Орта топта қол-саусақ моторикасын дамыту мақсатында жүргізілетін әдіс тәсілдер.Ғалым педагогтар интеллект пен сөйлеудің дамуы баланың ұсақ моторикасының қалыптасуы мен дамуымен тығыз байланысты екенін атап өтті. Физиологтар бұл байқауды растап, саусақтардың қозғалысы мен сөйлеу үшін жауап беретін ми орталықтары бір-біріне жақын орналасқанын анықтады. Сонымен қатар, саусақтардың қозғалысына жауап беретін бас миының қабығы алаңының үштен бір бөлігі, өз кезегінде, қимыл-қозғалыс белсенділігіне жауап беретін қол білезігінің проекциясын алады. Бұл орталықты ынталандыру сөйлеу орталығының процестерін белсендіреді. Демек, саусақтардың дамуы баланың сөйлеу дағдыларын дұрыс және жылдам қалыптастыру үшін қажет.
"Ладушки" және "сороку-белобоку" ескі ойындары мағынасыз ойын болған жоқ. Бұл саусақтардың массажы, онда алақандағы жүйке ұштарының белсендірілуі болады, ал бұл сөйлеу орталығының жұмысын автоматты түрде ынталандырады.
Шынында да, ұсақ моториканы дамытуға арналған жаттығуларды үнемі орындайтын Балалар бұрын сөйлей бастайды, оларда дұрыс сөйлеу тез қалыптасады, сөйлеудің логопедиялық ақаулары аз. Мектепте оларда тез хат дағдысы қалыптасады және дисграфия жоқ. Сондықтан ғалымдар қол саусақтарының қимылдарын жаттықтыру арқылы балалардың сөйлеу дамуын ынталандыруды ұсынады.
Әр түрлі саусақты жаттығуларды орындай отырып, балалар қолдың жақсы қимыл-қимылдарын, икемділікті алады,оларда қимыл-қозғалыс қатаңдығы жоғалады. Егер жаттығумен бірге әрекетті түсіндіретін өлең естілсе, онда процесс міндетті түрде сөйлеу мен жады болады
Саусақ жаттығуларынан басқа, ұсақ моториканың дамуына ықпал ететін графикалық жаттығулар бар. Олардың мектепке дейінгі жастағы орындалуы "дорисуй сам", "обведи узоры", "продолжи узоры" және т.б. (балалардың жұмыстарын көрсету) хатты табысты меңгеру үшін өте маңызды.
Баланың қолын көлденең, тік, түзу сызықтарды, көлбеу, иілген, толқынды, тұйық формаларды (балалардың жұмысын көрсету) салған кезде жаттықтыру маңызды.
Табиғи материалдан түрлі бұйымдар жасау балалардың қоршаған орта туралы түсініктерін кеңейтеді, олардың назарын дамытады, сенсорлық моториканы жетілдіруге және қозғалыс үйлесімін және олардың дәлдігін (балалардың жұмысын көрсету) жетілдіруге ықпал етеді.
Біз балалардың ұсақ моторикасын дамыту проблемасына жиі тап болып, оны шешуге тырысамыз. Мен үйде пайдалануға болатын тәсілдер мен әдістермен бөліскім келеді.
Бірге бірнеше жаттығуларды орындаңыз.
1. Қол массажы.
Қол массажы бұлшық ет жүйесіне жалпы күшейтетін әсер етеді, бұлшық еттің тонусын, икемділігін және жиырылу қабілетін арттырады. Сондай-ақ тыныштандыратын түрде әрекет етеді
Қарағай, кедра, шырша және т. б. бүрлерімен өз-өзіне массаж жасауға болады.
2. Жаттығулар.
"Саусақтар сау болады" - үлкен саусақтың ұштары, оң қолдар кезекпен сілтегіш, орта, атаусыз және мизинецтің ұшына қатысты.
"Адам" - оң қолдың көрсеткіш және орташа саусағы"үстелмен жүгіреді".
Белгілі педагог В. А. Сухомлинский : «Истоки способностей идарования детей — на кончиках их пальцев. От них идут тончайшие ручейки,которые питают источник творческой мысли. Двигательные и речевые центры вмозгу находятся рядом, и значит, чем лучше развита мелкая моторика, темуспешнее будет развиваться и речь, да и не только она. В жизни человекасуществует недолгий, но поистине уникальный период жизни, когда детскиймозг запрограммирован на интенсивное формирование и обучение. Этот периоджизни ребенка не случайно называют «нежный возраст». Сондықтан, ең ерте жастағы, баланың жалпы және ұсақ моторикасын дамытуерекше назар аудару қажет. Ғалымдар қозғаушы күші бар екенін дәлелдедіқол саусақтарының импульстері "сөйлеу" аймақтарының қалыптасуына және баланың миының қабығына әсер етеді. Қолмен түрлі әрекеттер,саусақ ойындары сөйлеу және ақыл-ой дамуын ынталандырады. Біздің денеміздің биологиялық белсенді нүктелері қолымызда.Қол саусақтарының моторикасының даму маңыздылығын ескере отырып, жұмысты бастау керекең ерте жастан. Оны ең қарапайым, қол жетімді бастауға боладытіпті балалар үшін жаттығулар.
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен жасалған
18 Ақпан 2019
418
0 рет жүктелген
