"Ерте жастағы балаларды тәрбиелеу әдістері"

1 слайд
 "Ерте жастағы балаларды тәрбиелеу әдістері"

1 слайд

2 слайд
  Бір жастан бастап үш жасқа дейінгі ерте балалық шақ - бала өміріндегі ерекше кезең. Баланың ақыл-ойының, денесінің дамуы мен адамгершілік қасиетінің негіздері осы жаста қалыптасатындықтан, ересектердің балаларға тікелей әсер етуі ерекше болады.  Күн тәртібінде балалардың гигиеналық күтіміне маңызды орын беріледі. Сондай-ақ, күнделікті өз-өзіне қызмет ету дағдыларын қалыптастыру, бала дербестігін тәрбиелеу қажеттілігінің артуы сияқты мақсатты түрде педагогикалық әсер ету белгілі бір орын алады. Балаларда өзіне-өзі қызмет ету дағдыларын қалыптастыра отырып, үнемі көмек көрсету қажет.

2 слайд

3 слайд
  1 жастан 3 жасқа дейінгі бөбектік кездегі негізгі ерекшеліктері: 1)Адамдармен қарыс-қатынас жасауда түсіну пайда болады. 2)Ойлауға өзін-өзі тежеу қалыптасада. 3)Тілдің дамуы 1 жаста жеке сөз айтылады: 2 жаста 2-3 сөзді құрастырып айтады, 3 жастың аяғында толық балалармен қарым- қатынас жасайды. 4)Фанемадан кеінгі кезеңде фанемді сөзге ауысады. 5)Экоцентрлік сөз 1 жастан аяқталады.  Заттық әрекеттер монепулярлық тұрғыда емес, мағынасын түсініп жасауда болады, ойын 1-3 жаста алғашқы сюжеттік ойындар ойнай бастайды.  3 жаста бала қарапайым жаңа форманы ажыратады.

3 слайд

4 слайд
  Бірінші жарты жылдықта тіл айтарлықтай қарқынмен дамиды; сөйлеуге еліктеу қабілеті жетіледі, былдыры күрделенеді; бір жарым жасында белсенді сөздік қоры 30-40 сөзге жетеді.  Екінші жарты жылдықта белсенді тіл дамуында айтарлықтай өзгерістер болады: белсенді сөздік қоры 200-300 сөзге дейін артады. Бала тілінде зат есімдердің септік және көптік жалғаулары, етістіктің бұйрық райы мен өткен шақ пен келер шақ түрлері пайда болады. Бала кейбір дауыссыз дыбыстарды дұрыс айтады.

4 слайд

5 слайд
 1 жас 3 айдан бастап, 1 жас 6 айға дейін бала жаңа іс-әрекеттерді орындай бастайды, ересектер мен жасы үлкен балалардың іс-әрекеттеріне қарай отыра, тәрбиешінің қимылын қайталап, көргендерін орындайды. Ол бейнелеу әрекеттері деп аталады, 2 жастың соңына қарай бірізділікті қажет ететін сюжеттік ойындарға ауысады. Өйткені, бір жарым жасқа дейін бала көзбен көргенінің әсерінде болады, оның тәжірибелері мардымсыз, ойындары тұрақсыз, ал ойын жағдайын тәрбиеші дайындайды.

5 слайд

6 слайд
 1,5 жаста сөз бен заттардың арасында байланыс туады, баланың тілі қалыптаса бастайды. Баланың ми қыртысында дыбыс орталығы мен сөйлеу орталығының арасында нервтік байланыс пайда бола бастайды. Кейіннен ол күшейіп, сөздерді құрастыру, 2-3 сөздің басын құрау қабілеттері пайда болады. Дені сау, жақсы дамып келе жатқан баланың бір жасында 6-10, екі жасында 250-300, үш жаста 1500 сөз қоры жиналады. Баланың тәрбиесіне, жоғары жүйке әрекетінің тобына, қозу мен тежелудің қасиеттеріне байланысты балалардың сөз қорының мөлшері әртүрлі.

6 слайд

7 слайд
 бір жарым жасқа дейін бала бір іс-әрекетпен 2- 4 минут айналысса, екі жасқа қарай, өз әрекетін сөзбен түсіндіре отыра, 5-7 минутқа дейін айналыса алады

7 слайд

8 слайд
 Екі жаста баланың дене және психикалық дамуы одан әрі жүзеге асады. Ай сайын салмағына 170,0—190,0 г, бойына - 1 см қосып отырады. Екі жастағы баланың салмағы орташа есеппен 12,0—12,7 кг, бойының ұзындығы 85,0— 86,0 см жетеді, 20 сүт тісі болады. Сергу уақытының ұзақтығы: бірінші жарты жылдықта 3 сағаттан бастап 4 сағатқа дейін, екінші жарты жылдықта 4 сағаттан бастап 5,5 сағатқа дейін. Тәуліктік ұйқы мөлшері 14 сағаттан 12,5 сағатқа дейін қысқарады

