ЖИ көмекші
0 / 1
Барлық 400 000 материалдарды тегін жүктеу үшін
Ұнаған тарифті таңдаңыз
Айлық
Жылдық
1 - күндік
Танысу 690 ₸ / 1 күнге
Таңдау
UstazTilegi AI - ЖИ арқылы тегін ҚМЖ, БЖБ, ТЖБ, тест, презентация, авторлық бағдарлама т.б. 10 материал жасау
Материалдар бөлімі - Барлық 400 000 материалдарды тегін 30 материал жүктеу
Аттестация ПББ тестеріне доступ аласыз шексіз
Жеке ҚМЖ бөлімінде - дайын ҚМЖ-ларды, презентацияларды жүктеу5 файлды тегін жүктеу
Олимпиада, турнир, байқауларға 50% жеңілдік
1 - айлық
Стандарт
2990 ₸ / айына
UstazTilegi AI - ЖИ арқылы тегін ҚМЖ, БЖБ, ТЖБ, тест, презентация, авторлық бағдарлама т.б. жасау 30 материал жасау
Материалдар бөлімі - Барлық 400 000 материалдарды тегін 900 материал жүктеу
Аттестация ПББ тестеріне доступ аласыз шексіз
Жеке ҚМЖ бөлімінде - дайын ҚМЖ-ларды, презентацияларды жүктеу 150 файлды тегін жүктеу
Жинақталған ҚМЖ бөлімінде 10 файлды тегін жүктеу
Олимпиада, турнир, байқауларға 50% жеңілдік
Іс-шаралар (мини-курстар, семинарлар, конференциялар) тегін қатысу
1 - айлық
Шебер 7990 ₸ / айына
Таңдау
UstazTilegi AI - ЖИ арқылы тегін ҚМЖ, БЖБ, ТЖБ, тест, презентация, авторлық бағдарлама т.б. жасау 150 материал жасау
Материалдар бөлімі - Барлық 400 000 материалдарды тегін 900 материал жүктеу
Аттестация ПББ тестеріне доступ аласыз шексіз
Жеке ҚМЖ бөлімінде - дайын ҚМЖ-ларды, презентацияларды жүктеу 300 файлды тегін жүктеу
Жинақталған ҚМЖ бөлімінде 50 файлды тегін жүктеу
Олимпиада, турнир, байқауларға 50% жеңілдік
Іс-шаралар (мини-курстар, семинарлар, конференциялар) тегін қатысу
Назар аударыңыз!
Сіз барлық мүмкіндікті қолдандыңыз.
Қалған материалдарды ертең жүктей аласыз.
Ок
Материалдың қысқаша нұсқасы
«Жетісу күй дәстүрі». Халық күй«Тепеңкөк»(жалпы шолу, орындау)
Құлшар атындағы Бейнеу өнер мектебінің Домбыра сыныбының мұғалімі Маденова Ақерке Орынбасаровна Маңғыстау облысы ,Бейнеу ауданыПән аты : домбыраСыныбы : 2Сабақтың мақсаты : Жетісу күй дәстүрінің ерекшеліктерін түсіндіру. Жетісу күй мектебінің күйшілерін таныстыру. Бір күйін орындау. Білімділігі : Оқушы білімін жан-жақты ету. Музыкалық білімін тереңдетіп оқыту, жетілдіру. Тәрбиелігі : Оқушының еліне, салт-дәстүріне, өнеріне деген сүйіспеншілігін ояту.Дамытушылығы : Орындаушылық шеберлігін дамыту.
