Орхон-Енисей ескерткіштері

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 7

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Орхон-Енисей ескерткіштері

«Күлтегін» жыры

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

А/И1 Шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салыстыру

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар: шығарма эпизодтары мен бейнелерді біледі

Оқушылардың көбісі: «Күлтегін» шығармасын басқа шығармалармен салыстырады;

Оқушылардың кейбірі: Ұқсас шығармалар бойынша өз пікірлерін ортаға салады

Бағалау критерийлері

• Шығарма эпизодтары мен бейнелерді біледі

• Ұқсас екі шығарманы салыстырады

• Ойларына дәлел келтіріп айтады

Тілдік мақсаттар

Пән лексикасы және терминология: Күлтегін, Білге қаған, Йолығ тегін, Табғаштықтар, ел, тәуелсіз, күрес т.с.с

Мәтін талдау барысында қолданылатын тіркестер: Менің ойымша...;Салыстыра қарғанда...; Өмірмен байланыстыратын болсам...; Бұл оймен келісемін/ келіспеймін, себебі...

Сабақтың түрі

Шығармашылық сабақ

Жоспар

Жоспарланатын уақыт

Дереккөздер

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту

Оқушылар топта төмендегі кестені сәйкестендіріп шығады және дұрыс жауаппен салыстырады. Салыстырудан кейін жұмыстарына байланысты өз пікірін білдіреді.

Сәйкестендір.

Дұрыс жауап.

Бұмын қаған – Түркі қағанатын негізін қалаған

Елтеріс – түркі елін жалғастырған басшы

Білге – хан

Күлтегін - батыр

Тоңұқұқ – ақылшы, кеңесші

Қапаған – Елтерістен кейін таққа отырған адам

Сабақтың ортасы

Мағынаны тану

Тапсырма1

Т

«ВЕНН диагарммасы» тәсілі.

Оқушылар «Күлтегін» жыры мен батырлар жырын салыстырады. Әр топқа жеке тапсырмалар беріледі.

1-топ.

«Күлтегін» жыры мен батырлар жырының мазмұнындағы ұқсастық пен айырмашылықты салыстырыңыздар

2-топ.

Күлтегін батыр мен Алпамыс батырдың ұқсастығы мен айырмашылығын салыстырыңыздар

3- топ.

Күлтегін батырдың астына мінге аты мен Тайбурылды салыстырыңыз. Ұқсастығы мен айырмашылығын анықтаңыздар.

4- топ

Күлтегін батырға ақыл кеңес беретін Тоңұқұқты батырлар жырында батырларға ақыл- кеңес беретін тұлғалармен салыстырыңыз. Ұқсастығы мен айырмашылығына талдау жүргізіңіз. (Оқушылар белгілі бір батырлар жырын таңдай алады. Мысалы, «Қобланды батыр, «Алпамыс батыр» т.с.с)

Бағалау. «Микрафон» әдісі. Мұғалім жеке оқушыларға микрафон ұсыну арқылы топтарды бағалау критерийі арқылы бағалатады және ұсыныстар айтқызады.

Сабақтың соңы

Кері байланыс.

Үйге тапсырма: ««Күлтегін» шығармасын әсерлі етіп тұрған не?» деген тақырыпта сыни шолу жазып келу.

Ауызша кері байланыс

Қосымша ақпарат

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-мен байланыс
Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)

Дифференциацияны берілетін тапсырма, күтілетін нәтиже, қолдау көрсету, бөлінетін уақыт, қолданылатын дереккөздер арқылы жүзеге асыруға болады.

Дифференциация сабақтың кез келген бөлімінде қолданылады.

Бұл бөлімді оқушылардың сабақ барысында алған білімдерін бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдеріңізді жазу үшін пайдаланыңыз.

Сабақ жоспарын құру үшін сізге өзге пән мұғалімдерінің көмегі керек пе?

Берілген тапсырмалардың қайсыбірі оқушылардың қауіпсіздігіне немесе денсаулығына қауіп төндіре ме?

