Материалдар / 9-сынып Қазақ әдебиеті 2 тоқсан ҚМЖ

9-сынып Қазақ әдебиеті 2 тоқсан ҚМЖ

Материал туралы қысқаша түсінік

Бұл материалда 9-сыныпқа арналған әдебиет пәнінен 2 тоқсан бойынша қысқа мерзімді жоспар

Медетова Анара Канатказыевна

11 Қараша 2024

165

4 рет жүктелген

Қазақ әдебиеті Сабақ жоспары 9 сынып

Материал тегін

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 1-сабақ

Бөлім:		ІІ бөлім. Тарихи шындық пен көркемдік шешім
Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :
Күні:
Сынып: 9		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		Нысанбай жырау өмірі мен шығармашылығы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:		9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану; 9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу
Сабақтың мақсаты		Көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдана алады; автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазады.
Құндылықтарға баулу		Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық -халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну; -мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау; Құндылық: әділдік және жауапкершілік -тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі// уақыты	Педагогтің әрекеті		Білім алушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Сабақтың басталуы 5 минут 5 минут Сабақтың ортасы 15 минут 15 минут 5 минут Сабақтың аяқталуы 5 минут	Ұйымдастыру кезеңі Психологиялық дайындық Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу. Психологиялық көңіл күй тудыру «Таңғажайып дорба» ойыны Сабақ тақырыбы мен мақсаты, бағалау критерийі таныстырылады Танымдық ақпарат Нысанбай Жаманқұлұлы – 1822 жылы қазіргі Қызылорда облысы Жалағаш ауданы Аққошқар елдi мекенiнiң түстiгiнде Шеңгелсай деген жерде дүниеге келген ақын, жырау. Жырау бір өлеңінде өзі туралы: Менің атым – Нысанбай, Ат жібердім тұсамай. Өзім жырау болыппын, Ата-анама ұқсамай… Бісімілла, әулие себепкер, Ауыздағы отыз тіс, Қызыл тілге көмек бер. Ал қолымды сермедім, Керейіттен шыққан жеті ер, Жас балаңа медет бер! – деген мәлімет береді. «Кенесары – Наурызбай» жыры алғаш рет 1875 жылы С.Жантөрин мен Т.Сейдалиннің аудармасымен «Записки Оренбургского русского географического общества» журналында жарық көрді. 1912 жылы Қазан қаласында Жүсіпбек Шайхисламұлы жинаған жыр нұсқасы «Қиссаи Наурызбай төре Қасымуғлы Қасым Абылайханов» деген атпен жарияланды. Жырдың бірнеше нұсқасы бар. Кейбір нұсқаларында хатқа түсірушілер көтеріліске тіл тигізіп, мағынасын өзгертіп жіберген. Жырдың түп нұсқаға жақын толық нұсқасы – 1938 жылы ҚР ҰҒА фольклор экспедициясы кезінде торғайлық Қашқынбай Қараевтан жазып алынған нұсқа. Е.Ысмайылов пен Қ.Бекхожин Кенесарыға тіл тигізетін жерлерін алып тастап, Нысанбайға тән үлгімен жырланған нұсқасын 1940 жылы өздері құрастырған «Батырлар жыры» деген көлемді жинаққа енгізген. Соңғы рет 1996 жылы «Қазақ халық әдебиеті» атты көптомдық ж нақтың 17 кітабында жарық көрді. Нысанбай жыраудың шығармашылық жолын Х.Досмұхамедұлы, Е.Ысмайылов, Қ.Жұмалиев, Ә.Қоңыратбаев, Б.Кенжебаев, Т.Тебегенов т.б. зерттеді. 1-тапсырма «ДЖИГСО» әдісі арқылы жырды оқып, талдау жасау. 1-топ: 79-81-бет 2-топ: 82-85-бет 3-топ: 86-89-бет 4-топ: 90-92-бет 2-тапсырма Дастан үзіндісіндегі ойды сақтай отырып, сюжетті әңгіме жазыңыз. Әңгімеде асты сызылған жолдарды қолданыңыз. Әй, Бұғыбай, Бұғыбай, Қорлық болды бұ қалай? Жол таба алмай қамалдық, Амал тапшы бұған-ай! Былтыр өзің келгеннен Ханның алдың жарлығын. Тар жол, тайғақ кешуде Қолдың алдың жабдығын. Бір ізіңнен жүргіздің Үш алаштың барлығын. Жалғыз жолдан аса алмай, Тастың тарттым зарлығын. Бұл сапар алдым ашылмас, Дүниенің шектім тарлығын. Сасқан жерде жол тауып, Білінуші еді нарлығың. Осы бүгін, Бұғыбай, Қырғыздың көрдім қорлығын, Алатаудан аса алмай, Қазақ жолы байланды, Бес күн удай атысып, Түгесіп келдім айламды. Осындайда болмаса, Көремін қашан пайдаңды? Осы бүгін күн батпай, Көрсетші қанат жайғанды. Тау басында қырғызға Бір тигізші найзамды. Айналайын Бұғыбай, Аралатшы майданды! ЕББҚ оқушыға тапсырма Берілген үзіндіні қара сөзге айналдырып жаз. 2-тапсырма Дулат пен қырғыздардың бірігіп, алауыздық танытып, қазақтардың барған сапарларынан оралмағанын жырлаған үзіндіні пайдалана отырып, бірлігі жоқ елдің ғұмыры ұзаққа бармайтындығы жөнінде пікірлеріңді айтыңдар. Жамандық қылған мұндардың Мойнына болсын жазасы. Қазақтың көбі қырылды, Қанды ма екен табасы?! Сол барғаннан төрелер, Елге қайтып келмеген. Үй, жамағат, малымен, Халқын, жұртын көрмеген. Құтылуға қырғыздан Тілегін Құдай бермеген. Қырғызда қалды тұтылып, Не еткенін ешкім білмеген Үйге тапсырма: «Кенесары-Наурызбай» дастанын оқып келу Рефлексия		Психологиялық ахуал «Таңғажайып дорба» ойыны Дорбада бірнеше жеміс, көкөніс бөліктері бар. Бала көзі жабылып, дорбадағы заттың дәмін татып, оның қай жеміс екенін, дәмі, исі, формасы, түсі жайында ажырата баяндайды. Топтарға мәтін бөлігі таратылады. Мәтін бөлігін оқып, өз топтарында талқылайды. Талқылауға аз ғана уақыт беріледі. Бастапқы топқа қайта келіп, қолдарындағы мәтін бөліктерін құрастырады. Топтарға мәтіннің толық нұсқасы таратылады. Толық мәтін мазмұнымен танысып, мәтін желісін топ мүшелері бірлесіп отырып аяқтайды. Дастан үзіндісіндегі ойды сақтай отырып, сюжетті әңгіме жазады. Әңгімеде асты сызылған жолдарды қолданады. Дулат пен қырғыздардың бірігіп, алауыздық танытып, қазақтардың барған сапарларынан оралмағанын жырлаған үзіндіні пайдалана отырып, бірлігі жоқ елдің ғұмыры ұзаққа бармайтындығы жөнінде пікір айтады.		Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандыра ды Жарайсың! Керемет шешім! Ойлы шешім! Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін! Дарабоз 1) сабаққа қатысуы; 2) оған даярлығы; 3) тапсырманы орындауы; 4) өзіндік жұмысы; 5) ынтасы; 6) сабақтағы жауабы. Дескриптор Білім алушы -шығармаға талдау жасайды, -топтың өзге мүшелерімен бірлесе талқылайды, -мазмұнын толық баяндайды. Дескриптор Білім алушы - сюжетті әңгіме жазады; - ұсынылған жолдарды әңгімеде қолданады; - үзіндідегі ойды сақтайды; - әңгімеде шығармашы лық қырын танытады. Дескриптор Білім алушы -үзіндіні пайдаланады, -бірлік туралы өз пікірлерін жеткізеді.	Оқулық 9-сынып «Атамұра» баспасы 2019жыл Қалыптас тырушы бағалауға арналған тапсырма лар жинағы 9-сынып ОҚЫТУДА ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ ҚЫЗЫ Оқулық 9-сынып «Атамұра» баспасы 2019жыл

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 2-сабақ

Бөлім:

ІІ бөлім. Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Нысанбай жырау "Кенесары – Наурызбай" дастанының тақырыбы мен идеясы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау;

9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау;

Сабақтың мақсаты

Әдеби шығармадағы психологизмді анықтай алады, автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасай алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну;

-мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау;

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут

Сабақтың ортасы

8 минут

10 минут

7 минут

10 минут

Сабақтың аяқталуы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық дайындық

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

Психологиялық көңіл күй тудыру

«Өрмекші торы» әдісімен

Сабақ тақырыбы мен мақсаты, бағалау критерийі таныстырылады

Үйге тапсырмасын сұрау

1. Нысанбай жырау туралы не білдіңдер?

2. Жырдағы Кенесары кім?

3. Наурызбай туралы не білдіңдер?

4. Кенесары қырғыздардан кегін алу үшін кімге келеді?

5. Кенесарыны Дулаттар қалай қарсы алады?

6. Кенесары Дулаттарды соғысқа қалай көндіреді?

7. Жырдағы Бұғыбай кім? Ол Наурызбайға қандай кеңес береді?

8. Наурызбай қырғыз қамалын қалай бұзады?

9. Жырдағы Кәрібоз кім? Наурызбайға қандай айып тағады?

10. Наурызбайдың жауабы қандай болды?

11. Жырда қандай қазақ батырларының есімдері аталады? Олардың ерліктері туралы не білдіңдер?

1-тапсырма

1.Дастанның идеясы _____________
2. Дастандағы ақынның заманға деген көзқарасын анықтап, батырлары жырымен салыстырып, тақырыпты, ой үндестігін тап, екі

сөйлеммен түйін сөз жаз.

Қобыланды батыр

Ортақ тақырып

«Күлтегін» жыры

Ой үндестігі

«Кенесары -Наурызбай

Түйін сөз

2-тапсырма (оқулықтан)

Дастаннан берілген үзіндіні оқып, (асты сызылған сөздер) оқиғаның идеясын тұтастандырушы ретінде қолданылған сөздерді тауып талда.

Үзінді	Менің ойымша..
-Қауырсынды, қанатты, Таудан үлкен талапты, Ер көңілді, қалма! – деп, Жұртқа салды санатты. Қалың қолдан саралап, Алады өңкей манапты, Ерегескен соғыста Тастан қайтас болатты. Тауға қарсы түйлікті, Сұңқардай жиып қанатты.
Наурызбай кірді қамалға Жанған оттай бұрқылдап, Көк дөнен ат астында Ор қояндай бұлтылдап, Батырлардың найзасы, Найзағайдай жылтылдап, Мұннан кірген батырлар Оннан шықты алқылдап.
Өзің таңдаған үзіндіні қойып талда

3-тапсырма

А) Қарамен берілген сөз тіркестерінен автордың көңіл күйін анықта.

Автордың көңіл күйін білдіретін сөз тіркестері, сөздер	Автордың пайымда уындағы сөздердің мағынасы	Сенің түсінігіңдегі сөздер дің мағына сы
1. Өте залым болмаңыз, мұсылман ның баласы
2.Арманда болған ер үшін Кегін алар күн бүгін
3.Хан Кененің тұсында Жұрттан озған сыншы еді

Ә) Дастаннан авторға тән көңіл күйді анықтайтын үш сөзді тауып теріп жаз. Мағынасын анықта.

Автордың көңіл күйін білдіретін сөз тіркестері, сөздер	Автор дың пайымда уындағы сөздердің мағынасы	Сенің түсінігіңдегі сөздер дің мағына сы
1.
2.
3.

Үйге тапсырма: 11-тапсырма

Рефлексия

«ҚҚҚ» кестесі

Қызық болған

1 нәрсе

Қиын болған

1 нәрсе

Құнды болған

1 нәрсе

Психологиялық ахуал

«Попкорн» әдісі арқылы

сұрақтарға жауап береді.

Дастанның идеясы: Кенесары-Наурызбайдың, басқа да көптеген батырлардың ерлігін дәріптеу, келер ұрпаққа үлгі ете отырып, шынайы тарихтан көрініс беру.

Ақынның заманға деген көзқарасы: Нысанбай - абырой-беделі асқан сыншы, ақын, жыршы. Жырда Кенесары бастаған ұлт-азаттық көтеріліс тарихы суреттеледі. Жырау Кенесары Қасымов бастаған көтеріліске өзі қатысып, көзі көрген оқиғаларды жырға арқау етеді.

Ортақ тақырып: Ерлік пен ел қорғау, тәуелсіздік жолындағы күрес. Ерлік көрсеткен ер-азаматтардың батырлық істерін көрсету

Ой үндестігі: батырлардың ерлігін дәріптеу, келер ұрпаққа үлгі ете отырып, шынайы тарихтан көрініс беру.

Түйін сөз: Бұл шығарма өзінің тарихи шындыққа негізделуімен құнды болып табылады. Кенесары-Наурызбай және басқа да батырлардың ерлік істері болашақ ұрпақты отансүйгіштікке, батырлыққа тәрбиелейді.

Дастаннан берілген үзіндіні оқып, (асты сызылған сөздер) оқиғаның идеясын тұтастандырушы ретінде қолданылған сөздерді тауып талдайды.

Дастаннан авторға тән көңіл күйді анықтайтын үш сөзді тауып теріп жазады. Мағынасын анықтайды.

Бүнгі сабақ бойынша алған білімдеріне «ҚҚҚ» кестесі арқылы рефлексия жасайды.

Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!

Дескриптор

Білім алушы

-ақынның заманға деген көзқарасын анықтайды,

-шығармадағы ортақ тақырыпты анықтайды,

-ой үндестігін табады,

-түйінді сөзді екі сөйлеммен жазады.

Дескриптор

Білім алушы

-оқиғаның идеясын тұтастанды

рушы ретінде қолданылған сөздерді анықтайды,

-өз ойын білдіреді,

-өзі таңдаған үзіндіні талдайды.

Жапондық бағалау» әдісі арқылы бағалайды. Яғни «Дұрыс келісемін», «Толықтыра

мын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар».

Дескриптор

Білім алушы

- автордың көңіл күйін білдіретін сөз тіркестері, сөздерді анықтайды,

- автордың пайымдауындағы сөздердің мағынасын талдайды,

-өз түсінігіндегі сөздердің мағынасын түсіндіреді.

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

Қалыптас

тырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 3-сабақ

Бөлім:

ІІ бөлім. Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

А.К.Медетова

Күні:

12.11.24

Сынып: 9 А

Қатысушылар саны: 21

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Нысанбай жырау "Кенесары – Наурызбай» дастанының композициялық құрылымы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау;

9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау;

Сабақтың мақсаты

Әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасай алады. Поэтикалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдай алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну;

-мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау;

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут

Сабақтың ортасы

10 минут

15 минут

10 минут

Сабақтың аяқталуы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық дайындық

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

Психологиялық көңіл күй тудыру

Жағымды сөздер.

Сабақ тақырыбы мен мақсаты, бағалау критерийі таныстырылады.

Миға шабуыл

1.«Кенесары – Наурызбай» жыры неліктен тарихи жырға жатады?

Дастанның тарихи негізі туралы қандай дәлелді пікірлер айтар едіңдер?

2. Шығарма неге «Кенесары – Наурызбай» деп аталған? Сендер қандай атау ұсынар едіңдер?

3. Осы дастанды жырлаудағы ақынның басты мақсаты не деп ойлайсыңдар?

4. Қазақтардың қырғыздарға соғыс ашу себебі қандай?

5. Наурызбайдың ұсынысын қабыл алған хан Кене шешімінің сыры неде?

6. Қазақтардың қырғыздардан жеңілу себебі қандай?

1-тапсырма

Төмендегі кесте бойынша жырға сюжеттік –композициялық талдау жаса

1.Оқиғаның басталуы

2.Оқиғаның байланысы

3. Оқиғаның дамуы

4.Оқиғаның шиеленісуі

5.Оқиғаның шарықтау шегі

6.Оқиғаның дамуы

ЕББҚ оқушыға тапсырма

Шығарма сюжетіндегі мына үзінді шығарманың қай бөлігінде кездесті? Онда не туралы айтылған?

Сюжет

Түсіндірме

Патшада бар алтын тақ,
Жасынан Жаппар берген бақ.
Зілді қара бүркіттей
Шабытты туған сұғанақ.
Қанаты жоқ, құйрық жоқ,
Бір анадан жалғыз тақ.
Көп сарғайтып келместей,
Наурызбай, саған не болды?

Кенекем менің кеткен соң,
Заманым қалды тарылып.
Салтанатты хандардан
Жетім қалдым айырылып!
Екі бірдей қанатым
Топшыдан сынды қайырылып!
Балдағы алтын ақ берен
Тасқа тиді майрылып.

2-тапсырма

Жұптық жұмыс

Cатылай-кешенді әдеби талдау жаса

1. Авторы:

2. Тақырыбы:

3. Жанры:

4. Идеясы:

5. Шумақ

6.Тармақ

7.Бунақ

8.Буын саны

9.Ұйқас түрі

10.Әдеби - теориялық ұғымдар.