Сабақтың түрі : Ашық сабақСабақтың әдісі :а) теориялық б) практикалықСабаққа қажетті көрнекіліктер : Домбыра, оқулықтар, плакат, үлестірме қағаздарСабақ жоспары :
Сабақтың жүрісі1.Ұйымдастыру Оқушының отырысын тексеру, оқу-құралдарын түгендеу2.Үй тапсырмасы Ля мажор гаммасын ойнату. Кілттік белгілері туралы сұрау. Ю.Шишаков «Этюд». Жатқа ойнату. Қателерімен жұмыс жасау. 3. Жаңа сабақТақырыбы : «Жетісу күй дәстүрі». Халық күй«Тепеңкөк» (жалпы шолу, орындау)а) теориялық Еліміздегі Жетісу өлкесінде ертедегі аңыз күйлермен қатар авторлары ұмыт болып, ел арасында сақталып қалған халық күйлерін кездестіруге болады. Мысалы: «Бозінген», «Аққу», «Аққудың зары», «Жеті атан – ерке атан», «Мұңлық - зарлық», «Жетім қыз», «Жетім бала», «Жиренше шешен », «Тепеңкөк», «Шұбар киік», «Ақсақ қаз» сияқты көне күйлер ерте дәуірлерден сыр шертеді. Аталған күйлердің шертпе дәстүріне көбірек ұқсастығына байланысты Жетісу күйлерінің шертпе және аралас стильде келетінін айта аламыз. Жетісудың күйшілік өнеріндегі күй құрылымы көне аңыз күйлерден бастау алып, оларға тән көптеген бейнелеу тәсілдері қалыптасқан. Мысалы: «Бозінген», «Аққу», «Аққудың зары», «Шұбар киік», «Ақсақ қаз» .Бұл музыкалық бейнелеулер халық күйлері мен күйшілердің шығармаларында ең көне ұғымдармен сабақтасып, өзіндік ерекшеліктерімен айқындала түседі. Өзге күйшілік өңірден Жетісу дәстүрін айшықтайтын ерекшелік – оның Шығыс күйшілік дәстүрімен өзектестігі. Жер жағдайы ұқсас, Алтай мен Алатау аралығында үзілмей, іркес – тіркес жалғасқан тау сауырын қоныстанған елдің мәдени кеңістігі ортақ болғандығы байқалады.Жетісу күй мектебінің негізгі сипаттамасын, өзге күй мектептерінен айырмашылығын музыкалық даму тұрғысынан тап басып айту едәуір қиындық туғызады. Себебі, бұл мектептің күйлерінде Арқа, Қаратау, Алтай, Сыр сарындары аралас кездесе береді, күй шалу машығында төкпелетіп тарту да бар, солай бола тұра күйдің дамуы шертпе шеңберінен шыға қоймайды. Сонымен Молықбай, Байсерке, Қожеке, Бердібек, кейінгі буын Темірбек Ахметов, Нұрғиса Тілендиев, Мәлғаждар Әубәкіров, Жамағат Темірғалиев секілді тұлғалардың есімдерін атай келе, өңірлік ерекшеліктерге қарап, Жетісу күйшілік өнерінің заманауи даму үрдісіне сай дамығанын байқаймыз.
Жетісу күй мектебінен бір күймен танысу мақсатында халық күйі «Тепеңкөк» ті аламыз. Талдап бастамас бұрын күйдің аңызына тоқталамыз. Ертеде бір кедейдің мал дегенде жалғыз көк аты болыпты. Өзі бәйгеге қосқанда алдына қара салмайтын жүйрік екен. Бірақ бір қасиеті, тері шықпаса мүлдем шаба алмайды, ол жақсылап тері шықса қандай жарыс болса да алдын бермейді екен. Аттың сыры иесіне мәлім демекші, сол елде үлкен ас болып, асқа жан – жақтан небір сәйгүліктер келулі. Аста ат шабыс, жамбы ату, балуан күрестері белгіленіп, озғандарына жүлде тағайындалады. Бұл асқа әлгі кедей де келеді. Көк тұлпарын жарысқа қостыру үшін иесі бәйге басталмас бұрын қанжығасына екі дорба құмды өңгеріп, әрлі – берлі желдіртіп, терін шығарып тепеңдетіп келе жатқанда, елдегі бір домбырашы көріп, аттың сұлулығына, жүрісіне көңілі толып «шу жануар тепең көк» деп күй тартыпты. Содан бұл күй ел арасында «Тепең көк»атанып кеткен. б)практикалықЕнді осы күй мектебінің бір күйімен танысып, талдап,ойнап көрейік. Күйге анализ жасайық.(Оқушыға сұрақтар қою арқылы күйдің өлшемін, кілттік белгілерін,екпінін сұрап,оның жауаптарын толықтыра отырып, талдауға кірісемін).Аспапта ойнап көрсетіп, баламен үзінді шығарамыз. ( күйді үлкейтіп жазылған плакаттан талдау, ойнату.)4.Сергіту сәті.Енді кішкене бой сергітіп алайық. Таңғажайып барабанымызды айналдырып, нұсқаулық көрсеткен жасырын сұрақтарға жауап береміз. Әр сұраққа жауап берген сайын ұяшықтардан әріптер ашылады.. Жасырылған басты сөздің сілтемесі: Жетісу күйшілік мектебіндегі белгілі күйші – композитор. Таңғажайып барабанның қиындыларындағы сұрақтар:
5. ҚорытындылауОйын арқылы жаңа сабақты бір қайталап шығамыз. Жетісу күйшілік мектебінің ерекшелігін қысқаша айтып өту.«Тепеңкөк» күйін сағаға дейін қайта талдауын еске түсіре отырып, көңіл бөлу керек ерекшелігін айтып өту.6. Үйге тапсырмаАлдын ала оқушыға арнап жазып дайындаған күй нотасын беріп, үйден орындап келуге тапсырма беру.7.БағалауОқушы белсенділігіне,білімділігіне,тапқырлығына қарай бағалау.
