Ж.Жабаевтың өмірі мен қызметі бойынша шығармашылық жұмыс

1 слайд
Мақсаты: Ақынның өмірі мен қызметіне, шығармаларына талдау жасай отырып, айтпақ ойын анықтау, оқушылардың өзіндік ой- пікірлерін қалыптастыру. Алған білімдерін қолдана білуге үйрету. Көрнекілігі: Ж.Жабаевтың суреті, тірек кестелер, плакаттар, маркер- фломастерлер, нақыл сөздер, т.б. Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі: сәлемдесу, түгелдеу, жаңа сабаққа назарларын аудару. Сабақтың тақырыбы: Ж.Жабаевтың өмірі мен қызметі бойынша шығармашылық жұмыс.

1 слайд

2 слайд
ІІ. Өткенді қайталау. Үй тапсырмасы. Сұрақ-жауап әдісі. Топтастыру. І топ – Жамбылдың адамдық, азаматтық тұлғасы. Отаншыл өлеңдері, тарихи жыр дастандары. ІІ топ - Жамбыл – сатиралық өлеңдердің шебері. ІІІ топ - Жамбыл – ақындар айтысының алыбы.

2 слайд

3 слайд

3 слайд

4 слайд
І. Білу. Ақынның өмірі мен шығармашылық қызметі. ІІ. Түсіну. Берілген шығармаларын түсіну. ІІІ. Қолдану. Ақынның тіл шеберлігі (практикалық тілдік жұмыс). ІҮ. Талдау. Даналық ойлар (ақын туралы ойлар). Ү. Топтау. Сұрақ-жауап. Фишбоун әдісі. ҮІ. Бағалау. Ой толғаныс. Эссе. Сабақтан алған әсерлерін жазу. Блум жүйесі

4 слайд

5 слайд
Поэзиялық шығармаларды кешенді талдау. Тармақ Буын Бунақ Ұйқас түрі Ақынның тіл шеберлігі

5 слайд

6 слайд
Ұзынағаш, Қаратас, Қалқабайдай қайран жас. Бекеттен нан қоймайды, Жалаң аяқ, жалаң бас. Оған ауыз жарымас, Сонда дағы ар қылмас. Қалт-күлт етіп жүргені, Қысы-жазы қарны аш. Қайтіп жаның ашымас, Неткен заман қатыбас. Еткен еңбек төккен тер Қалай түкке татымас?! Болмайды ішкен асың ас, Қайтіп сүйек жасымас?! Мұныменен, Қалқабай, Сордан көзің ашылмас. Кедей күйі

6 слайд

7 слайд
“Кедей күйі” Поэзия – Жыршы - Ауыз жарымас – Түкке татымас – “Сөздік қоржын” ойыны.

7 слайд

8 слайд
“Айкүміспен айтысы” Импровизатор – Жырау - “қолдағы қаршыға” - “тұтқасы дүниенің” - “Сөздік қоржын” ойыны.

8 слайд

9 слайд
Даналық ойлар М.Әуезов: “Жамбылда екі жақты, екі алуан қасиет толық болған. Бірі – айтыскерлік, екіншісі – дастаншылдығы. Жамбыл импровизаторлық өнердің туын биік көтерген ақын”. С.Сейфуллин: “Жамбыл жырлары теңіз түбінде шашылып жатқан маржан секілді. Оны жинап алып халқының қолына беру – біздің әрқайсысымыздың азаматтық борышымыз”.

9 слайд

10 слайд

10 слайд

11 слайд
М.Жолдасбеков: “Қазақ халқының ақындық өнерінің даму тарихында Жамбыл Жабаевтың алатын орны айрықша зор”. Ғ.Мүсірепов: “Жамбыл жырлары талай ғасырлар бойында бір тұтанып, бір сөніп, халқымыздың есінде қала берген. Тоқсанға келген ақынның жүрегінде қайта тірілген халқымыздың жыры, өзінің сыры сияқты”. Даналық ойлар

11 слайд

12 слайд
С.Сейітов: “Ұлы Отан соғысы жылдарында Жамбыл ел қорғаған батырларды тебірене жырлап, халық қаһармандығын мадақтаған. Оның “Ленинградтық өрендерім” өлеңі Ленинград көшелеріне плакат түрінде жапсырылып, қаланы қорғаған ерлерді рухтандырды. Жамбыл – туған халқының ойы мен сезімін асқақтата жырлап, әлемге паш еткен жыр алыбы”. Ш.Айтматов: “Жамбыл – мейлінше күрделі құбылыс. Көпшіліктің көз алдында отырып, өлең-жырды табан астында суырып салып төгіп айту – жұрттың айтқанындай ең жоғары мәртебелі өнер. Тек күшті және өзіне мықты сенген, айтар ойын өлеңмен жатқа төгетін, ақындық шабыты шалқыған майталман өнерпаз ғана солай жырлайды”. Даналық ойлар

12 слайд

13 слайд
Топтар бір-біріне не білгісі келетіні туралы өзін толғандырып жүрген сұрақтарын қояды. Жауаптарын жазып, тақтаға іледі. Сұрақ-жауап. Фишбоун әдісі.