11. Түсіндірме сөздік

3-тапсырма

«Кенесары – Наурызбай» жырының тарихи жыр екенін «Төрт сөйлем» тәсілімен дәлелдеңдер:

Пікір. Жыр мазмұны бойынша өзіндік пікірлеріңді бір сөйлеммен жазыңдар.

Дәлел. Өз пікірлеріңді бір сөйлем мен дәлелдеңдер.

Мысал. Пікірлеріңді өмірмен байланыстырып, мысал келтіріңдер. Қорытынды. Тақырып бойынша қорытынды шығарыңдар.

Үйге тапсырма: 9-тапсырма

Рефлексия 3-2-1

1.Сабақта маған пайдалы болды.

1. ................... 2. .............................. 3. .........................

2. Маған көмек қажет?

1. ................... 2. ..............................

3. Сабақта алған ақпаратты қайда қолдана аламын?

1. ...................

Психологиялық ахуал

Жағымды сөздер.
Мақсаты: Өзін - өзі одан әрі ашу, өзін - өзі тану, өзінің және айналасындағылардың психологиялық мінездемесін анықтау және талдау іскерлігін дамыту. Қатысушылар шеңбер бойымен отырады. Жүргізуші жағымды сөздер айта отырып, кез келген біреуге доп лақтырады. Допты алған ойыншы шеңбердегі қатысушылардың кез - келгенін таңдайды да, оған өз жағымды сөзін айтады, ойын жалғаса береді. Жағымды сөздер қысқа бір сөзден тұрса болады.

Композициялық талдау:

Басталуы: Кенесары-Наурызбай бейнесі. Көтеріліс кезеңі

Байланысуы: Қырғыздардың Топжарғанды барымталауы.

Дамуы: Қырғыз халқына басталған жорық.

Шиеленісуі: Алауыздықтың күшеюі. Кәрібоздың зары, Ержанның тұтқынға түсуі.

Шарықтау шегі: Наурызбайдың жалғыз аттануы.

Шешімі: Шыңғыс ұрпақтарының жеңіліс табуы

Шығарма сюжетіндегі берілген үзінді шығарманың қай бөлігінде кездескенін, онда не туралы айтылғанын түсіндіреді.

Шығармаға сатылай-кешенді әдеби талдау жасайды.

«Кенесары – Наурызбай» жырының тарихи жыр екенін «Төрт сөйлем» тәсілімен дәлелдейді.

Жыр мазмұны бойынша бір сөйлеммен пікір жазады. Өз пікірлерін бір сөйлеммен дәлелдейді. Өмірмен байланыстырып, мысал келтіреді. Қорытынды жасайды.

Оқушылар таратпа қағаздарға сөз және сөз тіркестерімен жауап береді.

Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!

Дескриптор

Білім алушы

-оқиғаның басталуын анықтайды,

-байланысын анықтайды,

-оқиғаның шиеленісін табады,

- шарықтау

шегін анықтайды,

-шешімін табады.

Дескриптор

Білім алушы

-шығарма сюжетіндегі үзіндінің шығарманың қай бөлігінде кездескенін анықтайды,

-не туралы айтылғанын түсіндіреді.

Дескриптор

Білім алушы

-жыр мазмұны бойынша пікірін жазады,

-өз пікірін дәлелдейді,

-өмірмен байланысты

рып дәлелдейді,

-қорытынды шығарады.

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

Қалыптастырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 4-сабақ

Бөлім:

ІІ бөлім. Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

"Кенесары – Наурызбай" поэмасындағы кейіпкерлер бейнесі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;

9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру;

Сабақтың мақсаты

Көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтай алады. Шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға бере алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну;

-мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау;

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут

10 минут

Сабақтың ортасы

8 минут

7 минут

10 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық дайындық

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

Психологиялық көңіл күй тудыру

«Мен басқаның көзімен»

Сабақ тақырыбы мен мақсаты, бағалау критерийі таныстырылады.

1-тапсырма

Сөздікпен жұмыс

Әулие – 1) құдай жолын қуып, дін уағыздаушы адам; 2) айтқаны келетін сәуегей адам; 3) ауысп. қадірлі, қасиетті; 4) ауысп. бір нәрсенің ең жақсысы, тәуірі, қымбаты.

Мәшһүр – аты әйгілі, даңқты. Қисса – ауыз әдебиетіне тән сюжетті жыр, дастан.

Биуатан – панасыздар үйі

Жад – адам баласына тән ой, ес, ақыл, қапер. Бұл жерде:жад етті деген құлшылық етті, жалынды, сиынды деген.

Месел – көңіл, пейіл, ниет, қалау, яғни, өз ұсынысы деген мағынада.

Берен – 1) қымбат, асыл мата; 2) осы матадан тігілген киім; 3) белбеу; 4) пышақ сияқты қару; 5) әскери қызметшілердің жекелеген нысандарының қорғаныс жарағы;

6) ұңғысы ұзын шиті мылтық; 7) ауыспалы мағынада батыр, ер деген. Бұл жерде : алтыншы мағынада.

Сыбаға- бұл сөздің мағынасы көп. Бұл жерде: соғыстан түскен олжаны сарбаздарға бөліп беру.

Білте – 1) шамның жанатын жерін майға салып тұру үшін мақта не матадан жасалған тілше;

2) ертерек кезде қаруды тұтандыратын зат; 3) ойыққа, қуысқа, тесікке, яғни, жарақатқа салу үшін мақта не матадан жасалған тілік; 4) сына, яғни қатты тілше; 5) тас, бетон бұрғының ұшына салынатын темір тілікше. Бұл жерде: білте мылтық - қару

Суат – 1) өзеннің, бұлақтың мал суаратын жері; 2) судың көзі, басталуы, арнасы деген мағынада.

Сәуе – көне сөз. Болжау, болатын істі алдын ала білушілік.

Қосшы- 1) ертеректе қазақ қоғамында ауқатты, дәулетті топ өкілдеріне жалданып, жеке күтушісі болып жұмыс істеген әлеуметтік топ өкілі, қызметші; 2) батыр қасына ерген сенімді сарбазы, көмекшісі; 3) сенімді серік, қасындағы бірге жүрген жолдасы.

2-тапсырма

Берілген үзіндінің қай кейіпкерге тән екенін көрсет. Кейіпкерді сипаттап жаз.

Үзінді	Қай кейіпкерге тән ?	Кейіп керді сипаттап жаз
...Тар жол, тайғақ кешуде Қолдың алдың жабдығын Бір ізіңмен жүргіздің, Үш алаштың барлығын.
...Бөгежектеп жүрген ер Еркінше шауып көсілді. Жазыла алмай жүр еді, Түйіні жіптің шешілді. Қойға кірген бөрідей Қырғызға салды кесірді...
...Ақылменен алдады. «Қызыл тұмсық болсын»,-деп, Олжамен аузын қандады... Жылқы сын алып зарлатты...

3-тапсырма

Кейіпкерлерді қазіргі замандағы өз кейіпкеріңмен салыстыр.

1-жұп

Кенесары	Қазіргі заманғы кейіпкер
ұқсастығы

айырмашылығы

2-жұп

Наурызбай	Қазіргі заманғы кейіпкер
ұқсастығы

айырмашылығы

4-тапсырма

Шығарманың көркемдік тіліне талдау жүргіз.

Жырдан мысал	Көркемдік сипаты	Идеяны ашудағы орны
Жауды үркітіп, қашырды, Ақ алмастай жарқылдап, Зәресін алды дұшпанның, Найзағайдай шартылдап.
Не қалмақ пен шүршіттің Қырынан шықсаң болмай ма?
Қамзол ішік құнтиған, Ақ орамал басында. Көрұғлыға бергісіз, Отыз көкжал қасында
Сауысқанның аласы, Ағынан көп қарасы.

ЕББҚ оқушыға тапсырма

Берілген үзіндінің қай көркемдегіш құрал түріне жататынын анықтап, тапсырманы орында.

1. Білмеймісің, Кәрібоз,

Мойныңдағы жазаңды?

А. Риторикалық сұрау.

В. Теңеу

С. Эпитет

2. Өлең-жырға Нысанбай

Мәшһүр шешен нар еді.

А. Эпитет

В.Метафора

С. Ассонанс

3. Кене Ханның тұсында

Қарт бурадай жарадың

А.Теңеу

В. Метонимия

С.Антитеза

4. Қазақтың көбі қырылды,

Қанды ма екен табасы?!

А.Ассонанс

В. Аллитерция

С.Анафора

5. Киіміне қыналып,

Түрегелді орнынан,

Шыбықтай белі бұралып

А.Теңеу

В. Метонимия

С.Антитеза

Үйге тапсырма: 2-тапсырма 93-бет

Рефлексия

Сатылым

Психологиялық ахуал

«Мен басқаның көзімен»
Ортаға бір оқушыдан кезекпен шығып, қалған қатысушылар ол жайлы қандай ой - пікірде екенін айтады. Оқушы өзін басқаның көзімен қандай адам екенін анықтайды.

Сөздікпен жұмыс жасайды.

Берілген үзіндінің қай кейіпкерге тән екенін көрсетеді. Кейіпкерді сипаттап жазады.

Жауабы:

1 Наурызбай-батыл, ержүрек, елі үшін күрескен батыр.

2Кенесары-батыр, көтерілісші,қолбасшы

3 Нысанбай-ақын, толғаушы, жазушы, батыр, жырау

Кейіпкерлерді қазіргі замандағы өз кейіпкерімен салыстырады. Ұқсастығы мен айырмашылығын көрсетеді.

Шығарманың көркемдік тіліне талдау жүргізеді.

Берілген үзіндінің қай көркемдегіш құрал түріне жататынын анықтап, тест түріндегі тапсырманы орындайды.

Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!

Дескриптор

Білім алушы

-үзіндінің қай кейіпкерге тән екенін анықтайды,

-кейіпкерді сипаттайды.

Дескриптор

Білім алушы

-шығармадағы кейіпкерлерді қазіргі заманғы кейіпкерлермен салыстырады,

-ұқсастығын анықтайды,

-айырмашылы

ғын ажыратады.

Дескриптор

Білім алушы

-көркемдегіш құралдарды анықтайды;

-идеяны ашудағы орнын талдайды;

-автор стиліне пікір білдіреді

Медальон арқылы бағалау

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

Қалыптастырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 5-сабақ

Бөлім:		ІІ бөлім. Тарихи шындық пен көркемдік шешім
Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :
Күні:
Сынып: 9		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		Нысанбай жырау "Кенесары – Наурызбай» дастанының стильдік ерекшелігі
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:		9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
Сабақтың мақсаты		Шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жаза алады.
Құндылықтарға баулу		Құндылық: әділдік және жауапкершілік -тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау. Құндылық: еңбекқорлық және кәсіби біліктілік -нәтижелерге қол жеткізу және жақсарту үшін күш салуға дайын болу;
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі// уақыты	Педагогтің әрекеті		Білім алушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Сабақтың басталуы 7 минут 8 минут Сабақтың ортасы 25 минут Сабақтың соңы 5 минут	Ұйымдастыру кезеңі Психологиялық дайындық Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу. Психологиялық көңіл күй тудыру «Өмір ұраны» Сабақ тақырыбы мен мақсаты, бағалау критерийі таныстырылады Үй тапсырмасын тексеру 2-тапсырма 93-бет 1-тапсырма Төмендегі кестені пайдаланып, тарихи жыр, батырлар жыры және лиро-эпостық жырларды салыстыр. Тарихи жыр Батырлар жыры Лиро-эпостық жыр Не туралы? Кейіпкерлері кімдер? Шығарма соңы қалай аяқталады? Қандай мәселе көтеріледі? 2-тапсырма Дастандағы ұлт-азаттық көтеріліс тарихы қалай суреттелген? Шығарманың басты идеясы мен басты кейіпкер әрекетін негізге ала отырып, әдеби эссе жаз. Эссе құрылымы: 1.Кіріспе. Эссенің кіріспесінде негізгі ой тұжырымдама түрінде беріледі. Кіріспеде оқырманның қызығушылығын туғызу үшін риторикалық сұрақ, дәйексөз алуға болады. 2.Негізгі бөлім. Эссенің негізгі бөлімінде кіріспеде айтылған ой тұжырымды дәлелденіп, сараптама жасалады. Тақырыптың ашылуы үшін талданып отырған мәселе туралы жазылған ғылыми пайымдауларды дәйексөз ретінде пайдалануға болады. 3.Қорытынды. Кіріспеде айтылған түйінді пікірдің негізгі бөлімде дәлелденуін өз түйінді ойыңмен қорыту. Эсседе негізгі идеяның ашылуы, жаңаша сипатта өз пікіріңнің болуы бағаланады. Үйге тапсырма: 13-тапсырма 96-бет Рефлексия		Психологиялық ахуал «Өмір ұраны» Әр қатысушы өзінің өмірдегі ұранын қағазға жазып, қағаздар араластырылады. Содан соң біртіндеп оқылады. Басқалар оқылған ұранның кімнің өмірлік ұстанымы екенін табу керек. Оқушылардың бір-бірін қаншалықты білетінін анықтау үшін, бірін-бірі жақынырақ тану үшін жүргізуге болады. Тарихи жырлар — белгілі тарихи оқиғаларға байланысты туған эпикалық шығармалар. Тарихи жырларда оқиғаның дәлдігі сақтала бермейді. Әр кезеңнің тарихи-әлеуметтік, коғамдық-саяси бет-бедері көркемдік тұрғыдан қорытылып бейнеленеді. Бұл жанрда ру-тайпалық мақсаттар қаға-беріс қалып, жалпы халықтық мемлекеттік мүдделер басты сипат алады. Батырлар жырында кездесетін ғайыптан туу, жар іздеу, құда түсу, батырдан туған ізбасар сияқты оқиғалар Тарихи жырларда ұшырамайды. Сондай-ақ, әсіресе көркемдеу құралы (гипербола) Тарихи жырларда мүлде әлсірейді. Бұл жырлардың бәрі — ертеде туғандары да, кейінірек шығарылғандары да анық тарихи оқиғаларға негізделген, ал басты кейіпкерлер — тарихта болған адамдар. Тарихи жырлардың авторлары — көбінесе, сол оқиғаларды көзімен көрген тұстастары. Авторлар көзімен көрген, өздері бастан кешірген оқиғаларды уақытына карай рет-ретімен баяндайды. Оқушылар бүгін сабақтан сабақтан пайдалы не алғанын, не қиын болғанын, не үйренгенін айтып, рефлексия жасайды.		Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады Жарайсың! Керемет шешім! Ойлы шешім! Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін! Дескриптор Білім алушы -романының идеясын ғаламдық мәселелермен байланысты рады; -тақырыпты ашады; -құрылымын сақтайды; -сауатты жазады.	Оқулық 9-сынып «Атамұра» баспасы 2019жыл Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма лар жинағы 9-сынып ОҚЫТУДА ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ ҚЫЗЫ

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 6-сабақ

Бөлім:

І бөлім: «Атадан қалған асыл сөз»

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Махамбет Өтемісұлы өмірі мен шығармашылығы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау;

Сабақтың мақсаты

Автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасай алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну;

-мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау;

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут

Сабақтың ортасы

7 минут

10 минут

7 минут

6 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық дайындық

«Жақсы сөз, жарым ырыс»

Сыныпта жағымды ахуал орнатып шаттық шеңберін құру.. Оқушылардың көңіл –күйлерін сұрау,

Танымдық ақпарат

Махамбет Өтемісұлы1804 жылы қазіргі Батыс Қазақстан облысында дүниеге келген. Қазақтың әйгілі ақыны, күйші-композиторы. Махамбет батырлар жырын, жыраулардың толғауларынерте жастан көңіліне тоқыған, білімдар, көзі ашық адам болған.Орыс, татар, араб тілдерін меңгерген.Мұны жазғанхаттарынан айқын аңғаруға болады.Исатай Тайманұлы бастаған шаруалар көтерілісінің жалынды жыршысы. Ақын өлеңдерінің басты қаһарманы – Исатай Тайманұлы.

1-тапсырма

Сұрақтар:

Қарапайым сұрақ. Махамбет қай жылы қай жерде дүниеге келген?
Анықтамалық сұрақ. Махамбет өлеңдерін ата
Интерпретациялық сұрақ. Махамбеттің Исатайға арналған өлеңі қандай ?
Шығармашылық сұрақ. Махамбет қандай адам болған ?
Бағалау. Махамбет өлеңдерінен өзіңе қандай әсер алдың?
Тәжірибелік сұрақ. Бөкей Ордасы қай жерде орналасқан ? Картадан көрсет.

2-тапсырма

Топтық жұмыс.

«Үш қадамды сұхбат» стратегиясы.

Топтық-зерттеу жұмысы

Шарты: Әр топ мүшелері төмендегі тапсырмалар негізінде постер қорғайды. Постер жасауда және қорғауда тірек-сызба, сурет, түрлі жазбалар арқылы көрсетуге болады.

1- топ оқушылары әртүрлі кітаптардан, энциклопедиялардан ақынның өмірі мен шығармашылығы туралы мәлімет іздестіру арқылы постер жасап қорғайды.

