Баскетбол ойынының әдістері
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Баскетбол ойынының
тактикасы
1 слайд
Баскетбол ойынының тактикасы
2 слайд
2 слайд
3 слайд
Ойын тактикасы
Ережелердің өзгеруі,физикалык
дайындыктың деңгейінің әрдайым көтерілуі,
күресті баскару формасының әрекеттенуі
әрқашанда тактикаға байланысты. Қазіргі
заманғы тактика әртүрлі және курестің
акылға қонымдылығы, жақсы өтуіне
мүмкіндік береді. Екі қарсылас команданың
физикалық және механикалық
дайындықтарының тең болған жағдайында,
спорттық күресті өз және қарсыластарының
мүмкіншіліктеріне сәйкес ұйымдастырған
команда жеңеді.
3 слайд
Ойын тактикасы Ережелердің өзгеруі,физикалык дайындыктың деңгейінің әрдайым көтерілуі, күресті баскару формасының әрекеттенуі әрқашанда тактикаға байланысты. Қазіргі заманғы тактика әртүрлі және курестің акылға қонымдылығы, жақсы өтуіне мүмкіндік береді. Екі қарсылас команданың физикалық және механикалық дайындықтарының тең болған жағдайында, спорттық күресті өз және қарсыластарының мүмкіншіліктеріне сәйкес ұйымдастырған команда жеңеді.
4 слайд
4 слайд
5 слайд
Тактика көптеген факторларға
байланысты:
команданың механикасы,
оның еңбек ету қабілеті,
психологиялық дайындық,
ұстамдық күшін қолдана білу,
қарсыластарға өз мүмкіндігін беру т.б.
5 слайд
Тактика көптеген факторларға байланысты: команданың механикасы, оның еңбек ету қабілеті, психологиялық дайындық, ұстамдық күшін қолдана білу, қарсыластарға өз мүмкіндігін беру т.б.
6 слайд
6 слайд
7 слайд
Командаға қызметтерін бөліп беру әрекетінің
ұйымдасуын қамтамасыз етеді.
Ортадағы ойыншы ереже бойынша ұзын бойлы
болады. Ол баріненде қалқанға ең жақын
орналасады, сондықтан ол шабуылды басқарып,
бітіре алады немесе қорғаныста күрес ұйымдастыра
алады.Алдынғы сызықтың шеткі ойыншылары
кәрзенкеге шабуыл тасталады.
Артқы сызық ойыншылары шабуыл
ұйымдастырушылардың рөлін ойнап тәсілді ойын
басқару міндетін атқарады.Қазіргі заманда
ойыншылардың орындарын ауыстыра білу керек.
Алдынғы және артқы сызықтағылар да дәл солай.
Уақытты ұту үшін орында тұрып қалған
ойыншының қызметін атқара білу керек.
7 слайд
Командаға қызметтерін бөліп беру әрекетінің ұйымдасуын қамтамасыз етеді. Ортадағы ойыншы ереже бойынша ұзын бойлы болады. Ол баріненде қалқанға ең жақын орналасады, сондықтан ол шабуылды басқарып, бітіре алады немесе қорғаныста күрес ұйымдастыра алады.Алдынғы сызықтың шеткі ойыншылары кәрзенкеге шабуыл тасталады. Артқы сызық ойыншылары шабуыл ұйымдастырушылардың рөлін ойнап тәсілді ойын басқару міндетін атқарады.Қазіргі заманда ойыншылардың орындарын ауыстыра білу керек. Алдынғы және артқы сызықтағылар да дәл солай. Уақытты ұту үшін орында тұрып қалған ойыншының қызметін атқара білу керек.
8 слайд
8 слайд
9 слайд
Шабуыл тактикасы.
Жеке әрекет – бұл тактикалық құрылыстың сәттілігінің негізі.
Оның әсері ойыншының дәл уақытында, рационалды түрде
әрекет жасай білуіне байланысты. Тактиканың негізгі әдісі –
физикалық дайындыққа байланысты емес, ол ойыншының
тактикалық білімінің болуы, әрекеттәң белсенділігіне, алаңда
жан табуға, қарсыласты алаңды білуге байланысты. Жеке
әрекет доппен, допсыз болуы мүмкін.
