Құқықтық сауаттылық - өмір талабы

Ҳуқуқий саводхонлик – давр талаби

Инсон гоҳида билиб-билмаган ҳолда ҳуқуқбузарлик содир этади, нохушлик ва муаммоларга дуч келади. Ўз ҳаёти давомидаги қоқилишлардан сақланиш, кутилмаган машаққатларни ҳал этишда ўз ҳақ-ҳуқуқ ва бурчларини яхши билиши ва уларга амал қилиши муҳимдир. Ўз ҳақ-ҳуқуқ ва бурчларини яхши билган инсонлар эса, қонуннинг бузилишига йўл қўймасликка ҳаракат қиладилар.

Шу ўринда қонунларга риоя қилишнинг яхши тарафлари ҳақидаги мулоҳазаларни давом эттириб, қуйидаги ибратли ҳикояни келтириб ўтмоқчиман. Пифагорнинг шогирдларидан бири: «Нима қилсам, ўғлимни яхши тарбиялаган бўламан?» – деб сўраганида, у: «Ўғлингнинг қонунларга итоаткор бўлиб улғайишига ҳаракат қил», деган экан.

Бизнинг №92-“Ақсу” умумий ўрта мактабида балоғатга етмаганлар орасида ҳуқуқбузарлик ва жиноятнинг олдини олиш мақсадида 9-10-11-синф ўқувчилари билан “Ҳуқуқий саводхонлик – давр талаби” мавзусида давра суҳбати ўтказилди. Давра суҳбатига мактабдиректори Э. Адаҳамов, Сайрам тумани ички ишлар бўлимининг вояга етмаганлар билан ишлаш бўйича инспектори З. Музрапов, таълим-тарбия соҳасида 35 йилдан ортиқ фаолият юритган, бугунги кунда нафақадаги фахрий устоз Ш. Маҳмудова, мактабнинг тарбиявий ишлар бўйича директор муовини З. Абдирашидова, ҳуқуқ соҳаси бўйича мутахассис И. Ибрагимовлар таклиф этилди. Давра суҳбати ўқувчиларга “Тунги рейд” деб номланган видеолавҳани намойиш этиш билан бошланди. Бунда ҳуқуқ-тартибот ходимларининг тунги текшируви давомида вояга етмаган ёшларни ўйинхона ва клубларда қўлга олишгани ҳақида баён этилган бўлиб, “Қозоғистон Республикаси Бола ҳуқуқлари тўғрисидаги Қонун”нинг “Бола ва жамият” деб номланган 7-бўлим, 36-бобига алоҳида тўхталди. Ўқувчилар билан бола ҳуқуқлари, эркинликлари тўғрисида суҳбат уюштирилди ва “Бола ҳуқуқлари тўғрисидаги Қонун”нинг 3-бўлимида келтирилган “Бола ҳуқуқлари ва эркинликлари”га алоҳида тўхталди. Сўнгра ўқувчиларга мактаб ҳаётида кўп учраши мумкин бўлган вазиятли саволлар орқали мурожаат этилди. Ўқувчиларнинг ҳаётий вазиятларга билдирган фикр-муносабатлари меҳмонлар томонидан изоҳлар бериш орқали мустаҳкамланди.

Бугунги кунда ўқувчиларимиз орасида устозга нисбатан ҳурматнинг сусайиб бораётганлиги ачинарли ҳолат эканлиги барчамизга маълум. Мажлис депутати Гулмира Исинбаеванинг устозни қадрлаш ва эъзозлаш ҳақида берган интервьюсидан лавҳа кўрсатилди. Сўнгра Ю. Усмонованинг “Шайтонга бўйсунган юраклар” қўшиғи эшиттирилди.

Тадбир сўнггида мактаб директори Э. Адаҳамовга ва вояга етмаганлар билан ишлаш бўйича инспектор З. Музраповга сўз навбати берилди. Улар тартиб ва интизомга риоя қилган ўқувчи эртанинг чинакам эгаси бўла олиши ҳақида алоҳида тўхталиб ўтишди. Бундан ташқари ўқувчи ёшлар орасида юзага келиши мумкин бўлган ҳуқуқбузарликлар ва уларнинг қонун бўйича қандай жазоланиши ҳақида фикр-мулоҳазалар юритилди.

Давра суҳбати ўқувчиларнинг ҳуқуқий тушунча ва билимларининг чуқурлашиши ва теранлашишига ўз таъсирини кўрсатди, ҳамда уларда катта таассурот қолдирди.

А. Убаева

№92-«Ақсу» умумий ўрта мактаби

Қорабулоқ қишлоғи