Құлшар атындағы Бейнеу өнер мектебінің Домбыра сыныбының мұғалімі Маденова Ақерке Орынбасаровна Маңғыстау облысы ,Бейнеу ауданыПән аты : домбыраСыныбы : 2Сабақтың мақсаты : Жетісу күй дәстүрінің ерекшеліктерін түсіндіру. Жетісу күй мектебінің күйшілерін таныстыру. Бір күйін орындау. Білімділігі : Оқушы білімін жан-жақты ету. Музыкалық білімін тереңдетіп оқыту, жетілдіру. Тәрбиелігі : Оқушының еліне, салт-дәстүріне, өнеріне деген сүйіспеншілігін ояту.Дамытушылығы : Орындаушылық шеберлігін дамыту.
Сабақтың түрі : Ашық сабақСабақтың әдісі :а) теориялық б) практикалықСабаққа қажетті көрнекіліктер : Домбыра, оқулықтар, плакат, үлестірме қағаздарСабақ жоспары :
- Ұйымдастыру
- Үй тапсырмасын тексеру
- Жаңа сабақ
- Сергіту сәті
- Қорытындылау
- Үй тапсырмасы
- Бағалау
Сабақтың жүрісі1.Ұйымдастыру Оқушының отырысын тексеру, оқу-құралдарын түгендеу2.Үй тапсырмасы Ля мажор гаммасын ойнату. Кілттік белгілері туралы сұрау. Ю.Шишаков «Этюд». Жатқа ойнату. Қателерімен жұмыс жасау. 3. Жаңа сабақТақырыбы : «Жетісу күй дәстүрі». Халық күй«Тепеңкөк» (жалпы шолу, орындау)а) теориялық Еліміздегі Жетісу өлкесінде ертедегі аңыз күйлермен қатар авторлары ұмыт болып, ел арасында сақталып қалған халық күйлерін кездестіруге болады. Мысалы: «Бозінген», «Аққу», «Аққудың зары», «Жеті атан – ерке атан», «Мұңлық - зарлық», «Жетім қыз», «Жетім бала», «Жиренше шешен », «Тепеңкөк», «Шұбар киік», «Ақсақ қаз» сияқты көне күйлер ерте дәуірлерден сыр шертеді. Аталған күйлердің шертпе дәстүріне көбірек ұқсастығына байланысты Жетісу күйлерінің шертпе және аралас стильде келетінін айта аламыз. Жетісудың күйшілік өнеріндегі күй құрылымы көне аңыз күйлерден бастау алып, оларға тән көптеген бейнелеу тәсілдері қалыптасқан. Мысалы: «Бозінген», «Аққу», «Аққудың зары», «Шұбар киік», «Ақсақ қаз» .Бұл музыкалық бейнелеулер халық күйлері мен күйшілердің шығармаларында ең көне ұғымдармен сабақтасып, өзіндік ерекшеліктерімен айқындала түседі. Өзге күйшілік өңірден Жетісу дәстүрін айшықтайтын ерекшелік – оның Шығыс күйшілік дәстүрімен өзектестігі. Жер жағдайы ұқсас, Алтай мен Алатау аралығында үзілмей, іркес – тіркес жалғасқан тау сауырын қоныстанған елдің мәдени кеңістігі ортақ болғандығы байқалады.Жетісу күй мектебінің негізгі сипаттамасын, өзге күй мектептерінен айырмашылығын музыкалық даму тұрғысынан тап басып айту едәуір қиындық туғызады. Себебі, бұл мектептің күйлерінде Арқа, Қаратау, Алтай, Сыр сарындары аралас кездесе береді, күй шалу машығында төкпелетіп тарту да бар, солай бола тұра күйдің дамуы шертпе шеңберінен шыға қоймайды. Сонымен Молықбай, Байсерке, Қожеке, Бердібек, кейінгі буын Темірбек Ахметов, Нұрғиса Тілендиев, Мәлғаждар Әубәкіров, Жамағат Темірғалиев секілді тұлғалардың есімдерін атай келе, өңірлік ерекшеліктерге қарап, Жетісу күйшілік өнерінің заманауи даму үрдісіне сай дамығанын байқаймыз.