2- топ оқушылары өлеңдерін талдап, оның тақырыбы мен идеясы, құрылысы жағын постерге түсіріп қорғайды.

Махамбет Өтемісұлы

3-тапсырма

Берілген үзіндіден Махамбеттің батырлық қасиетіне ықпал еткен тұлғалардың бейнесін тап

Менің атым – Махамбет

Махамбеттің батырлық қасиетіне ықпал еткен тұлғалар

…Менің атам Өтеміс
Елдің қамын жеді ғой.
…Өтемістен туған он

едік -
Онымыз атқа мінгенде,
Жер қайысқан қол едік!
Біз ер едік, ер едік,
Ен Нарында жүргенде
Талма тал түс шағында
Тай жеген тарлан бөрі едік...

Қорытындылау

Махамбеттің ақындығы, поэзиясындағы ерлік тақырыбы, ереуіл жырлары туралы жалпы түсінік беру арқылы қорытынды жасаңдар.

Азаттық үшін күрескен ерлер қандай болу керек?

Ерлер қандай қиындықтарға шыдауы керек?

М – менің мақсат – мұратым

А – асқақ арманым

Х –халқыма

А – аңсаған азаттығын

М – мәңгілік

Б – бостандығын

Е – ел

Т – тәуелсіздігін тарту ету.

Махамбет өлеңдеріндегі ақынның заманға деген көзқарасын анықтап, өлеңдеріндегі ортақ тақырыпты, ой үндестігін табыңыз, 2 сөйлеммен түйін сөз жазыңыз

Өлең

дері

Ортақ тақырып

Ой үндестігі

Түйін

ді екі сөз

Үйге: 3-тапсырма

Психологиялық ахуал

«Бір тілек» тренингі арқылы балалар бір-біріне өздерінің аттарының бас әріптеріне сәйкес тілек білдіреді.

Әр топ мүшелері төмендегі тапсырмалар негізінде постер қорғайды.

Ақынның заманға деген көзқарасын анықтап, өлеңдеріндегі ортақ тақырыпты, ой үндестігін табады, 2 сөйлеммен түйін сөз жазады.

Үлгі:

Әкесі Өтеміс– елге ықпалды би болған адам. Оны ақын өлеңіндегі «Елдің қамын жеді ғой» - деген жолдардан түсінуге болады. Елін, жерін сүю Махамбет бойына әкесінен дарыған болар.

Он ағайыны туралы ақын «Біз ер едік», «Жер қайысқан қол едік!», «Тай жеген тарлан бөрі едік...» деп жырлайды.

Өлеңдегі осы сөздер Махамбет Өтемісұлының бір әкеден туған ағайындарының бәрі ержүрек батыр болғанынан және Махамбет ақынның бойына батырлық қасиет өзінің тәлім алған шаңырағынан қонғанын айшықтайды.

Махамбеттің ақындығы, поэзиясындағы ерлік тақырыбы, ереуіл жырлары туралы жалпы түсінік беру арқылы қорытындыланады.

Махамбет өлеңдеріндегі ақынның заманға деген көзқарасын анықтап, өлеңдеріндегі ортақ тақырыпты, ой үндестігін табады.

2 сөйлеммен түйін сөз жазады.

Ауызша

мадақтау

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!

Дескритор

Білім алушы

-сұрақтарға жауап ереді,

-ақын шығармаларын атайды,

-алған әсерлерін жеткізеді,

-картадан Бөкей ордасын көрсетеді.

Дескритор

Білім алушы

-ақын шығармашалы

ғына қатысты мәліметтер жинақтайды,

-тақырыбы мен идесын анықтайды,

-құрылысына талдайды.

Асық арқылы бағалау

Алшы – (9-10 балл)

Тәйке (7-8 балл)

Бүге (4-6 балл)

Шіге (шік) – (1-4 балл)

Дескритор

Білім алушы

-Ақынның заманға деген көзқарасын анықтайды

-Өлеңдеріндегі ортақ тақырыпты анықтайды

-Ой үндестігін табады

-Түйін сөзді екі сөйлеммен жазады

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

Қалыптас

тырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 7-сабақ

Бөлім:		2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім
Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :
Күні:
Сынып: 9		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		«Махамбеттің Баймағамбетке айтқаны» поэмасының композициялық құрылымы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:		9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау
Сабақтың мақсаты		Поэтикалық мәтіндегі композициялық амалдарды талдай алады.
Құндылықтарға баулу		Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық -халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну; -мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау; Құндылық: әділдік және жауапкершілік -тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі// уақыты	Педагогтің әрекеті		Білім алушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Сабақтың басталуы 5 минут 8 минут 12 минут 8 минут 7 минут Сабақтың соңы 5 минут	1.Оқушылармен амандасу. Сабаққа қатысуын түгендеу. Психологиялық ахуал «Өзіңізге тілегенді басқаларға тілеңіз!» 2.Сабақ тақырыбы мен мақсаты, бағалау критерийі таныстырылады Ойтүрткі 1) «Кім мықты?» ойыны сұрақтарға жауап береді. 1.Махамбет Өтемісұлы туралы не білдіңдер? 2. Махамбеттің қандай шығармаларын білесіңдер? 3. Исатай-Махамбет көтерілісі қай кезде, қай жерде болды? Маңызы қандай? 4. Ақынның күйлерін атаңдар 2) Сандар сөйлейді 1803-1824-1828-1829-1930-1833-1836-1838-1846 1-тапсырма «ЖИГСО-2» әдісі «Махамбеттің Баймағанбет сұлтанға айтқаны » өлеңінің мазмұнына талдау жасаңдар. Негізгі ой мен көтерілген мәселені анықтап, үзінділер арқылы мысал келтіріңдер. І Топ Әдебиетшілер ІІ Топ Тарихшылар ІІI Топ Зерттеушілер «Махамбеттің Баймағанбет сұлтанға айтқаны » өлеңін тыңдату Сандар сөйлейді 1803-1824-1828-1829-1931-1834-1836-1838-1846 4-тапсырма (оқулықтан) Жұптық жұмыс Жазға бір ай қалғанда, Аласапыран болғанда, Бөліне көшкен еліңді Бөріккен қойдай қылармын. Жарыла көшкен еліңді, Жаралы қойдай қылармын. Мен кеткенмен тек кетпен, Сізден артық табармын. Ашуыма көп тисең, Өзекті жанға бір өлім, Ордаңды талқан қылып шабармын. Берілген үзіндіні оқи отырып: Бөліне көшкен еліңді, Бөріккен қойдай қылармын, Жарыла көшкен еліңді, Жаралы қойдай қылармын, деген сөз қолданыстарына назар аударыңдар. Осы сөз қолданыстарын негізге ала отырып, сол кезеңдегі халық тұрмысы мен жағдайын тарихи тұрғыдан баяндап беріңдер. Түсінгендеріңді көркем әңгімеге айналдырып беріңдер. Поэзия минуты Махамбет өлеңдерін жатқа айтады. Пікірталас «Махамбет өлеңдерін бүгінгі жастар тыңдай ма? Қосымша сұрақтар 1.Махамбет өлеңдерінің тәрбиелік мәні не? 2.Бүгінгі өмірде Махамбеттер бар ма? «Жұқа, қалың сұрақтар» әдісі бойынша сұрақтар қою. Махамбет –өлеңдерінде ел – жұрт басына түскен ауыртпалық. 2. Туған жерді қорғауға, ерлікке шақырған толғаулары. «Сюжеттік кесте» әдісі Кім? Нені? Қайда? Не істеді? Осы сұрақтарға жауап жазу. Топтар өзара бір-біріне сұрақ қояды. Сұрақтарға жауап бере отырып, төрт сөзден тұратын сөйлем құрайды «Мұғалімге хат» жазу Үйге: 5-тапсырма Ойтаразы Бас бармақ - басты мәселе. Бүгінгі сабақта ең құнды мәселе не болды? Балаң үйрек- бірлесу. Мен топта / жұпта қалай жұмыс жасадым? Кімге көмек бердім? Ортан терек – ойлану. Мен бүгін қандай білім мен тәжірибе алдым? Шылдыр шүмек- шынайылық. Сабақ маған ұнады ма? Неліктен? Кішкене бөбек – көңіл күй ахуалы. Мен өзімді сабақта қалай сезіндім?		Психологиялық ахуал «Өзіңізге тілегенді басқаларға тілеңіз!» Әр оқушыға 10-15 секунд уақыт аралығында ішінде өзіне бір немесе бірнеше ізгі тілек тілеу тапсырылады. Содан кейін қатысушылар жұпқа бөлініп, бір-бірінің қолынан алып, жаңағы өзіне тілегенді жұптасына айту керек. Мұғалімнің да бұл іске қатысқаны дұрыс. Тілектерді бір-біріне топ ішінде де айтуға болады. Сандар сөйлейді 1803- Батыс Қазақстан облысының Жәнібек ауданында Бекетай құмында дүниеге келген 1824-1828 жылдары Махамбет Өтемісұлы Орынборда оқып жатқан Жәңгір ханның ұлы Зұлқарнайынның тәрбиешісі ретінде осы аталған қалада өмір сүрді 1829- Махамбет Ішкі Ордаға Жайықтан жасырын өтті деген айыппен ұсталып, Калмыков бекетіндегі абақтыға 2 жылдай қамалды. 1831 жылы түрмеден қашып шықты, бірақ артынша ақталды. 1834- Исатай батырмен бірігеді. Сол жылы 9 маусымда Жәңгір хан Махамбетті өз жағына тарту мақсатында старшын лауазымын ұсынды 1836-1838 - Махамбет Өтемісұлының өмірі көп жағдайда жылдардағы Бөкей Ордасындағы азаттық қозғалыспен тығыз байланысты. 1846 жылы Қарой деген жерде қайтыс болды. «ЖИГСО-2» әдісі бойынша «Махамбеттің Баймағанбет сұлтанға айтқаны » өлеңінің мазмұнына талдау жасайды. Сұрақтарға жауап береді. «Мұғалімге хат» тақырыбында эссе жазады. Түсінбеген сұрақтарын мұғалімге хат арқылы жолдайды. Бүгінгі сабақ туралы эссе жазады Рефлексия жасайды. Бүгінгі сабақта не үйренгендерін, топта қалай жұмыс жасағандарын, қандай білім алғандарын таразылайды.		Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша мадақтау Әр тапсырмаға жіті көңіл бөліп орындаған оқушыларды мадақтап, бағалау Дескритор Білім алушы -сұрақтарға жауап береді, -жылдарға байланысты өмір деректерін анықтайды. Дескритор Білім алушы -өлеңнің мазмұнын талдайды, -көтерілген мәселені анықтайды, -негізгі ойды анықтады, -үзінділер арқылы дәлел келтіреді. Бағалау. «Микрафон» әдісі. Мұғалім жеке оқушыларға микрафон ұсыну арқылы топтарды бағалау критерийі арқылы бағалатады және ұсыныстар айтқызады. Дескритор Білім алушы -өлеңді жатқа айтады, -сұрақтарға жауап береді, -өз ойларын жеткізеді. Дескритор Білім алушы -сұрақтарға жауап береді, -мұғалімге хат жазады, -хаттың құрылымын сақтайды.	Оқулық 9-сынып «Атамұра» баспасы 2019жыл Қалыптас тырушы бағалауға арналған тапсырма лар жинағы 9-сынып ОҚЫТУДА ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ ҚЫЗЫ Оқулық 9-сынып «Атамұра» баспасы 2019жыл

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 8-сабақ

Бөлім:

2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

«Махамбеттің Баймағамбетке айтқаны» шығармасы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

Сабақтың мақсаты

шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға бере алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну;

-мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау;

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут

7 минут

8 минут

10 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық дайындық

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

Психологиялық көңіл күй тудыру

«Автопортрет» жаттығуы.

Сабақтың тақырыбы және оқу мақсаттармен, бағалау критерийлерімен таныстыру

Түрлі-түсті қағаз таңдату арқылы топқа бөлу. Оқушылар 3 топқа бөлінеді.

Қызығушылықты ояту

1.Махамбет Өтемісұлы туралы не білдіңдер?

2. Махамбеттің қандай шығармаларын білесіңдер? (ЕББҚ оқушыға)

3. Исатай-Махамбет көтерілісі қай кезде, қай жерде болды? Маңызы қандай?

4. Ақынның күйлерін атаңдар

5. Махамбеттің қандай қасиетін ерекше атап айтар едің дер? Неліктен?

6. Махамбеттің хан-сұлтандарға жау болу себебі неде?

1-тапсырма

Шығарманың көркемдік тіліне талдау жүргізіңіз

Өлеңнен мысал	Көр кемдік сипа ты	Идеяны ашуда ғы орны
Біз бір енеден бір едік, Бір енеден екі едік, Екеуіміз жүргенде, Бір - бірімізге ес едік. Бір енеден үш едік, Үшеуіміз жүргенде, Толып жатқан күш едік.
Мен ақ сұңқар құстың сойы едім, Шамырқансам тағы кетермін, Кетпей де нешік етермін?
Мен Нарында жүргенде Еңіреп жүрген ер едім. Исатайдың барында Екі тарлан бөрі едім, Қай қазақтан кем едім?

ЕББҚ оқушыға тапсырма

«Махамбеттің Баймағамбет сұлтанға айтқаны» өлеңіндегі ақынның өзін Баймағамбет сұлтанмен салыстырған теңеу сөздерін тап, салыстыр.

2-тапсырма

1-топ:

Ақынның өзін суреттеудегі тілдік қолданысына талдау жаса.

2-топ:

Автор өзінің және Баймағанбет сұлтанның образын беруде қандай көркемдік құралдарды пайдаланды?

3-топ:

Шығарманың көркемдік ерекшелігіне қандай баға берер едің?

4-тапсырма (оқулықтан)

Жазға бір ай қалғанда,

Аласапыран болғанда,

Бөліне көшкен еліңді

Бөріккен қойдай қылармын.

Жарыла көшкен еліңді

Жаралы қойдай қылармын.

Мен кеткенмен тек кетпен,

Сізден артық табармын.

Ашуыма көп тисең,

Өзекті жанға бір өлім,

Ордаңды талқан қылып шабармын.

Берілген үзіндіні оқи отырып,

Бөліне көшкен еліңді

Бөріккен қойдай қылармын.

Жарыла көшкен еліңді

Жаралы қойдай қылармын,-деген сөз қолданыстарына назар аударыңдар. Осы сөз қолданыстарын негізге ала отырып, сол кезеңдегі халық тұрмысы мен жағдайын тарихи тұрғыдан баяндап беріңдер. Түсінгендеріңді көркем әңгімеге айналдырып жазыңдар.

«Рефлексиялық шеңбер»

Сабақ барысында көңіл-күйіңіз қандай болды? Неліктен?
Бүгін не білдің? Сіз үшін не жаңалық болды?
Сабаққа қатысуыңды қалай бағалайсың?
Сабақта қандай қиындықтар туындады?
Сабақ аяқталғанда көңіл-күйің қандай? Неліктен?

Үйге: 3-тапсырма

Психологиялық ахуал

«Автопортрет» жаттығуы.

- әр қатысушыға парақ беріледі, өз сипаттамасын тек бір жағына
ғана жазу керектігі және 2 минуттан кейін парақтың келесі жағына есімдері
көрсетілген беттерді тренер жинап алынатындығын ескертеді.
Жаттығу шарты:
- сізді таныс емес адаммен кездесу күтіп тұр делік, ол бірден сізді тану үшін өзіңізді сипаттап жазыңыз. Көпшіліктен өзіңізді ерекшелендіріп тұратын белгілеріңізді табыңыз.
Бет-әлпетіңізді, жүрісіңізді, сөйлеу мәнеріңізді, киім киісіңізді, зейінді аударарлықтай ым-ишараларыңыз болса т.б...

Түрлі түсті қағаздар арқылы топқа бөлінеді.

Жайланып отырыңыз, көзіңізді жұмыңыз. Терең демалыңыз, денеңізді

бос ұстаңыз, денеңізді ауырлап бара жатқандай және оны теңіз толқынының

лебі ұрып жатқандай сезініңіз. Өзіңізді жартастың үстінде тұрмын деп есептеңіз

және алысқа көз жіберіңіз. Сіздің алдыңызда көгілдір теңіз, ашық аспан және

күн. Теңіз бірқалыпты дем алып, асау толқандары жағаға соғылып, қайтадан

кейін қайтуда.

Сұрақтарға жауап береді.

Шығарманың көркемдік тіліне талдау жасайды.

«Махамбеттің Баймағамбет сұлтанға айтқаны» өлеңіндегі ақынның өзін Баймағамбет сұлтанмен салыстырған теңеу сөздерін анықтап, салыстырады.

Топтық жұмыста

ақынның өзін суреттеудегі тілдік қолданысына талдау жасайды. Автордың және Баймағанбет сұлтанның образын беруде қандай көркемдік құралдардың пайдаланғанын анықтайды. Шығарманың көркемдік ерекшеліктеріне баға береді.

