Жыраулар поэзиясы

САБАҚ: Қазақ тілі

Мектеп: Т.Айтжанов атындағы жалпы орта мектебі

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

СЫНЫП: 7 «А»

Жыраулар поэзиясы. Жиембет жыраудың «Еңсегей бойлы Ер Есім» толғауының тақырыбы мен идеясы

Қатыспағандар:-

Осы сабақ арқылы

жүзеге асатын оқу

мақсаттары

7.1.1.1. Әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау.

7.1.2.1 Әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау

7.1.3.1. көркем шығармадағы кейіпкерлердің типтерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау

7.1.4.1. Көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып, үзінділерді жатқа айту

7.2.1.1. Шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру

7.2.2.1. Шығармадағы автор бейнесін анықтау

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар орындай алады: әдеби шығарманың құрамдас бөлшектерге бөледі,үзінділерді жатқа айтады

Оқушылардыңкөпшілігіорындайалады: Жағдаятқа сай диалогке түсіп,сөйлем құрай алады.Шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салыстыра алады.

Кейбір оқушылар орындай алады:шығармадағы автор бейнесін анықтайды, диалогқа даярлықсыз түсіп, өз пікірін білдіре алады.

Тілдік мақсат

Оқушылар орындай алады: пікірталаста тез және дұрыс шешім қабылдай біледі

Пəнге қатысты сөздік қор мен терминдер: жыраулар,поэзия,Жиембет, Еңсегңей бойлы ер есім

Диалог құруға / шығармажазуғаарналғанпайдалытіркестер: 10-12 үнқатымға түсе алады.

Талқылауға арналған сұрақтар:

Жыраулар поэзиясының негізгі тақырыбы қандай?

Не себепті …. деп ойлайсыз?

Жыраулар жырларына өз заманынң қандай өзекті тақырыбын арқау еткен?

ишара: Қол соғу, белгі беру , бас бармақ,саяхат, сергіту сәті

Алдыңғы оқу: Шығармашылық жұмыс

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Басы

7 минут

Шаттық шеңбері: «Көршіңнің келбеті» әдісі арқылы қасында тұрған достарының келбетін жылы сөздермен сипаттайды.

Қызығушылықты ояту. Серпілген сауал әдісі

1.Күлтегін кім?

Қалыптастырушы бағалау жүреді: Жарайсың! Өте жақсы! Тамаша!

Смайликтер(жарайсың, тамаша)

Ортасы

28 минут

Білу және түсіну 10 минут

Топтарға тапсырма:

(Мәтін бөліктерін тарату)

Оқулықтағы тапсырмаларды топтарға бөлу

Жиембет Бартоғашұлы ((1570-1575) жылдар шамасында туып, 1643 жылы дүниеден қайтқан). Қазақтың аса талантты жырауы, биі әрі жеңімпаз батыры. Ол Кіші жүздің Байұлы тайпасының Тана руынан шыкқан. Жиембеттің жас шағы қазіргі Батыс Қазақстан аймағының Өзен, Жем, Арал аралығындағы ауылдарда өткен. 16 жасынан хандар, билер, батырлар жанында жүріп, ел билігіне араласады. Өсе келе ол Есім ханның беделді биі әрі батыры дөрежесіне көтеріледі. Талай ұрыс, шайқастарға катысып, ерлік көрсетеді. Ханның жауынгер жасағын баскарып, жеңімпаз қолбасшы болады. Ол сонымен бірге Еңсегей бойлы Ер Есімнің кіші жүз еліндегі ең бір беделді бас биі ретінде танылады. Жиембет әсіресе 1620 жылғы Есімханның ойрат-қалмақтармен соғысы кезінде ерекше ерлік, тапқырлық көрсетіп, шапқыншы жауды ойсырата жеңіп, бетін кайтарады. Жиембет жыраудың ересен ерлігі мен әділ де алғыр билік қызметі былай жазылған: "...Ол Есім ханның кіші жүздегі ел басқарушы биі, қолбасшы батыры болған. Қалмақтарға қарсы 1620-27 жылдарғы жорықтарға қатысып ұйымдастырушылық қабілетімен, ерлігімен көзге түскен". Сөйтіп ол үлкен абырой, беделге ие болады. Жиембет бидің Есім ханмен бұл достық қарым-қатынасы ұзаққа бармайды. Екеуінің арасында ел аралық бітімгерлік, жер дауы, жесір дауы кезінде келіспеушілік өрістей береді. Бетің бар, жүзің бар демей, турасын кесіп айтатын қайсарөжет би Есім ханның кейбір озбыр жөн-жосықсыз іс-әрекеттеріне қарсы шығады. Оның бұл мінезі ханға да жаға бермейді. Сөйтіп хан мен бидің арасы суи бастайды. Жиембет ханнан іргені аулақтатып, қол астындағы елге өзінше билік жүргізе бастайды. Мұны білген хан оның соңына түсіп, куғынға салады. Сонда бір кездесуде Жиембет жырау Есім ханға былай депті:

Еңсегей бойлы Ер Есім!
Есім сені есірткен,
Есілде менің кеңесім.
Ел білгеннен Есім хан,
Қолыңда болдым сүйесін,
Қолтығыңа болдым демесін.

Қолдану 8 минут «Интервью» әдісі

Жыршы кім, Жырау кім, Жиембет кім?

ҚБ жарайсың! Тамаша! Өте жақсы!Керемет.

«Түртіп алу » кестесін толтырыңдар

Жиембет дырауға дара диагармма түз

Қалыптастырушы бағалау жүріп отырады.(смайликтер)

Сергіту сәті «Шымкент арулары»

Топтық бағалау іске асады.

Қызыл,жасыл, сары түсті фигуралар

Үлестірме қағаз

Сергіту сәті . Караоке «Қыдырып қайтайық»

Соңы

5 минут

«Плюс-Минус-Қызығамын»кестесі бойынша кері байланыс жүргізіледі.

Үй жұмысы 5-тапсырма

парақшалар

смайликтер

Қосымша ақпарат

Саралау – оқушыға

мейлінше қолдау

көрсетуді қалай

жоспарлайсыз? Қабілетті

оқушыға тапсырманы

қалай түрлендіресіз?

Бағалау – оқушы білімін

тексеруді қалай

жоспарлайсыз?

Пəнаралық байланыс –

Денсаулық жəне қауіпсіздік,

АКТ-мен байланыс.

Құндылықтарменбайланыс

(тəрбиеэлементі).

Бағалау шәкілі

«7-8»-5

«5-6»-4

«4»-3

Рефлексия

Сабақтың мақсаты

мен оқу

міндеттері

орындалды ма?

Бүгін оқушылар

не үйренді?

Сабақ қалай өтті,

қандай деңгейде

өтті?

Жоспарланған

Саралау жақсы

Іске асты ма?

(тапсырмалар

сəйкес болды ма?)

Уақытты қалай

пайдаландым?

Жоспарыма

қандай өзгеріс

енгіздім жəне

неге?

Өз сабағыңызды талдау үшін осы бос орынды пайдаланыңыз. Сол жақта берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Сабақтың мақсаты мен міндеттері орындалды.

Сабағым жақсы деңгейде өтті.

Мен жоспарлаған саралау қабілеті жоғары оқушыларға жақсы әсер етті. Жауап беру барысында оқушылар өз ойларын еркін жеткізіп, шебер жауап бере алды.

Уақытты тиімді пайдаландым. Жоспарыма ешқандай өзгеріс енгізбедім.

Қорытынды бағамдау

Ең жақсы өткен екі нəрсе (оқыту мен оқуға қатысты)

1:

Қандай екі нəрсе немесе тапсырма сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (оқыту

мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында барлық сынып немесе жекелеген оқушылар жөнінде келесі

сабағыма қажет болуы мүмкін қандай ақпарат білдім?

1