Жетісу күй мектебі | ||
| Күйлер:«Бозінген», «Аққу», «Аққудың зары», «Жеті атан – ерке атан», «Мұңлық - зарлық», «Жетім қыз», «Жетім бала», «Жиренше шешен », «Тепеңкөк», «Шұбар киік», «Ақсақ қаз» және т.б. | Орындаушылар:Молықбай, Байсерке, Қожеке, Бердібек, кейінгі буын Темірбек Ахметов, Нұрғиса Тілендиев, Мәлғаждар Әубәкіров, Жамағат Темірғалиев. | Ерекшелігі:күй шалу машығында төкпелетіп тарту да бар, солай бола тұра күйдің дамуы шертпе шеңберінен шыға қоймайды. |
Жетісу күй мектебінен бір күймен танысу мақсатында халық күйі «Тепеңкөк» ті аламыз. Талдап бастамас бұрын күйдің аңызына тоқталамыз. Ертеде бір кедейдің мал дегенде жалғыз көк аты болыпты. Өзі бәйгеге қосқанда алдына қара салмайтын жүйрік екен. Бірақ бір қасиеті, тері шықпаса мүлдем шаба алмайды, ол жақсылап тері шықса қандай жарыс болса да алдын бермейді екен. Аттың сыры иесіне мәлім демекші, сол елде үлкен ас болып, асқа жан – жақтан небір сәйгүліктер келулі. Аста ат шабыс, жамбы ату, балуан күрестері белгіленіп, озғандарына жүлде тағайындалады. Бұл асқа әлгі кедей де келеді. Көк тұлпарын жарысқа қостыру үшін иесі бәйге басталмас бұрын қанжығасына екі дорба құмды өңгеріп, әрлі – берлі желдіртіп, терін шығарып тепеңдетіп келе жатқанда, елдегі бір домбырашы көріп, аттың сұлулығына, жүрісіне көңілі толып «шу жануар тепең көк» деп күй тартыпты. Содан бұл күй ел арасында «Тепең көк»атанып кеткен. б)практикалықЕнді осы күй мектебінің бір күйімен танысып, талдап,ойнап көрейік. Күйге анализ жасайық.(Оқушыға сұрақтар қою арқылы күйдің өлшемін, кілттік белгілерін,екпінін сұрап,оның жауаптарын толықтыра отырып, талдауға кірісемін).Аспапта ойнап көрсетіп, баламен үзінді шығарамыз. ( күйді үлкейтіп жазылған плакаттан талдау, ойнату.)4.Сергіту сәті.Енді кішкене бой сергітіп алайық. Таңғажайып барабанымызды айналдырып, нұсқаулық көрсеткен жасырын сұрақтарға жауап береміз. Әр сұраққа жауап берген сайын ұяшықтардан әріптер ашылады.. Жасырылған басты сөздің сілтемесі: Жетісу күйшілік мектебіндегі белгілі күйші – композитор. Таңғажайып барабанның қиындыларындағы сұрақтар:
- Жетісу күй өнеріне жататын қандай күйлер білесің?
- Гамма дегеніміз не?
- Арпеджио деген не?
- Фа#, до #, соль # қай мажор гаммасында кездеседі?
- «Лига» таңбасын қалай түсінесің?
- «Форте», «пиано» сөздерінің мағынасын қалай түсінесің?
- Жетісу күй мектебінің күйші – композиторларын ата.
