1-бөлім. Сәндік - қолданбалы өнер

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сыныбы: 8

Қатысушылардың саны:

Қатыспағандардын саны:

Сабақтың тақырыбы:

Қазақтың ұлттық сәндік- қолданбалы бұйымдарыі (ши току, киіз басу)

Осысабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары(оқу бағдарламасына сілтеме)

8.1.2.1 - өнер, қолөнер және дизайн, әр түрлі тарихи және мәдени шығу түсіну ерекшеліктерін корсету

8.1.3.1

шығармашылық идеяларды дамыту мен іске асыруда өз бетінше таңдаған ақпарат көздерін қолдану

Сабақ мақсаттары

Оқушылар:

• Қазақ халқының қолданбалы өнерінің түрлерін білу;

• Қазақ халқының қолданбалы өнер шығармаларының ерекшеліктері ажырату;

• Қазақ халқының ұлттық ою-өрнек түрлерінің айырмашылықтарын айқындау;

• Алған білімдерін шығармашылық идеяларын іскк асыруда тиімді пайдалану.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар терминологияны қолдана алады.

Оқушылар талдау және қорытынды жасай алады

Кілем – ковер – carpet

Киіз басу - валяние- felting

Пәндік сөздік қор / пәндік лексика және терминология: сәндік-қолданбалы өнер, киіз кілем – сырмақ, түскиіз (қабырға кілемдер), аяккап (сөмкелер үшін ыдыстарды), кереге-кап (кереге футлярлары ), уық-кап (футлярлар үшін жердей киіз үй.

Киізден жасалған бұйымдар: сулық (тоқым) ер-тұрман, киіз бас киім (қалпақ), плащтар (кебенек), киіз шұлықтар үшін етік (байпақ), ухваты үшін казана (қол өт).

Жүн түрлері: өрескел байпақ жүн (этникалық стильдегі бұйымдар), сливер ( жасау негіздері ретінде пайдаланылатын таралған жүн ), тазартылған, таралған және созылған жүн (жер үсті қабаттар құру үшін жарқын фон және бояу үшін), жартылай жуқа қой жүні, жүні меринос жуні, ангора немесе мохер (әшекейлеу мен әрлеу бұйымдары).

Диалогқа/жазуғақажеттіпайдалысөз тіркестері

Қазақ халқының қолөнері саласында ши тоқу, оған боялған түрлі-түсті жүн орап, өрнектеп безендіру ісі ғасырлар бойы қалыптасып келе жатқан ұлттық өнері болып табылады.

Халқымыздың мәдени мұрасын жаңғырту, ата-бабаларымыздың асыл қазынасының бірі жүннен жасалатын бұйымдар туралы, жүннің қасиеттіне тоқталып, мағұлмат алудың маңызы зор.

Бағалау критерийлері

• Қазақ халқының өнер туындылары мен қолөнерін айқындайды;

• Сабақ үстіндегі іс-әрекетттерде белсенділік танытады;

• Топтық жұмыстарда зерттеу тапсырмаларын орындайды;

• Зерттеу нәтижелерін скейчбукке немесе альбомға түсіреді;

• Алған білімдерін шығармашылық жұмыс барысында тиімді қолданады.

Құндылықтарды

дарыту

* Халықтың салт-дәстүрі мен шығармашылығын құрметтеуге тәрбиелеу;

* Халық шығармашылығына сүйіспеншілік ояту;

* Өлкесінің мәдениетін зерттеуге қызығушылығын дамыту;

* Еңбексүйгіштікке, сұлулықты қабылдау сезімін ояту, жинақылыққа, икемділікке, эстетикалық талғамдылыққа тәрбиелеу.

Пәнаралық байланыс

* Қазақстан тарихы - киіз басу және ши тоқу өнерінің тарихы;

* Қазақ тілі – жаңа сөздер, терминдер

АКТ-ны пайдалану дағдысы

Ақпаратты іздестіру, оны іріктеу, салыстыру, фактілер мен құбылыстардын арасындағы байланысты белгілеу арқылы

оқушылардың өздерінің дербес жұмыс істеу дағдыларын дамыту

Әр түрлі зерттеулерді жүргізу үшін вебсайттар мен интернет- ресурстарды пайдалану.

Бастапқы білім

Жеке шығармашылық жұмыстар арқылы өнер құралдарын пайдаланып, тәжірибелік дағдылар құрып уйрену. Қолданылатын көркем шығармаларындағы өнер композиция негіздерін біледі, өз бетінше ақпаратты өңдеуге уйренеді.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақта жоспарланған қызмет

Ресурстар

Сабақтың басы

5. мин.

1 Ұйымдастыру бөлімі: Оқушыларды орналастыру, амандасу.

Интерактив тақтасында сабақтың тақырыбы, мақсаты көрсетіледі.

Зергердің құралдары мен жабдықтарын оқушыларға таныстыру және олардың қолдану тәсілдерін көрсету.

Зергер жұмысы туралы видео көрсету.

Оқушыларға суреттер көрсетіледі. Суретті топтастырады. Түсінік береді.

        - Слайдқа қарап біздің бүгінгі сабақтың тақырыбын анықтаңыз.

Сабақтың мақсатымен танысу.

- Бізге мұра болып қалған аталарымыз бен әкелеріміздің өз еліміздің тарихын, салт-дәстүрін, еліміздің әрбір азаматы білуі тиіс. Сондықтан, бүгін сабақта біз сіздермен қазақ халқының дәстүрлі сәндік-қолданбалы өнер түрлері туралы айтатын боламыз.

Презентациямен танысу үшін арналған интерактивті тақта

2-Слайд.

Сабақтың тақырыбы бойынша көрнекіліктер: суреттер мен фотосуреттер, киіз бұйымдары

Сабақтың негізгі бөлімі

(жалпы -25 мин).

10 мин

17 мин

2. Жаңа материалды зерттеу кезеңі.

Қазақтардын халық кәсіпшілігі мен қолөнер бастауы тұңғиық ғасырларға кетеді.

Мына суреттерге қараңызшы.

Өнер түрлерін қарастырыңыз және анықтаңыз.

Оқушылар сәндік-қолданбалы өнер үлгілер атауын анықтайды.

- теріні өңдеу өнері

- зергерлік өнер.

- суйек кесу өнері.

- тасты өңдеу өнері

- ағаш өңдеу.

-кілем тоқу, ши току және киіз бұйымдарын жасау - киіз басу.

Кілемдердін түрлерін зерттейік: басылған (киіз), өрме (қамысты) және тоқыма.

- Тоқыма кілемдер түкті, алаша және тақыр түрлерімен ерекшеленеді.

- Басылған кілемдерге киіздер, тұскиіздер, сырмақ, сырдақ, текемелер жатады.

- Өрме кілемдер - бұл шым ши, өре ши және шабақ ши.

Ши тоқу үшін ши талдарынан қамыс өріледі - Алдымен әр талды жеке берілген ою бойынша түрлі-түсті жіппен орайды. Талдарды бірге орағанда ерекше кілем шыгады.

Ал киіз басу өндірісі де қызықты қажет ететін күрделі үдеріс, белгілі бір дағдыларды қажет етеді.

Ал қазір, біз киіз басу тарихы жөнінде мультфильм көреміз .....

Киіз басу және өндіру, бірнеше кезеңдерден тұрады:

* жүн дайындау;

* оны жаю;

* ыстық су шашу;

* дайын киіз жасау.

- Қазақ халқы жүнді тұрмыста қалай қолданған?

- Дұрыс, жүн жылуды сақтайды? Сондықтан оны киім, көрпенің арасына салған және бесікке де төсеген.

- Жүннің қандай түрлерін білесіндер?

