6-сынып. Қазақ тілі. Ұлы дала ұлағаттары

Бөлім:

Тарихи тұлғалар

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты (болған жағдайда)

Дукеева Н.М.

Күні:

Сынып: 6

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Ұлы дала ұлағаттары

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

6.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, қарапайым жоспар құру;

6.4.3.1 көнерген сөз, эвфемизм, дисфемизм, табу сөздердің қолданыс аясын түсіну және ажырата білу

Сабақтың мақсаты

Сабақтың кезеңі/уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Өткен білімді еске түсіру

• Амандасу;

• Лездеме сұрақтар арқылы өткен тақырыпқа шолу жасау;

• Сыныпта «Оқуға құштар сынып» бұрышындағы атақты тұлғалар туралы сұрау, «Ұлы тұлға», «Ұлылық», «Өнегелі өмір» деген сөздерді қалай түсінесіңдер?

Амандасады;

Сұрақтарға жауап береді;

Сынып бқрышындағы тұлғаларды атайды, сұрақтарға жауап береді

Ауызша Мадақтау, қолпаштау сөздері

«Оқуға құштар сынып» стендіндегі тұлғалар суреті

Сабақтың ортасы

Жаңа білім

4-тапсырма. Мәтінді оқу. Әлихан Бөкейхан.

Қарапайым жоспар құру

Жоспар:

І. Кісірпе бөлім

ІІ. Негізгі бөлім

ІІІ. Қорытынды бөлім

Тілдік бағдар:

Оқулықпен жұмыс. 6-тапсырма. Эвфемизм және дисфемизм сөздерді екі бағанға бөліп жаз. Сөздерді дұрыс айтудың дұрыс және бұрыс жақтарын дәлелде.

Ақсаусақ, қолды болды, жүріп кетті, сөзуар, жылампаз, пысқырма, қағынды, жүгермек, шөпжелке, айдағаның бес ешкі, ысқырығың жел жарады, өсекші, сөз тасиды, о дүниелік болды, ақсақ, көз жұмды, қол салды, оңбаған, қағып кетті, қортық, аузымды аңқитып кетті, қаза болды, жылмағай, сужұқпас.

Дескриптор білім алушы

• Эвфемизм және дисфемизм сөздерді ажыратып, жазады.

• Мағынасын түсіндіреді.

8-тапсырма. Сөйлемдерден дисфемизм сөздерді тап және қандай мағынада жұмсалып тұрғанын түсіндір.

Сумақай қоймашының ол сөзіне бұл күлген де қойған. Бірақ, байқады, осы жаман неменің жүріс-тұрысы әлгі ақсақтың айтқанының алдыңғысынан гөрі соңғысына көбірек келіңкірейді (Ә.Кекілбаев). – Ей, мынау кім? Қайдан ерттің? Түу, өзі сап-сары, - деп шайпу мінезбен Мысықты бір нұқып қалды. –Өй, жынды, есерсоқ неме! Әрі кет, мұнда нең бар? – деп Шоқан тұра ұмтылып еді, қашып үйге кіріп кетті (С.Бегалин)

Дескриптор білім алушы

• Дисфемизм сөздерді табады

• Қандай мағынада жұмысалып тұрғанын түсіндіреді.

ЕБҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

Мәтінді оқиды, қарапайым жоспар құрады

Тілдік бағдар бойынша эвфемизм, дисфемизммен танысады

6-тапсырма.

Эвфемизм: Ақсаусақ, жүріп кетті, сөзуар, пысқырма, жылампаз, жүгермек, айдағаның бес ешкі, ысқырығың жел жарады, сөз тасиды, о дүниелік болды, көз жұмды, қол салды, қаза болды,

Дисфемизм: қолды болды, қағынды, шөпжелке, өсекші, ақсақ, оңбаған, қағып кетті, жылмағай, сужұқпас, қортық.

Сумақай – көп сөйлейді.

Ақсақ – аяғын сылтып басады.

Шайпу мінез –ашушаң.

Жынды – есуас

Есерсоқ – сотқар

4-тапсырмаға 2 ұпай

6-тапсырма 4 ұпай

8-тапсырма.

3 ұпай

Оқулық

Сабақтың соңы

2-тапсырма. Ауызша тапсырма.

1) Өлді деуге сия ма, ойлаңдаршы, Өлмейтұғын артына сөз қалдырған. (Дисфемизмді тап, Эвфемизмге айналдыр)
2) Қарағым, сөзді қосып айтпа! (Эвфемизмді, дисфемизмге айналдыр!).
3) – Қарағым, аузыңа келгенді оттама!
Аузыңнан ақ ит кіріп, көк ит шықта – ау!
(дисфемизм сөздерді тап, Эвфемизмге айналдыр).
4) Бағып - қаққан адал малыңның қолды болғаны қиын екен. (Дисфемизмді Эвфемизмге айналдыр).
5) Ағасы інісіне ренжіп: - Қолыңнан түк келмейді, - деді.
(Дисфемизмді Эвфемизмге айналдыр).

Дескриптор білім алушы

• Дисфемизм сөздерді эвфемизм сөздерге, эвфемизм сөздерді дисфемизм сөздерге ауызша айналдырады, мағынасын түсіндіреді.

Ауызша орындайды

2-тапсырма

1 ұпай

Кері байланыс

Сабақта алған білімдері бойынша кері байланыс жасайды, ұпайларын санайды

Өзін-өзі бағалау

Фигура қағаздар

Үй тапсырмасын беру

8-тапсырма