13 слайд

14 слайд
Эссе жазу: Сен Жамбылдың орнында болсаң нені жырлар едің? Бұрынғы Жамбыл мен бүгінгі Жамбылдың айырмашылығы. Ой толғаныс

14 слайд

15 слайд
1. Ой қозғау. Сұрақ-жауап. 2. Топтастыру. Топ жұмысы: “Негізгісін тап” ойыны. І топ – Жамбылдың адамдық, азаматтық тұлғасы. ІІ топ - Жамбыл – сатиралық өлеңдердің шебері. ІІІ топ - Жамбыл – ақындар айтысының алыбы. ІҮ топ – Жамбылдың отаншыл өлеңдері, тарихи жыр дастандары. 3. Мағынаны ажырату. Кешенді талдау. “Сөздік қоржын “. “Даналық ойлар”. Сұрақ-жауап. Фишбоун әдісі. 4. Ой толғаныс. “Сен Жамбылдың орнында болсаң нені жырлар едің?” Эссе жазу. 5. Үйге тапсырма: “Жыр алыбы – Жамбыл” тақырыбына шығарма жазып келу. Жоспар:

15 слайд

16 слайд
№Жұмыс түрлері І топ ІІ топ ІІІ топ ІҮ топ 1.Ой қозғау. 2.Топтастыру. 3.Кешенді талдау. “Сөздік қоржын”. 4.“Даналық ойлар”. 5.Сұрақ-жауап. Фишбоун әдісі. 6.Ой толғау. Эссе. 7. 8. Үйге: “Жыр алыбы - Жамбыл” тақырыбына шығарма. Әділқазылар алқасы: 1. _______________________ 2. _______________________ 3. _______________________ Бағалау парағы:

16 слайд

17 слайд
Жамбыл туралы топтау сызбасын пайдаланып, бір-біріңмен сұхбаттасыңдар. Жамбыл өлеңдерін тақырыптары бойынша топтастырыңдар. “Жамбыл – айтыс ақыны” атты тақырыпта сөйлеудің жоспарын құрыңдар. Тапсырма:

17 слайд

18 слайд
Мақал-мәтелдер:  1. Ми ойлағанды  Тіл тындырады.  2. Көп сөйлеген білімді емес  Дөп сөйлеген білімді.  3. Көлді жел қозғайды  Ойды сөз қозғайды.  4. Аз сөйле, көп тыңда.  5. Білмесен үндеме  Білгенді күндеме.  6. Ашуың келсе - қолың тарт  Айтпас жерде - тіліңді тарт.  7. Адам көңілінен азады  Тілінен жазады.

18 слайд

19 слайд
 1. “Жамбылдың жасын берсін” деп неге айтады?  2. Ауыз әдебиетінің негізгі белгілері Жамбыл шығармашылығында бар ма?  3. Жамбылды неге “Ақындар айтысының алыбы” дейміз?  4. Жыршы деп қандай өнерпазды айтады?  5. Жамбылдың сатиралық өлеңдерінің ерекшелігі неде?  6. “Шағым” өлеңінде не айтқан?  7. Жамбылдың “Менің пірім - Сүйінбай” деуінің мәні неде?  8. “Күлкі – қазақ ұғымындағы ең үлкен жаза” дегенді қалай түсінесің?  9. Ақын кімнен бата алған?  10. Ақынның Отан соғысы жылдарындағы өлеңдерін айтыңдар.  11. Жамбыл ақын болуына қандай қоғамдық-әлеуметтік жағдай әсер етті?  12. Ақын 1916 жылдың оқиғасы туралы қандай өлеңдер шығарды?  13. “Патша әмірі тарылды” өлеңі не туралы?  14. Жырау деп кімді айтамыз?  15. “Зілді бұйрық” өлеңінің тарихи шындығын айтыңдар.  16. Жамбыл қандай ақындармен айтысқан?  17. Жамбыл ақындық айтыс өнеріне қандай жаңалық әкелді?  18. Ақындық айтыс деген не?  19. Айтыс ақындарына қандай талаптар қойылады?  20. Жамбыл ақын деген атқа ие болу үшін дәстүр бойынша не істеген?  21. Жамбыл өмір сүрген жылдар?  22. Жамбылдың туған күні?  23. Биыл Жамбылға неше жыл?  24. Жамбылдың дастандарын ата.  25. Жамбыл айтыстарын қалай жіктеуге болады?  26. Аңызға айналған айтыс.  27.  28.  29.  30. Сұрақтар:

19 слайд

20 слайд
Жамбыл: Айкүміс, асықпауға шамам бар ма? Жасшылық ұрындырды талай жарға. Сен үшін жатсам, тұрсам арманым көп, Жем болып кете ме деп жамандарға. Айкүміс: Біле ме пенде шіркін өз кемісін, Ел кезіп, есер мінез сен де жүрсің. Жаралған жат жұрттыққа ұрғашымыз, Жамбыл мен Айкүміс

20 слайд

21 слайд
 Бәйге ойыны ат жарысы. Оған жүйрік, бапталған атпен шабандоздар қатысқан. Бұл ойынға сыныптағы барлық оқушылар қатысады. Оқушыларға сұрақтар қойылады. Қойылған сұрақтарға тез әрі дұрыс жауап беруі тиіс.

21 слайд

22 слайд
Мысалы: «Көрші-көрші» ойыны Мақсаты: Оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамыту, мақал-мәтелдер, жұмбақтар айтуға, оны тез арада шешіп жауабын айтуға дағдыландыру. Жұмбақтар: 1. Бәрін тартатын диірмен. (тіл) 2. Қазанның дәл ортасында не бар? (з) 3. Білгендерге гүлдесте, Білдір - бетпақ білмеске. (кітап)  Мақал-мәтелдер: 1. Ми ойлағанды  Тіл тындырады. 2. Көп сөйлеген білімді емес  Дөп сөйлеген білімді. 3. Көлді жел қозғайды  Ойды сөз қозғайды. 4. Аз сөйле, көп тыңда. 5. Білмесен үндеме  Білгенді күндеме. 6. Ашуың келсе - қолың тарт  Айтпас жерде - тіліңді тарт. 7. Адам көңілінен азады  Тілінен жазады. «Аламан бәйге» ойыны

22 слайд