8 слайд

9 слайд
 Бала өмірінің екінші жылында сөйлейді, заттармен әрекет жасаудың қарапайым тәсілдерін меңгереді. Ол әлі де ересектердің көмегін қажет етеді, бірақ сәбилерге қарағанда, онда талпыныс, ересектерге түсіндіре білуге деген ұмтылыс пайда болады. 2 жаста қарқынды даму бағыттары айқындалады. Бұл ересек адамдардың тілін түсіну және сөйлеу қабілетінің дамуы, сенсорлық даму, заттармен әрекеттің, ойындардың, қимыл- қозғалыстарының, дербестіктің дамуы. Дамудың әр бағыты басқа бағыттармен байланысты дамиды. Мысалы, заттармен әрекет жасаудың және ойынның дамуы қимыл-қозғалыстың дамуымен, ал 1 жас 6 айдан кейін сөздерді түсінуімен тығыз байланысты. Дамудың бұл бағыттары осы жаста ерекше маңызды, өйткені олар едәуір күшті болып табылады және жағымсыз факторлар әсеріне (нашар анамнез, аурушаңдық, педагогикалық әсерлердің жетіспеушілігі және т.б.) аз ұшырайды

9 слайд

10 слайд
 Екі жас — тіл дамуы өте қарқынды өтетін, тілді үйретуге ерекше сезімталды қ байқалатын тіл дамытудағы «сенситивті» кезең. Бала екі жасында ересек адамдардың сөздері мен сөйлемдеріне еліктеп, тілдерін түсіне бастайды. Оның белсенді сөздік қоры өседі, бала тілдің грамматикалық құрылысын меңгереді, сөйлемдерді қолдана бастайды

10 слайд

11 слайд
  2 жастың соңына қарай тіл өзінің негізгі қызметі — қоршаған ортамен қарым-қатынас қызметін атқара бастайды. Бала тілді, ең алдымен, ересек адамдармен әңгімелесуде қолдана бастайды. Бұл жастағы балалар суреттегі өздеріне жақсы таныс қарапайым сюжеттерді түсініп қана қоймай, сонымен бірге ересектердің кейбір сұрақтарына жауап бере алады

11 слайд

12 слайд
 Монтессори әдiстемесі Монтессори әдiстемеге сәйкес, бала үшiн өз даму үшiн қажеттi болған дұрыс сөз "сiңiредi" тапқан әдейi дайындалған мәдени өршiтушi ортаны жасайды, бойына сенсор әсерлерiн алады, үндеудiң тәсiлдерi әр түрлi бұйымдармен меңгередi. Бала бұны ортамен қабылдайды және әдейi, және аңғарылмаған, қызметтiң әр түрлi түрлерiнде еркiн өзiн көрсетеді. Бұл ретте балада кез келген уақытта "Монтессори - материалдарға" қол жеткiзу деп аталатын болуы керек. Оқу құралдарымен аралық орташа бiрдеңе бұл және өршiтушi ойындармен: (цилиндрлар, конустар, және) геометриялық денелер. Мысалы, кейбiрi текшелер, қоңыр баспалдақ, қызыл штангалар қызғылт мұнарасының тән түсi болады ) немесе фактура кедiр- бұдырлық. Жәрдемақы мiндеттi түрде табиғи материалдардан жасалынуы керек. Яғни, тән, әрлендiру жыл жасау олардың уақытынан жүз шақты не iс жүзiнде бұлжымайды. АҚШ, Голландияда оларды өндiредi. Өкiнiшке орай, жәрдемақы арзан емес: балалар Садаосын Лариса Климанова, тобының ұйымдастыру үшiн орташа жинағы арналған $2000, жанында тұрады ал омбы өндiрiсi толық комплект - $4000. жанында.

12 слайд

13 слайд
 Геометриялық комод 6 тартпалы подноста рмен ағаш комод және рама - қосымша тиісті стандартт алған беттер.

13 слайд

14 слайд
 Жылулық тақтайшалары Әр түрлi жылу өткiзгiштiк материалдард ан жасалған 5-жұптық ағаш жәшік: металл, ағаш, мәрмәр, киiз, шыны

14 слайд

15 слайд
 Шу қорапшалары Көк және қызыл қақпақты екі ағаш қорапша,оны ң әр біреуінде 6 цилиндрдан құралған, қағып-соғу кезінде дыбыс шығарады.