Сөз қолданыстарын негізге ала отырып, сол кезеңдегі халық тұрмысы мен жағдайын тарихи тұрғыдан баяндайды. Түсінгендерін көркем әңгімеге айналдырып жазады.

Оқушылар шеңберге тұрып, төмендегі сұрақтарға жауап береді.

Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау

Әр тапсырмаға жіті көңіл бөліп орындаған оқушыларды мадақтап, бағалау

Берілген тапсырмалар

дың барлығына

«ұялы телефон» арқылы өзін-өзі бағалау жүргізеді.

Дескритор

Білім алушы

-көркемдегіш құралдарды анықтайды;

-идеяны ашудағы орнын талдайды;

-автор стиліне пікір білдіреді

ЕББҚ оқушы

Дескриптор

Білім алушы

-ақынның бейнесін өзге кейіпкермен салыстырады,

-теңеу сөздерді анықтайды.

Топтық жұмыс

Дескриптор

Білім алушы

-ақынның өзін суреттеудегі тілдік қолданысына талдау жасайды,

-шығармадағы екі кейіпкердің образын берудегі көркемдегіш құралдарды анықтайды,

-шығарманың көркемдік ерекшелігіне баға береді.

Топтың өзара бағалауы

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

Қалыптас

тырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 9-сабақ

Бөлім:

2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

"Махамбеттің Баймағамбетке айтқаны" поэмасындағы кейіпкерлерге талдау жасау

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;

Сабақтың мақсаты

Көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтай алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну;

-мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау;

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут

15 минут

10 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық дайындық

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

Психологиялық көңіл күй тудыру

«Өкпені еріту» жаттығуы

Сабақтың тақырыбы және оқу мақсаттармен, бағалау критерийлерімен таныстыру

1-тапсырма

Топтық жұмыс

Тақырып бойынша түйген ойларыңды «Ақылдың алты қалпағы» тәсілі арқылы түсіндіріңдер.

«Ақ қалпақ» – ақын өлеңдерінде көтерілген мәселеге қатысты талассыз деректерді келтіреді;

«Сары қалпақ» – кейіпкерлер өмірінің сәтті кезеңдерін баяндайды;

«Қара қалпақ» – кейіпкерлер өмірінің сәтсіз тұстарына тоқталады;

«Көк қалпақ» – талдау жасайды, топтар «Не үшін? Неге? Неге байланысты?» деген сұрақтарға жауап іздейді;

«Жасыл қалпақ» – кейіпкерлер өміріне қатысты тың идеялар мен болжамдар ұсынады;

«Қызыл қалпақ» – ақын өлеңдерін оқу барысында бастан кешірген сезімдерін тұжырымдайды.

2-тапсырма

Жұптық жұмыс

Кейіпкерлерді қазіргі замандағы өз кейіпкерімен салыстыр.

1-жұп

Махамбет	Қазіргі заманғы кейіпкер
ұқсастығы

айырмашылығы

2-жұп

Баймағанбет сұлтан	Қазіргі заманғы кейіпкер
ұқсастығы

айырмашылығы

3-тапсырма

1) Қосымша білім көздерін пайдаланып, Махамбет пен Кенесарыға салыстырмалы мінездеме бер. Олардың қай қасиеттерін жоғары бағалар едің?

Махамбет

Кенесары

Қандай ерекше қабілеттері болды?
Махамбет есімі тарихта несімен сақталды?
Сендер үшін Махамбеттің ақындығы қымбат па, әлде батырлығы ма?
Ойларыңды дәлелдеңдер.

Қандай кезеңде өмір сүрді?
Кенесарыға арналған қандай көркем шығармаларды білесіңдер?
Кенесарыны әлемдік немесе қазақ даласындағы қай тұлғамен салыстырар едіңдер? Неліктен?

2) Бүгінгі күні қай салада Махамбет пен Кенесарының мінез – қасиеттері аса қажет деп ойлайсыңдар?

ЕББҚ оқушыға тапсырма

Венн диаграммасы арқылы Махамбетті Наурызбай батырмен салыстыр

Үйге: Шығармадан үзінді жаттау

Рефлексия

«Интервью» (бір оқушы шығып басқаларына сұрақ қояды):

1. Бүгінгі сабақ саған ұнады ма? Несімен?

2. Бүгінгі сабақта нені білдің?

3. Бүгінгі сабаққа қатыспағанда қайтер едің, елестетіп көрші?

4. Бүгінгі сабақтан алған әсеріңмен бөліс?

Психологиялық ахуал

«Өкпені еріту» жаттығуы
Тып - тыныш денеңізді бос ұстап отырыңыз. Өзіңізді қаракөлеңкеде театрда отырмын деп есептеңіз Алдыңыздағы шағын сахнаға

( ең жек көретін, көргіңіз келмейтін ) сіз кешіруге тиісті адамды қойыңыз. Мейлі ол сізді қазір ренжітсін, бұрын ренжітсін, қазір өмірде бар болсын, әлде өмірден өтіп кетті ме, оған мән бермеңіз. Көз алдыңызға елестеткенде оның жағдайы жақсы, жүзіне күлкі үйірілген жағдайда болуы керек. Оны бақытты деп біліңіз. Бірнеше минут оның жүзін анық көз алдыңызда ұстап тұрыңыз. Сонан соң барып ол бейнемен қоштасыңыз. Сіз кешірген адам кетісімен сіз өзіңізді сахнаға қойыңыз. Өзіңізді де тек жақсы жағдайда елестетіңіз. Бақытты, күлкі үйірілген жүзбен тұрыңыз. Бұл әлемдегі жақсылық барлығыңызға да тең жететінін ұғыңыз.

Жұптық жұмыста кейіпкерлерді қазіргі замандағы өз кейіпкерімен салыстырады.

Қосымша білім көздерін пайдаланып, Махамбет пен Кенесарыға салыстырмалы мінездеме береді. Олардың қай қасиеттерін жоғары бағалайтыны жөнінде өз көзқарастарын жеткізеді.

Бүгінгі өмірмен байланыстырып, Махамбет пен Кенесарының мінез – қасиеттерінің аса қажетті тұстарын саралайды.

Ауызша

мадақтау

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!

Дескритор

Білім алушы

-көтерілген мәселеге қатысты деректер келтіреді,

-кейіпкерлер өмірінің сәтті кезеңдерін баяндайды;

-кейіпкерлер өмірінің сәтсіз тұстарын анықтайды;

-кейіпкерлер өміріне қатысты тың идеялар ұсынады,

-шығармаға қатысты әсерлерін жеткізеді,

-айтылған ой-пікірді тұжырым

дайды.

Дескритор

Білім алушы

-кейіпкерлер бойындағы қасиеттер мен

ерекшеліктерді анықтайды;

-кейіпкерлер жүйесін салыстыра талдайды.

Барлық тапсырмаларды Каспий голд картасы арқылы бағалау

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

Қалыптас

тырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 10-сабақ

Бөлім:		2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім
Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :
Күні:
Сынып: 9		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		«Бағаналы терек» толғауы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:		9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау; 9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу
Сабақтың мақсаты		Әдеби шығармадағы психологизмді анықтай алады. Автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жаза алады.
Құндылықтарға баулу		Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық -халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну; -мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау; Құндылық: әділдік және жауапкершілік -тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі// уақыты	Педагогтің әрекеті		Білім алушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Сабақтың басталуы 5 минут 10 минут 5 минут 5 минут 15 минут Сабақтың соңы 5 минут	Ұйымдастыру кезеңі Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу. Психологиялық ахуал «Ортақ портрет» Үй тапсырмасын сұрау «Баймағамбет сұлтанға айтқаны» өлеңін жатқа айту Сабақтың тақырыбы және оқу мақсаттармен, бағалау критерийлерімен таныстыру «Бағаналы терек» толғауы Өлеңнің аудионұсқасын тыңдату, түсінгендерін жұмыс парағына жазғызу. https://youtu.be/t-GmWeEmh-U?si=sHxikFzAF8UfcbWB Мұғалім сөзі “Бағаналы терек” – Махамбет өлеңдері ішіндегі ерекше орын алатын өлеңнің бірі. Бұл өлең ақын өмірінің кезіндегі көңіл күйінің көрінісі деуге болады. Исатай өлгеннен кейін Махамбет көтерілісті қайта ұйымдастырмақ болып, көп әуреленеді. Бірақ хан- сұлтан, би- феодалдардың көтеріліске қатысушыларға қолданған қатал шаралары елді бас көтерместей етіп тұқыртып тастады. Мұны Махамбет жақсы түсінді. Елді ереуілге көтеруге белгілі бір жағдай керектігін де аңғарды. Жарылған бағаналы тереке бақыраш жамауға болмайтыны тәрізді, жеңіліске ұшырап, бытырап кеткен елдің басын қайта біріктірудің қиындығын да білді. Халықты хан әулетіне қарсы қанды айқасқа, кек алуға үндейді. Бағаналы – мықты діңгек; бақыраш – теңіздегі тас қабыршағы; қыран – ел басшысы. Емен аласа болғанымен, саясы мол; қарағай сұлу, биік ағаш, алайда емен сияқты саясы мол емес; Қыранға, яғни ел басшысына лайық тұғыр – емен ағашының бұтағы көп болса дегені, артынан ерер жолдасы, әскері көп болса деген арманнан туған жолдар. 1-тапсырма Махамбеттің «Бағаналы терек» өлеңінен авторға тән көңіл-күйді анықта. Бағаналы терек сөзінің мағынасын ашып талда. 2-тапсырма Ханнан қырық туғанша, Қарадан бір-ақ тусайшы, Халықтың кегін қусайшы, - деген өлең жолдарын қолдана отырып, Желтоқсан оқиғасымен байланыстырып, ойтолғау жаз. Үйге: 5-тапсырма. Өлеңді жаттап келу. Рефлексия		Психологиялық ахуал «Ортақ портрет» Оқушылар өз тобының ортақ портретін құрастырады. Бұл үшін олар топ құрамындағы оқушылардың арасында дене мүшелерін бөліп (мәселен, біреудің көздері мен қолдары, екіншісінің құлақтары мен иықтары, үшіншісінің шашы мен аузы, төртіншісінің мойыны мен мұрыны т.с.с), оларды біріктіріп, ауызша сипаттайды. Әрине, әдеттегідей сипаттардың барлығы да жағымды тұрғыдан болуы керек, мұнда оқушылардың бірін-бірі мақтағаны дұрыс. Топтар өз портреттерін сыныпқа оқып береді. Үй тапсырмасын сұрау бойынша «Баймағамбет сұлтанға айтқаны» өлеңін жатқа мәнермен оқиды. «Бағаналы терек» толғауының аудионұсқасын тыңдайды. “Бағаналы терек” өлеңінің жазылу тарихына қатысты деректермен танысады. Махамбеттің «Бағаналы терек» өлеңінен авторға тән көңіл-күйді анықтайды. Бағаналы терек сөзінің мағынасын ашып талдайды. Исатай бастаған көтеріліс жеңіліс тапқан соң, ақын елден жырақ, қуғында жүреді. Ақын өмірінің соңғы кезіндегі көңіл күйінің көрінісін осы өлеңнен байқауға болады. Бағаналы терек –жуан діңгекті терек ағашы Берілген өлең жолдарының негізінде бүгінгі өмірмен байланыстырып, ойтолғау жазады. Оқушылар бүгін сабақтан пайдалы не алғанын, не қиын болғанын, алдағы уақытта не істеуге болатындығы жөнінде рефлексия жасайды.		Ауызша мадақтау Жарайсың! Керемет шешім! Ойлы шешім! Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін! Бағалау: Берілген бұлт, ағаш, күн суреттері арқылы бағалау Дескритор Білім алушы -автордың көңіл-күйін білдіретін сөздер мен сөз тіркестерін жазады; -автордың көңіл-күйін анықтайды; -тірек сөзге талдау жасайды. Дескритор Білім алушы -ойтолғау жазады; -нақыл сөзді қолданады; -өз көзқарасын білдіреді; -қазіргі өмірмен байланыстырады.	Оқулық 9-сынып «Атамұра» баспасы 2019жыл https://youtu.be/t-GmWeEmh-U?si=sHxikFzAF8UfcbWB ОҚЫТУДА ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ ҚЫЗЫ Қалыптас тырушы бағалауға арналған тапсырма лар жинағы 9-сынып Оқулық 9-сынып «Атамұра» баспасы 2019жыл

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 11-сабақ

Бөлім:

2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

"Бағаналы терек" толғауының көркемдік ерекшелігі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

Сабақтың мақсаты

Көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдана алады. Шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға бере алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну;

-мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау;

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут

10 минут

7 минут

8 минут

10 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

Сабаққа психологиялық дайындық. «Игі тілек» айту

Сабақтың тақырыбы және оқу мақсаттармен, бағалау критерийлерімен таныстыру

Үй тапсырмасын сұрау

“Бағаналы терек” өлеңінің тақырыбы не жайында?
Ақын осы өлеңі арқылы не айтқысы келді?
Өлеңнің құрылысы қандай?
«Бағаналы», «бақыраш» сөздері қандай мағынаны білдіреді?
«Қарағайға қарсы бұтақ біткенше,

Еменге иір бұтақ бітсейші», - деген жолдардан ақынның ойын қалай байқар едің?

Өлеңді жатқа айту

1-тапсырма

«Бағаналы терек» өлеңінің ерекшелігі неде деп ойлайсың? 3 ерекшелігін жазыңыз.

1._____________________________

2._____________________________

3.____________________________

2-тапсырма

Шығарманың көркемдік тіліне талдау жүргіз.

Өлеңнен мысал	Көркемдік сипаты	Идеяны ашуда ғы орны
Бағаналы терек жарылса, Бақыраш жамап болар ма?!
Қарағайға қарсы бұтақ біткенше, Еменге иір бұтақ бітсейші Қыранға тұғыр қыларға.
Артымыздан біздердің Ақырып теңдік сұрарға!

2-тапсырма

Берілген үзіндідегі ойды жалғастырып, өлең жолдарын құрастыр.

Қарадан бір-ақ тусайшы,
Халықтың кегін қусайшы,
Артымыздан біздердің
Ақырып теңдік сұрарға!

Үйге: 5-тапсырма

Рефлексия

«V» - мұғалім сұрады, бірақ жауабым дұрыс болмады.
«W» - мұғалім сұрады, жауабым дұрыс болды.
«| » - өз еркімен шықтым, бірақ жауап дұрыс болмады.
«+» - өз еркімен шықтым, жауабым дұрыс болды.
«0» - жауап бергем жоқ.

Психологиялық ахуал

Сабағымызды жақсы көңіл-күймен бастау үшін бір-бірімізге қарап, алақандарымызды қойып, күлімсіреп, жақсы тілектер айтамыз.

Сұрақтарға жауап береді.

Өлеңді жатқа мәнермен оқиды.

«Бағаналы терек» өлеңінің үш ерекшелігін анықтап жазады.

Шығарманың көркемдік тіліне талдау жүргізеді..

Берілген үзіндідегі ойды жалғастырып, өлең жолдарын құрастырады.

Мұғалім ұсынған стикерге шартты белгілер арқылы оқушылар өздерінің белсенділігі мен сабақтағы әрекетін бағалайды.

Ауызша

мадақтау

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!

Дескритор

Білім алушы

-сұрақтарға жауап береді,

-өлеңнің идеясын анықтайды,

-құрылысына талдау жасайды,

-өлеңнен алынған сөздердің мағынасын түсіндіреді,

-өлеңді жатқа оқиды.

Дескритор

Білім алушы

-өлеңнің көркемдік сипатына талдау жасайды,

-идеяны ашудағы орнын анықтайды.

Бағалау

Алшы – (9-10 балл)

Тәйке (7-8 балл)

Бүге (4-6 балл)

Шіге (шік) – (1-4 балл)

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Қалыптас

тырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 12-сабақ

Бөлім:

2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Бағаналы терек" толғауының құндылығы. Бөлім бойынша жиынтық бағалау-1

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;

Сабақтың мақсаты

Шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға бере алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну;

-мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау;

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут

10 минут

20 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

«Атомдар мен молекулалар»

Сабақтың тақырыбы және оқу мақсаттармен, бағалау критерийлерімен таныстыру

Сөздікпен жұмыс

Бағаналы – бұл жерде: жуан діңгекті терек ағаш

Бақыраш -1) кішкене бақыр 2) металдан жасалған шөміш, ожау

3) қаңылтыр. Бұл жерде: бірінші мағынада

Тұғыр – қолға үйретілген саят құстарының (бүркіт, қаршыға, қыран, ителгі т.б) қонақтайтын орны, биіктеу ағаш қондырғы
1-тапсырма

Махамбет өлеңдерін оқығанда, көз алдарыңа елестеген тұлға туралы 7-8 сөйлемнен тұратын мәтін құрастырыңдар.

ЕББҚ оқушыға тапсырма

Ақын бейнесін топтастыру арқылы жинақта. Ақын шығармалары арқылы бойынан қандай қасиеттерді байқадың?

