Медиация

О.Шораяқұлы атындағы №30 орта мектебінің 8 «Б» сынып оқушысы
Сматов Биғали Қазыбекұлы
«Медиатор –келіссөздер шебері».эссе

Медиатор немесе медиация екі тараптың ерікті келісімі бойынша жүзеге асырылатын,екі жақт ың өзара қоглайлы шешімге қол жеткізуі мақсатында медиатордың көмегімен тараптардың арасындағы дауды басу рәсімі. Бұл мамандық иелері тараптар арасындағы
дауды өз арасында және өздері жауапкершілік алып , қарым –қатынастарын қалпына келтіруге және бір шешімге келуге ықпал еткізеді.

Медиация туралы заң 2011 жылы қабылданды.Мақсаты -сот жүйесіндегі ауыртпалықты м кеміту .«Сотта қарастырылатын даулардың санын азайту, оларды шешудің балама түрлерін, соның ішінде татуластыру рәсімдері мен медиацияны енгізу маңызды», —деген еді сол кездегі Қазақстан Республикасының президенті Нұрсұлтан Назарбаев. Медиацияның соттан айырмашылығы -медиацияда ұтқан ,ұтылған тарап болмайды,себебі олар екі жаққа қолайлы(тиімді) мәмілеге келу керек.Сот ісін ашу үшін бір тараптың арызы жеткілікті ,ал медиацияға қос тарап келісіммен барады.. Медиация рәсімі сотқа жүгінуге қарағанда оңай.Сотқа жүгіну үшін тұлға талап арыз жазып,мемлекеттік бажды төлеуі қажет.
Сот талап арызды қабылдағаннан кейін тұлға бірнеше айға дейін сот отырысын күтеді.Сотқа жүгіну үшін заңгерге барады,заңгердің қызметі үшін ақша төлейді.
Ал медиацияда тараптар медиаторлар тізімінен қажет маманды таңдап, еңбек ақысын (егер ақылы болса) бөліп төлейді. Сотта даудың жүру ұзақтығы сотқа байланысты болса ,медиацияда тек қана тараптарға байланысты болады. Олар тіпті бір күннің ішінде мәмілеге (келісімге) келе алады. Медиация тек еңбектегі, отбасындағы және өзге де құқықтық қатынастардан туындайтын дауларды шешуге, онша ауыр емес, орташа ауыр және кейбір жағдайда ауыр қылмыстық істі шеше алады. Тараптар бір келісімге келе алмаса, медиация тоқтайды. Кейін дауды сот арқылы шешсе болады. 
Қорытындылай келе медиация адамға және адамның болашағына деген үлесі өте зор.

Медиация туралы заң шыққаннан бастап менің атам Сақташев Смат өмірінің соңына дейін « Қармақшы ауданының медиаторы» қызметін атқарды. Ауданымыздағы көптеген огтбасылардың ажырасу ,дау жанжал проблемаларын шешіп отбасыларын сақтап қалуға өз пайдасын тигізді. Адамдарға өз-өзін түсінуге, бір -бірін кешіре білуді , арасындағы
конфликті, мәселені ешқандай айқайсыз, жан-жалсыз шешуге үйретті. Сондықтанда «медиатор-келіссөздер шебері» деп атайды.