Оқушылар сабақ барысында өздерінің АКТ дағдыларын дамыта ала ма?

Осы сабақ барысында НЗМ құндылықтарын дамытуға қандай мүмкіндік бар?

Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланғануақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Төменде берілген бөлімді осы сабақ туралы ойларыңызды жазу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сабағыңызға қатысты ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?

САБАҚ: қазақ әдебиеті

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 7 Т1

Қатысқан оқушылар саны:25

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Орхон-Енисей ескерткіштері «Күлтегін» жыры (7-9)

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

Б/С1.Тарихи және көркемдік құндылығы.

Кейіпкерлердің іс-әрекеті мен автор берген портреттік мінездемені салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру.

Смарт мақсаты

Оқушылардың барлығы:

1. «Күлтегін» жырының мазмұнын біледі, өз ойын дәлел келтіріп жеткізеді.

Оқушылардың көпшілігі:

1. Жырдан өмірлік қағида шығара алады.

Оқушылардың кейбіреуі:

1. Өз ойын қорытындылай отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру.

Құндылықтарды игерту

• Бір-бірін құрметтеуге, бір-бірінің сөзін тыңдай білуге, көмек беруге дайын тұруға машықтандыру.

Пәнаралық байланыс

Қазақстан тарихы

АКТ –ны қолдану дағдылары

Таныстырылым

Дескрипторы

1.Жырдан дәлел келтіре алады.

2.Жырдан өмірлік қағида шығара алады.

3.Өз ойын қорытындылай алады.

Тілдік

міндеттер

Пәндік лексика мен терминология:

Оқушылар түсінеді және сипаттайды...

Диалог және жазылымға пайдалы тіркестер:

Менің байқағаным,...Менің ойымша,... Мен ойлаймын...

«Күлтегін» жыры, ежелгі түркі дәуірі, ерлік, елдік, батырлық, тарихи жыр

Осыған дейін меңгерілген білім

«Күлтегін» жыры ежелгі түркі дәуірінің ерлік, елдік, батырлық өмірін жырлаған тарихи жыр екенін зерттеп келу.

Жоспар

Жоспарланатын уақыт

Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер (төменде келтірілген жазбаларды жоспарланған әрекеттермен алмастырыңыз)

Дереккөздер

Сабақтың басы

5 минут

Сабақтың ортасы

15 минут

5 минут

10 минут

5 минут

1. Ынтымақтастық атмосферасын орнату.

1. Өткен сабақ материалы бойынша «Мен-саған, сен-маған» шеңбер бойынша сұрақ-жауап ұйымдастырыңыз.

2. Ой шақыру. Жыр мәтіні бойынша түрткі сұрақтар жауап беріңіз?

• Күлтегін қандай жыр?

• Жыр неліктен «Күлтегін» деп аталды?

• Күлтегін жыры қашан, қайдан табылды?

• Күлтегін қандай адам болған?

2. Мағынаны тану кезеңі.

Топтық жұмыс. Айтылым тапсырмасы: «Үш қадамды сұхбат» стратегиясы. Төрт адамнан тұратын топтарды жұптарға бөлінеді: А және Ә, Б және В.

1-қадам. А Ә-дан сұхбат алады, ал Б В-дан сұхбат алады.

2-қадам, керісінше. Ә А-дан сұхбат алады, ал В Б-дан сұхбат алады.

3-қадам. Әр оқушы өз жұбы туралы ақпаратпен төрт адамдық топ ішінде бөліседі.

Әр топ тақырыпқа байланысты бір-біріне мәтін бойынша 3 түрлі сұрақ қойып, пікір айтып талқылаңыздар. Негізгі ақпаратты анықтаңыз. (Жырдың 1, 2-бөлімі бойынша жұмыс жасаңыз)

Дифференциациялық тапсырма:

А деңгейі: Салыстырыңыз.

Жоқтау-жырды батырлық жырмен салыстырыңыз.