- Көктермде қырыған және күзде қырқылған жүндердін атаулары бар (жүннің жабағы, күзем).

- Киіз үйдің ішкі көрінісің зерттейк.

Киіз үйдің ішіндегі заттар туралы оқушыларымен талқылау жұмысын жүргізу.

-Балалар, киіз уйде қандай заттар көріп тұрсындар?

- Кілемнің ерекше сырмақ түрін туралы әңгімелесейік.

- Алғашқы сырмақ пішінінің қалыптасуына қазақ елінің ежелгі тұрмысында кездесетін қарапайым жағдайлар себеп болған. Мысалы, көнерген киіздерді қабаттап төсеу, одан соң оны қобырай бермеу үшін қабаттап көктеу. Осындай жағдайдан бара-бара қабаттауды белгілі бір пішінге келтіріп, төсеп, көктеген. Бұдан әрі басылған киіздерден қалаған мөлшерде кесіп алып, оны қабаттап сырып, шағын төсеніштер жасала бастаған.

- Шеберлер саз балшықтан, ағаштан, металдан музыкалық аспаптар (шертер, сыбызғы, асатаяқ, саз сырнай, шыңдауыл, т. б.) жасау білген, олардың көпшілігі енді экспозицияларда көруге ғана болады (Ұлттық музыкалық аспаптар мұражайында, Алматы қ.)

- Кендір өңдеу кәсібін умытылған деп айтуға болады.Ешкі жүнімен немесе түйе жүнімен берік кендір талшықтарынан құралған кілем, киім-кешек жасаған.

- Казақ сәндік-қолданбалы өнерінің тарихын зерттей отырып, әр заттын ою-өрнекпен әшекейленгенін көреміз.

- Киіз үй кейінгі қола дәуір б. з. б. XII—IX пайда болып, тарихшылардың кейбір ой-пікірлерінше андрондық тұрақ үйлеріне ұқсаған.

- Киіз үй жабдықтарын зерттеніз: түскиіздер (қабырға кілемдер), сырмактар (төсеніш), аяққаптар ( ыдыстар үшін сөмкелер), кереге-қаптар (кереге үшін футлярлар), әр түрлі ши және т. б.

(Видеофильмді көру)

- Киіз бұйымдарын дайындауға тек бір отбасынын әйелдері ғана емес, бүкіл ауыл тұрғындары қатысты. Киіз үйдін әр түрлі бөліктерін киізбен жабу көшпенді қазақтардын бірнеше ғасырлар бойы бірінші қажеттілігі болған.

- Балалар,киіз тұрмыста пайдалану сәнді болама ?

Тәжірбиелік жұмысты бастамас бұрын оқушыларға қауіпсіздік техникасымен таныстырыңыз.

Көркем еңбек сабақтарына арналған қауіпсіздік техникасы:

жұмысты тек қана мұғалімнің рұқсатымен бастау;

оқытушының рұқсатынсыз оқу, жұмыс орнын тастап кетпеу;

құрал-саймандарды тек қажетті жағдайда ғана пайдалану;

жұмыс орнын таза ұстап, материалдар мен құралдарды тиімді жұмыс істеу;

жұмыс кезінде бөтен жаққа назар аудармау;

басқа оқушылардың жұмысына кедергі жасамау;

жұмыс бітісімен материалдар мен құралдарды өз орындарына жиып қою.

Жасаған нобайлары мен жоспарын жұпта талқылайды

1-ТАПСЫРМА. Мәтінді оқып, сұрақтарға жауап беріңдер.

Әр қатардан бір оқушыдан мәнерлеп оқып шығады. Қалған оқушылар бірге іштей оқып отырады. Сонымен қатар сұрақ дайындап отырады. Топтағы әр оқушы қарсы топтағы әр оқушыға сұрақ қояды.

-Қазақ халқында ертеден бастау алған қандай өнер?

-Ол өнер түрі немен байланысты?

-әшекей бұйымдар не үшін қажет?

-Әшекей бұйымдар қыздар үшін не береді?

-Әшекей бұйымдарды неден жасаған?

Жазылым.

Кестені толықтыр. Оқушылардың алдына әшекей заттардың аттары шазылған сөздер беріледі. Сол сөздерді тиісті орындарға орналастыру қажет.

-Сіздерде неше әшекей заттар бар?

-менде төрт-бес сырға, уш-төрт шаш қыстарғыш бар.

3. Тәжірбиелік жұмыс кезеңі.

Тапсырма:

- Балалар, сынып 2 командаға бөлінеді. Әр топ зерттеу орындайтын болады.

* Бірінші командаға киізден жасалған бұйымдардын атауларын анықтау қажет

* Екінші команда қазақ ұлттық ою-өрнек түрлерін зерттейді.

1ші топқа арналған дескрипторлар:

• Киіз басу өнерін зерттейді;

• Киізден орындалатын бұйымдардын атауларын анықтайды;

• Киіздің емдік қасиеттерін анықтайды

• Бұйымдардын атаулары мен суреттерін скетчбукке түсіреді;

• Өзіңің зерттеу жұмысы туралы баяндайды;

• Атқарылған жұмыстар туралы қорытындылар жасайды.

2 ші топқа арналған дескрипторлар:

• Қазақ халқының ұлттық ою-өрнектерінзерттейді (космогониялық, зооморфтық, өсімдік, геометриялық);

• Қазақ халқының ұлттық ою-өрнек түрлерімен айырмашылықтарын анықтайды;

• Ою атауларымен суреттерін скетчбукке түсіреді;;

• Өзіңің зерттеу жұмысы туралы баяндайды;

• Атқарылған жұмыстар туралы қорытындылар жасайды.

- Балалар, сабақтың соңында әр команда өзінің зерттеу нәтижелерімен бөліседі.

Оқушыларға интернетке қосылған ноутбуктер таратылады немесе кітаптар мен журналдар, материалдар ішінен оқушылар тапсырмаға жауаптар таба алады (мәтіндізерттеу үшін суреттер мен парақтарды таратуға болады).

Көз физминуткасы. (Көзді демалту үшін, орнынан тұрмай жоғары, төмен, оңға, солға, көзімен шеңбер немесе өз атынын бірінші әрпін салу керек).

- Дұрыс, балалар, жарайсыңдар, киізден жасалатын заттар:токым, ер-тұрман, бас киімдер (қалпақ), киіз етік (байпак) т. б. Киіз кілем – текеметті зерттеніз.

- Дұрыс, қазақтың ою-өрнектерінің түрлері: зооморфтық, космогониялық, геометриялық, өсімдік.

1. Космогониялық (күн, жұлдыздар, ай);

2. Зооморфтық (жануарлар бейнелерінің элементтері,құстардың бөлшектер);

3. Өсімдік (жапырақтар, гүлдер);

4.Геометриялық ою-өрнек (ромбтар, ирек, үшбұрыш).

- Казақтың ою-өрнектері

- Халық ою тілі - бай. Әрбір өрнектін өз тарихы бар.Ислам адамдарды бейнелеуге тыйым салды сондықтан, өз дүниетанымын қазақ ою-өрнекпен көрсеткен. Мысалы: күйеуге шыккан қыз, ата-аналарына өз қолымен жасаған сыйлық жіберуге тиісті болған. Жиі онда ою-өрнек көмегімен қыз өзінің өмірін суреттеген. Егер ою-өрнектегі бейнелерде арық адам жанында толық адам болса, онда мұндай сыйлық қызының шамалы тұрғанын корсеткен Ал егер құс қанаттары болса– бұл қыз еркін құсы ретінде өмір сүреді екен, онда ата-аналары жиналып, барлық туыстарына той жасаған.

- Киіз бұйымдарының емдік қасиеттерін зерттеніз.

Интерактивті тақта, слайдтар

3-Слайд.