Бүл әрекет мақсатқа көздеген және әсерлі болуы керек.
Сондықтан орындалатын әрекет, тез және қарсыластан бұрын
болуы керек. Қандай жағдай болса да қарсыласты шатастыра
білу керек, ол үшін әрекетті білдірмей жасау керек. Ол үшін
кей әрекет әдістердің тактикаларын білу керек. Ұшып келе
жалқан допты орында тоспай қарсы алдына шығу керек
берілістер қатты,тез және жасырынды түрде болуы керек.Егер
әрекет үйлесімді орындалса,әсер болады.Қулық әрекет деп
көңіл аударатын және шын әрекеттердін жасыруын
айтамыз.Қулықта екі сала бар:көңіл аударатын әрекет,нағыз
әрекеттер.
9 слайд
Шабуыл тактикасы. Жеке әрекет – бұл тактикалық құрылыстың сәттілігінің негізі. Оның әсері ойыншының дәл уақытында, рационалды түрде әрекет жасай білуіне байланысты. Тактиканың негізгі әдісі – физикалық дайындыққа байланысты емес, ол ойыншының тактикалық білімінің болуы, әрекеттәң белсенділігіне, алаңда жан табуға, қарсыласты алаңды білуге байланысты. Жеке әрекет доппен, допсыз болуы мүмкін. Бүл әрекет мақсатқа көздеген және әсерлі болуы керек. Сондықтан орындалатын әрекет, тез және қарсыластан бұрын болуы керек. Қандай жағдай болса да қарсыласты шатастыра білу керек, ол үшін әрекетті білдірмей жасау керек. Ол үшін кей әрекет әдістердің тактикаларын білу керек. Ұшып келе жалқан допты орында тоспай қарсы алдына шығу керек берілістер қатты,тез және жасырынды түрде болуы керек.Егер әрекет үйлесімді орындалса,әсер болады.Қулық әрекет деп көңіл аударатын және шын әрекеттердін жасыруын айтамыз.Қулықта екі сала бар:көңіл аударатын әрекет,нағыз әрекеттер.
10 слайд
10 слайд
11 слайд
«Тосқауыл»-бұл әрекет серікке көмектесуден
тұрады.Тактикалық белгілер бойынша тосқауыл
берілген тапсырманы орындау мақсатына қарай
бөлінеді.»Лақтыруға тосқауыл» серікті лақтыруға
қарсыласудан босатады.»Кету ұшін тосқауыл» доп
ұстаған серігіне қарсыластан қашып құтылуға
көмектеседі.»Шығу ұшін тосқауыл» серігіне допты
тосуына көмектесу.
Үш ойыншының әрекеттестігі.Үш ойыншының
әрекеттестігіне»үш бұрыш»,»үштік»,»кішігірім
сегіздік»,»айқаса шығу»,»екіленген тосқауыл»
жатады.»Үш бұрыш»-әрекеттестікте үш ойыншы үш
бұрыш түрінде тұрады.Ол ауысумен немесе ауысусыз
орындалады.Егер олар шегінсе добы бар ойыншы озіне
мкөмек сұрап,допты серігіне беру керек.
11 слайд
«Тосқауыл»-бұл әрекет серікке көмектесуден тұрады.Тактикалық белгілер бойынша тосқауыл берілген тапсырманы орындау мақсатына қарай бөлінеді.»Лақтыруға тосқауыл» серікті лақтыруға қарсыласудан босатады.»Кету ұшін тосқауыл» доп ұстаған серігіне қарсыластан қашып құтылуға көмектеседі.»Шығу ұшін тосқауыл» серігіне допты тосуына көмектесу. Үш ойыншының әрекеттестігі.Үш ойыншының әрекеттестігіне»үш бұрыш»,»үштік»,»кішігірім сегіздік»,»айқаса шығу»,»екіленген тосқауыл» жатады.»Үш бұрыш»-әрекеттестікте үш ойыншы үш бұрыш түрінде тұрады.Ол ауысумен немесе ауысусыз орындалады.Егер олар шегінсе добы бар ойыншы озіне мкөмек сұрап,допты серігіне беру керек.