5. ҚорытындылауОйын арқылы жаңа сабақты бір қайталап шығамыз. Жетісу күйшілік мектебінің ерекшелігін қысқаша айтып өту.«Тепеңкөк» күйін сағаға дейін қайта талдауын еске түсіре отырып, көңіл бөлу керек ерекшелігін айтып өту.6. Үйге тапсырмаАлдын ала оқушыға арнап жазып дайындаған күй нотасын беріп, үйден орындап келуге тапсырма беру.7.БағалауОқушы белсенділігіне,білімділігіне,тапқырлығына қарай бағалау.
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
ЖИ арқылы жасау
Бөлісу
1 - айлық
Материал тарифі-96% жеңілдік
00
05
00
ҚМЖ
Ашық сабақ
Тәрбие сағаты
Презентация
БЖБ, ТЖБ тесттер
Көрнекіліктер
Балабақшаға арнарлған құжаттар
Мақала, Эссе
Дидактикалық ойындар
және тағы басқа 400 000 материал
Барлық 400 000 материалдарды шексіз
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
1 990 ₸ 49 000₸
1 айға қосылу
Материалға шағымдану
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
Жариялаған:
Маденова Акерке Орынбасаровна
16 Ақпан 2019
701Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз
«Жетісу күй дәстүрі». Халық күй«Тепеңкөк» (жалпы шолу, орындау) 2 - сынып
Тақырып бойынша 11 материал табылды
«Жетісу күй дәстүрі». Халық күй«Тепеңкөк» (жалпы шолу, орындау) 2 - сынып
Материал туралы қысқаша түсінік
Өнер мектептерінде жаңа бағдарламаға сәйкес күйшілік мектептер туралы мағлұмат беру міндеттелген. Күйшілік мектептің бірі Жетісу өңірі туралы төменгі сынып оқушысына қысқаша мағлұмат. Жетісу күй дәстүрінің ерекшеліктерін түсіндіру. Жетісу күй мектебінің күйшілерін таныстыру. Бір күйін орындау.
Материалдың қысқаша нұсқасы
«Жетісу күй дәстүрі». Халық күй«Тепеңкөк»(жалпы шолу, орындау)
Құлшар атындағы Бейнеу өнер мектебінің Домбыра сыныбының мұғалімі Маденова Ақерке Орынбасаровна Маңғыстау облысы ,Бейнеу ауданыПән аты : домбыраСыныбы : 2Сабақтың мақсаты : Жетісу күй дәстүрінің ерекшеліктерін түсіндіру. Жетісу күй мектебінің күйшілерін таныстыру. Бір күйін орындау. Білімділігі : Оқушы білімін жан-жақты ету. Музыкалық білімін тереңдетіп оқыту, жетілдіру. Тәрбиелігі : Оқушының еліне, салт-дәстүріне, өнеріне деген сүйіспеншілігін ояту.Дамытушылығы : Орындаушылық шеберлігін дамыту.
Сабақтың түрі : Ашық сабақСабақтың әдісі :а) теориялық б) практикалықСабаққа қажетті көрнекіліктер : Домбыра, оқулықтар, плакат, үлестірме қағаздарСабақ жоспары :
Сабақтың жүрісі1.Ұйымдастыру Оқушының отырысын тексеру, оқу-құралдарын түгендеу2.Үй тапсырмасы Ля мажор гаммасын ойнату. Кілттік белгілері туралы сұрау. Ю.Шишаков «Этюд». Жатқа ойнату. Қателерімен жұмыс жасау. 3. Жаңа сабақТақырыбы : «Жетісу күй дәстүрі». Халық күй«Тепеңкөк» (жалпы шолу, орындау)а) теориялық Еліміздегі Жетісу өлкесінде ертедегі аңыз күйлермен қатар авторлары ұмыт болып, ел арасында сақталып қалған халық күйлерін кездестіруге болады. Мысалы: «Бозінген», «Аққу», «Аққудың зары», «Жеті атан – ерке атан», «Мұңлық - зарлық», «Жетім қыз», «Жетім бала», «Жиренше шешен », «Тепеңкөк», «Шұбар киік», «Ақсақ қаз» сияқты көне күйлер ерте дәуірлерден сыр шертеді. Аталған күйлердің шертпе дәстүріне көбірек ұқсастығына байланысты Жетісу күйлерінің шертпе және аралас стильде келетінін айта аламыз. Жетісудың күйшілік өнеріндегі күй құрылымы көне аңыз күйлерден бастау алып, оларға тән көптеген бейнелеу тәсілдері қалыптасқан. Мысалы: «Бозінген», «Аққу», «Аққудың зары», «Шұбар киік», «Ақсақ қаз» .