15 слайд

16 слайд
 Демонстрациялық стенд Рамамен ағаш поднос және үш геометри ялық фигурал ар: шеңбер, шаршы, үшбұры ш

16 слайд

17 слайд
 Мата мен жәшiк Ағаш жәшіктегі мата үлгілері(Мата лардың жұптары ) зығыр, мақта, жiбек, терi, жүн, жасанды терi. Сипап сезу сезiмiн дамыту үшiн.

17 слайд

18 слайд
 Конструктивтiк үшбұрыштар 5 ағаш жәшік: 2 тiк төртбұрышт ы, 1 үшбұрышты қ, 1 үлкен алты бұрышты және 1 кiшкентай алты бұрышты жәшiк.

18 слайд

19 слайд
 «Қызғылт мұнара» 2, 5 жастан жоғары. 10 кубтық табиғи ағаштан лакпен көмкеріліп жасалған,ұзын қабырғалары 10-нан 1 см-ге дейін азайады,оған 2 қосымша кішкене текше жинағы кіреді. Бұл материалмен жұмыс істегенде,бала көзбен шамалы айыруға үйренеді,сонымен қатар көру сезімі айқындалады,қозғалыс координациясы дамиды,зейін қояды, заттарды салыстырып және бір қатарға қалыптастырады,ал одан кейін түсінеді: “үлкен-кіші”, “үлкенірек- кішірек”.Математикаға дайындық болып табылады.

19 слайд

20 слайд
 Сәнденудiң бұрышы Құммен және сумен ойналатың дидактикалық ойын Дидактикалық сенсорика бойымен үстел

20 слайд

21 слайд
 Эталонды жүйе Түстер Пішіндер Шамалар

21 слайд

22 слайд
 Сенсор дамуы - қабылдаудың дамуы бұл және бұйымдардың сыртқы қасиеттерi туралы ұсыныстарды қалыптастыру: кеңiстiкте пiшiнге, түс, шамаға, жағдай олардың, сонымен бiрге иiс, дәм және тағы басқалар.

22 слайд

23 слайд
 Сенсорика дамуы

23 слайд

24 слайд
Түс, шама, пiшiндi бекiтуге дидактикалық ойындар және ұсақ кiшкене моторика

24 слайд

25 слайд
 Түс, шама, пiшiндi бекiтуге дидактикалық ойындар және ұсақ кiшкене моторика

25 слайд

26 слайд

26 слайд

27 слайд
Стретчинг ( созылу ) Ырғақты қозғалыс Динамикалық үзіліс Релаксация Саусақ жаттығулары Қимылды/ спорттық ойындар Көзге арналған жаттығулар Мәселелі ойындар ( тренингтер) Дене тәрбиесі іс-әрекеті Сергіту жаттығулары Тыныс алу жаттығулары Нүктелі массаж Тіл қатынас ойындары Арт-терапия Түстердің әсері Ертегі терапиясы Муз-терапия ( әуен әсері ) Мінез-құлқын түзету

27 слайд

28 слайд
Динамикалық үзілістер ОІӘ барысында , 2-5 мин, баланың шарашағанына қарай

28 слайд

29 слайд
Қимылды және спорттық ойындар Дене шынықтыру оқу әрекетінің бір бөлімі ретінде, серуенде , топ бөлмесінде аз, орта қимылды.

29 слайд

30 слайд
Саусақ жаттығулары  1. Бас бармақ,  2.Балан үйрек  3. Ортан терек  4.Шылдыр шүмек  5.Кішкентай бөбек 

30 слайд

31 слайд
Көзге арналған жаттығулар Көзге түскен қарқынды салмаққа байланысты күніге қалаған уақытта 3-5 минут жаттығу жүргізу керек.

31 слайд

32 слайд
Тыныс алу жаттғулары Әр түрлі шынықтыру-сауықтыру жұмыстарында жүргізіледі. Тыныс алу мүшелерін жаттықтыру, шынықтыру балалардың тыныс мүшелері арқылы пайда болатын ауруларға қарсы тұру  қабілетін арттырады. Тыныс алу жаттығуларының негізгі құралы – ағзаның тыныштық қалпындағы орындалатын және қозғалыста орындалатын жаттығулар.

32 слайд

33 слайд
Таңғы жаттығу Таңертеңгілік жаттығу балаларды ақыл – ой адамгершілік, еңбек және эстетикалық жағынан тәрбиелеу жұмысын жүзеге асыруға, олардың сергек, шат көңілді және күні бойы белсенді болуларына ықпал етуі тиіс. Таңертеңгі жаттығу балаларды сауықтыру мен тәрбиелеудегі бағалы құрал болып табылады. 

33 слайд

34 слайд
 Өзін-өзі уқалау Динамикалық үзіліс түрінде, күнделікті ойын түрінде , 5 минуттық әрекет турінде жүргізіледі.

34 слайд