Оксидтердің жіктелуі, аталуы мен алу жолдары

1 слайд
Сабақтың тақырыбы: Оксидтердің жіктелуі, аталуы мен алу жолдары

1 слайд

2 слайд
Білімділік: «Оксидтер олардың аталуы туралы түсіндіру, тотығу реакциясының мәні мен мағынасы жайлы оқушыларға терең білім беру. Химия пәніне деген қызығушылықты арттыру. Дамытушылық: Интерактивті әдіс-тәсілдер арқылы оқушылардың өзара белсенділігін,ой-өрісін, өздік әрекет атқару қабілетін дамыту. Тәрбиелік: Оқушылардың ойлау қабілеттерін жетілдіру, есте сақтау қасиеттерін дамыту, тез шешім қабылдай алу, яғни білімін қолма қол көрсете алу қасиеттерін ашу. САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ :

2 слайд

3 слайд
I.ҰЙЫМДАСТЫРУ БӨЛІМІ 1)ОҚУШЫЛАРДЫҢ САБАҚҚА ҚАТЫСЫН ТЕКСЕРУ 2) ОҚУ ҚҰРАЛДАРЫН ТЕКСЕРУ.

3 слайд

4 слайд
ЖАҢА САБАҚ ОКСИДТЕР ДЕГЕНІМІЗ НЕ ? ОКСИДТЕРД ІҢ ЖІКТЕЛУІ. ОКСИДТЕРДІҢ АЛЫНУЫ

4 слайд

5 слайд
ОКСИДТЕР ДЕГЕНІМІЗ – ЕКІ ЭЛЕМЕНТТЕН ҚҰРАЛЫП, БІРІ ОТТЕК БОЛЫП КЕЛЕТІН КҮРДЕЛІ ЗАТТАР НЕГ ІЗДІК ЕКІДАЙЛЫ (АМФОТЕРЛ ІК ) ҚЫШҚЫЛДЫҚ САО КАЛЬЦИЙ ОКСИДІ CU МЫС ( II ) ОКСИДІ AI 2 O 3 АЛЮМИНИЙ ОКСИДІ Z П O МЫРЫШ ОКСИД І SO 3 КҮКІРТ ОКСИДІ Р 2 О 5 ФОСФОР ОКСИДІ

5 слайд

6 слайд
Кейбір оксидтердің атаулары Химиялық формулалар Химиялық атаулары Н 2 О СО 2 СО СаО A І 2 O 3 Fe 2 O 3 SO 2 SO 3 Сутек оксиді Көміртек(IV)оксиді Көміртек диоксиді Көміртек( II ) оксиді Көміртек моно оксиді Кальций оксиді Алюминий оксиді Темір(ІІІ)оксиді Дитемір триоксиді Күкірт(IV) оксиді Күкірт диоксиді Күкірт(VI) оксиді Күкірт триоксиді

6 слайд

7 слайд
ОКСИДТЕРДІҢ АЛЫНУЫ 1.Жай заттардың оттекпен тікелей әрекеттесуі арқылы : С+О 2 =CO 2 2Cu+O 2 =2CuO 2Ca+O 2 =2CaO 2. Оксидтерді әрі қарай тотықтыру арқылы: 4FeO+O 2 =2Fe 2 O 3 2CO+O 2 =2CO 2

7 слайд

8 слайд
3 . Суда ерімейтін негіздерді қыздыру арқылы: С u ( OH ) 2 =CuO+H 2 O 2 Fe ( OH ) 3 =Fe 2 O 3 + 3 H 2 O 4. Тұздарды қыздырып айыру арқылы: С aCO 3 =CaO+CO 2 CaSO 4 =CaO+SO 3 5 . Күрделі заттарды жандыру арқылы: CH 4 +2O 2 =CO 2 +2H 2 O

8 слайд

9 слайд
Өнеркәсіптің, көліктің жұмыс істеуі, әртүрлі отындардың жануы нәтижесінде атмосфераның ластануы.

9 слайд

10 слайд
Мұржадан шыққан түтін атмосфераға қосылып, ондағы көмірқышқыл газының көбеюіне ықпал етеді.