4-5 слайдтар

6-Слайд.

Киіз басу өнерінің шығу тарихы туралы мультфильм көру

https://youtu.be/D1qoET0oQI0

7-Слайд.

Киіз үй туралы видеофильм көру

1 фильм

https://youtu.be/yu_2aAQEUsY

2 фильм

https://youtu.be/3W_PZ2KFLcY

Заманауи қазақ үй

https://youtu.be/eGxqIBrdsWI

тұскиіз

(киіз үй туралы видеофильм)

Слайд 8-9.

Кітаптар, журналдар, зерттеу үшін мәтін, фотосуреттер, суреттер.

Скетчбуктер немесе альбомдар, түсті қарандаштар.

Слайд 10.

Слайд 11.

Сабақтың соңы

3 мин

4. Рефлексия және бағалау:

Топтыңжұмысын талдау. Өзін-өзі бағалау және өзара бағалау. Тақтаға жапыстыру арқылы стикер (жапсырма) қағазы көмегімен оқушылардың кері байланысы.

Нені білдім, нені үйрендім?

- Не түсініксіз?

- Немен жұмыс істеу қажет?

-Келесі практикалық жұмыста мен қандай қабілеттерімді жетілдіруім қажет?

-Тағы қандай көңілді және тартымды жұмыс істегініз келеді?

Мұғалімнің кері байланысы.Мұғалімнің ескертулері мен тілектері.

5. Жұмыс орның жинастыру.

стикерлер

12-13 слайдтар

Саралау - оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілетті жоғарықандайміндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Саралау көрсетілетінін таңдау командада жұмыс. Әр екі топтың оқушылары өздері таңдайды күрделілік дәрежесі бойынша :

• Күрделі өрнектер

салуга болады немесе

жай таңдау;

• Қарапайым немесе күрделі киізден жасалған бұйымдар.

Бағалау дескриптор және бағалау өлшемдері бойынша жүргізілетін болады, олармен оқушылар тапсырманы орындауға дейін танысады. Өзін-өзі бағалау және өзара бағалау.

Көз физминуткасы .

(Көзді демалту үшін, орнынан турмай (жоғары, төмен, оңға, солға, көзімен шеңбер немесе өз атынын бірінші әрпін салу керек).

қауіпсіздік техникасы Ережесі:

• егер қолында қарындаш болса қолмен бұлғауға болмайды ;

• егер қолында кітап, скейчбук, альбом немесе журнал болса қолмен бұлғауға болмайды ;

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қолжеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме? Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталдыма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:.

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?

Бөлім 1. Сәндік-қолданбалы өнер

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 8

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар:

Сабақт ақырыбы:

Халық шығармашылығының түрлері. Материалдар мен құрал-жабдықтар

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.1.5.2 – Графикалық, технологиялыққұжаттамасындайындау, әртүрліграфикалықтәсілдердіқолдану;өнімдідайындаудыңсатыларынкөрсету;

8.1.4.1 –Шығармашылықжетістіктіжоспарлау, алғанбілімімендағдысынқолданабілуі, алдағыіс-әрекетінжүйелепкөрсету;

Сабақ мақсаттары

Оқушылар:

Киіз өнімдерінен бұйым жасауға қажетті құрал-жабдықтармен танысады;

Халық қолөнері түрлері туралы біледі;

Бұйымдарды әшекейлеуде қазақтың ұлттық ою-өрнектерін қолдана біледі;

Тілдік мақсаттар

Оқушылар қорытынды жасап өз бетімен талдай алады.

Ерекшелік – особенность – uniqueness

Зергерлік, былғары,көркем ою, ұсталық кәсіп, кестелеу, тоқымашылық, кілем тоқу, өру

Пәннің спецификалық лексикасы мен терминологиясы:

асыл бұйым - ценный предмет, оніржиек - нагрудное украшение, білезік - браслеты, жузік - перстни, сырға - серьги, кемер белбеу - женские пояса, кісе, күміс белбеу - виды мужских пояс. Убранство лошади (ер-тұрман, ат абзелі), седло (ер), узда (жүген), чепрак (тебінгі), подпруга (айыл-тартпа), ремень с подвешенными на нем стременами (таралғы), седельная шлейка (құйысқан).

Сосуды для хранения, перевозки и изготовления молочных продуктов: торсық, саба, сүйретпе.

Сүт өнімедерін құятын, сақтайтын, жолда алып жүруге арналған ыдыстар: торсық, саба, сүйретпе.

Сөйлеу мен жазуға қажетті тіркестер:

Сәндік қолданбалы өнердің ең тиімді тәсілдері…

Қазақтың сәндік-қолданбалы өнері басқа өнер түрлерінен несімен ерекшеленеді?

Мен сәндік-қолданбалы өнердің басты еркшеліктерін атай аламын...

Бағалау критерийлері

* Сабақ үстіндегі іс-әрекетттерде белсенділік танытады;

* Берілген тапсырмаларды орындайды;

* Халық өнері түрлерін зерттейді.

Құндылықтарды дарыту

*Оқушылар арасындағы өзара түсіністікке қол жеткізу.

*Оқушылардың көркемдік эстетикалық талғамын, шығармашылық белсенділігін дамыту.

*Отанға сүйісепншілік сезімдерін арттыру, өзара түсіністік, сыйластықта болуды насихаттау;

Пәнаралық байланыс

* Қазақстан тарихы – халық өнері түрлерінің тарихы

* Қазақ тілі – жаңа сөздер, терминдер

Сабақта АКТ қолдану

Оқуышаларды ақпаратты қолдана отырып, өз бетімен жұмыс жасауға баулу, ақпарат ішінен құнды деректерді табу, қолдану. Вебсайттар мен интернетті -ресурстарды әртүрлі зерттеулер үшін пайдалану.

Осыған дейінгі білім

Өнер түрлері арқылы шығармашылық жұмыстарын тәжірибе арқылы жетілдіру. Көркемөнер туындыларын салудағы композицияның негізін біледі. Қол жеткізген ақпараттарын өздері саралап, талдай алады

Сабақтың барысы

Сабақ кезеңдері

Сабақта жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

5. мин.

1. Ұйымдастыру бөлімі

Сәлемдесу.

Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Сабақ тақырыбы мен сабақ мақсаттарымен таныстыру:

- Оқушылар біздер өткен сабағымызда қандай ұғымдармен таныстық? Біз өткен сабақтан нені білдік?

- Иә, біз Қазақстанның сәнді-қолданбалы өнері туралы сөз қозғадық. Біз ши тоқу мен киіз өңдеу туралы кеңінен әңгімеледік. Біздің бүгінгі сабағымыз өтілген тақырыппен тығыз байланыста, біз бүгін халықтық өнер түрлерімен танысатын боламыз.

Сыни ойлау дағдыларын дамытуға арналған сұрақтар.

1. Мүсіндеу өнеріне жататын қыштан жасалып, отта күйдірілетін өнім. (Керамика)

2. Саз балшықтан ыдыс жасаушы шебер. (Қыш шебері- гончар)

3. Ашық түсті бархаттан жасалатын әйелдерге арналған киім. (Қамзол)

4. Қазақы ою-өрнектермен әшекейленген, дөңгелек пішінді бас киім. (Тақия)

5. Бие сүтін ашыту арқылы алынатын сусын. (Қымыз)

6. Шойыннан жасалатын, ас пісіруге арналған ыдыс. (Қазан)

Презентациямен танысуға арналған интерактивті тақта.

Сабақ тақырыбына сай көрнекілер: қазақтың сәндік-қолданбалы өнеріне жататын бұйымдардың фотосуреті мен суреті.

1-2 слайды

Сабақтыңнегізгікезең

(жалпыуақыт - 30 мин)

10 мин

20 мин

2. Жаңа материалды игеру.

