Материалдар / Біратомды спирттер

Біратомды спирттер

Материал туралы қысқаша түсінік

Спирттердің классификациясы, номенклатурасы, изомериясымен физикалық, химиялық қасиеттерімен таныстыру спирттердің зияны және пайдасы туралы мағлұматтар беру.

Тойлибаева Саулегуль Асановна

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

12 Маусым 2018

3477

1 рет жүктелген

Химия Сабақ жоспары 9 сынып

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Химиядан сабақ жоспары. Пән мұғалімі:Тойлибаева СаулегульСабақтың тақырыбы: Біратомды спирттерСабақтың мақсаты:Спирттердің классификациясы, номенклатурасы, изомериясымен физикалық, химиялық қасиеттерімен таныстыру спирттердің зияны және пайдасы туралы мағлұматтар беру. Дамытушылық. Оқушылардың шығармашылық, танымдық ойларын арттыру, оттекті органикалық қосылыстардың құрылысының ерекшелікерін түсіндіре отырып тақырыпты меңгерту мәселені шешу жолын іздеуге, жалпы диалогтарға қатысу, басқа оқушыны тыңдау. Тәрбиелік: Оқушылардың қызығушылығын артыру мақсатын, практикалық және ой мәдениетінің еңбегін түзету жолдарын, өзін-өзі бағалай алуға тәрбиелеу

Сабақ барысыІ. Ұйымдастыру кезеңі: Амандасу.Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың көңілін сабаққа аудару. Сабақтың жалпы мақсатын ашу ,оны өткізу жоспарын көрсету.Уй тапсырмасын тексеру кезеңі.Білімді жаңғырту:мұғалімнің түсіндіру кезеңі. Біз органикалық қосылыстар тақырыбының үлкен класын аяқтадық. Олар тек екі элементтен тұратын, көміртек және сутектен. Сұрақ: Тағы қандай химиялық элементтер органикалық қосылыстар құрамына кіреді?Жауап: оттек, азот, фосфор, күкірт.ІІ.Жаңа тақырып. Біз органикалық қосылыстардың жаңа класын қарастырамыз. Онда қосылыстарға көміртек пен сутектен басқа оттек кіреді. Бүгін біз құрамында оттегі бар функционалдық топтары бар жаңа тарауды бастаймыз, ол- спирттер деп аталады. Сұрақ: Функцоналдық топтар дегеніміз не?Жауап: ФТ – белгілі бір органикалық қосылыстарға тән , солардың химиялық қасиеттерін анықтайтын атомдар тобы.Малекулаларында көмірсутек радикалымен байланысқан гидроксил тобы бар заттар спирттер деп аталады.Ең қарапайым жағдайда спирт құрылымын мынадай формуламен білдіруге болады:R – OH, бір атомды спирттердің жалпы формуласы: CnH2n+1OH

мұндағы R – көмірсутек радикалы. ИЮПАК халықаралық атаулар жүйесі бойынша спирттерді көмірсутектердің атына –ол деген жұрнақ қосып атайды

Таблица 1Спирттердің кейбір маңызды өкілдері:

Формуласы	Аттары
CH3OH	Метанол, метил спирті
C2H5OH	Этанол, этил спирті
C3H7OH	Пропанол, пропил спирті
C4H9OH	Бутанол, бутил спирті
C5H11OH	Пентанол, пентил (амил) спирті
C6H13OH	Гексанол, гексил спирті
C6H13OH	Гептанол, гектил спирті

Мұғалім: Егер адам ағзасы тұрғысынан қарасақ барлық спирттер – «у» болып табылады. Спирт молкулалары тірі жасушаға кері әсер етеді. Спирттер –алкандардың ескі атауы алкоголь деп аталады. Презентация: «Алкогольдің адам ағзасына әсері» Бүгінгі классификацияға сүйенер болсақ спирт ксенобиотиктерге жатады. Яғни олар адам ағзасында жоқ, бірақ адам өміріндегі қолданыста рөл атқарады. Ксенобиотиктер үш топқа бөлінеді. Қоректік заттар ретінде- адам ағзасындағы энергияға жауап береді. Дәрілік заттар ретінде- адам ағзасында биохимиялық процестерге қатыса отырып өзімізді жақсы сезінуімізге жауап береді. Улы заттар : Адам ағзасының жұмысын бұзады немесе өлімге алып келеді. Этиль спирті осы аталған үш топқа да жатады. Алкогольді көп тұтынған жағдайда ең алдымен бауыр зардап шегеді, себебі бауыр этонолдың ыдырауына жауап береді. Алкогольді көп тұтыну адам ағзасындағы зат алмасуларды тоқтатады және дәрумендердің азаюына, иммунитеттің әлсіреуіне әкеледі. Этиль спирті есірткі болып табылады. Ол адамның ми жүйесіндегі біздің эмоцияларымызға жауап беретін бөлігін зақымдайды. Тапсырма: спирттердің шаростержнді моделін жинау .( мұғалім өзі метанол спиртінің моделін жасайды, жасау барысында С, О, Н малекулаларының арасы 109º28´ градус болып келуіне назар аудартады).Оқушылар өздерінің үстелдерінде алып келген ермексазбен сіріңке талдарынан спирт модельдерін жасайды. 1 топқа – этил спирті; 2 топқа – пропил спирттерінің моделдерін жасау тапсырмасы беріледі.

ИЮПАК ережесі бойынша спирттерді атау: 1 - мысал: Құру тәртібі:1. Көміртек тізбегі годроксотоп жақын орналасқан жағынан бастап нөмірленеді 2. Негізгі тізбек құрамында 7 көміртек атомы бар, яғни тиісті көмірсутек -гептан.3. –ОН саны 2, яғни префиксі – "ди".4. Гидроксотоп 2 және 3- көміртегі атомында орналасқан, яғни n = 2 және 4.Берілген спирттің атауы - гептандиол-2,4.

2- мысал:

Спирттердің гомологтық қатары . CH3OH – метил спиртіCH3 – CH2 – OH – этил спирті CH3 – CH2 – CH2 – OH – пропил спиртіCH3CH2CH2CH2OH – бутил спиртіCH3 – CH2 – CH2 – CH2 – CH2 – OH –амил спирті немесе пентанол спирті

Спирттердің изомериясы:Бір атомды қаныққан спирттерге тән изомерия

а) функционалдық топ орналасуы бойынша изомериясы:

б) көмірсутек қаңқасы изомериясы

в) класаралық изомериясы:

Химиялық қасиеттері.1.Спирттердің сілтілік және сілтілік жер металдармен әрекеттесуі2С2Н5ОН + 2Na2С2H5ONa + H 22. ЖануыС2Н5ОН +3О2 → 2 СО2 + 3Н2О3. Спирттердің тотығуы :а) біріншілік спирттердің тотығуы: (О) СН 3 – СН 2 – ОН → СН3 – СОН → СН3– ССООН этанол -Н2О сірке қышқылыб) екіншілік спирттің тотығуы: (О)СН3 – СН2 – СН 3 → СН3 –С – СН 3 ОН -Н2О ОПропанол -2 ацетон

4. Спирттердің дегидрленуі: Cu,t СН3 – СН2 – ОН → СН3 – СОН + Н 2 Н2О 5. Галоген сутектерімен әрекеттесуіС2Н5ОН + НBr →2C2H5Br + H2OЭтанол бромэтан6. Дегидратациялану: Н Н H2SO4 концН - С - С – Н →→ Н2С = CH2 +H 2 O H OH 170º C7 Эфирленуі: C2H OH + HOC2

770 ₸ - Сатып алу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!