12 слайд
12 слайд
13 слайд
«Үштік»-«енгізу» және «қиысу» тосқауылына негізделген
әрекеттестік. Бұл тәсіл берік қамқорлық жасайтын
қорғаушының саны бірдей болғанда
қолданылады.»Кішкене сегіздік» – бұл әрекеттестікке
ойыншылардың журу жолы 8 санын еске тусіреді. Коп
қайталаулардың нәтижесінде қорғаншылар тосқауылға
түседі. » Қиылыс шығу» –
» қайшыласу» тосқауылға негізделген әрекеттестік.
Әрекеттестіктің басында ойыншылар » үшбұрыш»
жасайды. Екі ойыншы үшбұрышының негізін қалап, 3-ші
ойыншының алдын қояды. Нәтижесінде үшіншіге
қорғаушы соқтығысады, содан олар шабуыл жасай алады.
Командамен жасалатын әрекет. Командалық әрекет жәй
және әсерлі комбинациядан тұрады. Баскетболда
шабуылдың екі түрлі топтаса жасалу әрекеті бар:
екпіндікпен шабуылдау,позициямен шабуылдау.
13 слайд
«Үштік»-«енгізу» және «қиысу» тосқауылына негізделген әрекеттестік. Бұл тәсіл берік қамқорлық жасайтын қорғаушының саны бірдей болғанда қолданылады.»Кішкене сегіздік» – бұл әрекеттестікке ойыншылардың журу жолы 8 санын еске тусіреді. Коп қайталаулардың нәтижесінде қорғаншылар тосқауылға түседі. » Қиылыс шығу» – » қайшыласу» тосқауылға негізделген әрекеттестік. Әрекеттестіктің басында ойыншылар » үшбұрыш» жасайды. Екі ойыншы үшбұрышының негізін қалап, 3-ші ойыншының алдын қояды. Нәтижесінде үшіншіге қорғаушы соқтығысады, содан олар шабуыл жасай алады. Командамен жасалатын әрекет. Командалық әрекет жәй және әсерлі комбинациядан тұрады. Баскетболда шабуылдың екі түрлі топтаса жасалу әрекеті бар: екпіндікпен шабуылдау,позициямен шабуылдау.
14 слайд
14 слайд
15 слайд
Екпіндікпен шабуылдың екі түрі бар: «шапшаң
жару» және «энеолондап жару». Бағытталған
шабуыл. Бұл шабуылда екі жүйе бар:»ортрдағы
ойыншы арқылы» немесе «ортадағы ойыншысыз».
Әрқайсысының өз нұсқаулары бар. Ортадағы
ойыншы арқылы бағытты шабуылдық негізгі
жүйесі. Ол ортадағы ойыншының, қызметін
атқаратын ойыншылар. Санына қарай неше түрлі
нұсқалары бар. Ортадағы ойыншы бойы ұзын
болғандықтан қарсыластарына қауіпті. Оның
міндеті көбіне соңғы сәтте алып шабуыл жасау
болады. Ол үшін ол еркін қалдыру команда
ойыншылары шашылып тұру керек, сонда
қарсыластардың көңілі бөлінеді. Шабуыл тек
ортадағы немесе басқа да ойыншылар арқылы
жасалу мүмкін. Ортадағы қарсыластардың көңілін
бөліп серіктестеріне көмектесе алады.
«Ортадағы ойыншысыз шабуыл» – бұл шабуыл
ортада нақты ойыншы болған жағдайда
қолданылады.
15 слайд
Екпіндікпен шабуылдың екі түрі бар: «шапшаң жару» және «энеолондап жару». Бағытталған шабуыл. Бұл шабуылда екі жүйе бар:»ортрдағы ойыншы арқылы» немесе «ортадағы ойыншысыз». Әрқайсысының өз нұсқаулары бар. Ортадағы ойыншы арқылы бағытты шабуылдық негізгі жүйесі. Ол ортадағы ойыншының, қызметін атқаратын ойыншылар. Санына қарай неше түрлі нұсқалары бар. Ортадағы ойыншы бойы ұзын болғандықтан қарсыластарына қауіпті. Оның міндеті көбіне соңғы сәтте алып шабуыл жасау болады. Ол үшін ол еркін қалдыру команда ойыншылары шашылып тұру керек, сонда қарсыластардың көңілі бөлінеді. Шабуыл тек ортадағы немесе басқа да ойыншылар арқылы жасалу мүмкін. Ортадағы қарсыластардың көңілін бөліп серіктестеріне көмектесе алады. «Ортадағы ойыншысыз шабуыл» – бұл шабуыл ортада нақты ойыншы болған жағдайда қолданылады.