Оқушылармен қазақ халқының өнері жөнінде әңгіме өрбіту.

- Өткен сабақта халқымыздың арасында кеңінен тараған кілем тоқу өнерімен танысқан болатынбыз. Бүгін біз қазақтың сәндік-қолданбалы өнерінің түрлерін қарастыруды жалғастырамыз:

-Тері өңдеу өнері

- Зергерлік өнер

- Сүйек өңдеу өнері

- Тас өңдеу өнері

- Ұсталық  кәсіп

- Ағаш өңдеу

Видеофильмдерді көру

- Тері өңдеу өнерін қарастырайық…. Теориялық материалдармен жұмыс. Оқушылар материалдар бойынша зерттеу жұмысын жүргізеді

- Қазақ халқының зергерлік өнері

- Ер-тұрман – атқа салт мініп жүруге қажетті жабдықтардың жиынтық аты.

- Сүйек пен тасты мәнерлеп өңдеу – қазақ халқында әріден келе жатқан өнер.Археологиялық қазба жұмыстарының барысы Қазақстанда сүйек пен тастан зат жасауды пайдалану ертеден-ақ дамығандығын байқатады. Ұзақ ғасырлар бойы жинақталған тәжірибе, шикізат көзінің молшылығы, сүйек пен тас бұйымдарына деген сұраныс қолөнердің бұл түрінің ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасырдың басында шырқау биікке көтерілгенін баяндайды.Сүйек оюды қазақ шеберлеріағаш және металл өңдеумен байланыстырған. Жасалуы әдемі болуы үшін әртүрлі қымбат маталар, майлы бояулар пайдаланған. Сүйекті пайдаланбас бұрын ыстың суға қайнатып, содан соң барып әртүрлі формаға келтіріп, өңдеуге кіріседі.

- IX ғасырда қазақ халқының тұрмысында анағұрлым кең тараған Музыкалық аспап екі ішекті домбыра болатын. Біздің елімізді, ұлтымызды танытатын бірден бір бұйым – домбыра. Домбыраның күмбірлеген үні қазіргі кезде бүкіл дүние жүзін шарлап кетті. Домбырасыз ұлтымыздың өмірін елестету мүмкін емес. Домбыра қазақ халқының арасында өте кең тараған кос ішекті шертіп ойнайтын аспап. Домбыраның ән сүйемелдеуге, күйге арналған түрлері болады. Күйге арналған домбыраның шанағы үлкендеу, мойыны ұзын болып келеді В изготовлении казахской домбыра, корпус и дека инкрустировались костью.

- Қазақтардың тас өндеу ісі негізінен ескерткіштерорнатылумен байланысты болған.

- Ағаш бұйымдардың шеберлері киіз ұй, арбалар, үлкен ағаш бұйымдар орындаған.

- Жүнді басуға арналған материалдарды зерттеу:

* инелермен басу: поролон алашасы, тоқыма желім, инелер (№ 36 тәжі; №19 үшбұрышты; №38 жұлдызды; №40 үшбұрышты; №36 үшбұрышты);

* сабынмен басу: сабын, жапқыш материал, матаны пішуге арналған қайшы, пульверизатор, қарындаш немесе маркер.

3. Өзіндік жұмыс кезеңі (20 мин.).

Дамыту, зерттеу, коммуникативтік және шығармашылық дағдыларды дамытуға арналғантапсырма.

- Балалар,сіздер 4 командға бөлініп, ою-өрнек жасау тапсырмасын орындайсындар:

* I топ - геометриялық ою-өрнектерді қағаздан оясындар;

* II топ - өсімдік ою-өрнектерді оясындар;

*III топ - зооморфтық ою-өрнектер;

* IV топ - космогониялық ою-өрнектер.

Дескрипторларжәне бағалау критерийлерімен таныстыру.

Тапсырмаға дескрипторлар:

• Ою-өрнек түрін анықтайды (геометриялық, өсімдік, зооморфтық, космогониялық);

• Тиісті тапсырма бойынша қазақ ұлттық ою-өрнектін суретін орындайды (қағазды бүктеп, ою суретін бейнеленіз);

• Ою-өрнекті ұқыпты, эстетикалық талаптарға сай қағаздан ояды;

• Ою-өрнек үшін фонның түсін сауатты таңдайды (ойып, қағазға жапсырындар).

Дифференциация: қарапайым және күрделі ою-өрнектер оқушылардың таңдауы бойынша таңдалуы мүмкін.

-Балалар, сабақтың соңында әр команда көрме ұйымдастырады.

Практикалық жұмыс барысында көздемалу үшін жаттығулар жүргізіледі.

(жоғары, төмен, оңға, солға, көзімен шеңбер немесе өз атыныңбірінші әрібін бейнелеу).

Практикалық жұмыс орындау барысында мұғалімнің кері байланысы жүзеге асырылады:

• қателермен жұмыс – түзету, ескертулер, ұсыныстар, кеңестер;

• мұғалімнің оқушыларға жұмыс істеу тәсілдерін көрсетуі;

• көтермелеу, дәлелдеу, мақұлдау, мақтау.

Интерактивті тақта, слайдтар

1 видео

Дәстүрлі ши тоқу өнері

https://youtu.be/2HRi3eWVNuA

2 видео

КИІЗ БАСУ. Киізден жасалған сумка - клатч және сақина. Киіз басып үйренейік. Динара Жанат

https://youtu.be/et7-4NOLvTc

(оқушыларға аналған Теориялық материалдар)

Слайд 3

Кемер белбеу

Слайд 4-7

httpwww.hobby-haus.rusite38

сайтынан материалдар

Слайд 8

Кітаптар, журналдар, фотосуреттер, суреттер.

Қайшы, желім, түрлі-түсті қағаз, қарындаштар.

Қазақ ұлттық оюлар туралы ақпаратты іздеу үшін

АКТны қолдану

Сабақтыңсоңы.

(5 мин)

4. Рефлексия:

Командалардың жұмыстарынталдау. Өзін-өзі бағалау және өзара бағалау. Ұнаған жұмыстарға стикерлер жабыстыру.

Оқушының кері байланысы. Әрбір оқушы стикерде жазады:

- Сабақта қызықты болды ма?

- Не ұнады?

- Неге үйрендім?

– Сабақта не жақсы болды?

– Не кедергі жасады?

– Өзіне сабақтан нені алар едін?

Мұғалімнің кері байланысы. Сабақ туралы қорытындысы.

Жұмыс орнын жинастыру. Үй тапсырмасы.

- Үй тапсырмасы:

Қазақ ұлттық ою-өрнек түрлерін зерттеуді жалғастырыңыз. Қазақстандық киім дизайнері Айи Бапанидін шығармашылығын қараныз. Шығармашылық эскизорындау үшін келесі сабаққа А 4форматтағы қағаз, акварельнемесе гуашь бояуларын, бояужаққыш және үшкірсинтетикалық қылқаламдарды әкелініздер.

Стикеры для рефлексии

Слайд 9

Слайд 10

Саралау - оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілетті жоғарықандайміндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау –оқушылардың материалды меңгеру деңгейінқалайтексерудіжоспарлайсыз?

(смайликтер, тағыбасқа)

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Саралау әр-түрлі тапсырма бойынша көрсетіледі:

- күрделі ою-өрнек;

- қарапайым ою-өрнек.

Дескрипторлар, бағалау критерийлері бойынша бағалау. Өзін-өзі бағалау, өзара бағалау және мұғалімнің бағалауы.

Практикалық жұмыс барысында көзге жаттығулыр қолданылады.

Қауіпсіздік техникасының ережелері:

* қолында қайшы болса - қолды бұлғамау

* қайшыны бір-біріне берген жағдайда ұшын өзіне қарай ұстау.

