Экология және тұрақты даму

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:

5.4 А Экология және тұрақты даму

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Қарасаева Бахыткул Байрамовна

Сынып: 5

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Табиғи және жасанды экожүйелер

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сәйкес)

5.6.1.4 Табиғи және жасанды экожүйелерді салыстыру

Сабақтың мақсаты

Табиғи және жасанды экожүйелерді салыстыру.

Бағалау критерийі

- Экожүйенің түрлерін сипаттайды.

- Табиғи және жасанды экожүйе компоненттерін ұғынады.

-Табиғи және жасанды экожүйелер компоненттерін ажыратады.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар жасай алады…

Тақырыпқа байланысты мәтіндерді оқиды және зерттеу, сыныптарымен бірлесе отырып қорытындыларын (оқу,жазу,сөйлеу,тыңдау дағдылары) түсіндіреді.

Пәнге тән арнайы сөздік: Табиғи экожүйе- Природная экосистема- Natural ekosystem, жасанды экожүйе-Искуственная экосистема-Man-made ecosystem. Қоршаған орта-тіршілік ету ортасы-экологиялық текше.

Сыныптағы диалог:

Талқылауға арналған тармақтар (тыңдалым)

Табиғи және жасанды экожүйелер, олардың айырмашылығы...

Сіз сипаттама бере аласызба...?(айтылым)

Құндылықтарға баулу

Құндылықтарды дарыту топтық жұмыстарды жүргізу барысында шығармашылыққа, жауапкешілікке, табиғат компоненттерін дурыс пайдалануды, қорғай білуді жүзеге асыру.

Пәнаралық байланыс

Табиғат туралы мағлұмат білу, табиғаттағы тірі өлі денелерді білуі дүниетану пәнімен байланыс жасайды.

Алдыңғы білім

Жылдың төрт мезгілі, судағы ,құрлықтағы жануарларды біледі.

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Дереккөзде---р, ресурстар

Сабақтың басы

Білу. 5-7 мин

1.Сәлемдесу,түгендеу.

2.Оқушылар арасында ынтымақтастық атмосферасын құру.

Сәлем!Сәлем!Сәлем! сергіту жаттығуы. Оқушыдар шеңбер жасап тұрып бір-біріне жылы сөздер айтып сәлемдеседі. Бүгінгі сабақтарың сәтті өтсін деп бір-біріне сәттілік тілейді. Оқушылар шеңберде тұрған кезде гүлдердің аттары мен суреттері берілген кағаздар арқылы топқа бөлінеді.

1 топ- кызғалдақ

2 топ-бәйшешек

3 топ- жауқазын

Үй тапсырмасы: «Қорапшадағы сұрақ» әдісі бойынша сұралады. Оқушылар оздері сұрақ жазып қорапшаға салады. Топтар бір-бірімен алмасып,сұрақтарға жауап береді.

• Экологиялық жүйе дегеніміз не?

• Тірі табиғат дегеніміз не?

• Биоценозбен биотоптың айырмашылығын ата?

• Орман мен дала экожүйесінің айырмашылығы неде?

Оқушыларға бейнеролик көрсетіледі.Оқушылар бейнероликке байланысты өз ойларын білдіреді.

Бүгінгі тақырып не болуы мүмкін? Оқушылар тақырыпты айтады, сабақтың мақсатын анықтайды.

Гүлдің суреттері

Қорапша,қағаздар

Сабақтың ортасы

Түсіну.5 мин

Қолдану.5мин

Тапсырма. Топтық жұмыс

ДЖИГСО әдісі бойынша оқушылар мәтінді оқып, өзара талдау жасап,оны қағаз бетіне түсіріп, топпен табиғи,жасанды экожүйелерді түсінеді,ажыратады, салыстырады сынып ішінде ортаға салып сызбанұсқамен бөліседі.

1 топ Табиғи экожүйе

Дескриптор:

• Табиғи экожүйелерді сипаттау

• Компоненттерін айту

2 топ Жасанды экожүйе

Дескриптор:

• Жасанды экожүйелерді сипаттау

• Компоненттерін айту

3 топ Табиғи, жасанды экожүйелердің байланысы

Дескриптор:

• Экожүйелерді салыстыр

• Бір-бірімен байланысын айт

Керібайланыс: Сұрақ-жауап. Бағалау шапалақ

Тапсырма:

Топпен жұмыс. Ойлан,жұптас,бөліс әдісі бойынша жүргізіледі. Оқушыларға сары; қызыл; жасыл түстегі қағазада тапсырмалар беріледі.Оқушылар топтың ішінде топқа бөлінеді. Сары түсті таңдаған оқушылардың тапсырмасы

1 топ Өзіңнің тұратын аймақтың табиғи және жасанды экожүйесіне сипаттпма бер

Дескриптор:

• Өзің тұратын аймақтың бірлестігін ата.

