«Балалармен
жұмыста қазақ халық ертегілерін
пайдалану»
Кез – келген
халықтың ауызша шығармашылығында ең танымал жанр-ертегі жанры
маңызды орын алады. Ертегі-көркем
және әдеби шығарма. Бұл өскелең ұрпақ үшін тәрбиелік құрал. Балалар
мен ертегі ажырамас, олар бір-біріне арналған.Сондықтан өз халқының
ертегілерімен танысу әр баланың білім беру және тәрбиелеу курсына
кіреді. Осылайша,
балалардың халық шығармашылығына деген қызығушылығын арттыру. Таныс
ертегілерді айтуды, әсерлерді сипаттауды, ертегілер бойынша
жұмбақтарды болжауды, ертегінің соңын ойлап табуды үйрету.
Көркем-сөйлеу, орындау қабілеттерін қалыптастыру; ертегіні
драматизациялауда ертегі кейіпкерлерінің диалогтарын мәнерлеп
жеткізуге үйрету. Оқу барысында
балалардың сөздік қорын байыту. Қарым-қатынас дағдыларын
қалыптастыру. Туған жерге, өз халқына деген мақтаныш пен
сүйіспеншілік сезімін тәрбиелеу. Балаларды қазақ халқының тұрмысы
мен өмірімен, салт-дәстүрлерімен,қазақ фольклорымен таныстыру.
Қазақ халық ертегілері арқылы мейірімділік пен адамгершілікке
тәрбиелеу.
Әр халықтың өз
ертегілері бар және олардың барлығы негізгі адамгершілік
құндылықтарды ұрпақтан-ұрпаққа жеткізеді;жақсылық, достық, өзара
көмек, еңбекқорлық. "Бұл - халық
педагогикасының алғашқы және тамаша әрекеттері, - деп жазды К. Д.
Ушинский, - және менің ойымша,бұл жағдайда халықтың педагогикалық
данышпанымен бәсекелесе алатын ешкім жоқ". К. Д. Ушинский бұл
туралы баса айтқаны кездейсоқ емес".... ата-ана тәрбиесі,егер ол
дәрменсіз болғысы келмесе, халықтық болуы керек"."Бұл - халық
педагогикасының алғашқы және тамаша әрекеттері, - деп жазды К. Д.
Ушинский, - және менің ойымша,бұл жағдайда халықтың педагогикалық
данышпанымен бәсекелесе алатын ешкім жоқ". К. Д. Ушинский бұл
туралы баса айтқаны кездейсоқ емес".... ата-ана тәрбиесі,егер ол
дәрменсіз болғысы келмесе, халықтық болуы
керек". Осылайша, ауызша
халық шығармашылығының туындылары өз халқының дәстүрлеріне деген
сүйіспеншілікті қалыптастырып қана қоймай, патриотизм рухында
тұлғаның дамуына ықпал етеді.
Мектепке дейінгі
жас – әр адамның өміріндегі ең маңызды кезеңдердің бірі. Дәл осы
жылдары баланың денсаулығы, үйлесімді психикалық, моральдық және
физикалық дамуы негізделеді, адамның жеке басы қалыптасады. Қоғам
дамуының қазіргі кезеңінде жоғары технологиялар кезеңінде
мұғалімдер балалардың жақсылыққа, бақытқа, махаббатқа,
кереметтерге, яғни ертегіге деген сенімін сақтауға
тырысады. Баланың әлемі
соншалықты нәзік және осал, кейде ересектер оны ирониямен, мазақ
етумен, немқұрайлылықпен, суық рационализммен бұзады. Сондықтан біз
балаларға ертегі жасауға тырысамыз. Бұған тек пәндік орта ғана
емес, сонымен қатар сүйікті кейіпкерлердің балалар мерекелеріне
қатысуы да ықпал етеді. Қазақ халық ертегілерінің кейіпкерлерімен
танысу, ең алдымен, баланың сөздік қорын байытады, қазақ халқының
салт-дәстүрлерімен таныстырады.