Сабақбойыншарефлексия

Сабақмақсаттары/оқумақсаттарыдұрысқойылғанба? ОқушылардыңбарлығыОМқолжеткіздіме? Жеткізбесе, неліктен? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме? Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталдыма?

Сабақжоспарынанқандайауытқуларболды, неліктен?

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:.

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

1 Бөлім. Сәндік-қолданбалы өнер

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып:

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

Бұйымның нобайын әзірлеу. Материалдар мен құрал- жабдықтарды дайындау

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары(оқу бағдарламасына сілтеме)

8.1.5.2 - Түрлі графика құралдарын пайдалана отырып және бұйымдарды орындау кезектілігі мен тиімді жасау тәсілдерін анықтай отырып, графикалық және технологиялық құжаттаманы әзірлеу.

8.1.4.1 - Өзінің болашақ әрекетін түсіндіріп және алған білімдері мен тәжірибелерін пайдалана отырып, шығармашылық қызметін жоспарлау.

Сабақ мақсаттары

Оқушы:

• Білімдерді тәжірибе жүзінде іске асыру бойынша дағдыларды қалыптастырады;

• Киізден бұйымдар жасау және ши тоқу техникалары туралы біледі;

• Киіз басу немесе ши техникаларындағы шығармашылық жұмысқа арнап нобай орындайды;

• Киізден жасалған бұйымдардың композицияларын зерттейді.

Бағалау критерийлері

• Киізден жасалған бұйымдардың композицияларын зерттейді;

• Киіз басу (техника ши) шығармашылық жұмысына арналған нобайды әдемі эстетикалық талаптарға сай етіп орындайды;

• Сызық, пішін және бояужаққышта түспен тәжірбиелік жұмыстарын жүргізеді.

Тілдік мақсаттар

Сабақта қолданылатын пәндік терминдер: фильцевание, жарғақ, торсық, көнек, мәсі, кебіс, өңіржиек, сандық, фильцевальная игла.

Сөйлеу барысында қолданылуы мүмкін сөз тіркестері:

Киізден жасалған бұйымдарға салынатын ою-өрнек.

Киізден тігілген киімдердің денсаулыққа пайдасы зор.

Құндылықтарды

дарыту

* Эстетикалық және көркемдік талғамын дамыту, шығармашылық белсенділігі.

* Шығармашылыққа, өнерге деген сүйіспеншілікті тәрбиелеу.

Пәнаралық байланыс

* Қазақстан тарихы - СҚӨ тарихы;

* Қазақ тілі – жаңа сөздера, терминдер.

АКТ қолдану

дағдылары

Ақпаратты іздестіру, оны іріктеу, салыстыру, фактілер мен құбылыстардын арасындағы байланысты белгілеу арқылы

оқушылардың өздерінің дербес жұмыс істеу дағдыларын дамыту

Әр түрлі зерттеулерді жүргізу үшін вебсайттар мен интернет- ресурстарды пайдалану.

Бастапқы білім

Өнердін көркем құралдары арқылы шығармашылық жұмыстарды орындау бойынша тәжірибелік дағдыларды дамытты.

Өнер көркем шығармаларында қолданылатын композиция негіздерін біледі.

Ақпараттарды іріктеуге және өңдеуге үйренді.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

5. мин)

1. Ұйымдастыру кезең.

№ 2. Білімдерді өзектендіру кезеңі

Сәлемдесу.

Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.

Сабақ тақырыбы мен мақсатымен таныстыру. Бүл сабақта оқушылар өткен сабақта орындаған нобай жұмыстарын әрі қарай жалғастыратын болады.

Презентациямен танысу үшін арналған интерактивті тақта

Сабақтың тақырыбы бойынша көрнекіліктер: суреттер мен фотосуреттер, киіз бұйымдары

Сабақтың негізгі бөлігі (жұмыстын 3-кезеңің аяқтау) (33 мин)

2. Нобай суретін орындау бойынша білімдерді, іскерлікті, дағдыларды қалыптастыруға арналған кезең.

Музыка ырғағымен тәжірбиелік жұмыс орындау ұсынылады. қауіпсіздік техникасына сәйкес музыка дауысын бәсеңдетіп қою ұсынылады.

Тәжірбиелік жұмысты бастамас бұрын қауіпсіздік техникасын естеріне түсіріңіз.

Көркем еңбек сабақтарына арналған қауіпсіздік техникасы:

• жұмысты тек қана мұғалімнің рұқсатымен бастау;

• оқытушының рұқсатынсыз оқу, жұмыс орнын тастап кетпеу;

• құрал-саймандарды тек қажетті жағдайда ғана пайдалану;

• жұмыс орнын таза ұстап, материалдар мен құралдарды тиімді жұмыс істеу;

• жұмыс кезінде бөтен жаққа назар аудармау;

• басқа оқушылардың жұмысына кедергі жасамау;

• жұмыс бітісімен материалдар мен құралдарды өз орындарына жиып қою.

Тапсырма №1. Тәжірбиелік жұмыс.Нобай бойынша тәжірбиелік жұмысты жалғастыру (3-кезең). Нобайдағы түстік шешімдерін дұрыс пайдалану.

Композицияның пластикалық және түстік шешімдері.

Тәжірбиелік жұмыс орындау барысында мұғалімнің кері байланысы жүзеге асырылады:

• қателермен жұмыс – түзету, ескертулер, ұсыныстар, кеңестер;

• мұғалімнің оқушыларға жұмыс істеу тәсілдерін көрсетуі;

• көтермелеу, дәлелдеу, мақұлдау, мақтау.

Тапсырма №2.

Топтық жұмыс:

Киіз басу немесе ши тоқу бұйымын орындауға байланысты техникалық құжаттың кестесін дайындау. Мысалы;

Оқушылар өз жұмыс нәтижелерін аяқтағаннан кейін, өзара талдау және бағалау үшін таныстырады. Қажет болған жағдайда толықтырулар мен өзгерістер еңгізеді.

Интерактивті тақта

Слайдтар

Табиғат музыкасы қосылады …

Мұғалім үшін:

акварель қағазы акварель бояуы, гуашь, қылқалам синтетика (3, 5, 8 мөлшерін, үшкір қылқалам), палитра, су.

Оқушылар үшін:

қағаз акварель форматы А 4, акварель, қылқалам синтетика, палитра, су, стикерлер.

Сабақтың соңы.

(5 мин)

3. Рефлексия. Бағалау.

Жұмыстарды талдау, салыстыру. Нобайларға стикерлер жабыстыру. Өзара бағалау, өзін-өзі бағалау және - мұғалімнің бағалауы. Оқушының кері байланысы. Әрбір оқушы стикерде жазады:

- Сабақта қызықты болды ма?

- Не ұнады?

- Неге үйрендім?

– Сабақта не жақсы болды?

– Не кедергі жасады?

– Өзіне сабақтан нені алар едін?

Мұғалімнің кері байланысы. Сабақ туралы қорытындысы.

Жұмыс орнын жинастыру. Үй тапсырмасы.

- Үй тапсырмасы: ши тоқу немесе киіз басуға арнап материалдар әкелу.

Оқушылар үшін:

қағаз акварель форматы А 4, акварель, қылқалам синтетика, палитра, су.

Стикерлер

Саралау - оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілетті жоғарықандайміндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

(смайликтер, тағыбасқа)

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Саралау әр-түрлі тапсырма бойынша көрсетіледі:

- күрделі сурет;

- қарапайым сурет.

Дескрипторлар, бағалау критерийлері бойынша бағалау. Өзін-өзі бағалау, өзара бағалау және мұғалімнің бағалауы.