Бұл музыкалық бейнелеулер халық күйлері мен күйшілердің шығармаларында ең көне ұғымдармен сабақтасып, өзіндік ерекшеліктерімен айқындала түседі. Өзге күйшілік өңірден Жетісу дәстүрін айшықтайтын ерекшелік – оның Шығыс күйшілік дәстүрімен өзектестігі. Жер жағдайы ұқсас, Алтай мен Алатау аралығында үзілмей, іркес – тіркес жалғасқан тау сауырын қоныстанған елдің мәдени кеңістігі ортақ болғандығы байқалады.Жетісу күй мектебінің негізгі сипаттамасын, өзге күй мектептерінен айырмашылығын музыкалық даму тұрғысынан тап басып айту едәуір қиындық туғызады. Себебі, бұл мектептің күйлерінде Арқа, Қаратау, Алтай, Сыр сарындары аралас кездесе береді, күй шалу машығында төкпелетіп тарту да бар, солай бола тұра күйдің дамуы шертпе шеңберінен шыға қоймайды. Сонымен Молықбай, Байсерке, Қожеке, Бердібек, кейінгі буын Темірбек Ахметов, Нұрғиса Тілендиев, Мәлғаждар Әубәкіров, Жамағат Темірғалиев секілді тұлғалардың есімдерін атай келе, өңірлік ерекшеліктерге қарап, Жетісу күйшілік өнерінің заманауи даму үрдісіне сай дамығанын байқаймыз.
Жетісу күй мектебінен бір күймен танысу мақсатында халық күйі «Тепеңкөк» ті аламыз. Талдап бастамас бұрын күйдің аңызына тоқталамыз. Ертеде бір кедейдің мал дегенде жалғыз көк аты болыпты. Өзі бәйгеге қосқанда алдына қара салмайтын жүйрік екен. Бірақ бір қасиеті, тері шықпаса мүлдем шаба алмайды, ол жақсылап тері шықса қандай жарыс болса да алдын бермейді екен. Аттың сыры иесіне мәлім демекші, сол елде үлкен ас болып, асқа жан – жақтан небір сәйгүліктер келулі. Аста ат шабыс, жамбы ату, балуан күрестері белгіленіп, озғандарына жүлде тағайындалады. Бұл асқа әлгі кедей де келеді. Көк тұлпарын жарысқа қостыру үшін иесі бәйге басталмас бұрын қанжығасына екі дорба құмды өңгеріп, әрлі – берлі желдіртіп, терін шығарып тепеңдетіп келе жатқанда, елдегі бір домбырашы көріп, аттың сұлулығына, жүрісіне көңілі толып «шу жануар тепең көк» деп күй тартыпты. Содан бұл күй ел арасында «Тепең көк»атанып кеткен. б)практикалықЕнді осы күй мектебінің бір күйімен танысып, талдап,ойнап көрейік. Күйге анализ жасайық.(Оқушыға сұрақтар қою арқылы күйдің өлшемін, кілттік белгілерін,екпінін сұрап,оның жауаптарын толықтыра отырып, талдауға кірісемін).Аспапта ойнап көрсетіп, баламен үзінді шығарамыз. ( күйді үлкейтіп жазылған плакаттан талдау, ойнату.)4.Сергіту сәті.Енді кішкене бой сергітіп алайық. Таңғажайып барабанымызды айналдырып, нұсқаулық көрсеткен жасырын сұрақтарға жауап береміз. Әр сұраққа жауап берген сайын ұяшықтардан әріптер ашылады.. Жасырылған басты сөздің сілтемесі: Жетісу күйшілік мектебіндегі белгілі күйші – композитор. Таңғажайып барабанның қиындыларындағы сұрақтар:
5. ҚорытындылауОйын арқылы жаңа сабақты бір қайталап шығамыз. Жетісу күйшілік мектебінің ерекшелігін қысқаша айтып өту.«Тепеңкөк» күйін сағаға дейін қайта талдауын еске түсіре отырып, көңіл бөлу керек ерекшелігін айтып өту.6. Үйге тапсырмаАлдын ала оқушыға арнап жазып дайындаған күй нотасын беріп, үйден орындап келуге тапсырма беру.7.БағалауОқушы белсенділігіне,білімділігіне,тапқырлығына қарай бағалау.