В деңгейі: Мінездеу. Кейіпкерлер іс-әрекетімен мен автор берген портреттік мінездемені салыстырады. (Күлтегін,  Білге қаған)

С деңгейі: Анықтаңыз. Күлтегін  жауласқан  елдер  мен  жер  атауларын  анықтаңыз.

Жұптық жұмыс. Айтылым тапсырмасы: Мәтінді зерттеңіз

Дифференциациялық тапсырма:

С деңгейлі оқушы: 1.Жырдан дәлел келтіре алады.

В деңгейлі оқушы: 2.Жырдан өмірлік қағида шығара алады.

А деңгейлі оқушы: 3.Өз ойын қорытындылай отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға бере алады.

.

kerey.kz

сайты

Сабақтың соңы

5 минут

Кері байланыс: Сабақтан не үйрендіңіз?

Үйге тапсырма:

Жиембет жыраудың «Еңсегей бойлы Ер Есім» шығармасын оқып танысып келіңіз.

Қосымша ақпарат

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-мен байланыс
Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)

Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланғануақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Төменде берілген бөлімді осы сабақ туралы ойларыңызды жазу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сабағыңызға қатысты ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?

Сабақ:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:5

Қатысқан оқушылар:25

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Жиембет жырау.Жыр. Жыршы. Жырау. Толғау.

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары:

Жиембет жырау туралы мәлімет алу. Жыр, жыршы, жырау, толғау туралы мәлімет беру

Құндылықтарды игерту

Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік, академиялық әділдік.

Аталған құндылықтар сабақ тақырыбы арқылы оқушылардың отырып жұмыс жасауы

Пәнаралық байланыс

Мәдениеттану, тарих.

АКТ-ны қолдану дағдылары:

PowerPoint

Бағалау критерийлері:

Мәліметтерді еске сақтау, шығармашылық жұмыс жасау, тапсырмалар дайындау, талдау.

Дескрипторлар:

- Мәліметті жеткізе алады;

- Тапсырмаларды дайындай біледі

- Қорытынды бөлімінде не жазылатынын біледі;
- Мәліметті талдайды.

Тілдік мақсаттар:

Жыр.Жыршы.Жырау.Толғау.

Осыған дейін меңгерілген білім

Ассонанс, аллитерация

Жоспар

Уақытты жоспарлау

Дереккөздер

Дид.материал

Басы

Қызығушылықты ояту

Cабақ басталмас бұрын мұғалім оқушылардың өткен сабақта “Ақынға айтарым” деген тақырыпта жұбымен жеке параққа жазып келген хаттардың үздігін тақтаға іліп қояды. Оқушылар оқып танысады.

Миға шабуыл

1.Жиембет жырау туралы бұрын естідіңіздер ме?

Өз бетімен Жиембет жырау туралы оқып түсіндіреді.

«Жылжымалы қалпақ»

Кері байланыс

Тапсырманы орындау қаншалықты қиын болды?

Келешекте неге назар аударар едіңіз?

Соңы

3 мин

Үйге тапсырма: Еңсегей бойлы Ер Есім

Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздеп отырсыз?

Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?

Пәнаралық байланыс

Қауіпсіздік ережелері

АКТ-мен байланыс
Құндылықтармен байланыс (тәрбиелік элемент)

Дифференциацияны берілетін тапсырма, күтілетін нәтиже, қолдау көрсету, бөлінетін уақыт, қолданылатын дереккөздер арқылы жүзеге асыруға болады.

Дифференциация сабақтың кез келген бөлімінде қолданылады.

Бұл сабақта дифференциацияны сабақтың негізгі кезеңінде оқу мақсатына лайықтап жүргіздім.

Бұл бөлімді оқушылардың сабақ барысында алған білімдерін бағалау үшін қолданылатын әдіс-тәсілдеріңізді жазу үшін пайдаланыңыз.