Тәжірбиелік жұмыс барысында көзге жаттығулыр қолданылады.

Қауіпсіздік техникасының ережелері:

• жұмысты тек қана мұғалімнің рұқсатымен бастау;

• оқытушының рұқсатынсыз оқу, жұмыс орнын тастап кетпеу;

• құрал-саймандарды тек қажетті жағдайда ғана пайдалану;

• жұмыс орнын таза ұстап, материалдар мен құралдарды тиімді жұмыс істеу;

• жұмыс кезінде бөтен жаққа назар аудармау;

• басқа оқушылардың жұмысына кедергі жасамау;

• жұмыс бітісімен материалдар мен құралдарды өз орындарына жиып қою.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қолжеткізді ме? Жеткізбесе, неліктен? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме? Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталдыма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:.

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?

Ұзақ мерзімді бөлім жоспары:

1 бөлім. Сәндік қолданбалы өнер

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің АЖТ:

Сынып: 8

Қатысушылар саны:

қатыспағандар:

Сабақ тақырыбы

Практикалық сабақ

Шығармашылық жұмысты орындау

Сабақта қол жеткізілетін оқыту мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтемелер)

8.2.1.1 - Күрделі шығармашылық идеялар мен сезімдерді жеткізу үшін айқындаушы құралдарды таңдау және пайдалану;

8.2.3.3- Шығармашылық жұмыс жасау барысында қазақтың ұлттық мәдениетінің элементтерін пайдалану;

8.2.6.1-Материалдар мен құралдарды қолдануда қауіпсіздік техникасын сақтау, оның маңыздылығын түсіну;

Сабақ мақсаттары

• Қазақ халқының және басқа елдердің суретшілерінің сәндік-қолданбалы өнеріне қызығушылық таныту

• Дайындалған нобай мен технологиялық құжатына сәйкес тәжірбиелік жұмысты орындау

• Жұмысты көрмеге шығару және өзара бағалау жүргізу

Бағалау критерийлері

Осы әдістермен жұмыс істейтін заманауи шеберлердің жұмыстарын біледі

Суретшілердің шығармаларындағы ұлттық контекстті түсінеді

Практикалық жұмыстарды орындау кезінде теориялық білімдерді қолданады

Сыныптастар жұмысының арасындағы өзара айырмашылықты анықтайды

Көрме жұмысының кезінде басқалардың практикалық жұмысынталдап орындайды.

Тілдік мақсаттары

Оқушылар терминологияны қолдана алады. Оқушылар өз жұмысын толықтыруға және басқа оқушылардың жұмысын жақсарту бойынша ұсыныс бере алады.

Оқушылар талдау жасайды және қорытынды шығара алады.

Пәнге қатысты сөздік және терминология:

Жүнді илеу – құрғақ, дымқыл илеу, ши тоқу әдісі

Диалогтар мен жазба жұмысы үшін пайдалы тіркестер:

1. Дымқыл илеу әдісі қолданылуы .................................мүмкін

2. Тоқыма, илеуге……………………………….. ыңғайлы

3. Мен өз шығармашылық жұмысым үшін қазақ мәдениетінің элементтерін ....................................................қолдандым

Құндылықтарды дамыту

1. Оқыту:

Анықталған шеберлердің жұмысындағы ұлттық көркемдік дәстүрлердің өзара байланысын зерттеу.

2. Құрмет:

Әр түрлі елдердің мәдениетіне толеранттылық таныту және ұлттық мәдениетке құрметпен қарау.

3. Ынтымақтастық:

Жұпта және топта жұмыс істеу кезінде өзара сыйластықты қалыптастыру.

Пәнаралық байланыс

Сабақта түрлі елдердің мәдениетін және Әлемдік тарих пен Қазақстан тарихының байланысын қарастыру.

Қолдану дағдылары

АКТ

Тақырыпқа қатысты жұмыстың орындалу кезеңдерін көрсететін бейнебаян қарау.

Алдын ала істеуі

Жұмыстың нобайын жасау.

Материалдар мен құралдарды дайындау.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сыныптағы жоспарланған іс-шаралар

Ресурстар

Сабақтың басы

15 мин.

Топқа бөлу

2 мин.

Практикалық жұмысты орындау

23 минут

Мұғалім: Сабақтың басында оқушылардың назарын аударту

- сабақтың тақырыбын, мақсатын анықтайтын және жобалық жұмыстарды бағалау критерийлерін ұсыну.

Қазақстан модельері Айя Бапанидің бейнебаян көрсетілімі

- осы әдіспен жұмыс жасайтын суретшілердің жұмыстарымен танысу

- оқушылар: өз альбомдарына суретшілердің есімдерін жазады

-құрғақ илеу тәсілімен танысу

-дымқыл илеу тәсілімен танысу

-шимен жұмыс істеу тәсілі және понно орындау әдісі

Миға шабуыл:

1. Жауап беріңіз, неге жүндер түсіп қалады?

2. Сіз қандай жүн түрлерін білесіз?

3. Сіздің щйыңызша альпаканың жүнін, түйенің, лама, сондай-ақ кашемир, ангора және т.б. пайдалануға болама?

4. Жүннен жасалған қандай бұйымдарды жасауға болады?

5. Сіз жүнді илеу тәсілімен бұрын жұмыс жасадыңыз ба?

Оқушылар сұрақтарға жауап береді.

Келесі дескрипторлармен таныстырамыз:

• жұмыс орнын дайындайды

• жүнді нобайға сәйкес таңдайды

• тәжірибелік жұмыстарды орындау кезінде теориялық білімді қолданады

• тәжірибелік жұмысты орындау барысында кезең – кезеңмен тәжірибелік бөлімнен өту.

- тұсаукесерде құрғақ және дымқыл жүн илеу тәсілі мен ши орындау әдісінің кезеңдері баяндалады.

Толығырақ дымқыл илеу тәсіліне тоқталамыз, себебі біздің жасайтын бұйымымыз осы тәсілмен орындалады.

1 кезең

Негізгі жүннен 8 сантиметрдей бірдей жүн үзіктерін бөліп аламыз. Дайын жүн үзіктерін көпіршікті жабынға бір бағытта, бір-біріне сәл жанастырып орыналастырамыз. Осы әдіспен, жүн үзіктерін қойып болғаннан кейін, келесі қабатты перпендикуляр орналастырады, осы кезекпен 3-4 қабат қойып шығу керек.

2 кезең

Соңғы қабатта бетіне сурет салу үшін, жүннен жасалған жіпті, жүн қалдықтарын және т.б. қолдануға болады. Сабын ерітіндісін дайындау. Мұны істеу үшін сабынды жылы сумен ерітіп (қолдың терісіне зиян келтірмейтін, ылғалды илеуге арналған арнайы сабын ерітіндісі болады, басқа да ерітінділерді қолдану, балаларға арналған, сұйық сабын немесе ыдыс жууға арналған жуғыш затты қолдануға болады) — қолда бар сабын ерітіндісін қолданамыз. Жасаған дайындамамызды дымқылдап, бетіне тор немесе көпіршікті жабынмен жабамыз. Дайындаманы жабынмен бірге бамбук майлыққа салып, тығыздап ораймыз. Артық суды шығару үшін ораманың сыртынан сүлгімен қаптаймыз. Жүз рет әрлі-берлі илейміз. Кейін ашып, 90 градусқа айналдырып, орама жасаймыз. Дайын өнімді жылы сумен жуып, құрғатамыз. Сықпаңыз, суды шығару үшін тек жеңіл ғана қысыңыз. Жұмыс жұппен немесе топпен орындалады.

Алдымен жұмыс орының дайындап алу қажет және шарф, палантин немесе панноның көлемін анықтау керек.

Мұғалім сыныпты топқа бөледі.