Құлшар атындағы Бейнеу өнер мектебінің Домбыра сыныбының мұғалімі Маденова Ақерке Орынбасаровна Маңғыстау облысы ,Бейнеу ауданыПән аты : домбыраСыныбы : 2Сабақтың мақсаты : Жетісу күй дәстүрінің ерекшеліктерін түсіндіру. Жетісу күй мектебінің күйшілерін таныстыру. Бір күйін орындау. Білімділігі : Оқушы білімін жан-жақты ету. Музыкалық білімін тереңдетіп оқыту, жетілдіру. Тәрбиелігі : Оқушының еліне, салт-дәстүріне, өнеріне деген сүйіспеншілігін ояту.Дамытушылығы : Орындаушылық шеберлігін дамыту.
Сабақтың түрі : Ашық сабақСабақтың әдісі :а) теориялық б) практикалықСабаққа қажетті көрнекіліктер : Домбыра, оқулықтар, плакат, үлестірме қағаздарСабақ жоспары :
- Ұйымдастыру
- Үй тапсырмасын тексеру
- Жаңа сабақ
- Сергіту сәті
- Қорытындылау
- Үй тапсырмасы
- Бағалау
Сабақтың жүрісі1.Ұйымдастыру Оқушының отырысын тексеру, оқу-құралдарын түгендеу2.Үй тапсырмасы Ля мажор гаммасын ойнату. Кілттік белгілері туралы сұрау. Ю.Шишаков «Этюд». Жатқа ойнату. Қателерімен жұмыс жасау. 3. Жаңа сабақТақырыбы : «Жетісу күй дәстүрі». Халық күй«Тепеңкөк» (жалпы шолу, орындау)а) теориялық Еліміздегі Жетісу өлкесінде ертедегі аңыз күйлермен қатар авторлары ұмыт болып, ел арасында сақталып қалған халық күйлерін кездестіруге болады. Мысалы: «Бозінген», «Аққу», «Аққудың зары», «Жеті атан – ерке атан», «Мұңлық - зарлық», «Жетім қыз», «Жетім бала», «Жиренше шешен », «Тепеңкөк», «Шұбар киік», «Ақсақ қаз» сияқты көне күйлер ерте дәуірлерден сыр шертеді. Аталған күйлердің шертпе дәстүріне көбірек ұқсастығына байланысты Жетісу күйлерінің шертпе және аралас стильде келетінін айта аламыз. Жетісудың күйшілік өнеріндегі күй құрылымы көне аңыз күйлерден бастау алып, оларға тән көптеген бейнелеу тәсілдері қалыптасқан. Мысалы: «Бозінген», «Аққу», «Аққудың зары», «Шұбар киік», «Ақсақ қаз» .Бұл музыкалық бейнелеулер халық күйлері мен күйшілердің шығармаларында ең көне ұғымдармен сабақтасып, өзіндік ерекшеліктерімен айқындала түседі. Өзге күйшілік өңірден Жетісу дәстүрін айшықтайтын ерекшелік – оның Шығыс күйшілік дәстүрімен өзектестігі. Жер жағдайы ұқсас, Алтай мен Алатау аралығында үзілмей, іркес – тіркес жалғасқан тау сауырын қоныстанған елдің мәдени кеңістігі ортақ болғандығы байқалады.Жетісу күй мектебінің негізгі сипаттамасын, өзге күй мектептерінен айырмашылығын музыкалық даму тұрғысынан тап басып айту едәуір қиындық туғызады. Себебі, бұл мектептің күйлерінде Арқа, Қаратау, Алтай, Сыр сарындары аралас кездесе береді, күй шалу машығында төкпелетіп тарту да бар, солай бола тұра күйдің дамуы шертпе шеңберінен шыға қоймайды. Сонымен Молықбай, Байсерке, Қожеке, Бердібек, кейінгі буын Темірбек Ахметов, Нұрғиса Тілендиев, Мәлғаждар Әубәкіров, Жамағат Темірғалиев секілді тұлғалардың есімдерін атай келе, өңірлік ерекшеліктерге қарап, Жетісу күйшілік өнерінің заманауи даму үрдісіне сай дамығанын байқаймыз.
