Мектепке дейінгі ұйымдарға педагогикалық технологиялар

Мектепке дейінгі ұйымдарда қолданылатын педагогикалық технологиялар

¹Тоқтар Ж.Е

Сарсенбаева Э.И

Ғылыми жетекші: Серікова Орал Серікқызы

¹Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті,

Қазақстан, Алматы қ., еmail: 371717f@gmail.com

Бұл мaқaлaмдa мектепке дейінгі ұйымдарда қолданылатын заманауи педагогикалық технологиялар жaйлы cөз өргiтпeкпiн.

Білім беру жүйесінде ерекше маңызды болып табылатын мәселелердің бірі – оқытуды ақпараттандыру, оқу үрдісінде жаңа технологияларды пайдалану. Оқытудың жаңа педагогикалық технологияларын меңгеру педагогтан орасан зор іскерлік пен шығармашылыққа негізделген ізденістерді қажет етеді. Осындай мақсат көздеген жүйелі ізденістер педагогтың жаңа технологияны меңгеруіне, инновациялық жетілуіне мүмкіндік береді.

Түйін сөздер:

Педагогикалық технология, Ақпараттық коммуникациялық технологиялар, Триз технологиясы , Интерактивті нысан, стретчинг, ортопедиялық гимнастика

Мен елдің қалай өзгеретінін көремін, яғни адамдар мен балалар. Қазіргі қоғамды материалдық, энергетикалық және еңбек ресурстарынан кем емес ақпараттық ресурстарсыз елестету мүмкін емес. Қазіргі заманғы ақпараттық кеңістік бізден компьютерге ие болуды талап етеді, ол біздің өмірімізге белсенді еніп, ересектер өмірінің қажетті атрибуты ғана емес, сонымен қатар балаларды оқыту құралы болып табылады. Мектеп жасына дейінгі балалармен жұмыс жасауда интерактивті технологияларды қолдану енді ғана басталады. Бұл тақырыптың өзектілігі қазіргі қоғамының барлық салаларында болып жатқан өзгерістер білім беру жүйесіне әсер ете алмады. Білім беру мекемелері сөзсіз инновациялық процестерге қосылады. Біз бәріміз уақытпен бірге жүруіміз керек.

Технологиялардың пaйдa бoлyы aдaмдaрдың қaрым-кaтынacтaғы yaқыт пeн кeңecтiк кeдeргiciн жoйды. Oның aлғaшқы нұcқaлaры өтe eртe зaмaндa жacaлды.

Ақпараттық компьютерлік технологиялар (АКТ) — бұл өзін-өзі жетілдіру, жаңа ақпаратты тез алу немесе өңдеу, сонымен қатар өз тәжірибеңізбен бөлісу үшін тамаша құрал. Әсіресе, АКТ-ны қолдану мұғалімге балалардың іс-әрекеті мен қарым-қатынасын түбегейлі әр түрлі, жоғары деңгейде және көптеген қызмет салаларында ұйымдастыруға мүмкіндік беретінін атап өткім келеді. Жаңа заманауи мүмкіндіктер біздің мекеменің мұғалімдерін білім беру мәселелерін әр түрлі жолдармен шешуге шақырады, олардың бірі АКТ — ның жаңа құралдарын қолдану. Елімізде 2012 жылдан бастап балабақшада SMART Board интерактивті тақталары қолданылады-бұл компьютер мен проектор кіретін жүйенің бөлігі ретінде жұмыс істейтін сенсорлық экран. Мастер-класста Біз мектепке дейінгі мекеменің мұғалімі балалармен жұмыс жасау үшін компьютерді қалай тиімді қолдана алатындығы, жас және жеке ерекшеліктерін ескере отырып, оның көмегімен не істей алатынымыз туралы сөйлесеміз. [1]

Мектепке дейінгі ұйымдардағы педагогикалық үдерістердің инновациялығы – мектеп жасына дейінгі балалардың тиімді дамуына себін тигізетін жаңа технологияларды мақсатты ендіруінде болып табылады. 

Педагог пен баланың өзара әрекет етуі жүзеге асырылатын оқытудың интерактивті әдістерін қолдану барынша маңызды бола бастады. Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының жұмыстарына заманауи білім беру бағдарламалары мен технологияларын ендіру бойынша бірыңғай талаптар және практикалық ұсыныстармен қамтамасыз етуге бағдарланған және мектепке дейінгі оқыту мен тәрбие сапасын және тәрбиешілердің кәсіби құзыреттілігін арттыруға бағытталған. 