Оқушылардың жаңа сөздерді, ақпаратты түсінегіндігін кері байланыс және жетістік критерийлері арқылы тексеремін.

Сабақ жоспарын құру үшін сізге өзге пән мұғалімдерінің көмегі керек пе?

Берілген тапсырмалардың қайсыбірі оқушылардың қауіпсіздігіне немесе денсаулығына қауіп төндіре ме?

Оқушылар сабақ барысында өздерінің АКТ дағдыларын дамыта ала ма?

Осы сабақ барысында НЗМ құндылықтарын дамытуға қандай мүмкіндік бар?

Ойлану

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?

Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланғануақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?

Төменде берілген бөлімді осы сабақ туралы ойларыңызды жазу үшін пайдаланыңыз. Сол жақ бағанда берілген сабағыңызға қатысты ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сәтті өткен екі нәрсені атап көрсетіңіз (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

Қандай екі нәрсе сабақтың одан да жақсы өтуіне ықпалын тигізер еді (сабақ беру және оқытуға қатысты)?

Осы сабақ барысында сынып немесе жеке оқушылар туралы менің келесі сабағыма дайындалу үшін қажет болуы мүмкін қандай ақпарат алдым?

№

Шортанбай Қанайұлы

Иә

Жоқ

Ақын

Медресе бітірген

Күрескер ақын

Жырау

Заман жыршысы

Сыншы

Діндар

Айтыскер ақын

Батыр

Шыншыл реалист

САБАҚ:

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:Байекеева.Р.Б

Сынып: 7

Оқушылар саны:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

«Зар заман» өлеңі

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

А/И1. Әдеби шығарманың композициясы

Өмірмен байланыстырады

Сабақтың мақсаттары

Көркем шығарманың тілі. Шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ) қолданысын талдау.

Бағалау критерийлері

Жырдағы екі кейіпкердің бейнесін салыстырады;

Кейіпкерлер бейнесіне өмірмен байланыстырып, баға береді.

Тілдік мақсаттар

Әдеби тіл нормаларын сақтайды.

Диалог және жазылым үшін қажетті сөз тіркестер:

Менің ойымша; пікіріме мынадай дәлелдер келтіремін; оның мынадай себептері бар; себебін былай түсіндіремін;

Осыған дейін меңгерілген білім

Шортанбай Қанайұлының өмірбаянымен танысты

Жоспар

Жоспарланатын уақыт

Дереккөздер

Сабақтың басы

13 минут

І.Ұйымдастыру кезеңі

(Оқушылар назарын сабаққа аударып, сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру.)

Сыныпты топқа бөледі де, жеке тапсырма береді 

ІІ.Қызығушылықты ояту

«Қазына іздеу»

Әр топтан оқушылар жырға қатысты сөздер мен сөз тіркестерін алады. Сол сөздер бойынша жырдан үзіндіні оқиды.

Сабақтың ортасы

20 минут

Берілетін тапсырмалар :

Мәнерлеп оқу мазмұндау

Топ жұмыстарын ортада талқылайды.

Топтық бағалау.

ІІ тапсырма

Жырдан анафора мен эпифораны табу

Сабақты бекіту

4 минут

Ой толғаныс

«Зар заман» жыры несімен ұнады? 

Сабақтың соңы

3 минут

Кері байланыс.

«Екі жұлдыз ,бір тілек»

Үй тапсырмасы

Көркемдегіш құралдардың анықтамасын жаттап келу

САБАҚ:

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:Байекеева.Р.Б

Сынып: 7

Оқушылар саны:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Заман бейнесі: кеше, бүгін

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

А/И1. Әдеби шығарманың композициясы

Шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салыстыру.

Сабақтың мақсаттары

Тарихи және көркем құндылығы. Кейіпкерлердің іс-әрекеті мен автор берген портреттік мінездемені салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру.

Бағалау критерийлері

Шығарманың тарихи құндылығын біледі;

Кейіпкердің іс-әрекеті мен автор берген мінездемені салыстыра алады.

Шығарманың көркемдік құндылығына баға береді.

Тілдік мақсаттар

Әдеби тіл нормаларын сақтайды.

Жазылым үшін қажетті сөз тіркестер:

Менің ойымша; пікіріме мынадай дәлелдер келтіремін; оның мынадай себептері бар; себебін былай түсіндіремін;

Осыған дейін меңгерілген білім

«Зар заман» өлеңі

Жоспар

Жоспарланатын уақыт

Дереккөздер

Сабақтың басы

13 минут

І.Ұйымдастыру кезеңі

(Оқушылар назарын сабаққа аударып, сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру.)

Сыныпты топқа бөледі де, жеке тапсырма береді 

ІІ.Қызығушылықты ояту

«Қазына іздеу»

Жырдың тарихи құндылғын табу

Сабақтың ортасы

20 минут

Берілетін тапсырмалар :

Мәнерлеп оқу мазмұндау

Топ жұмыстарын ортада талқылайды.

Топтық бағалау.

ІІ тапсырма

Жырдан көріктеу құралдарын талдап көрсету

7-тапсырма. Шығарманың бунақ, тармақ санын ажыратып, әдеби-теориялық талдау жасаңдар.

Мына заман қай заман?

Азулыға бар заман,

Азусызға тар заман.

Тарлығының белгісі:

Жақсы-жаннан түңілген,

Жаман-малдан түңілген,

Мұның өзі-зар заман.

Зарлығының белгісі:

Бір-бірлерін күндеген,

Жай-жайына жүрмеген,

Мұның өзі-тар заман...

Сабақты бекіту

4 минут

Ой толғаныс

  Шортанбай бейнесіне портреттік сипаттама беріңдер.

Сабақтың соңы

3 минут

Кері байланыс.

«Екі жұлдыз ,бір тілек»

Үй тапсырмасы

«Зар заман» шығармасына өз пікірлеріңді жазып келіңдер.

САБАҚ:

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:Байекеева.Р.Б

Сынып: 7

Оқушылар саны:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Мына заман қай заман?

Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары

Шығарма үзінділерімен жұмыс

Сабақтың мақсаттары

Көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып, үзінділерді жатқа айту.

Шығармашылық жұмыс. Шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу.

Бағалау критерийлері

Көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашады;

Үзінділерді жатқа айтады;

Шығармашылық жұмыс жасай біледі;

Шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазады.

Тілдік мақсаттар

Әдеби тіл нормаларын сақтайды.

Жазылым үшін қажетті сөз тіркестер:

Менің ойымша; пікіріме мынадай дәлелдер келтіремін; оның мынадай себептері бар; себебін былай түсіндіремін;

Осыған дейін меңгерілген білім

Заман бейнесі

Жоспар

Жоспарланатын уақыт

Дереккөздер

Сабақтың басы

10 минут

І.Ұйымдастыру кезеңі

(Оқушылар назарын сабаққа аударып, сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру.)

Сыныптағы оқушыларға жеке тапсырма береді 

І. 9-тапсырма. Шығарманың жанры, идеясы, тақырыбына талдау жасау

ІІ.Қызығушылықты ояту

Жеке жұмыс жасау

Сабақтың ортасы

Топ жұмыстарын ортада талқылайды.

Топтық бағалау.

ІІ тапсырма

10-тапсырма. «Зар заман және Шортанбай» тақырыбына шолу жасап, мәліметтерге сүйене отырып, эссе жазыңдар.

Эссе жазудағы дискриптор:

1.Эссені қатесіз жазу;

2. Тақырыпты жан-жақты ашу;

3.Мәліметтердің жазылуы.

Сабақты бекіту

4 минут

Оқушылардан шығарманың жанрлық ерекшелігі туралы сұрау

Сабақтың соңы

3 минут

Кері байланыс.

«Екі жұлдыз ,бір тілек»

Үй тапсырмасы

Шортанбай туралы деректер жинап келу.