Дөңгелек үстел "Ахмет-зерттеуші"

1 слайд
Ахмет Байтұрсынұлы (1872-1937) "Қазақ ұлтының өмір сүруінің өзі проблемаға айналды..."

1 слайд

2 слайд
Ахмет Байтұрсынов - •Ұлттың ұлы ұстазы • Ағартушы-ұстаз • Тілші-ғалым • Аудармашы • Ақын, ауыз әдебиеті үлгілерін жинаушы. •Ахмет Байтұрсынов өз халқын сүйген патриот адам

2 слайд

3 слайд
 Ахмет Байтұрсынов 1872 жылы 5 қыркүйекте Қостанай облысының Торғай өңірінде дүниеге келген.  "Мен Торғай уезінің Тосын болысындағы №5 ауыл қазағының баласымын. 1886-1891 жылдары екі кластық Торғай училещесінде оқыдым.1891- 1895 жж. Орынборда оқыдым. 1895 жылдан Торғайдың әр жерінде, бастауыш училищелерде, мектептерде жұмыс істедім",- деп жазған екен.

3 слайд

4 слайд
Ахметтің 13 жасында оның әкесі Байтұрсын ауылына келіп, зорлық- зомбылық көрсеткен уезд бастығын сабап, 15 жылға бас бостандығынан айырылып, Сібірге қаторгалық жұмысқа айдалады.Осы оқиға Ахметтің ертерек күрес жолына түсуіне себеп болады

4 слайд

5 слайд
Ахмет Байтұрсынұлы 1925-29 ж. Қазақ халық ағарту институтында (Ташкент) және ҚазПИ- де оқытушы болды.1929 ж. маусым ында қамауға алынып өзі Архангельск облысына жер аударылған, ал жұбайы мен қызы Томскіге жіберілген. 1934 ж. Қызыл Крест комиссиясында қызмет еткен Е. Пешкованың (Максим Горькийдің зайыбы) қолдау хатымен Ахмет Байтұрсынұлы босатылған. Сол кезде ол жанұясымен бірге Алматыға қайта оралған. 1937 ж. қазан айында Ахмет Байтұрсынұлы тағы да қамауға алынған, екі айдан соң, желтоқсанның 8 «халық жауы» есебінде атылған.

5 слайд

6 слайд
Ахмет Байтұрсынов-қоғам қайраткері  Патша отаршылдығына қарсы күрестегі белсенді іс-әрекетіне байланысты А.Байтұрсынов 1909 жылы Семей түрмесінде бір жыл отырып, екі жылға жер аударылады  1913 жылы Орынборда "Қазақ" газетін шығара бастады.  Газет қазақ халқының ұлттық санасын оятып, азаттық күреске шақырды

6 слайд

7 слайд
А. Байтұрсынов 1917 жылы өз пікірлестерімен бірге "Алаш" атты партия құрды.

7 слайд

8 слайд
Шығармашылық өмір жолы А. Байтұрсыновтың шығармашылық мұрасы мол  Әліппе  "Сауат ашар"  "Оқу құрал"  "Әдебиеттанытқыш"  "Қырық мысал"  "Маса"- төл тума және аудармалар.

8 слайд

9 слайд
Ақынның алғашқы өлеңдері «Қырық мысал» атты аударма Ақынның алғашқы өлеңдері «Қырық мысал» атты аударма жинағында 1909 ж. Санкт-Петербургте жарық көрді. Бұл жинағында 1909 ж. Санкт-Петербургте жарық көрді. Бұл кітабы арқылы қалың ұйқыда жатқан қараңғы елге жар кітабы арқылы қалың ұйқыда жатқан қараңғы елге жар салып, олардың ой-санасын оятуға бар жігер-қайратын, салып, олардың ой-санасын оятуға бар жігер-қайратын, білімін жұмсайды. Ақын әрбір аудармасының соңына өзінің білімін жұмсайды. Ақын әрбір аудармасының соңына өзінің негізгі ойын, айтайын деген түйінді мәселесін халқымыздың негізгі ойын, айтайын деген түйінді мәселесін халқымыздың сол кездегі тұрмыс-тіршілігіне, мінезіне, психологиясына сол кездегі тұрмыс-тіршілігіне, мінезіне, психологиясына сәйкес қосып отырған.сәйкес қосып отырған. Байтұрсынұлының екінші кітабы — «Маса» (1911). Бұл Байтұрсынұлының екінші кітабы — «Маса» (1911). Бұл кітапқа енген өлеңдерінде ақын қараңғылық, надандық, кітапқа енген өлеңдерінде ақын қараңғылық, надандық, шаруаға енжарлық, кәсіпке марғаулық сияқты кемшіліктерді шаруаға енжарлық, кәсіпке марғаулық сияқты кемшіліктерді сынады. Көптеген өлеңдері сол кездегі ағартушылық сынады. Көптеген өлеңдері сол кездегі ағартушылық бағытпен үндес болды. Ол Шоқан, Абай, Ыбырай бағытпен үндес болды. Ол Шоқан, Абай, Ыбырай қалыптастырған дәстүрлерді, гуманистік, демократиялық қалыптастырған дәстүрлерді, гуманистік, демократиялық бағыттағы өрісті ойларды өзінше жалғастырушы ретінде бағыттағы өрісті ойларды өзінше жалғастырушы ретінде көрінді. Қоршаған ортаға ойлана, сын көзімен қарайды, көрінді. Қоршаған ортаға ойлана, сын көзімен қарайды, қоғам қалпына көңілі толмайды. «Қазақ салты», «Қазақ, қоғам қалпына көңілі толмайды. «Қазақ салты», «Қазақ, қалпы», «Досыма хат», «Жиған-терген», «Тілек батам», қалпы», «Досыма хат», «Жиған-терген», «Тілек батам», «Жауға түскен жан сөзі», «Бақ» т.б. өлеңдерінің мазмұны «Жауға түскен жан сөзі», «Бақ» т.б. өлеңдерінің мазмұны осыны танытады. Кітаптың ішкі сазы мен ой өрнек, сөз орамы осыны танытады. Кітаптың ішкі сазы мен ой өрнек, сөз орамы қазақ поэзиясына тән өзіндік жаңалық, ерекшеқазақ поэзиясына тән өзіндік жаңалық, ерекше өзгеріс әкелді.

9 слайд

10 слайд
Қазағым – елім, Қайқайып белің, Сынуға тұр таянып. Талауда малың, Камауда жаның, Аш көзіңді оянып. Ахмет Байтұрсынов

10 слайд

11 слайд
Ахмет айдаудан 1934 жылы босатылды. Бұдан соң ол ешқандай мемлекеттік жұмыстарға араластырылмады. 1937 жылдың 8 қазанында Алматыда қайтадан тұтқындалып, 1937 жылы желтоқсанның 8 күні жазықсыз атылды

11 слайд

12 слайд
 Республикада көптеген мектептер және көшелер Ахмет есімімен аталады  Қостанай қаласында оған ескерткіш орнатылды  Қостанай педагогика университеті Ахмет Байтұрсынов есімімен аталады

12 слайд

13 слайд
Жала – бұлт, шындық – күн екен, Жала – бұлт, шындық – күн екен, заманы қайта туып, шындықтың заманы қайта туып, шындықтың шұғыласы өз нұрын төктішұғыласы өз нұрын төкті

13 слайд