Жетісу күй мектебі | ||
| Күйлер:«Бозінген», «Аққу», «Аққудың зары», «Жеті атан – ерке атан», «Мұңлық - зарлық», «Жетім қыз», «Жетім бала», «Жиренше шешен », «Тепеңкөк», «Шұбар киік», «Ақсақ қаз» және т.б. | Орындаушылар:Молықбай, Байсерке, Қожеке, Бердібек, кейінгі буын Темірбек Ахметов, Нұрғиса Тілендиев, Мәлғаждар Әубәкіров, Жамағат Темірғалиев. | Ерекшелігі:күй шалу машығында төкпелетіп тарту да бар, солай бола тұра күйдің дамуы шертпе шеңберінен шыға қоймайды. |
Жетісу күй мектебінен бір күймен танысу мақсатында халық күйі «Тепеңкөк» ті аламыз. Талдап бастамас бұрын күйдің аңызына тоқталамыз. Ертеде бір кедейдің мал дегенде жалғыз көк аты болыпты. Өзі бәйгеге қосқанда алдына қара салмайтын жүйрік екен. Бірақ бір қасиеті, тері шықпаса мүлдем шаба алмайды, ол жақсылап тері шықса қандай жарыс болса да алдын бермейді екен. Аттың сыры иесіне мәлім демекші, сол елде үлкен ас болып, асқа жан – жақтан небір сәйгүліктер келулі. Аста ат шабыс, жамбы ату, балуан күрестері белгіленіп, озғандарына жүлде тағайындалады. Бұл асқа әлгі кедей де келеді. Көк тұлпарын жарысқа қостыру үшін иесі бәйге басталмас бұрын қанжығасына екі дорба құмды өңгеріп, әрлі – берлі желдіртіп, терін шығарып тепеңдетіп келе жатқанда, елдегі бір домбырашы көріп, аттың сұлулығына, жүрісіне көңілі толып «шу жануар тепең көк» деп күй тартыпты. Содан бұл күй ел арасында «Тепең көк»атанып кеткен. б)практикалықЕнді осы күй мектебінің бір күйімен танысып, талдап,ойнап көрейік. Күйге анализ жасайық.(Оқушыға сұрақтар қою арқылы күйдің өлшемін, кілттік белгілерін,екпінін сұрап,оның жауаптарын толықтыра отырып, талдауға кірісемін).Аспапта ойнап көрсетіп, баламен үзінді шығарамыз. ( күйді үлкейтіп жазылған плакаттан талдау, ойнату.)4.Сергіту сәті.Енді кішкене бой сергітіп алайық. Таңғажайып барабанымызды айналдырып, нұсқаулық көрсеткен жасырын сұрақтарға жауап береміз. Әр сұраққа жауап берген сайын ұяшықтардан әріптер ашылады.. Жасырылған басты сөздің сілтемесі: Жетісу күйшілік мектебіндегі белгілі күйші – композитор. Таңғажайып барабанның қиындыларындағы сұрақтар:
- Жетісу күй өнеріне жататын қандай күйлер білесің?
- Гамма дегеніміз не?
- Арпеджио деген не?
- Фа#, до #, соль # қай мажор гаммасында кездеседі?
- «Лига» таңбасын қалай түсінесің?
- «Форте», «пиано» сөздерінің мағынасын қалай түсінесің?
- Жетісу күй мектебінің күйші – композиторларын ата.
5. ҚорытындылауОйын арқылы жаңа сабақты бір қайталап шығамыз. Жетісу күйшілік мектебінің ерекшелігін қысқаша айтып өту.«Тепеңкөк» күйін сағаға дейін қайта талдауын еске түсіре отырып, көңіл бөлу керек ерекшелігін айтып өту.6. Үйге тапсырмаАлдын ала оқушыға арнап жазып дайындаған күй нотасын беріп, үйден орындап келуге тапсырма беру.7.БағалауОқушы белсенділігіне,білімділігіне,тапқырлығына қарай бағалау.
Жүктеу Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
16.02.2019
701
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Жариялаған:
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
шағым қалдыра аласыз