Махамбет

«Тарихи шындық пен көркемдік шешім» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқылатын шығарма Нысанбай жырау «Кенесары – Наурызбай», Махамбет Өтемісұлы «Махамбеттің Баймағамбетке айтқаны», «Мен, мен, мен едім», «Бағаналы терек»

Оқу мақсаты 9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;

9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;

Ойлау дағдыларының деңгейі Жоғары деңгей дағдылары

Орындау уақыты 20 минут

Тапсырма

1.Нысанбай жыраудың «Кенесары – Наурызбай» шығармасында кездесетін 3 кейіпкерді атап, байқалған басты құндылықтарды анықта. «Кейіпкер кестесін» толтыр.

Шығарма кейіпкер

лері

Кейіпкерлер өміріндегі құндылықтар

Менің ойым

1.Махамбет шығармаларынан сол уақыттағы тұтас халықтың тұрмыс-тіршілігінің көрінісі қалай сипатталды? Халықтың қазіргі жағдайымен салыстыр.

2.Махамбеттің шығармаларынан қандай жаңашылдықты байқай алдың, ақын еңбектерін қалай бағалайсың?

Бағалау критери йі	Тап сыр ма	Дескрип тор	Балл
шығарма идеясына сай кейіпкер лер жүйесін анықтай ды.	1	3 кейіпкерді атайды	1
		басты құндылық тарды анықтайды	1 1
		өз ойын білдіреді	1
Шығармадағы ұрпақтар сабақтас тығының көрінісін салысты рып, жаңашыл дығына баға береді.	2	халықтың тұрмыс-тіршілігінің көрінісін сипаттайды	1
		халықтың қазіргі жағдайы мен салыстыра ды	1
		ұрпақтар арасындағы заман көріністерін анықтайды	1
		өз ойын жеткізеді	1
Барлығы			8

Үйге тапсырма:

Психологиялық ахуал

«Атомдар мен молекулалар»
Әр қатысушы - жеке атомдар. Жүргізушінің айтуы бойынша атомдар қозғалысқа түседі, бір - бірімен жеңіл қақтығысқа түседі. Жүргізуші қанша атомның қосындысынан молекула құралатынын айтады, сол кезде сол санға сай бірігіп тұра қалу керек. Молекула құрамына кірмей қалғандар ойыннан шығады.

Махамбет өлеңдерін оқығанда, көз алдарыңа елестеген тұлға туралы 7-8 сөйлемнен тұратын мәтін құрастырады.

«Тарихи шындық пен көркемдік шешім» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларын орындайды.

Ауызша

мадақтау

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!

Дескритор

Білім алушы

-ақын өлеңдері негізінде кейіпкер тұлғасын сипаттайды,

-мәтін құрайды.

Бағалау

Алшы – (9-10 балл)

Тәйке (7-8 балл)

Бүге (4-6 балл)

Шіге (шік) – (1-4 балл)

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Жиынтық бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 13-сабақ

Бөлім:

2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

" Мен, мен, мен едім" өлеңінің композициясы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау;

Сабақтың мақсаты

Поэтикалық, мәтіндегі композициялық амалдарды талдай алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну;

-мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау;

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

10 минут

Сабақтың ортасы

5 минут

7 минут

8 минут

10 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

Психологиялық ахуал

Сабақтың тақырыбы және оқу мақсаттармен, бағалау критерийлерімен таныстыру

Есте қалған қызықты оқиға

Ойтүрткі

Пікірлеріңді білдіріңдер: егер көтеріліс жеңілмесе, оқиғалар қалай өрбір еді? Исатай қаза таппаса, Махамбет тағдыры қалай болар еді?

Мұғалім сөзі:

Махамбеттің өзге жайын, ел қамын ойлап, «Ереуіл атқа ер салып, егеулі найза қолға алып» жүргендегі мақсат-мүддесі – елінің ертеңі, азаттығы. Халқы үшін семсерімен де, сөзімен де қайрат көрсеткен, сол жолда құрбан болған Махамбет батыр «Мен – мен едім, мен едім» өлеңінде өз бейнесін ашады:

Боз ағаштан биік мен едім,

Бұлтқа жетпей шарт сынбан.

Ел құтқарар ер едім,

Жандаспай-ақ бір тынбан.

Томағалы сұңқар мен едім,

Толғамалы найзамен,

Толықсып жауға шапқанда,

Бір озғанмын жұртымнан

Мұндағы «Мен» – Махамбеттің бүкіл болмысы, Махамбеттің күрескерлік әлемі, Махамбеттің батыр жүрегі. Осы «Мен» арқылы оның ісі, батырлығы, ерлігі, елге деген махаббаты, елдің тәуелсіздігіне деген жауапкершілігі, дұшпанына деген ыза-кегі көрінеді.

1-тапсырма

Махамбет Өтемісұлының «Мен, мен едім, мен едім» өлеңінің идеясын анықтаңыз. Ақын қолданған «меннің» мағынасын ашыңыз.

Өлеңнің идеясы _______________

МЕН –

2-тапсырма

Шығарманың композициясы бойынша кестені толтыр

Ақын

ның бүткіл болмы

сы

Ақын

ның күрес

керлік әлемі

Ақын

ның батыр жүрегі

Ақын

ның дұшпанына ыза-кегі

3-тапсырма

Махамбеттің үш өлеңін салыстыра отырып, олардағы ортақ ойды көрсет.

Мен, мен едім...

Қандай мәселе көтерілген? Ақынның бейнесі қалай сомдалған?

Махамбеттің Баймағанбет сұлтанға айтқаны...

Өлеңдегі көтерілген мәселелер қандай? Автордың бейнесі қалай көрінеді?

Бағаналы терек жарылса...

Ақынның айтар ойы қандай? Өз пікіріңді қандай қанатты сөздермен түйіндер едің?

Рефлексия

«Шығу парағын» пайдаланып, төмендегі сұрақтарға жауап беріңдер.

Бүгін не үйрендің?
Тақырып бойынша қандай сұрақтарың бар?
Тапсырмаларды орындау барысында қандай қиындықтар болды?
Келесі сабақта қандай мәселелерге көңіл аудару керек?

Психологиялық ахуал

Есте қалған қызықты оқиға
Топ дөңгеленіп отырып, қатысушыларға доп беріледі Допты бір - біріне кезектесіп беріп, есте қалған қызықты оқиғаларды айтады.

Ойтүрткіде мұғалімнің талқылау сұрағына жауап бере отырып, өз ойларын, көзқарастарын сыни тұрғыдан жеткізеді.

Махамбет Өтемісұлының «Мен, мен едім, мен едім» өлеңінің идеясын анықтайды. Ақын қолданған «меннің» мағынасын ашып көрсетеді.

Шығарманың сюжеттік желісі бойынша кестені толтырады.

Махамбеттің үш өлеңін салыстыра отырып, шығармалардағы ортақ ойды көрсетеді.

«Шығу парағын» пайдаланып, сұрақтарға жауап береді. Рефлексия жасайды.

Ауызша

мадақтау

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!

«Жапондық бағалау» әдісі бойынша үш топ бірін-бірі бағалайды. Осы бағалау арқылы келесі өзгелердің жауаптарымен келісетін тұстарын, толықтыруға қатысты өз көзқарастарын, өздерінің қоятын сұрақтарын жеткізеді.

Дескриптор

Білім алушы

-өлеңнің идеясын анықтайды;

-«мен» ұғымының мағынасын ашады;

-ойын жинақы жеткізеді;

Дескриптор

Білім алушы

-ақынның бұткіл болмысын сипаттайды,

Күрескерлік әлемін ашып көрсетеді,

-ақынның батыр жүрегін үзінділер арқылы дәлелдейді,

-ақынның дұшпанына деген кегін үзінділер арқылы сипаттайды.

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Қалыптас

тырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 14-сабақ

Бөлім:

2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

" Мен, мен, мен едім" өлеңінің көркемдік ерекшелігі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

Сабақтың мақсаты

Шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға бере алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну;

-мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау;

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

7 минут

Сабақтың ортасы

10 минут

8 минут

10 минут

5 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық ахуал қалыптастыру:

«Тазару» жаттығуы

Сабақтың тақырыбы және оқу мақсаттармен, бағалау критерийлерімен таныстыру

Ойтүрткі

«Мен, мен едім, мен едім» деген жолдар арқылы ақын не айтқысы келді деп ойлайсың?

1-тапсырма

Шығарманың көркемдік тіліне талдау жүргізіңіз

Өлеңнен мысал	Көркем дік сипаты	Идеяны ашудағы орны
Мен Нарында жүргенде Еңіреп жүрген ер едім, Исатайдың барында Екі тарлан бөрі едім.
Қай қазақтан кем едім?
Атандай дауысын ақыртып, Лауазымын көкке шақыртып
Күшіктей дауысын қыңсытып, Аш күзендей белін бүгілтіп.
Ежелгі дұшпан ел болмас, Етектен кесіп жең болмас.

4-тапсырма (оқулықтан)

Жазға бір ай қалғанда,

Аласапыран болғанда,

Бөліне көшкен еліңді

Бөріккен қойдай қылармын.

Жарыла көшкен еліңді

Жаралы қойдай қылармын.

Мен кеткенмен тек кетпен,

Сізден артық табармын.

Ашуыма көп тисең,

Өзекті жанға бір өлім,

Ордаңды талқан қылып шабармын.

Берілген үзіндіні оқи отырып,

Бөліне көшкен еліңді

Бөріккен қойдай қылармын.

Жарыла көшкен еліңді

Жаралы қойдай қылармын, - деген сөз қолданысына талдау жаса.

Тапсырма

Өлеңдегі кездескен көркемдегіш құралдарды пайдалана отырып, Махамбетке мінездеме бер.

Қорытындылау

«Төрт сөйлем» әдісі.

Бұл әдіс арқылы өткен тақырып туралы өз пікірлеріңді білдіріңдер.

Пікір. Өткен тақырып бойынша өзіндік пікірлеріңді бір сөйлеммен жеткізіңіз.

Дәлел. Пікірлеріңді бір сөйлеммен дәлелдеңіз.

Мысал. Пікірлеріңді өмірмен байланыстырып, мысалдар келтір.

Қорытынды. Өлеңнің мазмұны бойынша қорытынды жаса.

Рефлексия

«Білім теңізі» әдісі

Психологиялық ахуал

«Тазару» жаттығуы
Терең дем алып, демді барынша қайта шығарыңыз. Денеңізді босатыңыз. Өзіңізге былай деңіз: Мен өмір сүруіме кедергі келтіретін барлық өкпе, реніштен тазарғым келеді. Мен барлық қысымнан осылайша босаймын. Барлық ескі реніш, өкпелерден құтылғым келеді. Мен жанға рахат жайбарақаттылықты сезінемін. Мен өз қалпымдамын. Өз өмірімнің ағынымен барамын Бірақ өкпені ұмыттым, кештім.

Шығарманың көркемдік тіліне талдау жүргізеді. Идеяны ашудағы орнын талдайды.

Берілген үзіндідегі сөз қолданысына талдау жасайды.

Өлеңдегі кездескен көркемдегіш құралдарды пайдалана отырып, Махамбетке мінездеме береді.

Білім алушылар өткен тақырып туралы өз пікірлерін білдіреді. Өткен тақырып бойынша өзіндік пікірлерін бір сөйлеммен жеткізеді. Пікірлерін бір сөйлеммен дәлелдейді. Өмірмен байланыстырып мысал келтіреді.

Орындау шарты:Тақырыпты жақсы меңгердім деген оқушылар өз қайықтарын «Білім теңізіне», ал өз біліміне сенімсіз оқушылар «Ереже шығанағында» қалады.

Ауызша

мадақтау

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!

Дескриптор

Білім алушы

-көркемдегіш құралдарды анықтайды;

-идеяны ашудағы орнын талдайды;

-автор стиліне пікір білдіреді.

Дескриптор

Білім алушы

-көркемдегіш құралдарды анықтайды,

-кейіпкерге мінездеме береді,

-көркемдегіш құралдарды пайдаланады.

«Доллар» әдісі арқылы бағалау

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Қалыптас

тырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 15-сабақ

Бөлім:

2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

" Мен, мен, мен едім" өлеңіндегі кейіпкер бейнесі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;

Сабақтың мақсаты

Көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтай алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну;

-мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау;

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут

Сабақтың ортасы

7 минут

10 минут

8 минут

10 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық ахуал қалыптастыру:

«Жунглидағы жаңбыр»
Сабақтың тақырыбы және оқу мақсатымен, бағалау критерийлермен таныстырылады.

1-тапсырма

Көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау үшін концептуалдық кестемен жұмыс:

Өлеңнің идеясы

Кейіп

кер бейнесі

Өлеңнен дәлел

Ойға түйгенім

Өзіңді тексер!

Өлеңнің идеясы

Кейіп

кер бейнесі

Өлеңнен дәлел

Ойға түйгенім

Ақын Исатай бейнесі арқылы жастарға осындай алып тұлғалы батыр

лардан үлгі алуға үндейді.

Исатай –халық үшін жанын қиған батыр. Жеңіліске ұшырап, бытырап кеткен елдің басын қайта біріктіретін Исатай сынды рухы биік, өр тұлғалы батыр ерлер бейнесі

Ханнан қырық туғанша, Қарадан бір-ақ тусайшы,

Халықтың кегін қусайшы…

Ақын өлеңінен халық

тың кегін қуатын, теңдікті сұрай

тын ерлерге үлкен сенім, үміт артқа

нын көреміз

2-тапсырма

«Мен, мен едім, мен едім» шығармасындағы ақынның бойындағы басты құндылықтарды анықта.

«Кейіпкер кестесін» толтыр

Кейіпкер

Кейіпкер өміріндегі басты құндылық

тар

Менің ойым

9-тапсырма (оқулықтан)

Автор стилін негізге ала отырып, тарихтағы тұлғалық бейнесіне баға бер.

Қорытындылау

Қалай ойлайсың? «Мен, мен едім, мен едім» деп сөйлеу менмендікке апармай ма? Қандай жағдайда, кімнің олай сөйлеуге құқы болуы мүмкін? Әдебиеттен мысалдар келтіре отырып, өз пікірлеріңді айтыңдар.

Рефлексия

«Білім поштасы»

1.Менің ойымша...

2.Себебі...

3.Мысалы...

4.Қорыта айтқанда...

Психологиялық ахуал

«Жунглидағы жаңбыр»
Нұсқау; - Бір - біріңіздің соңынан шеңбер жасап тұрыңыздар. Жунглида жүрміз деп елестетіңіздер. Ауа райы өте тамаша, күн жарқырап, ыстық және қапырық болып тұр. Бір уақытта самал жел соқты, (алдыңызда тұрған адамның арқасына жұғысып жеңіл қимылдар жасаңыз).
Жел көтеріліп желкіді ( арқаны қаттырақ басамыз).
Қатты дауыл соқты (қимылдарыңыз күшейіп шеңбер бойында жүргізіледі)
Ұсақ жаңбыр сіркіреді (серіктесіңіздің арқасын саусағыңызбен басасыз)
Кенет нөсер жауын құйды (алақандарыңызбен жоғарыдан төмен қимылдар жасаңыздар).
Бұршақ жауды (арқаны қаттырақ соғамыз).
Тағы да нөсер жауын жауды.
Ұсақ жаңбыр сіркіреді.
Дауыл соқты.
Жел соқты.
Жел басылып келеді.

Махамбет шығармасындағы кейіпкерлер жүйесін анықтап, сипаттайды.

«Мен, мен едім, мен едім» шығармасындағы ақынның бойындағы басты құндылықтарды анықтайды.

Автор стилін негізге ала отырып, тарихтағы тұлғалық бейнесіне баға береді.

Ауызша

мадақтау

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!

Дескриптор

Білім алушы

-кейіпкерлерді анықтайды;

-кейіпкерлер бейнесін сипаттайды

Дескриптор

Білім алушы

-өлеңнің идеясын анықтайды;

-кейіпкер бейнесін ашады;

-өлеңнен дәлел келтіреді;

өзіндік пікірін білдіреді

Дескриптор

Білім алушы

-басты құндылықтарды анықтайды,

-өз ойын білдіреді.