10 слайд

11 слайд

11 слайд

12 слайд

12 слайд

13 слайд
А втомовиль қозғалтқышы жұмыс істегенде ,бензин жанғанда және пеште қатты отынды жаққанда ,пештің тартуы нашар болып, ауа жеткіліксіз болғанда,түтінмен бірге СО газы да шығады. Ол темекі түтінінде болады. Физиологиялық әсері СО газын «иіс газы деп аталады.Оның ауада 0,2 % болуы өмірге қауіпті.Тұрмыста СО газымен уланғанда «иіс тиді» дейді, «иіс газы» деген атау осыдан шыққан. Иіс газымен уланған адамда қанның түсі ашық қызыл болады, басы ауырып есінен танып қалады. Ондай жағдайда адамды ауаға шығарып, алғашқы көмек көрсету керек СО 2 адам дем шығарғанда ауамен қоса 4% -ке дейін СО 2 бөлініп шығады . 10 % СО 2 бар бөлмеде адам есінен танады. Сол себепті адам көп жиналған бөлмеде әлсін –әлсін желдетіп отыру қажет.

13 слайд

14 слайд
ӨНДІРІС ОРЫНДАРЫНЫҢ ЖӘНЕ АВТОМОБИЛЬДЕРДІҢ ҚАЛДЫҚ ГАЗДАРЫ АТМОСФЕРАҒА АРАЛАСЫП ҚЫШҚЫЛ ЖАҢБЫР ПАЙДА БОЛАДЫ. ҚЫШҚЫЛ ЖАҢБЫРДЫҢ ӘСЕРІНЕН ПАЙДА БОЛҒАН КӨРІНІС.

14 слайд

15 слайд
Күкірт сақтау алаңы,ТШО,Теңіз,Атырау облысы Күкірт сақтау алаңы,ТШО,Теңіз,Атырау облысы

15 слайд

16 слайд

16 слайд

17 слайд

17 слайд

18 слайд

18 слайд

19 слайд

19 слайд

20 слайд

20 слайд

21 слайд

21 слайд

22 слайд

22 слайд

23 слайд
Жаңа сабақты бекіту 1.Оксидтер дегеніміз не? 2. Мынадай сызба нұсқаға сәйкес келетін реакция теңдеулерін құрыңдар: Металл ---- негіздік оксид ---- негіз ---- тұз: а)Са______________________________________________________________________ ___________________________________________________________ ә)Ba______________________________________________________________ __________________________________________________________________ Бейметалл----қышқылдық оксид----қышқыл----тұз: а) S________________________________________________________________ __________________________________________________________________ ә) C _______________________________________________________________________ __________________________________________________________ 3. Оксидтерге сәйкес келетін гидроксидтердің формулаларын жазыңдар: К 2 О- ------------------- AI 2 O 3 ----------------- CuO------------------- CaO------------------ Cr 2 O 3 ------------------ Li 2 O------------------ PbO-------------------- Cu 2 O------------------

23 слайд

24 слайд
Мына оксидтердің аттарын, формулаларын жазыңдар және жіктеңдер Оксидтердің аталуы Формулалары Жіктелуі Магний оксиді N 2 O 5 Қышқылдық оксид Кремний оксиді СаО Көміртек ( IV )оксиді К 2 О

24 слайд

25 слайд
6.Берілген химиялық реакция теңдеулерін аяқтаңдар: А) а) NaOH+HNO 3 = ә) Cu(OH) 2 +HCI= б) Cu(OH) 2 = в) Fe(OH) 2 = г) ....+.... =KOH+H 2 6 . Химиялық реакцияларды толықтырыңдар. Коэфициенттерін қойыңдар СаО+Н2О=................. К+.....= КОН+Н 2 ....+Н 2 О = Н3РО 4 Zn+H 2 O= ...+Н 2 Na 2 O+...= NaOH

25 слайд

26 слайд
10. 4г натрий гидроксидінің ерітіндісіне көмірқышқыл газын жібергенде түзілетін тұздың массасын анықтаңдар. а) К---К 2 О---КОН 11. 200г сөндірілмеген әкке СаО оны сөндіруге қажетті мөлшерде су құйғанда түзілетін тұздың массасын анықтаңдар? ә) Са --- СаО --- Са(ОН) 2 --- СаС I 2 12. Мына сызба нұсқалар бойынша реакция теңдеулерін құрыңдар: б) Na --- Na 2 O --- NaOH --- Na 2 SO 4