2 топ Табиғатқа қатер төндіретін факторлар

Дескриптор:

• Табиғаттың өзгеруіне әсер ететін іс-әрекеттер.

• Қандай іс-әрекеттер су тасқынына алып келуі мүмкін.

3топ Бірлестіктерге антропогендік факторлардың (адамның ықпалы)әсері

Дескриптор

• Қоршаған орта

• Тіршілік ету ортасы

• Экологиялық текше

Кері байланыс. Қайта бағыттау сұрағы

Бағалау. Түрлі- түсті қағаз арқылы өзара бағалайды.

Тапсырма:

Топпен жұмыс: Оқушыларға Акт – дан суреттер корсетіледі. Осы суреттерге қарап оқушылар төмендегі сұрақтарға ауызша жауап береді.

1топ Табиғаттың суреті(жайлаудың)

• Бұл сурет қандай бірлестікке жатады?

Дескриптор:

• Сурет қандай бірлестікке жататынын анықта,сипатта

2топ Декаративті ағаштардың суреті

• Бұл бірлестік қай жерлерде кездеседі?

-Бұл бірлестік қай жерлерде кезесетінін айт

3топ Мұхит түбіндегі тіршілік бейнеленген сурет

-Суретте қандай бірлестік берілген?

Кері байланыс:Оқушылардың шапалағы арқылы.

Маркерлер, кағаздар

Сабақтың соңы

Талдау.

Жинақтау.

Сабақтың соңы.

Екі шындық,бір жалған әдісі . Топ мүшелері дөңгеленіп отырады, әрбірінде қағаз бен карандаш дайын болуы тиіс.Оқушыларға жаңа сабаққа қатысты 3сөйлем жазу ұсынылады. Бұл үш сөйлемнің 2 шындық,1 жалған болуы керек. бір сөйлем қайтып қайталанбауы керек. Өзара топ ішінде талқыланады.

Кері байланыс: «Күлімдеген күн» әдісі арқылы

Бағалау: Ауызша бағалау «Мадақтау»

Тапсырма. Топтық жұмыс.

Венн диограммасы

Табиғи және жасанды экожүйелерді салыстырады, ортақ белгісін жазады, қорғайды

Үйге тапсырма. Табиғи және жасанды экожүйе.

Бес саусақ әдісі

«Бес саусақ» әдісі (Алан Лэйкен)

Б ас бармақ – Қандай міндеттерге ерекше күш жұмсадым? Күш-жігерімді қалпына келтіруге қандай жаңдай жасалды? 

Сұқ саусақ –Мен бүгін кімге көмектестім, кіммен ортақ тіл табыстым, кіммен жақсы жұмыс жасадым? Жаңа адамдармен таныстым ба? Ескі таныстарыммен арадағы қарым – қатынас қалай болды? Керісінше, кіммен кикілжіңге түстім? Кіммен бірлесіп жұмыс істеу нәтижесіз болды, неліктен? 

Ортан терек –Қандай жұмыстар ерекше қызықты болды? Жағымды эмоциялар мен жоғары уәждемелер немен байланысты болды? Керісінше, қандай жұмыстар қызықсыз, қиын болды, ерекше күш жұмсалды? 

Шылдыр шүмек – Мені мақсатқа жетуге жақындататын қандай оперативті міндеттерді шештім? Керісінше, қандай міндеттерді шешу мұмкіндігі жеткіліксіз болды? 

Кішкене бөбек – Мен үшін бүгін қандай жаңалық болды? Қандай маңызды білім алдым?

Қағаз,карандаш

Маркерлер

Саралау – Сіз оқушыларға қандай тәсілмен көмектесесіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Пәнаралық байланыстар.

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау. Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану

Әр тапсырма барысында тапсырмаларды дұрыс әрі нақты орындау барысында күтілетін нәтижеге қол жеткізілді. Жұптық жұмыс барысында да деңгейі төмен оқушыларға қосымша көмек беріліп отырса, ал деңгейі жоғары оқушылар критерийлер бойынша өз бетінше жұмыс жасай береді.

Оқушылар өзара бағалау және өзін-өзі бағалайды, Басбармақ, бес саусақ арқылы бағалады

Биология.

Техникалық қауіпсіздік ережелерін жұмыс жасағанда тоқ көзін дұрыс қолдануда сақ болу.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы және қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? С

Бұл тарауды сабақ туралы рефлексия жасау үшін пайдаланыңыз. Сол бағандағы өзіңіз маңызды деп санайтын сұрақтарға жауап беріңіз.