Мұқағали- мәңгілік ғұмыр!

Сынып жетекшінің аты-жөні

Әуезова Қ.

Күні:

14.10.2024

Сынып: 6 «Г»

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сынып сағатының тақырыбы

Мұқағали- мәңгілік ғұмыр!

Мақсаты

ақиық ақын Мұқағали Мақатаевтың өмірі мен
шығармашылығын таныту, ақындық талантын
шәкірт жүрегіне ұялату, поэзияға деген
қызығушылығын арттыру, өлеңдерін
мәнерлеп оқуға дағдыландыру, өлеңдерінің
тәрбиелік мәнін түсіндіру. Оқушылардың
өлеңге деген ынтасын, көркемсөз оқу шеберлігін
арттыру, ізденімпаздық қасиеттерін
қалыптастыру, Отанды сүюге, адамгершілікке,
өлеңді, өнерді, сезімді бағалауға тәрбиелеу.

Құндылық

Қазан айы – тәуелсіздік және отаншылдық айы

Аптаның дәйек сөзі

Отанды сүю – отбасынан басталады!

Қауіпсіздік сабағы (10 минут)

Жердегі өмірдің пайда болуы.

Барысы

Тәрбие сағатындағы орындалуы тиіс іс-әрекеттер

Ресурстар

Жер бетіндегі тіршіліктің пайда болу гипотезалары, оның әртүрлілігі.

5-8 сынып білім алушылары үшін

экологиялық білім беру бойынша

«Мен және экология» сынып сағаттарының бағдарламасы

Сабақтың басы

Сабақтың ортасы

Сабақтың соңы

Ақын өміріне қысқаша шолу

Мақатаев Мұқағали Сүлейменұлы (1931 жылы дүниеге келіп, 1976 жылы дүниеден өткен. Шын аты Мұхаммедқали) – қазақтың лирик ақыны, мұзбалақ ақын, өз заманында лайық бағасын ала алмаса да өзінен кейінгілер үшін мәртебесі биік ақиық ақын.

Ол 1931 жылы 9 ақпанда Алматы облысы, қазіргі Райымбек (бұрынғы Нарынқол) ауданының Қарасаз ауылында дүниеге келген. Алайда, құжаттар бойынша ақынның туған күні ақпанның 9 жұлдызында тойланады. Бұған тиісті ақынның анасы Нағиман апа былай деген: «Мұқағалиім 1931 жылы наурыз айының 8-інде дүниеге келген болатын. Жаңылысуым мүмкін емес. Себебі балам мынау фәнидің есігін ашқаннан біраз уақыт кейін Наурыз тойы болады, наурыз көже жасаймыз деп күтіп отырғанбыз.» Мұқағали Мақатаев атындағы әдеби сыйлықтың лауреаты Оразақын Асқар ақынның екінші ту­ған күніне байланысты мынадай сөз айта­ды: «Ал құжат бойынша Мұқағали 9 ақпан­да дүниеге келген. Бұл куәлікті ақын ес білген кезде сол кездегі сайлау науқанына байланысты өзі жаздырып алған екен». Азан шақырып қойылған аты - Мұхаметқали. ·         1948–1949 жылдары - ҚазМУ-дың филология факултетінің студенті;

·         1948 - оқуын тастап, Шибұт ауылында ауылдық кеңестің хатшысы;

·         1949 - көктемде жары Лашынмен отау құрады;

·       1949 - Советтік шекара газеті ақынның Қырман басында, Қойшы бала - Әкітай деген өлеңдерін жариялады;

·       1950 - Алматыдағы Шет тілдер институтының неміс тілі факультетіне оқуға түсіп, көп ұзамай тұрмыстық жағдайына байланысты оқуын тастайды;

·       1954 - Қарасаздың бастауыш мектебінде орыс тілі мұғалімі болып тағайындалады, осы жылы ақынның үш өлеңі Әдебиет және искусство журналында жарияланды;

·         1957 - Республикалық радионың диктор қызметін атқарады;

·         1960-1962 жылдары - Советтік шекара газетінің бөлім меңгерушісі;

·         1963-1965 жылдары - Мәдениет және тұрмыс журналында жұмыс істейді;

Ауыл орта мектебін 1948 жылы бітіріп, өз ауылында комсомол, кеңес қызметтерінде болған. Кейін аудандық газетте әдеби қызметкер, Қазақ радиосында диктор болған.

Ақынның тұңғыш өлеңдері “Қырман басында”, “Қойшы бала — Әкітай” ауданындағы “Советтік шекара” газетінде жарияланды (1949). “Інімнің ойы”, “Шебер” өлеңдері “Жастық жыры” атты жинаққа енді (1951). Алғаш Мұқағали талантын бағалаған Ә.Тәжібаев: “Өзіңнен де жігерлілеу, оттылау жас жеткіншек жеткенде, мақтанбасқа бола ма?!” деген еді (“Қазақ әдебиеті”, 18.3.1960). 

Мыңдаған талантты сазгерлер Мұқағалидың мұңды, сырлы, сан қырлы жырларын жаттап, әуен-ән іздеп шарқ ұрды, шабыт шықырды. Оның оттай ыстық өлеңдері өз-өзінен әнге, толғауға, термеге сұранып тұрды. Самалдай желпіп маңдайдан сипайтын, жанға ләззат құятын, көкірек көзіңді майдай ашатын ән-әуез - әрқашан да өмір-серік, жанға қуат, рухани азық.

Мұқағали есімі қазақ поэзиясының символына айналған ұлы ақын. Қазақтың қаншама Мұқағалидан кейінгі ақындар Мұқағали жырымен рухтанды. Мұқағали қаншама ақынға шын жылаудың қалай болатынын көрсетті. Сондықтан да Мұқағали жырлары мәңгілік.

Оқушылар ақынның өлеңдерін оқиды.

Қала алмассың мұздай күні опынбай,

Әр жүректе «қайран Мұқа», ойпырмай.

Ақындардың жыр оқитын кешінде,

Бір керемет өлең қалды оқылмай.

Елемейтін, ескермейтін нәрсені,

Тастайтұғын бетінен ап беттінің,

Өлең етіп ызғарлы түн, от күнін,

Жол қозғалыс ережесін елемей,

Көшелерді кешіп келе жататын,

Мұқағали Мақатаев жоқ бүгін.

Интерактивті тақта, слайд