16 слайд
16 слайд
17 слайд
Қорғау тактикасы.
Жеңістің ең басты шарты – қарсылас
шабуылшымен сәтті жасалған күрес. Өз
кәрзеңкесіне еш доп жолатпай жеңуге болады.
Қорғаныстағы команда әрекеті шабуылға
жауап болып табылады.
Тапсырманы орындау үшін команда тек өз
кәрзеңкесін қорғап қоймай шабуыл да жасау
керек. Қорғаныс әрқашан екі қызмет атқару
керек: бұзу және құру, шабуыл жасауға
мүмкіндік құру.
17 слайд
Қорғау тактикасы. Жеңістің ең басты шарты – қарсылас шабуылшымен сәтті жасалған күрес. Өз кәрзеңкесіне еш доп жолатпай жеңуге болады. Қорғаныстағы команда әрекеті шабуылға жауап болып табылады. Тапсырманы орындау үшін команда тек өз кәрзеңкесін қорғап қоймай шабуыл да жасау керек. Қорғаныс әрқашан екі қызмет атқару керек: бұзу және құру, шабуыл жасауға мүмкіндік құру.
18 слайд
Жеке әрекет. Әр ойыншының дұрыс шешім
қабылдауы және оны жасау команданың сәтті
әрекетін қамьамасыз етеді. Қорғаушының
қандай да бір қатесі қарсыласқа пайда әкеледі,
команданың әрекеттерініңұйымсыздығын
көрсетеді. Қорғаныстағы әрекеттердің сәттілігі
тек техникалық ұсталыққа емес, сенімді және
ойынға да байланысты. Жеке әрекеттердің
негізгі тапсырмалары төмендегідей:
1.Қорғаныштағыға допты еркін бермеу.
2.Егер қорғаныштағы допты алса, оның
әрекеттерін лезде «байлау».
3.Допты тартып алуға әрекет жасау.
4.Бар күшпен шабуылшыға кәрзеңкегк доп
салдырмау, қарсы тұру.
Ойыншыны ұстау демек доп басқа команда да
болғанда оған қамқорлық жасау.
Қорғауындағының жананда үнемі болу қажет.
18 слайд
Жеке әрекет. Әр ойыншының дұрыс шешім қабылдауы және оны жасау команданың сәтті әрекетін қамьамасыз етеді. Қорғаушының қандай да бір қатесі қарсыласқа пайда әкеледі, команданың әрекеттерініңұйымсыздығын көрсетеді. Қорғаныстағы әрекеттердің сәттілігі тек техникалық ұсталыққа емес, сенімді және ойынға да байланысты. Жеке әрекеттердің негізгі тапсырмалары төмендегідей: 1.Қорғаныштағыға допты еркін бермеу. 2.Егер қорғаныштағы допты алса, оның әрекеттерін лезде «байлау». 3.Допты тартып алуға әрекет жасау. 4.Бар күшпен шабуылшыға кәрзеңкегк доп салдырмау, қарсы тұру. Ойыншыны ұстау демек доп басқа команда да болғанда оған қамқорлық жасау. Қорғауындағының жананда үнемі болу қажет.
19 слайд
Бағыт таңдау – қорғаушының сәтті әрекеттерінің шешуші
факторы. Допсыз ойыншыны қорғау астына алу.
Қорғаушының ең басты міндеті өз қорғаны астындағы
ойыншыға допты алуға мүмкіндік беру.Ал егер оған доп
келе жатса, допты қағып алу керек. Ойыншыны ұстау екі
түрлі болады: ойыншыны және допты ұстау. Қорғаушы
қарсыласы допты алған соң күреске түседі. Ал
екіншісінде ойыншы допты алмай тұрып қорғаушы
онымен күреседі. Допты алатын ойыншының жанынан,
алдынан келіп допты алуға мүмкіндік бермейді.