Берілген тапсырмалар

дың барлығын

жетон арқылы бағалау

Рисунок 2

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Қалыптас

тырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 16-сабақ

Бөлім:		2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім
Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :
Күні:
Сынып: 9		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		М.Өтемісұлы « Мен, мен, мен едім» өлеңі
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:		9.3.4.1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сын мақала жазу
Сабақтың мақсаты		Әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сын мақала жаза алады.
Құндылықтарға баулу		Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық -халықпен/ мемлекетпен бірлікті және өз мемлекетінің дамуы үшін жеке жауапкершілікті түсіну; -мемлекеттің тарихи және мәдени мұрасын, дәстүрлерін, мерекелерін құндылық ретінде бағалау; Құндылық: әділдік және жауапкершілік -тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі// уақыты	Педагогтің әрекеті		Білім алушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Сабақтың басталуы 5 минут Сабақтың ортасы 10 минут 25 минут Сабақтың соңы 5 минут	Ұйымдастыру кезеңі Психологиялық ахуал қалыптастыру: «Гүлмен тілек» Гүлді алақанға ұстап тұрып, бір-бірлеріңе ізгі тілек айтыңдар. Сабақтың тақырыбы және оқу мақсатымен, бағалау критерийлермен таныстырылады. Мұғалім сөзі Сыни мақала – әдеби сынның негізгі жанрларының бірі. Сыни мақалада көркем шығарманың тақырыбына, идеялық мазмұнына, тілі мен стиліне талдау жасалып, баға беріледі. Сыни мақала көркем бейнеленген əлеуметтік, адамгершілік, эстетикалық проблемаларды, шығарманың идеялық-көркемдік жағын қарастырады. Сыни мақалада көтеріліп отырған мəселеге қатысты дəлел, бір немесе бірнеше кітаптан дәйектер келтірілуі тиіс. Сыни мақалада қарастырылатын аспектілер: шығарма атауы; оның жанры мен мазмұны; композициялық ерекшеліктері; кейіпкерлер бейнесін сомдаудағы автор шеберлігі; жазушының жеке стилі; көркем туындының жазылған кезеңі, дәуірі. көркем шығармадағы оқиғаның орын алған уақыты (кезеңі); сыни мақалада жазушы көтерген қоғамдық мәселелер; осы тақырыпта жазылған басқа да шығармалар; өз көзқарасын қалай дәлелдейді, қандай қорытынды жасайды? шығарма авторының бұл тақырыптағы көзқарасы қандай? шығармадан дәлел ретінде мысалдар келтіру. Сыни мақала жазуға дайындық келесі қадамдарды қамтиды: 1-қадам. Қажетті ақпараттарды іріктеу. Шығарманы мұқият оқып, маңызды деген үзінділерді белгілеу, іріктеп алу. Өзекті, маңызды, пайдалы деген, тіпті келіспейтін көзқарастар мен мәліметтерді жинақтау. Тезисті анықтау. Автордың тұжырымдары мен пайымдауларын анықтау. Автор нені дәлелдегісі келеді, нені жоққа шығарғысы келеді? Шығармадағы басты тақырыпты көрсету. Автор идеясын анықтау. Басты тақырыпты ашатын сөйлемдер мен дәлелдерді жинақтау арқылы автор идеясын анықтауға болады. Тезисті қолдайтын көріністер мен образдарды табу. Қорытындылау. Жинақталған мәліметтер негізінде бір абзац көлемінде өз сөзімен қорытынды шығару. Автор ұсынған басты аргументті қамти отырып, идеяны қорытындылау. 2-қадам. Мәтінді талдау Шығарманың оқырманға әсері. Шығарма қалай әсер етті? Ерекше әсер еткен тұстары қандай? Неліктен? Не сезіңдің? Қандай ой келді? Автор осы шығарма арқылы не айтқысы келеді? Шығарма оқырманды неге тәрбиелейді? Бұл шығарма қандай фильмді, туындыны еске түсіреді? Автор үні. Автордың өмір сүрген кезеңі, ортасы, әлеуметтік жағдайы шығармада қалай көрінеді? Автордың сөз қолданысы. Қандай символдар, көркемдегіш құралдар көрініс табады? Автордың ұстанымы. Автор өз ұстанымын негіздеу үшін қандай дәлел келтіреді? 3-қадам. Құрылымын сақтап, сыни мақала жазу Сөз басы Шығарма авторы, шығарма атауы, шыққан жылы, т.б. ақпараттарды қамтитын, талданатын шығарма туралы қысқаша ақпарат беру. Шығарма тезисін 1-2 сөйлеммен сипаттау. Автор ұсынған аргументтерді сипаттап болған соң, өз тұжырымын жасау. Шығарманың маңыздылығы неде? Неліктен құнды? Негізгі сөз Шығарманың мазмұнына қысқаша сипаттама беру. Қоғамдық мәселені талқылау (құрылым, стиль, көзделген аудиториясы, автор көзқарасы). Шығармадан дәлел келтіру. Автор ұстанымын, өз ұстанымын дәлелдеу, т.б. үзінділерді қолдану. Сөз соңы Автор көздеген мақсатына жетті ме? Шығармадан қандай ой түюге болады? Қандай қорытынды шығаруға болады? Жеке жұмыс «Қазақ және әлем әдебиетіндегі батырлар образы» тақырыбында сыни мақала жаз. Рефлексия 3-2-1 Оқушылар таратпа қағаздарға сөз және сөз тіркестерімен жауап береді. 1.Сабақта маған пайдалы болды. 1. ................... 2. .............................. 3. ......................... 2. Маған көмек қажет? 1. ................... 2. .............................. 3. Сабақта алған ақпаратты қайда қолдана аламын? 1. ...................		Психологиялық ахуал «Гүлмен тілек» Оқушылар арнайы дайындалып келген гүлді алақандарына салып тұрып, бір-біріне тілек тілейді Сыни мақала, оның ерекшеліктері мен құрылымы, рәсімделуі жөнінде тілдік бағдар алады. «Қазақ және әлем әдебиетіндегі батырлар образы» тақырыбында сыни мақала жазады.		Ауызша мадақтау Жарайсың! Керемет шешім! Ойлы шешім! Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін! «Жапондық бағалау» әдісі бойынша үш топ бірін-бірі бағалайды. Осы бағалау арқылы келесі өзгелердің жауаптарымен келісетін тұстарын, толықтыруға қатысты өз көзқарастарын, өздерінің қоятын сұрақтарын жеткізеді. Дескриптор Білім алушы - қазақ және әлем әдебиеті үлгілеріндегі батырлар бейнесін іріктейді; -өзара салыстырады; -ұқсастықтар мен айырмашылықтарына дәлелдер келтіреді.	Оқулық 9-сынып «Атамұра» баспасы 2019жыл ОҚЫТУДА ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ ҚЫЗЫ Қалыптас тырушы бағалауға арналған тапсырма лар жинағы 9-сынып

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 17-сабақ

Бөлім:

2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Ш.Уәлиханов өмірі мен шығармашылығы. Ш.Уәлиханов "Ыстықкөл күнделігі" шығармасы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау;

Сабақтың мақсаты

әдеби шығармадағы психологизмді анықтай алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-отандық және әлемдік мәдениетті танудың құралы ретінде оқуға деген тұрақты қызығушылық;

Құндылық: бірлік және ынтымақ

-қоғамның игілігіне, қоршаған ортаны қорғауға және адамдардың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған іс-әрекеттер мен шешімдерде қоғам алдындағы міндеттерді жүзеге асыру және орындау;

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут

Сабақтың ортасы

5 минут

15 минут

8 минут

7 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық ахуал қалыптастыру:

«Жақсы сөз, жарым ырыс»

Сыныпта жағымды ахуал орнатып шаттық шеңберін құру. Оқушылардың көңіл –күйлерін сұрау. Шеңберде тұрып, санау арқылы 3 топқа бөліну.

Сабақтың тақырыбы және оқу мақсатымен, бағалау критерийлермен таныстырылады.

Ойтүрткі

Жүзеге асыру қадамдары:

1-қадам: сабақ тақырыбын жариялау .

2-қадам: тақырып бойынша болжамды жүк журналының сол жағына жазу:

Жүк журналы

Болжам

Жаңа ақпарат

Тақырып бойынша бұрыннан не білемін? Бұл туралы не білуім керек?

Бұл туралы енді не білдім? Қандай маңызды сәттерді мен енді анықтадым?

1-тапсырма

Шоқан Уәлихановтың өмірі мен шығармашылығы

1-топ: 109-112-беттер

2-топ: 113-117 - беттер

3-топ: 118-121 –беттер

Мәтінді оқып, қажетті белгілерді қойыңдар. Маңызды ақпараттың астын сызыңдар «___». Келіскен пікірдің жанына немесе үстіне «+» белгісін қойыңдар. Келіспеген пікірдің жанына немесе үстіне «Х» белгісін қойыңдар. Түсінбеген мәліметтің қасына «?» белгісін қойыңдар.

ЕББҚ оқушыға тапсырма

Сұраққа жауап жаз.

1. Шоқанның әкесінің аты (Шыңғыс)

2. Шоқанның орыс досы (Ф.М.Достоевский)

3. Шоқанның атақты саяхаты (Қашқар)

4. Шоқанның арғы атасы (Абылай)

5. Шоқан зерттеген қырғыз жыры («Манас»)

6. Шоқанға ықпалы тиген орыс ақыны (Дуров)

2-тапсырма

Берілген пікірден автор өзінің көңіл күйін, Шоқанға деген риясыз сезімін қандай сөздер арқылы жеткізеді?

«Оқып жүргенде Шоқан Орта Азияны кезуді арман етер еді. Біздің мектептің екінші есігі Ертіс өзеніне қараған еді. Осы есік алдына шыққанда, өзеннің арғы жағы жапан дала, құла дүз болып жайылып, көкжиекке ұштасып жатып еді. Оны көргенде, Орта Азияның мидай даласының, сыры ашылмаған жұмбақ даланың қақпасы алдында тұрған тәрізді болар едік. Бір күні Шоқан осы есік алдында тұрып, өзінің Орта Азияны саяхаттау жолындағы қиялын, жұмбақ даланың сырын ашуға ынтық екенін айтты. Өте қызық етіп әңгімеледі, жұртты еліктіріп әкетті»,- дейді Потанин.

Автордың көңіл күйін білдіретін сөздер мен сөз тіркестері

Автордың көңіл күйін білдіретін сөздердің мағынасы

Сенің

түсінігіңдегі

мағына

сы

3-тапсырма

«Шоқан – қарапайым қазақ сұлтаны, мейірімді жан». Осы пікірмен келісесіңдер ме? Жауаптарыңды нақты деректерге сүйене отырып жазыңдар. Келісемін, өйткені ...

Келіспеймін, себебі ...

Үйге тапсырма: Үйге Ш.Уәлиханов "Ыстықкөл күнделігі" шығармасын оқып келу

Рефлексия: «Сөйлемді аяқта»

Мен мынаны білдім:

Маған қызық болғаны:

Маған қиын болғаны:

Мен мынаны жасай алдым:

Мен мынаған таңғалдым:

Психологиялық ахуал

1-топ: «Уәлиханов» тобы

2-топ: «Достоевский»

3-топ: «Потанин»

Топтық жұмыс

3-қадам: жұмыс жұбын құру, жұпта және топта талқылайды.

Әр топтан баяндамашы шығып, өз жұмыстарын қорғайды.

Әр топ үзіндінің мазмұнын түсіндіреді. Қажетті шартты белгіні не үшін қойғанына талдау жасайды.

Берілген пікірден автор өзінің көңіл күйін, Шоқанға деген риясыз сезімін қандай сөздер арқылы жеткізгеніне талдау жасайды.

Берілген пікірге келісетінін немесе келіспейтінін жазып, себебін көрсетеді.

Ауызша мадақтау арқылы бағалау Жарайсың! Тамаша! Керемет!

Барлық тапсырмаларды

жетон арқылы бағалау

Дескриптор

Білім алушы

-маңызды ақпараттарды анықтайды,

-айтылған пікірге өз көзқарастарын білдіреді,

-түсінбеген мәліметтерді жеткізеді.

Дескриптор

Білім алушы

-автордың көңіл-күйін білдіретін сөздер

мен сөз тіркестерін жазады;

-автордың көңіл-күйін анықтайды;

-тірек сөзге талдау жасайды.

Дескриптор

Білім алушы

-берілген пікірге талдау жасайды,

-келісетінін не келіспейтінін деректерге сүйенен отырып жазады,

-себебін түсіндіреді.

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Қалыптас

тырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 18-сабақ

Бөлім:		2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім
Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :
Күні:
Сынып: 9		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		Ш.Уәлиханов «Ыстықкөл күнделігі» шығармасы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:		9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау;
Сабақтың мақсаты		Автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасай алады.
Құндылыққа баулу		Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық -отандық және әлемдік мәдениетті танудың құралы ретінде оқуға деген тұрақты қызығушылық; Құндылық: бірлік және ынтымақ -қоғамның игілігіне, қоршаған ортаны қорғауға және адамдардың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған іс-әрекеттер мен шешімдерде қоғам алдындағы міндеттерді жүзеге асыру және орындау; Құндылық: әділдік және жауапкершілік -тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі// уақыты	Педагогтің әрекеті		Білім алушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Сабақтың басталуы 5 минут Сабақтың ортасы 8 минут 20 минут 7 минут Сабақтың соңы 5 минут	Ұйымдастыру кезеңі Психологиялық ахуал тудыру кубигі 1.Амандас 2. Құшақтас 3.Тілек айт 4.Мақта 5.Күлкі сыйла 6.Би қимылдарын бірге қайтала Оқушыларға сабақтың тақырыбы, мақсаты, бағалау критерийлері айтылады. Оқушылар үш топқа бөлінеді. Ойтүрткі Күнделік дегенді қалай түсінесің? Әдебиет қайраткерлерінің күнделіктерінен өзімізге қажетті қандай құндылықтарды аламыз? Бұған дейін күнделік түрінде жазылған қандай шығарманы оқыдыңдар? Оқушылар пікірі тыңдалады және берген жауаптарын негізге ала отырып, сабақтың мақсатына болжам жасайды. Оқушылардың жауабы тыңдалады және сабақтың мақсаты мен жетістік критерийі таныстырылады. Топтық жұмыс «Жигсо» әдісі арқылы берілген үзінілерді оқу және талдау. Шоқан бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жаса. 1-топ: Аягөзде. Лепсі мен Ақсу бойында 2-топ: Торайғыр тауы. Меркеде. 3-топ: Алатау қырғыздары жыршысы. Алтын Емел. Шығармадан қандай деректер білдіңдер? Шоқанның экспедиция барысындағы мақсаты қандай болды? ЕББҚ оқушыға тапсырма 5 жолды өлең құрау: 1. Зат есім Шоқан 2. Сын есім (білімді, өнерлі) 3. Етістік (зерттеді, саяхат жасады, аралады) 4. Бір сөйлем. (Ш. Уәлиханов –қазақтың тұңғыш ғалымы) 5. Синоним. (зерттеуші) Қорытындылау 1.Ыстықкөл қай жерде? Картадан көрсет. 2.Ш.Уәлиханов «Ыстықкөл күнделігін» қашан, не мақсатпен жазды? 3.Оқыған үзіндіде қандай жер-су атаулары кездеседі? 4.Шығармада кездесетін өсімдіктер мен аң-құс атаулары туралы не білесіңдер? Үйге тапсырма: 8-тапсырма (оқулықтан) Рефлексия «Бір минуттық рефлексия» әдісі 1.Осы сабақтағы мен үшін ең маңызды ақпарат_________________________ 2.Әлі де маған мына жайттар түсініксіз_____________________ 3.Бүгінгі сабақтан түйгенім________________________		Психологиялық ахуал тудыру кубигі арқылы кубиктердегі Тапсырмаларды бірге қайталап, оқушылар өз бойларына жағымды ахуал қалыптастырады. Сұрақтарға жауап береді. «Жигсо» әдісі арқылы берілген үзінілерді оқып, талдайды. Шоқан бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасайды. 5 жолды өлең құрастырады. Сұрақтарға жауап береді. Рефлексия жасайды. Сабақтағы ең мағызды ақпаратты көрсетеді. Түсініксіз болған жайттарды айтып береді. Сабақтан түйген ойын жеткізеді.		Ауызша мадақтау арқылы бағалау Жарайсың! Тамаша! Керемет! Доллар» әдісі арқылы бағалау Дескриптор Білім алушы - сұрақтарға жауап береді. -шығарманың идеясын анықтайды, - автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасайды. Дескриптор Білім алушы -бес жолды өлең құрастырады. - екі сөзден тұратын сын есімді тауып жазады, -етістікке тән үш сөз құрастырады, - төрт сөзден тұратын бір сөйлем жазады. -зат есімнің синонимін анықтайды.	Оқулық 9-сынып «Атамұра» баспасы 2019жыл ОҚЫТУДА ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ ҚЫЗЫ Қалыптас тырушы бағалауға арналған тапсырма лар жинағы 9-сынып

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 19-сабақ

Бөлім:

2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Ш.Уәлиханов "Ыстықкөл күнделігі" шығармасының сюжеттік-композициясы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау;

9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау;

Сабақтың мақсаты

Әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасай алады, эпикалық, мәтіндердегі композициялық амалдарды талдай алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-отандық және әлемдік мәдениетті танудың құралы ретінде оқуға деген тұрақты қызығушылық;

Құндылық: бірлік және ынтымақ

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

7 минут

Сабақтың ортасы

15 минут

8 минут

10 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық ахуал қалыптастыру:

«Әдемі ойлай және демала біл» жаттығуы

Қызығушылықты ояту

Шоқанның экспедиция барысындағы мақсаты қандай болды?

Оқушылар пікірі тыңдалады және берген жауаптарын негізге ала отырып, сабақтың мақсатына болжам жасайды.

Оқушылардың жауабы тыңдалады және сабақтың мақсаты мен жетістік критерийі таныстырылады

Топтық жұмыс

1-тапсырма

Кубизм әдісі.