26 слайд

27 слайд
1 3. Белгісіз заттардың формуласын анықтаңдар, реакция теңдеулерін жазыңдар: С+х =СО 2 _________ 2а+х=2у_________________ СО 2 + z = H 2 CO 3 ______________ H 2 CO 3 +y=BaCO 3 +z__________ x-____________________ y-____________________ z-____________________

27 слайд

28 слайд

28 слайд

29 слайд
Халы қтың көбеюі және өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының дамуы, болашақта қоршаған ортаның өзгеруінің басты проблемасы. Яғни ортаның ластануы жоғарылайды, табиғи ресурстар азаяды, көптеген табиғи бірлестіктер жасанды түрге ауыстырылуы әбден мүмкін. Келесі суретке назар аударып қоқыс неше жыл өмір сүретінін анықтайық.

29 слайд

30 слайд

30 слайд

31 слайд
NO- азот (ІІ) оксиді найзағай жарқылдағанда пайда болады.Ол түссіз, суда өте аз еритін газ. Ауадағы оттекпен оңай тотығады: 2NO+O2=2NO2 NO2-өткір иісті, тұншықтырғыш,қоңыр түсті,улы газ. NO2 автомовиль қозғалтқышы жұмыс істегенде түзіледі. NO2- адам қанын -дағы гемоглабинді азайтады,көзге зиянды әсер етеді.Өсімдіктерден алына-тын өнімнің түсімі төмендейді. Күкірт (ІV) оксиді, жанартау атқылағанда бөлініп шыққан зиянды SO2 газынан жақын маңдағы барлық тіршілік атаулының жойылып кеткені де белгілі. Ол аз мөлшерде ауаға тарағанның өзінде адамдар мен жан жануарлардың тыныс алу жолдарын тітіркендіреді,аллергиялық реакция байқалады. Өсімдіктерге де зиянды әсер ететіндіктен ауылшаруашылық өнімдерінің түсімі төмендейді.

31 слайд

32 слайд

32 слайд

33 слайд
Күкірт (ІV) оксиді, жанартау атқылағанда бөлініп шыққан зиянды SO2 газынан жақын маңдағы барлық тіршілік атаулының жойылып кеткені де белгілі. Ол аз мөлшерде ауаға тарағанның өзінде адамдар мен жан жануарлардың тыныс алу жолдарын тітіркендіреді,аллергиялық реакция байқалады. Өсімдіктерге де зиянды әсер ететіндіктен ауылшаруашылық өнімдерінің түсімі төмендейді.

33 слайд

34 слайд
Қосылыстардың құрамы Бейорганикалық заттардың кластары Оксидтер Қышқылдар Тұздар Негіздер Металл атомдары мен қышқыл қалдықтары- нан тұрады. Металл атомынан және гидроксил топтары- нан тұрады. Біреуі оттек болып келетін екі элементтен тұрады. Сутек атомдарынан және қышқыл қалдық- тарынан тұрады.

34 слайд

35 слайд
І топ 1.Негіздер дегеніміз не? ІІІ топ Негіздердің формуласын жазып,атын атаңдар?ІІ топ Судағы ерігіштігіне қарай негіздер қалай жіктеледі?I. ҮЙ ТАПСЫРМАСЫН ТЕКСЕРУ

35 слайд

36 слайд
Су -табиғат айнасы Су деген тіршіліктің қамы емес пе, Су деген табиғаттың жаны емес пе, Су жоқ жерде өмір жоқ, ол – ақиқат Күміс су қара жердің сәні емес пе?

36 слайд

37 слайд
Табиғат байлықтарының ішіндегі тіршілік атаулының өмірлік өзегі – таза ауа Болмасын ауа ешкімнің арман мұңы, Ауадан артық ас жоқ жалғанда ұлы. Ойлашы кімге керек боламыз біз? Жұтудан таза ауаны қалған күні.

37 слайд

38 слайд
Табиғаттың тарылтпайық мөлдір кәусар тынысын, Пәк табиғат жүрегімніңтамылжыған жырысың Ей адамзат, қалай ғана қатігездік жасайсың, Ол анаң ғой,ал сен кенже ұлысың. М. Мақатаев.

38 слайд

39 слайд
4 Бағалау

39 слайд

40 слайд
Бағалау «Өте жақсы» «Жақсы» «Қанағаттанарлық»

40 слайд

41 слайд
Үйге тапсырма Оксидтердің жіктелуі, алу жолдары Негіздер мен оксидтердің айырмашылығы

41 слайд