Тренинг көмегімен сыныпты жұптарға немесе шағын топтарға бөлу – мозаика әдісі

Мозаикатренингі.

Оқушыларға кескін бөліктері беріледі және олар осы кескіннің басқа бөліктерін оқушылардан табуы керек.Бұл сабақта жүн илеу немесе ши тоқу техникасында жұмыс істейтін шеберлердің суреттерін пайдалана аласыз, ал кері жағында бұл жұмысты орынған суретшінің атын жаза аласыз. Мозаиканы қажет болғанда бірнеше бөлікке бөлуге болады, оған қанша оқушыны топтарға жинағыңыз келетініне байланысты.

Дымқыл илеу әдісі үшін, сізге қажет:

түтілмеген жүн, көпіршікті жабын, бамбук майлық, сабын, жылы су.

Дымқыл илеу әдісімен жұмыс істеуде, оқушылар шарфқа арналған нобай бойынша жүнді жабынға салып илеуге дайындайды.

Ши тәсілінде жұмыс істеуде, оқушылар панно өлшеміне сай нобай дайындап, жүн немесе жүнді жіппен белгілейді.

Мұғалім оқушыларды қолдайды және процесті бақылайды.

Тұсаукесер

Бейнебаян

https://www.youtube.com/watch?v=2tNhAhdp7Zo

Сабақтың соңы

5 мин.

Жұмыстарды 2 кезеңін аяқтағаннан кейін жұмысты мольбертке орналастырамыз, талқылап және жұмыстың осы кезеңіне өзара бағалау жасаймыз.

Сабақтың соңында оқушыларға рефлексия:

- сізге осы техникамен жұмыс істеген ұнады ма?

- нені үйрендім, нені білдім

- не түсініксіз қалды

- немен жұмыс істеу керек

Сабақты қорытындылау.

Сіздер сабақ барысында тәжірибелік жұмыстың негізгі бөлігін аяқтадыңыз, тек келесі сабақта жұмыстың егжей-тегжей аяқтап безендіреміз.

Дифференция - Сізге қандай қолдау көрсетуді қалайсыз? Сіз неғұрлым қабілетті оқушыларға қандай міндеттерді қоюды жоспарлайсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруге болады?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасы

1. А тобы тобының оқушылары күрделі композицияларды, көптеген түстер мен бөлшектерді таңдап, жұмыстарды сәтті аяқтайды

2. B тобының оқушылары орташа деңгейдегі композицияны орындайды

3. С тобының оқушылары композицияның жеңіл нұсқаларын орындайды.

Көрмеге қою және топтық жұмыстарды талқылау, критерий бойыншабағалау

Бағалауды мұғалімдермен бірге кейін топтық жұмысты талқылау критерийяға сәйкес болу.

• Қызықты композиция

• Дұрыс орналастыру

• Кескіндемелік орындау, киіз және түрлі түсті жіптерді пайдаланады

• Колоритті сақтай отырып таңдап алынған түстер

Нұсқаулыққа сәйкес қауіпсіздік ережелерін сақтау

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақты талдау үшін осы бөлімді пайдаланыңыз. Сабақ туралы ең маңызды сұрақтарға сол бағанға жауап беріңіз.

.

Жалпы баға

Сабақтың қай екі бөлігі жақсы өтті (оқыту мен оқуды ойлау керек)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не көмектесе алады (оқыту мен оқуды ойлау керек)?

1:

2:

Мен нені анықтадым: Сабақ барысында сынып туралы немесе жетістіктер / кейбір оқушылармен қиындықтарды, кейінгі сабақтарда көңіл аударуға?

Ұзақмерзімді жоспар бөлімі:

1-Бөлім. Сәндік қолданбалы өнері

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны :

Сабақ тақырыбы

Сәндеу. Безендіру.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.2.3.3

шығармашылық жұмыстар мен бұйымдар жасау барысында қазақтың ұлттық мәдениетэлементтерін пайдалану

8.2.6.1

техника қауіпсіздігін қадағалап, материалдар мен құралдарды қолдану

8.3.2.1

пәндік терминологияны қолдана отырып, өзінің және өзгелердің жұмыстарындағы идеялары мен тақырыптарды талдау мен бағалау жүргізу үшін критерийлерді қолдану

Сабақтың мақсаты

• Дайын бұйымды этностилде сәндеу

• Тәжірбиелік жұмыс жасау барысында техника қауіпсіздігін сақтау.

• Шығармашылық жұмыстың жасалу үрдісіне талдау жүргізу, дизайнды жақсартуды қажет ететін күшті және әлсіз жақтарын анықтау

Бағалау критерийі

Қолдану

Теориялық білімін тәжірбиелік жұмыста қолданады

Талдау

Идеялар мен тақырыптарды талдау және бағалау критерийлерін өз жұмысына және басқа көрсетілетін жұмыстарға тиімді қолданады

Тілдік мақсаттар

Оқушылар терминологияны қолдана алады.

Оқушылар пікір жазу және құрылымдық өзгерістер енгізуге және басқа да жұмыстарды жақсартуда жұмыстады

Талдау және қорытынды жасай алады

Пәнге айрықша мәні бар лексика және терминология:

Құрғақ киіз, ылғалды киіз, фелтинг, шии техникасы

Диалог пен хаттарға арналған пайдалы ұсыныстар:

1.Мен шығармашылық жұмыстарды орындау кезінде …. пайдаландым

2. Менің шабытану жұмысымның негізгі көзі болып…... табылады

3. Маған суретшінің….. техникада жұмыс істейтін .шығармашылығы ұнайды

Дағдыландыру

құндылықтары

Оқыту:

• оқушылар жаңа техникада жаңа дағдыларға үйренеді: байпақ киіз жасау немесеши техникасы бойынша паннодайындау

Сыйластық:

• топтық жұмыс оқушыларды өзара сыйластыққа тәрбиелейді

Ынтымақтастық:

• топтық жұмыс сыныптың бірігуіне ықпал етеді

Пәнаралық байланыс

Оқушылар сабақ үстіндеҚазақстанның халық кәсіпшілігімен танысады және әр түрлі елдердің мәдениетімен танысады, бұл Қазақстан тарихы пәнімен байланыс

АКТ пайдалану дағдылары

Оқушылар бұйымдарды декарациялауға қатысты ақпараттарды ноутбуктен қарайды

Алдын-ала білу

Дымқыл киіз жасау немесе панно ши дайындау техникасы практикалық жұмыста жасалады

Сабақ барысы

Жоспарланған сабақтың кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурсы

Сабақтың басы

7 мин.

Сабақ басында мұғалімнің назар аудартуы:

- оқушылардың зейінін аудару

- оқушылармен бірге сабақтың мақсатын анықтау /ОМ және бағалау критерийлері

Оқушылар:

Сабақтың мақсатымен және бағалау критерийлерімен танысады

Сабақтың мақсатын талдайды

Бұйымның бөлшектеріне байланысты сұрақтар қояды

Мұғалім:

Сіздерде өткен сабақтарда шығармашылық жұмыстың80 % орындадыңыздар.

Бүгін біз сіздерменжобалық жұмыстың қорытынды кезеңі – безендіру және нақтылаумен жұмыс жасаймыз.

Ноутбуктерді тарату.

Сіздер бұйымдарды әшекейлеу мен безендіругеқатысты қосымша ақпаратты ғаламтордан таба аласыздар

Өз жұмыстарыңыз шарф немесе палантинді алыңыз, дымқыл киіз кебеді және әрі қарай нақтылауды талап етеді, ол мүмкін нобайға сәйкес шарфты көбелекпен, гүлмен немесе моншақпен безендіруге болады.

Презентация

Сабақтың ортасы

28 мин.