Сипаттаңыз: Қазақ халқының тұңғыш халқы Шоқан Уәлихановты қай қырынан тануға болады?
Салыстырыңыз: Ғалым Шоқанның «Ыстықкөл күнделігі» шығармасының тақырыбы, негізгі идеясы
Зерттеңіз: Шоқанның Ыстықкөлге сапарының мақсаты қандай еді? Осы кездегі қазақ халқының әлеуметтік ахуалы қандай еді?
Талдау жасаңыз: Шоқанның бейнесіне талдау жасаңыз.
Қолданыңыз: Берілген үзіндіге өз көзқарасыңызды айтыңыз.
Дәлелдеңіз: Шоқанның қазақтың жарық жұлдызы екенін мысалдар арқылы дәлелдеңіз.

2-тапсырма

Шығарманың сюжеттік желісі бойынша кестені толтырыңыз

Аягөздің сұлу табиғаты

Лепсі мен Ақсу бойындағы ауа райы

Шелектегі жер атаулары

ның шығу тарихы

Жеке жұмыс

3-тапсырма

Ш.Уәлиханов "Ыстықкөл күнделігі" шығармасының сюжеттік-композициялық желісіне талдау жаса. Өз пікіріңді үзінді келтіре отырып дәлелде.

Сюжеттік-композициялық желі	Үзінді арқылы дәлелдеу
Оқиғаның басталуы
Оқиағаның байланысы
Оқиғаның дамуы
Оқиғаның шиеленісуі
Оқиғаның шарықтау шегі
Оқиғаның шешімі

Рефлексия

Психологиялық ахуал

«Әдемі ойлай және демала біл» жаттығуы

- Жүргізуші: «Толқыған кезде, асықпай дем алуға үйрен. Түзу отыр, қолдарыңды тізелеріңе салып, көздеріңді жұмыңдар, терең дем алыңдар:

- Ойша: «Мен арыстанмын»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар;

- Дауыстап: «Мен құспын»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар;

- Дауыстап: «Мен гүлмін»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар;

- Дауыстап: «Мен сабырлымын»,- деп деміңді шығар. Сен сабырлысың, сенің қолыңнан бәрі келеді».

«Кубизм» әдісі арқылы

кубик қырлары бойынша жұмыс жасайды. Тақырыпты жан-жақты қамтуға және білім алушылардың өз пікірлерімен қасындағы жолдастарымен бөлісуге, топ мүшелерінің логикалық ойлау қабілеттерін дамытуға мүмкіндік туғызады.

Шығарманың сюжеттік желісі бойынша кестені толтырады.

Үлгі:

«Аягөзде» бөлімі бойынша:

1.Оқиғаның басталуы

Аягөз қасқа жолындағы бекеттердің құдық суын пайдалануы

2.Оқиғаның байланысы

Аягөзге келуі

3.Оқиғаның дамуы

Көне Аягөз. Аягөздің табиғаты.

4.Оқиғаның шиеленісуі

Түнгі жолдың қиындығы

5.Оқиғаның шарықтау шегі

«Қозы Көрпеш – Баян сұлу» мазарына келу

6.Оқиғаның шешімі

Тонын қымтап, демалуы

Ауызша мадақтау арқылы бағалау Жарайсың! Тамаша! Керемет

Берілген бұлт, ағаш, күн суреттері арқылы бағалау

Рисунок 7

Рисунок 8

Рисунок 9

Дескриптор

Білім алушы

-Оқиғаның басталуын анықтайды

-Оқиғаның

дамуын анықтайды

-Оқиғаның байланысуын анықтайды

-Оқиғаның шиеленісуін анықтайды

-Оқиғаның шарықтау шегін анықтайды

-Оқиғаның шешімін анықтайды

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

http://old.el.kz/m/articles/view/content-1257

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Қалыптас

тырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 20-сабақ

Бөлім:

2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Ш.Уәлиханов "Ыстықкөл күнделігі" шығармасы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

Сабақтың мақсаты

Көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдана алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: тәуелсіздік және отаншылдық

-отандық және әлемдік мәдениетті танудың құралы ретінде оқуға деген тұрақты қызығушылық;

Құндылық: бірлік және ынтымақ

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут

Сабақтың ортасы

10 минут

5 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық ахуал қалыптастыру:

«Жақсы сөз, жарым ырыс»

Сыныпта жағымды ахуал орнатып шаттық шеңберін құру.. Оқушылардың көңіл –күйлерін сұрау

Сабақтың мақсаты мен бағалау критерийі таныстырылады.

1-тапсырма

«Ыстық сапарының күнделігінің мазмұнына талдау жаса

Халық тұрмысының көрінісі
Наным-сенімі
Салт-дәстүрі
Авторлық көзқарас

2-тапсырма Қырғыздар Шоқанға неліктен сеніммен қарай бастады? «Қысқа сөйлемдер» стратегиясын қолданып, жауаптарыңды дәлелдеп жазыңдар.

Ш.Уәлихановтың «Ыстық көл сапарының күнделігінен» үзінді.

...31 мамырда мен Қазыбекпен бірге

Боранбай ауылына аттандым... Талтүсте алдымыздан өзен ағысы мен ағараңдап ауыл көрін ді. Ауыл үлкен екен. Жол бойында кездескен қазақтардан Боранбайдың одан ары көшіп кеткенін білдік. Күн экватордағыдай ыстық болды, бізге дем алып, қазақтар айтпақшы, кешкі салқынмен ары қарай жүру керек болды. Осы мақсатпен біз жақын ауылға бұрылдық. Ауылдың қожайыны жас жігіт алдымыздан шығып, өзін Боранбайдың баласы, аты Қылыш екенін айтты. Қылыштың шатыры бар екен, біз сонда орналастық. Құрметті қонақ ретінде бізге құманға тұз салып қайнатылған шай әкелді, шай қалмақтардың затуранына ұқсайды. Артынан қымыз берді. Бүкіл ауылдың қазақтары мен кішкентай балалары біздің асымыздан кейін қалатын қойдың сүйегін мүжу үшін жиналды. Ары қарай жүрдік: жолда ауылдар жиі кездесті, бірақ қыбырлаған тірі жан болмады, барлығы: «Орыс, орыс!» – деп шошына айғайлап, киіз үйлеріне тығылды. Күдікті сейілту үшін мен қасымдағы қазақтарға қазақша ән салуды тапсырып, өзім салша киініп алдым. Бұл әрекет толық нәтиже берді, әйелдердің барлы ғы киіз

үйден шықты, тіпті бір әйел мұсылмандар ретінде бізге арнап, жоқтау жырын айтты.

Қырғыздарда біздегі сияқты әйел күйеуінің қазасын бір жыл бойы дауыстап жоқтауы керек. Мұсылмандар, яғни өз адамдары өткен кезде, жоқтау айтуы қажет. Сұрастыра келіп, біздің білгеніміз, әйел Сарыбағаш оқиғасында күйеуінен айырылыпты, киіз үйге ілінген қара ту соны білдіріп, марқұмның жасын да көрсетеді екен. Егер киіз үйге қандай да бір ту ілінсе, сол үй бір мүшесінен айырылды деген сөз. Егер ту қызыл болса, жас адам дүние салған, қара болса, орта жастағы, ақ болса, кәрі кісі деген сөз. Біздің аяшымыздың (қырғыз әйелі) отағасы орта жастағы болып шықты. Біз тоқтап тұрып, қырғыз әйелдің элегиясын (жоқтау) тыңдадық. Сөздерін анық ажырата алмадық, тек «ох!», «қоқи!» деген дауысы айқын естіліп тұрды. Бұрын бұл ордада болған бір қазақ сол кезде естіген өлең жолдарын келтірді, соған қарап, біз мәтінін шамаладық...

...Менің қазақ сұлтаны және хан тұқымы екенімді білген соң, олар сеніммен қарай бастады, ал егде әйелдер менің жүдеу денеме, қан-сөлсіз бетіме аянышпен қарады, іштерінен шамасы, байғұс, анасын сағынған болар деп ойласа керек. Олардың соңғы аңғырт сөздері менің күлкім ді келтірді. «Не деген мейірімді, қарапайым адамдар!» – деп ойладым мен. Бір кемпір маған тостаған толы қымыз әкеп берді. Оның көзқарасы мен сөздерінде шынайы жанашырлық пен аяушылық тұнып тұрғандықтан, оны разы ету үшін, тостағанды бір-ақ сімірдім.

ЕББҚ оқушыға тапсырма

Берілген тірек сөздерді пайдаланып,

5-6 сөйлем құрастыр.

Қырғыздар, жоқтау жыры, дәстүр, киіз үй, қонақтар.

3-тапсырма

Үзіндіні оқи отырып, Лепсі табиғатына зер салып, салыңдар. «Туған өлкем, қандай көркем» тақырыбында өздерің тұрған жердің табиғатын суреттеп, ойтолғау жазыңдар.

Оның суы терең. Жағасында қалың тоғай өседі. Шынар, көктерек, қызылтал, жиде, шілік сияқты бұталы ағаштар көп. Сағасы қалың нар қамыстан көрінбейді. Қамыстың арасы – бықыған құс. Ара-тұра жолбарыс та ұшырасады. Бірде жолбарыс бекеттің күзетшісін жарып кетіпті.

Қорытындылау

Шоқан Уәлиханов туралы пікірлеріңді «ПОПС формуласы» арқылы білдіріңдер:

«Менің ойымша, ...»

«Себебі, мен оны былайша түсіндіремін...»

«Оны мен мына дәлелдермен, фактілермен дәлелдей аламын...»

«Осыған байланысты мынадай шешімге келдім...».

Үйге тапсырма: 5-тапсырма (оқулықтан)

Рефлексия

«ҚҚҚ» кестесі

Қызық болған

1 нәрсе

Қиын болған

1 нәрсе

Құнды болған

1 нәрсе

Психологиялық ахуал

«Ыстық сапарының күнделігінің мазмұнына кесте бойынша талдау жасайды.

Сұраққа жауап береді.

«Қысқа сөйлемдер» стратегиясын қолданып, жауаптарын дәлелдеп жазады.

Берілген тірек сөздерді пайдаланып,

5-6 сөйлем құрастырады.

«Туған өлкем, қандай көркем» тақырыбында өздерің тұрған жердің табиғатын суреттеп, ойтолғау жазады.

Шоқан Уәлиханов туралы пікірлерін «ПОПС формуласы» арқылы білдіреді.

Бүнгі сабақ бойынша алған білімдеріне «ҚҚҚ» кестесі арқылы рефлексия жасайды.

Ауызша мадақтау арқылы бағалау Жарайсың! Тамаша! Керемет!

Дескриптор

Білім алушы

-халық тұрмысының көрінісін сипаттайды,

-наным-сенімдерін талдайды,

-салт-дәстүрлерін сипаттайды,

-авторлық көзқарасты түсіндіреді.

Дескриптор

Білім алушы

-сұраққа жауап береді,

-жауап

тарын мысалдармен дәлелдейді.

Доллар» әдісі арқылы бағалау

Дескриптор

Білім алушы

-тірек сөздерді қолданады,

-сөйлемдер құрастырады.

Дескриптор

Білім алушы

-туған жердің табиғатын суреттейді,

-ойтолғау жазады.

Дескриптор

Білім алушы

-өз ойын бір сөйлеммен білдіреді,

-пікірін бір сөйлеммен түсіндіреді,

-өз ойын бір сөйлеммен дәлелдейді.

-ойын бір сөйлеммен қорытынды-

лайды.

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

ОҚЫТУДА

ҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ

ҚЫЗЫ

Қалыптас

тырушы бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 21-сабақ

Бөлім:

2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Ш.Уәлиханов "Ыстықкөл күнделігі" шығармасының кейіпкерлер бейнесі. Бөлім бойынша жиынтық бағалау-2

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу

9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;

Сабақтың мақсаты

Автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жаза алады, шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға бере алады.

Құндылықтарға баулу

Құндылық: әділдік және жауапкершілік

-тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау.

Құндылық: еңбекқорлық және кәсіби біліктілік

-дамуға және оқуға үнемі ұмтылу.

Құндылық:жасампаздық және жаңашылдық

-жаңа идеяларды ұсыну;

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут

Сабақтың ортасы

15 минут

20 минут

Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық ахуал қалыптастыру:

Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу.

Психологиялық көңіл күй тудыру

«Орныңды жылдам ауыстыр» жаттығуы

Сабақтың тақырыбы, оқу мақсаты мен бағалау критерийі таныстырылады.

1-тапсырма

Жазғы демалысыңызда Ыстықкөлге барып демалдым деп елестетіңіз. Демалысыңыздың 3 күнін күнделік бетіне түсір. Жазбаңда сол елдің мәдениетін, географиялық ерекшелігін, табиғатын суреттеп жаз.

1-күн________________

2-күн___________________

3-күн__________________

«Тарихи шындық пен көркемдік шешім» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқылатын шығарма Ш.Уәлиханов «Ыстықкөл күнделігі»

Оқу мақсаты 9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру

Бағалау критерийі Білім алушы

шығармадағы ұрпақтар сабақтастығының көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға береді.

Ойлау дағдыларының деңгейі жоғары деңгей дағдылары

Орындау уақыты 20 минут

Тапсырма

1.«Ыстықкөл күнделігінде» сол уақыттағы тұтас халықтың тұрмыс-тіршілігінің көрінісі қалай сипатталды? Халықтың қазіргі жағдайымен салыстыр.

__________________________

2.«Ыстықкөл күнделігінің» ерекшелігі неде деп ойлайсың? 3 ерекшелігін жаз.

1.________________________

2._________________________

3._________________________

3.Шоқанның өзге еңбектерімен салыстырғанда «Ыстықкөл күнделігінен» қандай жаңашылдықты байқай алдың, сен оны қалай бағалайсың? (6-7 сөйлем)

Бағалау критерийі	Тапсырма		Балл
Шығарма дағы ұрпақтар сабақтас тығының көрінісін заманауи тұрғыда салысты рып, жаңашыл дығына баға береді	1	халықтың тұрмыс-тіршілігінің көрінісін сипаттайды	1
		халықтың қазіргі жағдайымен салыстырады	1
		ұрпақтар арасындағы заман көріністерін анықтайды	1
		өз ойын жеткізеді	1
	2-3	3 ерекшелігін көрсетеді.	1
		автордың басқа еңбектерімен салыстырады.	1
		өзіндік жаңашылды ғын анықтайды	1
		жаңашылды ғына пікір білдіреді.	1
Барлығы			8

Үйге тапсырма: 8-тапсырма (оқулықтан)

Рефлексия

Психологиялық ахуал

«Орныңды жылдам ауыстыр» жаттығуы

Нұсқау: Ойыншылардың ішінен бір жүргізуші таңдалынады. Ол барлық ойыншыларда кездесетін бір затты байқап, команда береді. «Кімнің киімінде қалтасы бар, солар орын ауыстырсын». Сол кезде осы команданың қатысы бар ойыншылар жылдам орындарын ауыстыруы керек, ал олар ауысып жатқанда жүргізуші бос орындыққа отырып қалу керек. Қай қатысушы орынсыз қалса, сол келесі жүргізуші болып ойынды жалғастырады.

Жазғы демалысында Ыстықкөлге барып демалдым деп елестетіп, демалысының 3 күнін күнделік бетіне түсіреді. Жазбада сол елдің мәдениетін, географиялық ерекшелігін, табиғатын суреттеп жазады.

«Тарихи шындық пен көркемдік шешім» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларын орындайды.

Сабақ ұнап, тапсырмаларды толық орындаған болса, желкенді жасыл түске бояйды. Егер тапсырмалардың кейбіреуін орындай алмаса, желкенді сары түске бояйды. Тапсырмаларды толық орындау қиындық тудырса, қызыл түске бояйды.

Ауызша мадақтау арқылы бағалау Жарайсың! Тамаша! Керемет!

Дескриптор

Білім алушы

-3 күнге күнделігін жазады;

-автор стилін сақтайды;

-ел мәдениеті, географиялық ерекшелігін сипаттайды;

-табиғатын суреттейді.

