Жасөспірімдік шақ бала мен ересектердің арасындағы аралық жағдайда пайда болады. Баланың жағдайы оның ересектерге тәуелділігімен сипатталады, бұл оның өмірлік іс-әрекетінің басты мазмұны мен бағытын белгілейді. Баланың атқаратын рөлі ересектердің рөлінен сапалық тұрғыда өзгеше болады және екі жақта мұны анық ұғынады. Өмірлік іс-әрекеттің күрделене түсуімен бірге жастарда әлеуметтік рөлдер мен мүдделер диапозонының сандық ұлғаюы ғана болып қоймайды, сапалық тұрғыдан да өзгеріп, ересектік рөлдер бірден-бірге көбейеді, осыдан барып дербестік пен жауапкершілік өлшемі шығады

Бүгiнде жаңа Қазақстан қоғамы жағдайында жеке тұлғаны функционалдық әзiрлеу тұжырымдамасынан жеке тұлғаны дамыту тұжырымдамасына көшу жүрiп жатыр. Жаңа тұжырымдама бiлiм берудiң даралық сипатын көздейдi, ол әрбiр нақты адамның мүмкiндiктерiн және өзiн-өзi iске асыру мен өзiн-өзi дамытуға қабiлеттiлiгiн ескеруге мүмкiндiк бередi.

Отбасының бірлігі, отбасының бақыты, шаңырақтың қуанышы – бұл, арине, бала. Бала әрдайым ата-ананың аялы алақанын қажетсініп тұрады. Қиындықтар туған сәтте ата-анасының тарапынан қолдау тауып, үлкен сенім артылған бала ісі оңға басады. Әрине, әр ата-ана баласына деген сезімін түрліше жеткізеді. Қандай жағдай болмасын, баланың өзіне деген сенім тудырып, қолдап отыру керек. Бала бір істен қателескен жағдайда оған шыдамдылық көрсету керек. Мұндай сәтте өзге отбасыларымен салыстыруға әуестенбеу керек.

Жасөспірімдік кезең-балалалық шақтан ересектікке өткір өтетін,үнемі қиын,дағдарыстық қақтығыстармен сипатталатын адам онтогенезінің күрделі кезеңі. «Жасөспірім»сөзінің мағнасы ішік дүниенің негізгі тенденциясының дамуын көрсетеді.Жасөспірімдік кезеңді «қоғамдық импритинг»кезеңі деп те атайды,себебі осы кезеңде барлық заттар мен құбылыстар адамдарға ерекше әсерлі болады және бұл жасөспірімнің есеюіне мүмкіндік береді.

Жасөспірім кезеңі 15-16, 21-25 жас аралыққа дейінгі жас мөлшерін қамтиды. Бұл кезең адамның сенімсіздік пен жүйесіздік кезеңінен шынайы ер жету шағы. Жасөспірім кезеңінде адамдарда өмір құндылықтарын таңдау мәселесі пайда болады. Жасөспірім жасындағыларды «Қиын», «өзгерілу», «ауысу жастары» деп атайды. Соңғы жағдайда «ауысу жасында» жеткіншек балалық кезеңдерден ересек жасына ауысады. Себебі бұл кезеңде оның психикалық даму ерекшелігі жас баламен ересектерге қарағанда әлде қайда өзгеше болады. Бұл кезеңге тән тағы бір ерекшелік жасөспірім барлық нәрсені өз бетімен орындап, үлкен адамдардың қамқорлығымен ақыл кеңесінен құтылғысы келеді.

Кәсіби анықталу – бұл біртұтас жүйе, яғни әртүрлі өзара байланысты компоненттерден, қоғамдық мақсаттардан және басқарудан тұрады. Бұл дегеніміз: кәсіби ашылу, қызығушылықтың дамуы, оқушылардың ойын іс-әрекеттері: танымдық және еңбектік, кәсіби психодиагностика, кәсіби кеңес беру, кәсіби іріктеу, кәсіби бейімделу және кәсіби тәрбиені айта аламыз. Қазіргі уақытта қоғамдағы саяси және экономикалық тұрақсыздық әсерінен, адам тек қана өз-өзіне сену керек. Ол қоршаған ортада жылдам, сөзге шешен, әртүрлі мамандықты тез және жеңіл иеленуі, соған өз сәйкестігі мен қабілеттілігін анықтау тиіс.

Болашақ мамандық тандауға дұрыс бағыт -бардар беру. Балалардық қызығушылықтарын арттыра отыру. Балаларға дұрыс жол көрсете білу. «Болашақ мамандық таңдау үшін» сізге сұрақтар жүйесі ұсынылады. Нақты жауап беруіңіз қажет. Егер сізге біздің сұрағымыз өте ұнаса ++ , күмәндансаңыз 0, жай ғана ұнаса +, өте ұнамаса – - белгілерін қойыңыз. Сұраулардың № тұсына. Сұрақтар – жақсы көресіз бе? қалайсыз ба? Сізге ұнайма?

Ата-ананың баласының мамандық таңдауда білімін, бойындағы қабілеті мен икемділігі жайлы ойларын білу, ой бөлісу; Баласына кәсіптік бағдар беру Баласының терең білім алуына жағдайын туғызып, адами құндылықтарды сақтай отырып еңбекқорлыққа, табандылыққа тәрбиелеу. Сонымен қатар баланың жанұяда, мектепте көшбасшылық қабілеттерін дамытып, тез тіл табыса алатын, ашық мінезді, өзіне сенімді жеке тұлғаны қалыптастыру. Қазірден бастап бала өз болашақ мамандығын таңдап, осы мамандығына сәйкес қажетті пәндерді терең меңгеру,

Мектепке баратын балалардың оқуға мотивациялық дайындығын анықтау.

Адамның эмоциясынан, көзқарасынан, пікірінен, сөзінен өзін тануға болады. Алайда бұл аса оңай іс емес. Кей жағдайда жаңа жұмысқа қабылдау үшін де психологиялық тест беріп жатады. Өмірде жоқ жануардың суретін салғызу арқылы адам туралы көп нәрсеге көз жеткізуге болады. Өзіңізді танығыңыз келсе үш минут ішінде көп ойланбай, әлемде болмаған жануардың суретін салып, біз ұсынған белгілерге көз жүгіртіңіз.