Қорғаушының добы бар ойыншыға қарсы әрекет. Добы
бар ойыншыны қорғай отырып қорғаушы әрқашан
белгілеп, нақты әрекеттер жасауы мүмкін. Сәтті нәтиже
қорғау астындағы ойыншының дайындығына алаңға
байланысты. Добы бар ойыншыға әрекет жасауға
алдымен оны тоқтатып, содан кейін күресу керек.
19 слайд
Бағыт таңдау – қорғаушының сәтті әрекеттерінің шешуші факторы. Допсыз ойыншыны қорғау астына алу. Қорғаушының ең басты міндеті өз қорғаны астындағы ойыншыға допты алуға мүмкіндік беру.Ал егер оған доп келе жатса, допты қағып алу керек. Ойыншыны ұстау екі түрлі болады: ойыншыны және допты ұстау. Қорғаушы қарсыласы допты алған соң күреске түседі. Ал екіншісінде ойыншы допты алмай тұрып қорғаушы онымен күреседі. Допты алатын ойыншының жанынан, алдынан келіп допты алуға мүмкіндік бермейді. Қорғаушының добы бар ойыншыға қарсы әрекет. Добы бар ойыншыны қорғай отырып қорғаушы әрқашан белгілеп, нақты әрекеттер жасауы мүмкін. Сәтті нәтиже қорғау астындағы ойыншының дайындығына алаңға байланысты. Добы бар ойыншыға әрекет жасауға алдымен оны тоқтатып, содан кейін күресу керек.
20 слайд
Зоналық қоғаныс.Бұл қорғаныс ұйым дастыру әрекетіне
териториялық жүйе негіз болады.Әр ойыншы алңнын
белгілі бөлігін қорғауы керек.Ол жерлер кәрзенкеге
жақын және орналасуы ойыншының практикалық
мүмкіншілігіне бағыт болады.Қорғанудың бұл жүйесі тек
ойыншылардың сөздеріне тиісті орындарында тұрған
және өз жерлерінде белсенді түрде әрекет еткенде әсерлі
болады жылжымалы қорғанысының ең белсенді және
әсерлі түрі.Ол агресивті болады;ойын барысын
тездетуді,команданы жиі қателестіреді,жоғарғы дәрежелі
техника,шыдамдылық,жақсы физикалық дайындық қажет
етеді.
Жеке прессинг.Ойыншыларды Қорғныс астына алу және
қорғаныс негізінде болады.Ойыншы өз қорғауын астына
алған қарсыластан команда допы жоғалтысымен барлық
жерде бақылайды.Оның негізгі міндетіне қарсыласына
демалуға,әрекет жасауғамүмкіншілік бермеу кіреді.Егер
бұл міндетті барлық ойыншылар орындаса,қарсыластар
ұйымдасқан түрде еш қандай әрекет жасайалмай,қиын
жағдайға тап болады.
20 слайд
Зоналық қоғаныс.Бұл қорғаныс ұйым дастыру әрекетіне териториялық жүйе негіз болады.Әр ойыншы алңнын белгілі бөлігін қорғауы керек.Ол жерлер кәрзенкеге жақын және орналасуы ойыншының практикалық мүмкіншілігіне бағыт болады.Қорғанудың бұл жүйесі тек ойыншылардың сөздеріне тиісті орындарында тұрған және өз жерлерінде белсенді түрде әрекет еткенде әсерлі болады жылжымалы қорғанысының ең белсенді және әсерлі түрі.Ол агресивті болады;ойын барысын тездетуді,команданы жиі қателестіреді,жоғарғы дәрежелі техника,шыдамдылық,жақсы физикалық дайындық қажет етеді. Жеке прессинг.Ойыншыларды Қорғныс астына алу және қорғаныс негізінде болады.Ойыншы өз қорғауын астына алған қарсыластан команда допы жоғалтысымен барлық жерде бақылайды.Оның негізгі міндетіне қарсыласына демалуға,әрекет жасауғамүмкіншілік бермеу кіреді.Егер бұл міндетті барлық ойыншылар орындаса,қарсыластар ұйымдасқан түрде еш қандай әрекет жасайалмай,қиын жағдайға тап болады.
21 слайд
21 слайд