағанда), олардың тарапынан қамқорлыққа алу;
-
ата-аналардың тәрбиесіне, ал олар болмаған немесе ата-ана
құқықтарынан айырылған жағдайда қорғаншының, қамқоршының немесе
балалар мекемесінің тәрбиесіне;
-
жан-жақты даму; адамның қадір қасиетін құрметтеу;
-
ата-анасымен, әжесімен, атасымен, ағаларымен, әпкелерімен және
басқа туыстарымен қарым-қатынас жасау;
2.
Негізгі бөлім
-
Құқықтар мен міндеттердің мысалдарымен презентация көрсету.
-
Сақталуы қажет ережелерді талқылау (мектеп ережелерін сақтау,
басқаларға құрмет көрсету және т.б.).
-
Құқықтар бұзылған жағдайда әрекет ету алгоритмін әзірлеу
(презентация қорытындысы бойынша әзірлейміз):
-
Ересектерге немесе педагогтерге хабарлаңыз.
-
Көмек
алу үшін тиісті органдарға хабарласыңыз.
3.
Қорытынды:
Сабақты қорытындылау.
Негізгі құқықтары мен міндеттері бар жадынамалар тарату.
Пайдалы сілтеме: https://youtu.be/JIwsVsEjArI?si=xbL7GHdhPNRspR1K
|
|
|
|