Оқулық

9-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

Жиынтық бағалауға арналған

тапсырма

лар жинағы

9-сынып

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 22-сабақ

Бөлім:		2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім
Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :
Күні:
Сынып: 9		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		Ш.Уәлиханов "Ыстықкөл күнделігі" шығармасының идеясын ғаламдық тұрғыдан талдау.
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:		9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
Сабақтың мақсаты		Шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жаза алады.
Құндылықтарға баулу		Құндылық: әділдік және жауапкершілік -тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау. Құндылық: еңбекқорлық және кәсіби біліктілік -дамуға және оқуға үнемі ұмтылу. Құндылық:жасампаздық және жаңашылдық -жаңа идеяларды ұсыну;
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі// уақыты	Педагогтің әрекеті		Білім алушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Ұйымдас тыру 5 минут 8 минут 7 минут 20 минут 5 минут	Ұйымдастыру кезеңі Амандасу. Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу. Психологиялық ахуал тудыру кубигі 1.Амандас 2. Құшақтас 3.Тілек айт 4.Мақта 5.Күлкі сыйла 6.Би қимылдарын бірге қайтала Суреттер арқылы топтарға бөлу. Аягөз Лепсі Торайғыр Меркі Бүгінгі сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау «Картошка фри» әдісі арқылы өткен сабақты пысықтау 1.Шоқанның саяхатқа шығудағы мақсаты қандай еді? 2. Шығарма қандай жанрда жазылған? (ЕББҚ оқушыға) 3. «Ыстықкөл күнделігін» қашан, не мақсатпен жазған? 4.Шоқан не себепті ескі мазарды көргісі келді? 5. Алтын Емел және қырғыз халқы туралы қандай деректер бар? 6.Шығармада қандай жер-су аттары кездеседі? 7.Жыр дәстүрі қазақтардан басқа қандай халықтарда бар? 8. Шоқан саяхаттың қауіптілігін, қиындығын қалай суреттейді? Топтық жұмыс 1-топ: «Аягөз» тобы «Аягөзде» бөлімінің идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, пікірлеріңді «ПОПС формуласы» арқылы білдіріңдер: «Менің ойымша, ...» «Себебі, мен оны былайша түсіндіремін...» «Оны мен мына дәлелдермен, фактілермен дәлелдей аламын...» «Осыған байланысты мынадай шешімге келдім...» 2-топ: «Лепсі» тобы «Лепсі мен Ақсу бойында» бөлімінің идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, пікірлеріңді «ПОПС формуласы» арқылы білдіріңдер. «Менің ойымша, ...» «Себебі, мен оны былайша түсіндіремін...» «Оны мен мына дәлелдермен, фактілермен дәлелдей аламын...» «Осыған байланысты мынадай шешімге келдім...» 3-топ: «Торайғыр» тобы «Торайғыр тауы» бөлімінің идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, пікірлеріңді «ПОПС формуласы» арқылы білдіріңдер. «Менің ойымша, ...» «Себебі, мен оны былайша түсіндіремін...» «Оны мен мына дәлелдермен, фактілермен дәлелдей аламын...» «Осыған байланысты мынадай шешімге келдім...» 4-топ: «Мерке» тобы «Меркеде» бөлімінің идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, пікірлеріңді «ПОПС формуласы» арқылы білдіріңдер. «Менің ойымша, ...» «Себебі, мен оны былайша түсіндіремін...» «Оны мен мына дәлелдермен, фактілермен дәлелдей аламын...» «Осыған байланысты мынадай шешімге келдім...» Жеке жұмыс Ш.Уәлихановтың «Ыстықкөл сапарының күнделігіндегі» негізгі идеяны баршаға ортақ мәселе тұрғысынан қарастырып, әдеби эссе жаз. Эссе құрылымы: 1.Кіріспе. Эссенің кіріспесінде негізгі ой тұжырымдама түрінде беріледі. Кіріспеде оқырманның қызығушылығын туғызу үшін риторикалық сұрақ, дәйексөз алуға болады. 2.Негізгі бөлім. Эссенің негізгі бөлімінде кіріспеде айтылған ой тұжырымды дәлелденіп, сараптама жасалады. Тақырыптың ашылуы үшін талданып отырған мәселе туралы жазылған ғылыми пайымдауларды дәйексөз ретінде пайдалануға болады. 3.Қорытынды. Кіріспеде айтылған түйінді пікірдің негізгі бөлімде дәлелденуін өз түйінді ойыңмен қорыту. Эсседе негізгі идеяның ашылуы, жаңаша сипатта өз пікіріңнің болуы бағаланады. Рефлексия Алшы - Сабақтан өзіңе пайдалы не алдың? Тәйке – Сабақта не қиын болды? Бүк – Сабақта нені басқаша өзгертуге болады деп ойлайсың? Шік – Бүгінгі сабақтан үйренгенің бойынша алда не істеймін деп ойлайсың?		Психологиялық ахуал тудыру кубигі арқылы кубиктердегі Тапсырмаларды бірге қайталап, оқушылар өз бойларына жағымды ахуал қалыптастырады. Берілген суреттер арқылы оқушылар 4 топқа бөлінеді. 1-топ: «Аягөз» тобы 2-топ: «Лепсі» тобы 3-топ: «Торайғыр» тобы 4-топ: «Меркі» тобы «Картошка фри» әдісі арқылы өткен сабақты пысықтау мақсатында сұрақтарға жауап береді. Әр топ өздеріне берілген бөлім бойынша шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдайды. Пікірлерін «ПОПС формуласы» арқылы жеткізеді. Берілген шығармадағы негізгі идеяны баршаға ортақ мәселе тұрғысынан қарастырады, әдеби эссе жазады. Оқушылар бүгін сабақтан пайдалы не алғанын, не қиын болғанын, алдағы уақытта не істеуге болатындығы жөнінде рефлексия жасайды.		1.Амандас 2. Құшақтас 3.Тілек айт 4.Мақта 5.Күлкі сыйла 6.Би қимылдарын бірге қайтала Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша мадақтау Әр тапсырмаға жіті көңіл бөліп орындаған оқушыларды мадақтап, бағалау Дескриптор Білім алушы -шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдайды, -себебін түсіндіреді, - өз ойын мысалдармен, фактілермен дәлелдейді, -қорытынды жасайды. Топтың өзара бағалауы Жеке жұмыс Дескриптор Білім алушы -шығарма идеясын баршаға ортақ мәселелермен байланысты рады; -шығармадан мысалдар келтіреді; -ойын дәлелді жеткізеді. Жеке жұмысты бағалау Алшы – асықтың иірілгенде тегіс табаны жерге тиіп, тұрық түсуі. Ойын кезінде оған бірінші дәрежелі мән беріледі. (9-10 балл) Тәйке (тауа) – асықтың иіріленде шұңқырлау табаны жерге тиіп, тұрық түсуі. Ол екінші дәрежелі мәнге ие. (7-8 балл) Бүге (бүк) – асықтың иірілгенде дөңес жоны үстіне қарап, етпетінен жатық түсуі. Ол үшінші дәрежелі мәнге ие. (4-6 балл) Шіге (шік) – асықтың иірілгенде шұңқыр құрсақ жағы үстіне қарап, шалқасынан жатық түсуі. Ол төртінші дәрежелі мәнге ие. (1-4 балл)	Оқулық 9-сынып «Атамұра» баспасы 2019жыл Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма лар жинағы 9-сынып Оқулық 9-сынып «Атамұра» баспасы 2019жыл

Бекітемін: ____________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 23-сабақ

Бөлім:	2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім
Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :
Күні:
Сынып: 9	Қатысушылар саны:	Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:	Тоқсандық жиынтық бағалау
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:	9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау; 9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау; 9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау; 9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау; 9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау; 9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру; 9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу; 9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыдасалыстырып, жаңашылдығына баға беру; 9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
Ұзақтығы	40 минут Түсіну және жауап беру – 5 минут Анализ және интерпретация – 15 минут Бағалау және салыстыру – 20 минут Балл саны -30
Жиынтық бағалаудың құрылымы	Тоқсандық жиынтық бағалаудың нұсқасы 3 бөлім, 11 тапсырмадан тұрады: бірінші бөлім – түсіну және жауап беру, екінші бөлім – анализ және интерпретация, үшіншісі – бағалау және салыстыруды тексеруге арналған.
Тапсырмалар түрлері	КТБ – көп таңдауды қажет ететін сұрақтар ҚЖ – қысқа жауапты қажет ететін сұрақтар ТЖ – толық жауапты қажет ететін сұрақтар

«Қазақ әдебиеті» пәнінен 2-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары

1-БӨЛІМ

1. Бәйеке, сұлтан, ақсүйек,

Қыларың болса, қылып ал,

Күндердің күні болғанда

Бас кесермін, жасырман, - деген жолдардағы кейіпкердің психологиялық жай-күйін анықта.

А) ішкі ашу-ыза, кек

Б) мақтаныш, өкініш

С) ашу-ыза, қызғаныш

Д) барлық жауаптар дұрыс [1]

2.Мен шарға ұстаған

Қара балта едім.

Шабуымды таппай кетілдім. Асты сызылған сөздер кейіпкердің қай кезеңдегі толғанысын білдіреді?

А) ақынның өкінгендегі

Б) соғысқа аттанғандағы

С) Исатайдан айрылғандағы

Д) ақынның жалғыздықтағы [1]

3. Жыр сюжетінде Кенесары хан қырғыз еліне қай елмен аттанбақшы болды?

А) уақ

Б) дулат

С) қыпшақ

Д) төлеңгіт [1]

4. Төменде берілген кейіпкерлердің сөздерін сәйкестендір.

1	«Жауың қайда? Мен — жолдас»	А	Балқожа, Медеу
2	Қолдағы өңшең батырдан Іріктеп бәрін ал	В	Наурызбай
3	Ханға таман барыңыз. Баруға көңілің тілесе, Ханнан жарлық алыңыз.	С	Бұғыбай
4	Екі-үш жүз кісі көбірек, Онша алып, тақсыр, не етейін. Әскерден отыз батырды Іріктеп алып кетейін.	Д	Кенесары

А) 1А, 2Д, 3С, 4В

В) 1С, 2А, 3В, 4Д

С) 1А, 2В, 3С, 4Д

Д) 1Д, 2С, 3А, 4В [1]

5. «Ыстықкөл күнделігінде» Шоқанның бойынан қандай қасиеттерді көруге болады?

А) зерттеушілік, суреткерлік, сезімталдық, өнерпаздық

Б) зерттеушілік, суреткерлік, әншілік, сал-серілік

С) зерттеушілік, сыршылдық, әзілкештік, аңғалдық

Д) зерттеушілік, суреткерлік, сыршылдық, сезімталдық [1]

2-БӨЛІМ

6. «Мен, мен, мен едім» өлеңіндегі ақынның халық мүддесін көздеудегі, көтерілісті ұйымдастырудағы рөлін талдаңыз. (3-4 сөйлем)

[3]

7. «Кенекем менің кеткен соң,

Заманым қалды тарылып. Салтанатты хандардан Жетім қалдым айрылып!

Екі бірдей қанатым

Топшыдан сынды қайрылып!» өлең жолдарындағы автор бейнесін талдап жазыңыз.

(5-6 сөйлем)

[3]

8. Махамбеттің «Баймағамбет сұлтанға айтқан сөзінен» берілген үзіндіні негізге ала отырып, өлеңнің көркемдік тілі мен ерекшелігін талдаңыз. (5-6 сөйлем)

Мен, мен едім, мен едім, Мен Нарында жүргенде Еңіреп жүрген ер едім. Исатайдың барында

Екі тарлан бөрі едім.

[3]

9. Жыр сюжетіне сүйене отырып, Кенесары қолының жеңіліс табуына бірнеше мысалдар келтіріп, талдаңыз. (5-6 сөйлем)

[3]

10.Ұлы ғалым В.И.Веселовский «Ш.Уәлиханов-аққан жұлдыздай жарқырап өте шыққан аяулы ғалым» деп баға береді. Ғалым Шоқанды неге «аққан жұлдызға» теңеді деп ойлайсыз? Пікіріңізді 5-6 сөйлеммен жазыңыз.

[3]

3-БӨЛІМ

11. Тақырыптардың бірін таңдап, эссе жазыңыз. Эсседе ұрпақтар сабақтастығына, шығарманың жаңашылдығына өз көзқарасыңызды білдіріңіз.

1. Махамбеттің азаттық, азаматтық ойлары.

2. Шоқанды орыс достары «ерекше құбылыс» деп атаған. «Ыстықкөл күнделігінен» Шоқанды жан-жақты тануға болады. Шоқанның «Ыстықкөл күнделігінің» жаңашылдығы неде?

3. «Кенесары-Наурызбай» – батырлық эпос үлгісімен жазылған тарихи-реалистік жыр.

Балл қою кестесі 9-сынып әдебиет ТЖБ

№	Жауабы	Балл	Қосымша ақпараттар
1	А	1
2	С	1
3	Д	1
4	А	1
5	Д	1
6	ақынның көңіл-күйін сипаттап жазады;	3
7	үзінді жолдарындағы ойды талдайды;	3
8	өз ойын жазады;	3
9	сұраққа мысалдар арқылы жауап беріп, талдайды;	3
10	өз пікірін жазады;	3
11	тақырыпты түсінгенін көрсетеді; өз ойын және көзқарасын білдіреді; шығарманың жаңашылдығына баға береді; пікіріне дәлел келтіреді; қорытынды шешімін жазады; ұрпақтар сабақтастығымен байланыстырады; стильге сай жазады; құрылымын сақтайды.	1 2 1 1 1 2 1 1

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 24-сабақ

Бөлім:		2-бөлім: Тарихи шындық пен көркемдік шешім
Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :
Күні:
Сынып: 9		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		Ш.Уәлиханов "Ыстықкөл күнделігі" шығармасы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:		9.3.4.1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сын мақала жазу
Сабақтың мақсаты		Әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сын мақала жаза алады.
Құндылықтарға баулу		Құндылық: әділдік және жауапкершілік -тапсырманы жоспарланған мерзімге сәйкес уақытылы және сапалы орындау. Құндылық: еңбекқорлық және кәсіби біліктілік -дамуға және оқуға үнемі ұмтылу. Құндылық:жасампаздық және жаңашылдық -жаңа идеяларды ұсыну;
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі// уақыты	Педагогтің әрекеті		Білім алушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Ұйымдас тыру 5 минут 5 минут 30 минут Сабақтың соңы 5 минут	Ұйымдастыру кезеңі Амандасу. Оқушылармен амандасу, қатысуын түгендеу. Психологиялық ахуал тудыру кубигі 1.Амандас 2. Құшақтас 3.Тілек айт 4.Мақта 5.Күлкі сыйла 6.Би қимылдарын бірге қайтала Ойтүрткі «Петербургте қырғыздар сирек кездеседі, бес-алты адам жинала қояр ма екен? Сол барлардың өзі жалпы еуропалық әскери киім киіп жүреді. Ал солардың ішінде өмірде мен бармын деп ерекшеленбейтін бір ғана адам бар. Ол – өте жас, кавалерия офицері, сұлтан Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов», – деген П.И.Небельсон пікірі Шоқанды қандай адам ретінде танытады? Жеке жұмыс 11-тапсырма Шоқан туралы қазақ әдебиеті зерттеулерін негізге ала отырып, Шоқан жазып қалдырған «Манас жыры» туралы және оның зерттелу ерекшеліктері туралы шағын сын мақала жазыңдар. Құрылымын сақтап, сыни мақала жазу. 1. Сөз басы: Шығарма туралы қысқаша ақпараттар беру. Шығарма авторы, шығарма атауы, шыққан жылы, т.б ақпараттар. Шығарма тезисін бір сөйлеммен сипаттау. Шығарманың маңыздылығы неде? Неліктен құнды? Өз тұжырымың. 2.Негізгі сөз. Шығарманың мазмұнына қысқашасипаттама. Идеясы, тақырыбы ұқсас басқа шығармамен салыстыру. Қоғамдық мәселені талқылау. Шығармадан дәлел келтіру. Автор ұстанымын, өз ұстанымын дәлелдеу. Үзінділерді қолдану. 3.Сөз соңы. Автор көздеген мақсатына жетті ме? Шығармадан қандай ой түюге болады? Қандай қорытынды шығаруға болады Рефлексия Алшы - Сабақтан өзіңе пайдалы не алдың? Тәйке – Сабақта не қиын болды? Бүк – Сабақта нені басқаша өзгертуге болады деп ойлайсың? Шік – Бүгінгі сабақтан үйренгенің бойынша алда не істеймін деп ойлайсың?		Психологиялық ахуал тудыру кубигі арқылы кубиктердегі Тапсырмаларды бірге қайталап, оқушылар өз бойларына жағымды ахуал қалыптастырады. Берілген пікірді негізге алып, сұраққа жауап береді. Оқушылар бүгін сабақтан пайдалы не алғанын, не қиын болғанын, алдағы уақытта не істеуге болатындығы жөнінде рефлексия жасайды.		1.Амандас 2. Құшақтас 3.Тілек айт 4.Мақта 5.Күлкі сыйла 6.Би қимылдарын бірге қайтала Жеке жұмысты бағалау Алшы – асықтың иірілгенде тегіс табаны жерге тиіп, тұрық түсуі. Ойын кезінде оған бірінші дәрежелі мән беріледі. (9-10 балл) Тәйке (тауа) – асықтың иіріленде шұңқырлау табаны жерге тиіп, тұрық түсуі. Ол екінші дәрежелі мәнге ие. (7-8 балл) Бүге (бүк) – асықтың иірілгенде дөңес жоны үстіне қарап, етпетінен жатық түсуі. Ол үшінші дәрежелі мәнге ие. (4-6 балл) Шіге (шік) – асықтың иірілгенде шұңқыр құрсақ жағы үстіне қарап, шалқасынан жатық түсуі. Ол төртінші дәрежелі мәнге ие. (1-4 балл)	Оқулық 9-сынып «Атамұра» баспасы 2019жыл Қалыптас тырушы бағалауға арналған тапсырма лар жинағы 9-сынып ОҚЫТУДАҒЫ ЖАҢА ӘДІС-ТӘСІЛДЕР ҚОРЖЫНЫНАН ЕСБОСЫН НАҒИША ҚОЖАҚ ҚЫЗЫ

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!