Тапсырма. Топта тәжірбиелік жұмыс.

Бүгін біз сіздермен жобалық жұмыстың қорытынды кезеңі – безендіру және нақтылаумен жұмыс жасаймыз.

Ноутбуктерді тарату.

Сіздер бұйымдарды әшекейлеу мен безендіруге қатысты қосымша ақпаратты ғаламтордан таба аласыздар

Өз жұмыстарыңыз шарф немесе палантинді алыңыз, дымқыл киіз кебеді және әрі қарай нақтылауды талап етеді, ол мүмкін нобайға сәйкес шарфты көбелекпен, гүлмен немесе моншақпен безендіруге болады.

Көбелекті қолмен салуға немесе ғаламтордан суретті табуға болады. Бізге барлық қанаттары бөлек керек болады: екі «Жоғарғы», екі «төменгі». Төселген жүннің мөлшерін үш есе қысқаруына байланысты есептейміз. Себебі біздің үлгі-суретіміз жеткілікті мөлшерде үлкен болады. Жоғарғы қанаттарын орналастырудан бастаймыз. Жүннің жұқа қабатын бояудан бастаймыз. Алдымен шет жақтарын, сосын ортасын ораймыз.

Кейін өткен сабақтарда көресетілгендей етіпжүнді басады.

Осылайша, қажетінше гүлдерді жасап, дайын шарфқа тігіп, моншақпен безендіруге болады.

Сондай-ақ шарфты фелтинг техникасымен орындалған киізден жасалған ойыншықтар аңдармен безендіруге болады.

Сіз өз қалауыңыз бойынша, жиынтықты қолғаппен, сөмкемен толықтыруға болады.

Оқушылар бұйымның қандай техникада орындалғанын, жасап шығару үшін қандай материалдар қолданғанын талдау арқылы түсіндіреді. Өзінің және сыныптастарының жұмыстарында пайдаланылған әдіс-тәсілдер, идеяларға пікір жаза алады.

http://udivitelno.com/creation/item/110-vojlochnye_igrushki_tatjany_barakovoj

Сабақтың соңы

5 мин.

Сабақ соңында жұмыстарды талқылау және критерий бойынша бағалау. Оқушылар бұйымның қандай техникада орындалғанын, жасап шығару үшін қандай материалдар қолданғанын талдау арқылы түсіндіреді. Өзінің және сыныптастарының жұмыстарында пайдаланылған әдіс-тәсілдер, идеяларға пікір жаза алады. Сіздің шығармашылық жұмысыңыздың оң аспектілері; Жеке жұмысыңызда нені жақсартуға болады?

Оқушылар сабақ соңында рефлексия жүргізеді:

- сіз жұмысының қорытындысына қанағаттанасыз ба?

- болашақта немен жұмыс жасау қажет?

Оқушылар рефлексия бойынша сұрақтарға жауап береді.

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Денсаулығын және техника қауіпсіздігін ережелерін сақтау

1. " А " тобының оқушылары орындалуы күрделі композицияларды, яғни көптеген гүлдерді таңдайды және жұмыстарын сәтті аяқтайды

2. 2топ оқушылары күрделілігі орташа композиция

3. 3топ оқушылары неғұрлым жеңіл композиция нұсқаларын. орындайды

Көрмеге қою және топтық жұмыстарды талқылау, критерий бойыншабағалау

Бағалауды мұғалімдермен бірге кейін топтық жұмысты талқылау критерийяға сәйкес болу.

• Қызықты композиция

• Дұрыс орналастыру

• Кескіндемелік орындау, киіз және түрлі түсті жіптерді пайдаланады

• Колоритті сақтай отырып таңдап алынған түстер

Нұсқаулыққа сәйкес қауіпсіздік техникасын сақтау

Сабақ бойынша рефлексия

Қандай сабақтың мақсаттары/оқыту мақсаттары шынайы?

Барлық оқушылар қол жеткізді ме ОМ?

Егер жоқ болса, неге?

саралау сабақта дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың кезеңдері уақытша себепші болды ма?

Сабақ жоспарында және қандай ауытқулар болды? неге

Осы бөлімде сабақ туралы ойлану үшін пайдаланыңыз. Осыған орай, ең маңызды сұрақтарға жауап беріңіз Сіздің сабағыңыз сол жақ колонкасында.

Жалпы бағалау

Сабақ қандай екі аспектісі жақсы өтті (ойланып көрші қалай оқыту туралы, сондай-ақ оқыту туралы)?

1:

2: Сабақ жақсартуға не ықпал етер едің (ойланып көрші қалай оқыту туралы, сондай-ақ оқыту туралы)?

1:

2: Бұл сабақ барысында сынып туралы немесе жетістіктері/қиындығы анықтады, оқушылардың келесі сабақтарында неге назар аудару қажет деп ойлайсыздар?

Ұзақмерзімді жоспар бөлімі:

1 Бөлім.Сәндік қолданбалы өнер

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Класс: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар :

Сабақ тақырыбы

Жұмыстың таныстырылымы. Көрме ұйымдастыру

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

8.3.1.1

онлайн платформадағы ауқымды аудитория алдында дайын жұмыстарды қорғау және оны ұсыну

8.3.2.1

пәндік терминологияны қолдана отырып, өзінің және өзгелердің жұмыстарындағы идеялары мен тақырыптарды талдау мен бағалау жүргізу үшін критерийлерді қолдану

Сабақтың мақсаты

• Арнайы термин сөздерді қолданып, арнайы критерийлер арқылы жұмыстарды талдау және бағалау;

• Өз бұйымдарын аудитория алдыңда сенімділікпен қорғау және ұсыну.

Бағалау критерийі

Қазіргі заманауи шеберлерді біледі, киізден және панно ши техника жұмысындайындайды

Мектеп қоғамдастығындағы көрмелер маңыздылығын сезінеді

Өз жұмысын таныстырады және көрмені дұрыс безендіреді

Презентацияны қорғайды және талдайды

Орындалған өзінің тәжірбиелік жұмысын бағалау және көрсету

Тілдік мақсаттар

Оқушылар терминологияны қолдана алады.

Оқушылар пікір жазуды және өз жұмыстарына және басқа оқушылардың жұмыстарына құрылымдық өзгерістер енгізеді.

Оқушылар анализ жасайды және қорытындылайды.

Лексика және терминология, айрықша пәні үшін:

Құрғақ киіз, ылғалды киіз, техника шии

диалогтар мен хаттар үшін пайдасын білдіру:

4. Мен тәжірбиелік жұмысты орындау кезінде техникамен таныстым………

5. Себебі бұл техника мен таңдадым…….

6. Шабыт көзі менің жұмысым болып табылады……

Дағдыландыру

құндылықтары

1. Оқыту:оқушылар үйренеді, өз жұмыстарының көрмесін ұйымдастырды және оларды таныстырады

2. Құрмет: ұлттық мәдениетке құрмет көрсетужәнеәр түрлі елдердің мәдениетіне толеранттылықпен қарайды

3. Ынтымақтастық: сыныптың бірігуіне топтық көрмелерді ұйымдастыру ықпал етеді

Пәнаралық байланыс

Қазақстан және дүниежүзі тарихы сабағында оқушылар Қазақстанның халық кәсіпшілігімен танысады және әр түрлі елдердің мәдениетімен танысады.

АКТ пайдалану дағдылары

Оқушылар презентация орындау кезінде ноутбукті пайдаланады және практикалық жұмысты орындау.

Алдын-ала білу

Практикалық жұмысты орындау дымқыл киізден немесе панно шии дайындау

Сабақтың барысы

Жоспарланған сабақтың кезеңдер

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурсы

Сабақтың басы

3 мин.

Мұғалім:

Сабақ басында назар аударту: