"Отбасындағы бала тәрбиесі"

Отбасындағы мінез тәрбиесі

  Шыр етіп сәби дүниеге келген сәттен бастап ата-ана алдында нәзік те, қиын, қыр-сыры мол үлкен қоғамдық міндет тұрады. Ол бала тәрбиесі. Бала тәрбиесінде алғашқы  ұстаз ата-ана. Бала үшін үй-ішнен, ата-анадан артық тәрбиеші жоқ. «Әкеге қарап ұл өсер,шешеге қарап қыз өсер» дейді халық  даналығы. Бала кішкентай кезінен –ақ нәрсеге әуестеніп үлкендерге көмектескісі келеді. Бұған кейбір әке-шеше «жұмысымды бөгейсің, істеп жатқан ісімді бүлдіресің» деп ұрысып жіберуі мүмкін. Ата-ана бала тәрбиесіндегі басты тұлға. Сондықтанда әке де, шеше де, балаларының жан дүниесіне  үңіліп мінез-құлқындағы ерекшеліктерді жете білгені жөн.  Балаларымен әңгімелескенде олардың пікірімен санасып отырғаны орынды.

Отбасындағы тәлім-тәрбиенің мақсаты:

-баланың жасын, жеке ерекшелігін,психикалық процестерн ескере отырып,жарасымды жетілген ұрпақ тәрбиелеу;

-Отбасында баланың өсіп -жетілуіне , денсаулығына қамқорлық жасау,нығайту ,бекіту. Тазалық дағдыларын қалыптастыру;

-Отбасы мүшелерінң өзара дұрыс қарым -қатынасын ,тіл табысып түсінісуін ,бірін -бірі тыңдап, ата-ананы, туған - туыстарын ,жасы үлкендерді сыйлап ,құрмет тұтуға үйрету;

-Отбасындағы баланың икемділігі мен қабілетін байқап ,кәсіптік жағынан бағдарлау;

-Баланың ақылына ,күшіне ,біліміне сай берілген тапсырманы талапты орындауға дайын болуға үйрету, бақылау, тексеру, бағалау;

-Тәртіптілікке,ұқыптылыққа ,жауапкершілікке,ойшылдықа ,сергектікке баулу;

Бұндай жауапты мақсат ,міндеттерді орындау бала дүниеге келгеннен бастап отбасында одан кейін қоғамдық тәрбие орындарында ,мектептерде тәлім -тәрбие беріліп ,білім-ғылымға үйретіледі. Бала тәрбиесі ана сүтінен басталып ,өмір бойы қалыптасатын күрделі құбылыс.Тәрбиенің алғашқы негізі отбасында қаланып ,бала бақшамен жалғасады. Яғни бала тәрбиелене отырып білім алады.Тұлғаның қалыптасуына ең алдымен отбасындағы тәлім-тәрбие ,өнеге әсер етеді. Отбасындағы ересектердің мінез -құлқына ,әдебіне ,іс-әрекетіне қарап өсіп, тәрбие кқрген баланың қандай екенін тану қиын емес.

Отбасы -адамзат бесігін тербеткен ұя болса, "баланың бас ұстазы- ата-анасы". Бұлар балаға отбасылық өмірдің алуан түрлі қыры мен сырын, тылсым дүние жұмбақтарын танытып ,тағылым -талғамға ,әдептілікке баулиды. Себебі-отбасы таным бесігі, отбасы-өркениет ошағы, отбасы -үлгі- өнеге бастауы.

"Жанұяға қарап бала өседі, қарағайға қарап тал өседі. " деп тегін айтылмаған. Ата-ана баласымен пікірлесуде бейпіл,бейауыз сөздерді қолданбай , дөрекілікпен жеке басын қорламай ,мейірімді, табиғи жылы ақылды сөздер айтып өнеге бола білсе тәрбиеде табысқа жетеді.

Әр ата- ана, ұстаз балаға өз мақсатына жету жолы оңай еместігін де түсіндіруі қажет . Қандай жолдар қандай қиындықтарға жолығуы мүмкін екенін ,бір балада мұндай қиындықтар мүлдем болмауы мүмкін ал екіншісінде ондай жағдаяттар аяғын аттаған сайын кездесуі мүмкін екенін, сол жағдайларда жеңілмеу керектігін айту , жол көрсету ,ақыл айту басты міндетіміз .

Бала - әр жанұяның бақыты. Олай болса өз бақытымызды бағалай білейік. Бала- біздің болашағымыз болғандықтан жанұямен мектептің байланысы өте жақсы болуы керек. Сондықтан ата-аналар қолымыздағы алтын ұл-қыздарымыздың мемлекетіміздің ертеңгі болашақ азаматы екенін ұмытпайық . Отбасы тәрбиесі - бала тұлғасындағы адами қасиеттерді қалыптастыратын жауапты да күрделі іс. Сондықтан "Баланы тәрбиеден тыс қалдырмаған жөн " деп айтқым келеді.