«Мектепке дейінгі ұйымдардағы инновациялық педагогикалық технологиялар» диагностикасын жүргізу материалдарына талдау, қолданылатын технологиялар жұмысының ерекшеліктерін анықтау және әртүрлі жас топтарында туындайтын қиындықтарды, мәселелерді шешу жолдарын айқындау; 

- мектеп жасына дейінгі балалармен жұмыс жасаудың заманауи интерактивті нысандары туралы біртұтас білім қалыптастыру; 

- мектепке дейінгі ұйымдардың білім беру үдерісінде интерактивті нысандарын (диалогтық технологиялар, ТРИЗ технологиялары, денсаулық сақтау технологиялары және т.б.) қолдану дағдыларын дамыту; 

- мектепке дейінгі ұйымдардың тәрбиешілері мен педагогтарында мектеп жасына дейінгі балалармен интерактивті өзара әрекет ету үшін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану қабілетін қалыптастыру; 

- мектепке дейінгі білім беруді жаңғырту жағдайында мектепке дейінгі ұйымдардың тәрбиешілері мен педагогтарында өзіндік білім алу қажеттілігін қалыптастыру.

Заманауи денсаулық сақтау технологиялары 

Денсаулықты сақтау және ынталандыру технологиясы: стретчинг, ырғақ пластикасы, динамикалық үзілістер, қозғалмалы және спорт ойындары, релаксация, эстетикалық бағыттағы технологиялар, саусақ гимнастикасы, көз гимнастикасы, дем алу гимнастикасы, сергіту гимнастикасы, түзету гимнастикасы, ортопедиялық гимнастика. 

Шығармашылық қабілеттерін дамыту технологиясы 

ТРИЗ – өнертапқыштық тапсырмаларды шешу теориясы. Негізін салушы - Генрих Альтшуллер. Оның технологиясының басты идеясы техникалық жүйелер белгілі бір заңдармен туындап, дамиды: бұл заңдарды тануға болады және өнертапқыштық тапсырмаларды шешу үшін қолдануға болады. Қазіргі таңда Г.С.Альтшуллердің ТРИЗ технологиясы мектеп жасына дейінгі балалардың сөйлеуін, тапқырлығын, шығармашылық елестетуін, диалектикалық ойлауын дамыту үшін бала бақшаларда табысты қолданылады. ТРИЗ мақсаты – балалардың ой-өрісін дамытумен қатар, жүріп жатқан үдерісті түсіндіре отырып, жүйелі ойлауынуға үйрету. Мектеп жасына дейінгі балалар үшін «ТРИЗ» технологиялары – бұл тәрбиешілер үшін толық әдістемелік ұсыныстары бар ұжымдық ойындар мен сабақтар жүйесі. ТРИЗ негізгі бағдарламасын ауыстыруға емес, оның тиімділігін барынша арттыруға арналған. Тәрбиеші жұмыс істейтін кез келген бағдарлама негізінде практикада тексерілген ТРИЗ әдістері мен тәсілдерін қолдануға болады. 

Ойын іс-әрекеті үдерісінде ересектер мен баланың интерактивті өзара әрекет етуі 

Ойын – баланың әлеуметтік тәжірибесі болып табылады. Іс-әрекеттің бұл түрі балалардың ересектердің өміріне қатысуын ынталандыруын іске асыратын құрал қызметін атқарады. Балалар ойын арқылы: 

- өзінің жеке өмірлік жоспарын құруға үйренеді; 

- іс-әрекеттерді және оларға қол жеткізудің құралдарын анықтайды, жасайды;

REFERENCES

[1]     Назарбаев Н. «Қазақстан – 2030» Барлық қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы, Ел президентінің Қазақстан халқына жолдауы. Алматы: Білім, 1997ж, 176 бет

[2]     Бұзаубақова Қ.Ж. Жаңа педагогикалық технология. – Тараз, 2003.

[3]     Көшімбетова С. Инновациялық технологияны білім сапасын көтеруде пайдалану мүмкіндіктері. – Алматы: Білім, 2008